Botman.
Genealogie.
Inleiding:
Mijn broer Peter
is overleden op 30 oktober 2015. Hij was close met zijn nicht Margriet die
naast ons woonde. Op haar verzoek bracht ik haar een gedenkboek van Peter
gemaakt door een van zijn kinderen. Ik kwam binnen en Margriet had voor mij 2
onbekende mensen op bezoek. Zij begon hun uit te leggen wie ik was en binnen
enkele minuten wist ik meer van mijn familie in rechte linie dan ik ooit van
mijn vader had komen te weten. Die sprak nooit over zijn ouders en grootouders.
Mijn moeder trouwde met hem in 1944 dus mijn grootvader kende ze niet of
nauwelijks wat bleek toen ik haar een keer over vroeg.
Ik heb mijn
stoute schoenen aangetrokken en ben een week daarna weer naar Margriet gegaan
waarbij ik dus het hele familiearchief. Gerard Koomen.
Bron: west
Friese geslachten overzicht van de familie Botman.
Herkomst van de
familie Botman.
In het
rijksarchief te Haarlem bevinden zich notarile akten van de jaren 1500 waarin
de naam Botman al voorkomt.
De oudste akte
is van 25 april 1575 en daarin worden de namen Cornelia Botman en haar vader Aris Jansz. Botman vermeld.
We kunnen hieruit op maken dat de naam Botman al voorkwam eind 1400/begin 1500.
Ook
de namen van 2 broers van Cornelia Botman komen op notarile akten voor. Een
akte staat op naam van Garben
Arisz. Botman en een ander op naam van Gerrit Arisz. Botman. Garben was
stuurman en Gerrit was schipper op de haringsbuis. Enkhuizen had toentertijd
een haringvloot van ongeveer 450 haringbuizen.
Hoewel haring de
voornaamste visserij geweest zou zijn werd ook op andere platvis gevist onder
andere bot. Dit zou de oorsprong van Botman kunnen zijn als naam.
In het
rijksarchief zijn tientallen archiefstukken over de familie Botman gevonden.
Uit deze stukken blijkt dat de familie tot de middenstand behoorde vanaf het
begin van waarneming. De handtekeningen zijn mooi en duidelijk waaruit zou
kunnen blijken dat zowel mannen als de vrouwen onderwijs hebben genoten.
Het geslacht
Botman was van het begin af van waarneming katholiek. In het jaar 1717 ging een
tak van de familie over naar de oudkatholieke kerk. In 1717 was
Mattheus van Heeck pastoor
van de oudkatholieke kerk. Hij was dit van 1694 tot zijn dood in 1727 te
Enkhuizen. In 1717 erkende hij het gezag
van het Utrechter Metropolitaans Kapittel, de zogenaamde oudkatholieke
kerk. J. Botman was getrouwd destijds met Maria van Heeck een nicht dus van de
pastoor. Waarschijnlijk door deze familieband is Botman toegetreden tot de
oudkatholieke kerk. Aan de
Breedstraat staat nog een oudkatholieke kerk.
Anno nu zijn er
nog steeds Botmannen parochiaan van
de oudkatholieke kerk.
Bodman-Bodtman-Botman
behoort tot de oudste namen in
Europa en kwam al voor in 629/638. Ook is er een plaats Botman aan het
Bodenmeer. Daar wonen de Bodmans.
Marij Sijmons Botman wordt als stammoeder
beschouwd.
Mogelijk
voorouders van haar zijn:
Sijmen Hermansz
Botman gehuwd met Dieuw Cornelis beroep Galjoenschipper in 1670.
↓
Herman
Gerritsz Botman gehuwd met
Signum Sijbrands met handtekening
akte 1626.
↓
Gerrit
Arisz Botman geboren circa 1579
overleden circa 1643 gehuwd met Segertje
Segers geboren circa 1582 en overleden circa 1645 met handtekening onder akte 1635.
↓
Aris Hermansz Botman N.A. 1596 en 1601.
Hieronder dus!!
West-Friesland
is geen deel van de provincie Friesland maar van de provincie Noord-Holland.
West-Friesland beslaat het gebied tussen de steden Hoorn, Enkhuizen, Medemblik,
Schagen en Alkmaar en is volledig omringd door een dijk, de West-Friese
Omringdijk die overal nog goed te zien is in het landschap. Zie de kaart van de
provincie Noord-Holland hierboven. De afstand Amsterdam - Hoorn is ongeveer 40
km.
In vroeger tijd
(Frankische Tijd, 600-1000) werd een veel groter gebied, van Texel tot Zeeland,
tot West-Friesland gerekend. De naam Holland duikt pas op in 1101. De Friezen
bewoonden in de vroege Middeleeuwen een gebied, dat zich uitstrekte van
Noord-Duitsland via Groningen, Friesland, Noord en Zuid-Holland tot in Belgi,
met Medemblik (Vroonen) als Koninklijke
residentie, o.a. koning Radboud. West-Friesland was toen nog verbonden met
Friesland.
Jan Sems Marij
Sijmonsd. Botman
Geboren ongeveer 1670 te Grootebroek huwelijk
geboren ongeveer 1672 Enkhuizen
Overleden 1 mei
1725 te Grootbroek
13
september 1694 overleden 7 mei 1742 Grootebroek
Beroep: landsman Grootebroek Dochter van Sijmon Hermansz. Botman
Naam Simon, Simon, Griet, Pieter, Pieter, Griet.
Geb:
2 augustus 1695 19 juli 1697 30 aug.
1700 6
maart 1703 29 mei 1708
11 juli 1711
Doopgetuige: Aaf
Thijs, gewijd, Mijnoud Outger Botman, Geert Thijs, Marij Albers, Elisabeth Speck Pietersd, Elisabeth Speck Pietersd.
, devota,
Overleden - - - - - -
Huwelijk - 31-7-1719 - - - -
Catharina
Molenaar
Alle kinderen
hebben de stamnaam Botman van de moeder ontvangen en zijn gedoopt in de R.-K.
Kerk in Grootebroek.
Marij Sijmonsd.
Botman was een dochter van Sijmon
Hermansz. Botman en kleinkind van Herman Arisz. Botman. Ze had 2
zusters: Cornelia en Grietje en een broer: Harmen. Uit haar huwelijk met Jan
Sems werden 6 kinderen geboren: 4 zonen en 2 dochters. 2 Zonen en 1 dochter stierven bij
de geboorte.
Alle kinderen
uit het huwelijk kregen de naam Botman. Naar de reden kan slechts gegist
worden. Mogelijk speelt het aan zien van de familie een rol(bezit van
landerijen). Ook kan het zijn dat voorkomen werd dat de naam Botman verdween.
Het geslacht was nagenoeg uitgestorven in die tijd.
Het echtpaar
Sems was niet onder een gelukkig gesternte geboren. De Gouden Eeuw was voorbij
en West –Friesland werd voortdurend geteisterd door aanhoudende rampen en
tegenspoed.
In 1672 kwam
heel West-Friesland onder water te staan na een zeer zware storm. Vanaf
Buiksloot tot en met Enkhuizen stond alles blank. Het land raakte verzilt en
dit had tot gevolg dat oogsten mislukten. Ook mensen en vee kregen kwaadaardige
ziekten. In 1694 heerste er een grote vee pest en in Grootebroek werd door een
brand 40 huizen vernietigd.
Vanaf 1650 zette
de achteruitgang van de steden in West-Friesland zich in. Amsterdam
overvleugelde de Noord-Hollandse steden meer en meer. Hoorn, Enkhuizen en
Alkmaar waren in die tijd ongeveer even groot, Medemblik en Schagen veel
kleiner. Het verval begon in Enkhuizen het eerst. De groei van de
haringvisserij kwam na 1670 tot stilstand. Tegen concurrent Amsterdam kon de
stad niet meer op. Zandbanken bemoeilijkten de toegang tot de haven. Meer en
meer voeren vrachtschepen de stad voorbij. De belangrijke ossenmarkt
verplaatste zich naar Amsterdam. Ook de onderlinge concurrentiestrijd tussen
Hoorn en Alkmaar om de gunst als marktplaats te fungeren voor de Westfriese
producten deed beide steden geen goed. De neergaande spiraal van de economie
bleek niet te doorbreken.
(Schuitenhelling
van Zeger de Vries aan de Vette Knol te Enkhuizen. Zeger staat in het midden
tussen zijn knechts.) (P. M. Rooker, Enkhuizen)
Door de grote
armoede was men niet in staat de schade te herstellen. Er was een grote
landelijk actie en die bracht voor die tijd een heel groot bedrag van 125
gulden op. In 1698 waren er opnieuw misoogsten en in 1713 een uitgebreide
runderpest. De gevolgen van de runderpest waren 5 jaar later nog steeds
voelbaar.
Door de grote
armoe konden ongeveer 16% van de landmannen de pacht niet meer betalen en de
onkosten opbrengen. Al met al leefde de familie Botman in een moeilijk
tijd en toch hadden ze niet een
directe armoe wat blijkt uit
landbezit en familierelaties.
De zoon Simon of
Seymen die was geboren op 19 juli 1697 werd opvolger van het geslacht. Van hem
liggen notarile akten in Haarlem (1730-8-3-5413-58). In deze akte trad hij op
als getuige in een testament bij zijn schoonzus Catharina Schooneman en in de akte 1744-125 werd
de inwoning van Treetje Jans (uit Bovenkarspel) geregeld.
(Jan Sems: van
hem ligt in Haarlem een notarile akte, waarin zijn naam wordt genoemd- akte
1907-5-7-A 428-87. In deze akte wordt zijn naam genoemd als getuige bij het
opmaken van een testament van Catharina Schooneman en bij een andere akte
geaffecteerd met Griet Cornelis
Botman die een zus van zijn vrouw was).
(hij was dus
haar zakelijk adviseur).Uit de impost (belasting bij overlijden, geboorte en
dergelijke) blijkt dat ze tot de burgerlijke stand behoorden.
Simon Jansz.
Botman Huwelijk Catharina
Dirk Molenaar.
Gedoopt 19 juli 1697 31
juli 1719 geboren -
Doopgetuige
Tecla Jans Doetse.
Overleden - Grootebroek overleden -
Beroep:
landsman
Dochter
van: Dirck Molenaar
Naam Marijtje, Trijntje,
Marijtje, Jan, Jan, Pieter.
Geboren, 30-9 1720 22-6-1722 14-10-1724 18-12-1726 21-4-1729
8-8-1731
Doopgetuige Thecla J. Doetse, Trijn Jans, Aafje Dircks, Tecla Jans, Marie Gerrits, Marijtje Molenaar, Doetse Baartman Dircks
Overleden 17-11-1720,
20-12-1776, 4-1-1759 ------------- ------ 3-10-1789
Huwelijk Thijs
Slot, 10-4-1752 26-4-1756 17-11-1746
Freekje Slot Afra Kaagman
Alle kinderen
zijn gedoopt in de Rooms katholieke Kerk in Grootebroek.
Sijmon en
Catharina zijn geboren en overleden in Grootebroek. Ze kregen 6 kinderen; 3 zonen en drie
dochters. 1 zoontje en 1 dochtertje zijn vrij snel na de geboorte overleden.
Ook
zij hadden de tijd niet mee. Het jaar 1740 bracht grote ellende in Grootebroek
en wijde omgeving. Er was een ongekende strenge winter en er was ook gebrek aan
brandstof en kleding. Dit bracht grote narigheid met zich mee. Nauwelijks
bekomen van de winter of er brak
een veepest uit(1744-1745)
waarbij de halve veestapel verloren ging. In 1769 herhaalde dit. In 1750 woedde
een grote brand in Grootebroek. Een groot deel van het dorp verbrandde
waaronder het weeshuis. In 1763 werd bijna heel Lutjebroek door vlammen in de
as gelegd door een enorme brand waarbij de wind vrij spel had in de houten
huizen met rieten daken.
Door al deze
rampen en branden vertrokken veel inwoners uit de dorpen. Bovenkarspel
bijvoorbeeld dat in 1640 nog 1050
communicanten telde had er in 1723 nog slechts 198 en in 1732 nog maar 247.
In 1650 was de
prijs voor landbouwgrond 2000 tot 4000 gulden per hectare. In 1750 was deze
grond waardeloos en dus onverkoopbaar omdat de landbouwers van hun grond waren
weggelopen door de steeds opeenvolgende rampen. In 1650 was de huur voor
grasland 60 gulden per hectare en in 1741 was dat nog maar slechts 40 gulden.
Zelfs na verlaging konden de tuinders deze pacht niet meer opbrengen met de 11
gulden kosten die er per hectare bij hoorde. Jan Simonsz geboren 21 april 1729
werd de opvolger van het geslacht. (De naam Sijmon Botman komt eveneens voor in
een notarile akte die zich bevindt in het rijksarchief te Haarlem(akte
1730-8-5-54-5413-38) als getuige bij het opmaken van een testament van
Catharina Schooneman).
Tussen 1732 en
1840 werden in Hoorn ruim 1600 huizen gesloopt. In 1850 was het aantal inwoners
teruggelopen tot 5.000, tegen 25.000 twee eeuwen eerder. Medemblik verloor tussen
1622 en 1795 de helft van zijn bevolking: er bleven er slechts 2.000.
Rond 1800 was de
bevolking van Hoorn met een derde verminderd. Tussen 1700 en 1750 werden daar
bijna 600 huizen afgebroken. De stad vertoonde grote gaten. Voortdurend kreeg
het stadsbestuur verzoeken tot sloop.
In 1828 werd door Koning Willem I
besloten het Koninklijk Instituut voor de Marine in Medemblik te vestigen. Op
de school waren drie soorten leerlingen: zij die werden opgeleid tot
zeeofficier, tot officier der mariniers of tot officier tot de scheepsbouw. Op
28 augustus 1829 werd het instituut geopend. De grootmeester der artillerie
leverde voor de festiviteiten 300 vuurpijlen. Reeds in 1850 werd besloten het
instituut weer te sluiten: het was toen al verouderd en de officieren voelden
zich eenzaam in Medemblik. Ook de West Friese afvaardiging in de Tweede Kamer
kon zich met dit besluit verenigen. Schilderij van J.C. van Leverink.
Jan Simonsz. Botman
huwelijk Freeckje Meindert Slot.
Geboren:
21-4-1729 10-4-1752 geboren
2-8-1730
Overleden
3-10-1787 Bovenkarspel overleden 1808 te Grootebroek
Beroep:
timmerman-schuitemaker Dochter
van Meijndert Slot/Jantje Ariens.
Naam; Sijmon, Jannetje, Meindert, Dirk, Klaas, Jan.
Geboren; 13-8-1753 27-2-1755
16-9-1758 23-2-1761 5-12-1763 21-10-1769
Doopgetuige;
Trijntje Sijmen, Meinder T. Meindert Slot, Trijntje Sijmen, Trijntje
Sijmen, Aagje Botman, Meijndertz.
Slot Botman, Meindert Slot.
Huwelijk; 15-11-1776, 11-7-1779, 30-12-1781, 4-2-1784, 25-1-1785, 12-4-1792.
Overleden; 17-2-1841, 8-12-1826, 17-5-1828, 28-8-1841, 9-5-1822 , 5-6-1847.
Met; Bregje Klaas, Jan
Krijgsman, Claasje
ter Dieuwertje, J. Antje, Aafje Slot Velden, Schagen Commandeur Jong Velden.
Geboren; 1-4-1753, 25-3-1752,
16-10-1754, 1764, 1765, 1769.
Te;
Grootebroek, Bovenkarspel, Lemmer, Grootebroek, Bovenkarspel, Bovenkarspel.
Zoon van;
Klaas Slot, Jan
Krijgsman, Gerrit Lamertz., Jan
Schagen, Jan Maarten Jong ter Velden, commandeur.
Dochter;
Grietje Heertjes, Dieuwertje
Slot, Duwtje, Geertje,
Marijtje,
Antje deLange, Blokdijk, Tjalling Schipper.
Overleden 10-6-1827 1-1-1832 21-2-1842 8-4-1813 16-3-1836
Beroep
timmerman/slachter; timmerman, schuitenbouwer,
landbouwer,
tuinman.
Dit huwelijk
bracht 6 kinderen voort.
1781 akte
1430-64 Jan Krijgsman gehuwd met Jantje Jansd. Botman wonende Westeinde, geen
kinderen, benoemd tot erfgenamen Jan Botman en Freekje Meindert Slot.
Jan Simonz is
geen landbouwer geworden maar timmerman–molenbouwer-schuitemaker. Hij
vestigde zich te Enkhuizen en is de grondlegger van het familiebedrijf dat na
hem komende generaties zou worden voortgezet. Ook zag hij het blijkbaar niet
meer zitten in de landbouw.
Tuinderveiling Grootebroek
Hij heeft de
situatie blijkbaar goed aangevoeld want na het droogleggen van de polder en het
verlagen van het waterpeil begon de grond in te klinken. Daarin tegen steeg het
(Zuider) zeewaterpeil. Als gevolg van beide werd het noodzakelijk door middel
van watermolentjes de polderwaterstand op het juiste peil te houden.
De schuiten die
er heel anders uitzagen dan de latere waren enigszins logge platbodemvaartuigen
van hout.
Jan Simonsz
sprong daarop in. Hij vestigde zich als molenbouwer in het Westeind van
Enkhuizen, ten oosten van de derde brug van de Koepoort. Hij fabriceerde en
plaatste in de polder het Grootslag diverse kleine watermolentjes om de
kleine polders en slootjes in het lage land van het overtollige water te
verlossen en weg te malen. Boten horen bij de polder het Grootslag.
Het peil van de
Zuiderzee steeg van het jaar 1000 tot 1500 een halve meter.
In 1500 lag het
polderpeil een halve meter onder het zeepeil. In 1950 was het door inzinking en
ontvening het polderpeil 3,20 meter lager dan het zeepeil. Met het dalen van
het polderpeil zat het molenbedrijf flink in de lift.
Bij behorende
akten bij Jan Simonsz. Botman zijn 22-10-1788 testament voor nalatenschap
jongste zoon.
28-6-1785
verklaring van Jan ter verzachting van straf voor molenaar Bleeker wegens
dronkenschap.
27-12-1779 no. 1403-97 borgstelling voor Pieter
Outger beroep molenaar.
De zoon Meindert
geboren 16-9-1758 werd de opvolger van het geslacht.
De plaats van
vestiging van het molenbouw- en schuitenmaker s bedrijf is momenteel bekend
als Westeinde nummer 86. De grote
boerderij welke is gebouwd door de Snouck van Loosen stichting en gepacht door
de gebroeders Hovenier.
Meindert Botman; Huwelijk: Claasje
ter Velden
Geboren 16-9-
1758 te Enkhuizen 30-12-1781 geboren:
16-11-1754 Lemmer
Overleden 17 mei
1828 te Enkhuizen Grootebroek overleden
1-1-1832
Beroep
schuitemaker/timmerman Dochter
van Gerrit Lamertz. Ter Velden en Duwtje de Lange
Naam ;
Jan,
Jan, Diewertje,
Gerrit,
Freekje,
Gerrit,
Freekje,
Jeltje.
Geboren; 15-1-1783, 3-6-1784, 5-7-1786, 22-9-1787, 24-5-1789, 16-7 -1790, 22-10-1792, 6-11-1793.
Doopgetuige,
Jantje Botman, Jantje, Femmetje, Trijntje,
Bregje,
Broer,
Bregje, Broer.
Botman t.
Velden
t. Velden
Slot
t. Velden
Slot
t. Velden
Huwelijk
6-2-1814, 15-9-1811
Trijntje Fiktol,
Pieter Krijs
Overleden -
16-12-1828, 17-3-1834
-
-
- - -
Jan huwt Jeltje,
geboren 3-6-1784, overleden 6-5-1798.
Meindert Botman
trouwde met Claasje ter Velden op 30 december 1781. Dit huwelijk heeft 8
kinderen voortgebracht.
Waarvan 2
zoontjes en een dochtertje vroegtijdig zijn overleden. Meindert Botman was de
opvolger in het bedrijf en naarmate
hij ouder werd werden de tijden
moeilijker.
Zo vielen de
Franse troepen in 1795 ons land binnen. Zij bleven steken tot voor Hoorn maar
stootten later toch door en bezetten toen Enkhuizen. In 1799 werd Enkhuizen
bevrijd door de Engelsen die met schepen de Zuiderzee waren binnen gevaren maar na
drie weken moesten zij het veld weer ruimen en kwam Enkhuizen weer onder frans bewind. Deze bezetting duurde tot
1813 wat een totale verarming van de stad en de omliggende dorpen ten gevolge
had door plunderingen en opgelegde schattingen. Zo was er een gebrek aan levensmiddelen en ander dagelijkse
benodigdheden. De handel was kapot en producten waren onverkoopbaar. De
scheepvaart lag stil en de vissersvloot lag werkeloos in de haven. Enkhuizen
was straatarm, oude mensen verhongerden omdat zowel het kerk- en armbestuur als
stadsbestuur geen geld hadden om ook maar enige nood te lenigen. De straatweg
Hoorn- Enkhuizen, die was aangelegd in het tijdvak 1591-1671(in 1671 officieel
geopend) was zo verwaarloosd door de oorlog en armoede dat deze na 1813 werd
her bestraat. Eerst had de weg de naam Hoofdstraat maar nu kreeg de weg in
Stede Broeck de naam Zesstedenweg en werd Hoorn aangesloten op de weg naar
Amsterdam.
Het jaar 1815
was een goed jaar voor de land- en tuinbouw. Het weer was goed en er was geen
ziekten onder mensen en vee. Bovendien gaf dat jaar een goed oogst. Daarop
volgde echter in 1817 een natte zomer en daardoor ook veel ziekte.
Het dagloon van
een arbeider bedroeg in die dagen fl. 1,20.
Jan Botman
geboren op 3-6-1784 werd de opvolger van het geslacht. Hij werd nadat de
fransen waren verdreven bij decreet van Z.K.H. de Heere Prince van Oranje,
soeverein vorst van de vereenigde Nederlanden, opgeroepen om te loten voor de
landmilitie. Hij trok lot no.304 en
was daardoor dienstplichtig. Omdat hij de enigst overgebleven zoon was en zelf
voornemens om te trouwen was voor hem zelf en voor zijn ouders er alles aan
gelegen om vrij te komen van dienst. Nu bestond er in die tijd de mogelijkheid
om een plaatsvervanger een zogenaamde remplaant te kopen. Ene Johannes Blom die tegelijkertijd had
geloot en nummer 893 had getrokken
en daardoor was uitgeloot wilde het lot wel ruilen tegen een geldelijke
vergoeding van fl. 350,-- wat voor die tijd een kapitaal was. (het jaarloon van
een landarbeider).Dit remplaant schap werd aldus bij notarile akte
geregeld(akte 1814 no. 13 in het rijksarchief te Haarlem).
Jan Meinderts.
Botman; huwelijk Trijntje
Fiktol
Geboren 3-6-1784 6-2-1814 24-12-1789
Overleden
26-12-1828 Enkhuizen 16-12-1850
Beroep:
timmerman- schuitemaker Schuitenmaakster
Dochter
van Jan Fiktol en Meinoutje S. Broersen
Naam;
Meindert, Meinoutje, Jan,
Gerrit,
Klaas,
Sijmen,
Pieter.
Geboren;
24-6-1815, 31-12-1816, 20-4
1818,
11-3-1822,
5-5-1823,
10-7-1824,
1-6-1826
Beroep;
timmerman -
schuitenmaker, timmerman, timmerman, timmerman, schuitenmaker
Overleden; 29-5-1856, 30-7-1875, 21-5-1902, 5-10-1884, 1917,
28-12 -1860, 25-7-1880
Huwelijk; 23-4-1842, 9-1-1840, 4-5-1851, 16-1-1853, 21-4-1853, 16-1-1855, 3-4-1856
Te;
Bovenkarspel, Bovenkarspel, Bovenkarspel,
Bovenkarspel, Enkhuizen, Enkhuizen,
Enkhuizen.
Met; Rigina
Kok, Meindert Hof, Grietje Breg, Bregje Bot, Neeltje Kok, Jantje Bakker, Voppiana
de Wit
Geboren; 13-2-1819, 30-10-1810 , 16-6-1822, 12-4-1830 , 4-4-1824, 28-8-1834, 17-12-1837.
Vader; Sijmen Kok, Gerrit Hof , Jan K. Breg,
Gerrit Bot,
Sijmen Kok, Cornelis
Bakker, Pieter de Wit
Moeder; Cornelia
Schaper, Rensje M. de Vries, Impje Bakker, Crelisje Vis, Cornelia Schaper,
Neeltje Schoenmaker. Helena Boukens. Jan Meinderts. Botman, de enig
overgebleven zoon van Meinder Botman en Claasje ter Velden trouwde op 6 februari 1814 met Trijntje Fiktol
uit Grootebroek en kreeg 7 kinderen. Samen met zijn vader oefende hij het
beroep van schuitenbouwer- timmerman- molenbouwer uit maar door de tijden van
rampspoed die ze beiden hadden meegemaakt was de financile positie van zowel
vader als zoon niet rooskleurig. Om de remplaant te kunnen betalen hadden ze zelfs
hun laatste eigendommen moeten verkopen. Er was overal grote armoede. Er werd
niets verdiend en bezittingen brachten vrijwel niets op. Als s morgens de
poort van de koepoort openging stroomden de arme mensen de poort uit naar de
dorpen om te bedelen. Jan Meinderts. Botman is als jonge man van 44 jaar
overleden en liet een vrouw en 7 kinderen in betrekkelijke armoede achter want
door zijn slechte gezondheidstoestand was daardoor ook de inkomsten van zijn
bedrijf sterk terug gelopen. Samen met haar jonge kinderen runde de weduwe het
bedrijf zo goed als mogelijk. Uit mondelinge overlevering( de zoons Jan en
Klaas overleden respectievelijk in 1902 en 1917) is nog het volgende bekend: de
armoede in het gezin werd zo groot dat de armenmeester van de parochie uit
eigen beweging hulp wilde aanbieden.
Beleefd maar
zeer beslist werd dit door de weduwe afgewezen met de volgende woorden: het is
zeer vriendelijk van jullie hulp aan te bieden maar zolang ik de kinderen nog
gezond in leven kan houden kan ik van jullie hulp geen gebruik maken want ik
ben bang dat mijn kinderen de smaak van armenbrood te pakken zouden krijgen(te
gemakkelijk aan de kost zouden komen en daardoor verslappen) en dat wil ik
koste wat kost voorkomen.
Toelichting
omtrent de kinderen uit het huwelijk van Jan Meinderts. Botman en Trijntje
Fiktol.
Meindert: Toen
de oudste zoon Meindert wilde trouwen bleek dat hij niet stond ingeschreven in
de burgerlijke stand. De ouders hadden verzuimd hem bij de geboorte aan te
geven. Door het kantongerecht te Enkhuizen is toen een officile verklaring
afgegeven.(akte 15 van 2-4-1841) dat hij geboren was op 24-6-1815) Een en ander
moest worden vastgesteld door een bedigde verklaring van vier buren.
De
schuitenhelling van Gerrit Botman te Broekerhaven. |
||
Plaats/dorp |
: |
Bovenkarspel |
Adres (of
locatie) |
: |
Broekerhaven |
Datering |
: |
ca. 1920 |
Bijzonderheden |
: |
Linksachter
Willem, bij de motorkast Joost, achter voor de deur onbekend, daarvoor Gitta,
daarvoor Cor (tante zuster), in de schuit vader, rechts daarvan opoe en opa
Willem Botman, rechts Jo en Piet (Den Helder). |
|
Meinoutje: Haar
man, Meindert Hof, was weduwnaar van Aaltje Buisman die was overleden op 25
-12-1838. Hij zelf overleed op 26-11-1852. Meinoutje trouwde voor de 2e maal
met Outger de Wit, landman en weduwnaar van Marijtje Commandeur. Haar 2e man
overleed op 6 okt 1859. Zij trouwde toen voor de derde keer met ene Jacob
Groot, veehouder in Wognum en weduwnaar van Adriaantje Langedijk. Jacob Groot
overleed op 19 mei 1875.
Jan: zijn vrouw
, Grietje Breg, overleed op 8 januari 1865.
Gerrit: Zijn
vrouw, Bregje Bot, overleed op 25 oktober 1884.
Klaas: Zijn
vrouw, Neeltje Kok, overleed op 12 augustus 1857. Klaas trouwde voor de 2e keer
met Geertje Bakker van Gootebroek op 2 februari 1860.
Pieter: Zijn
vrouw, Vopiana de Wit overleed waarna Pieter voor de 2e keer trouwde met
Meinoutje Gouwenberg op 1 -12-1865. Ze was geboren op 2 juli 1823 en overleed
op 23 januari 1892.
Regina Kok: Meinderts
vrouw trouwde na het overlijden van Meinderts op 29 mei 1856 voor de 2e keer(op 8
februari 1863) met Jan Bosman weduwnaar van Agatha Vlaar. Hij woonde in
Enkhuizen en was van beroep molenaarsknecht.
Sijmen:
Stamhouder. Nadat Sijmen was overleden trouwde Jantje Bakker(die afkomstig was
van de Zwaagdijk, gemeente Hoogkarspel) voor de 2e keer met Heertje Bot. Deze
was geboren op 28-8-1822 en was landbouwer van beroep.
Sijmen Jans.
Botman Huwelijk Jantje
Bakker
Geboren; 10 juli
1824 te Enkhuizen 16 januari 1855 28-8-1834
Hoogkarspel
Overleden; 28
dec.1860 Enkhuizen 25
januari 1893 Bovenkarspel
Beroep:
Timmerman. Dochter
van Cornelis Bakker en Neeltje Schoenmaker
Naam; Trijntje Neeltje Trijntje Jantje Simon
Geboren; 2-11-1855 13-3-1857 17-10-1858 3-12-1859 5-3-1861
Beroep; Landbouwer
Overleden; 20-3-1856, 27-6-1884, 20-7-1883, 25-1-1923, 5-3-1925.
Huwelijk; 14-1-1877, 8-4-1880,
Met; Pieter
Reus, Simon Bakker,
Dirk Braakman, Antje Fit
Geboren; 6-1-1854, 25-4-1856, 10-11-1859, 21-9-1861.
Vader; Jan
J. Reus, Pieter
Bakker, Jacob Braakman.
Jantje Bakker
trouwt voor de 2e keer met Heertje Bot geboren Bovenkarspel 28-8-1822,
landbouwer en verhuisde uit Enkhuizen naar Bovenkarspel op 22-5-1869.
Simon Botman.
Simon Botman Landbouwer Antje
Fit
Geboren; 5-3-1861 huwelijk
5-4-1883 21-9-1861
Overleden; 5-3-1925 5-9-1905
Dochter van; Pieter
Fit en Geertje Laan.
Naam; Geertruida, Cornelia, Johanna, Pieter, Catharina.
Geboren; 10-4-1884, 17-12-1885, 28-8-1887, 3-1-1889, 23-9-1890.
Beroep; Winkelier Religieuze Landbouwer, Religieuze.
Overleden; 19-12-1964 9-6-1944 23-6-1954, 25-2-1947, 25-2-1947.
Huwelijk; 29-4-1912, 22-5-1917.
Te; Bovenkarspel,
Wervershoof.
Met; Pieter
Koomen, Trijntje Schouten
Geboren; 8-7-1888,
20-1-1889.
Vader; Gerrit
Koomen, Klaas Schouten
Moeder; Freekje
Kreuk, Geertje Nan
Overleden; 13-6-1961
Naam; Simon, Jacob, Bregje, Jan.
Geboren; 9-4-1892, 15-1-1894, 6-5-1897, 29-3-1901.
Beroep; tuinder, tuinder, landbouwer, onderwijzer.
Overleden; 13-9-1968, 2-11-1960, 25-3-1977, 13-12-1966.
Huwelijk; 10-5-1921, 1-5-1919, 15-5-1924, 8-9-1937.
Met; Kristina
Schipper, Anna
Bakker, Dirk Schipper, Elisabeth Metten.
Geboren; 26-2-1897, 11-9-1892, 8-3-1899, 3-1-1909.
Vader; Jan
Schipper, Pieter
Bakker, Jan Schipper, Joseph Metten.
Moeder ; Alida
Bot, Anna
Grooteman, Alida
Bot, Geertruida
Sluis.
Overleden; 10-12-1986, 4-12-1925, 13-12-1979,
Huwt 2e keer; 10-1-1927, Met: Johanna Buijs (dochter van Pieter
Buijs en Dieuwertje de Wit) geboren 16-12-1890 overleden op 13-11-1947.
Hoofdstraat. tramverbinding
met Westwoud.
Simon Botman
geboren 9 april 1892 werd de opvolger van het geslacht.
De kinderen uit
het huwelijk van Simon Botman en Antje Fit hebben voor het eerst de voor ons
land moeilijke jaren van de 1e wereldoorlog (1914-1918) meegemaakt en daarna de
crisisjaren(1930-1939). In de crisisjaren moest een gezin rondkomen met een
weekgeld van fl. 15,-- of minder(waar
dan ook het dienst meisje met fl. 1,50 per week van moest worden betaald omdat
de gezinnen te groot waren en moeder vaak moest meehelpen in het bedrijf. Na de
crisistijd kwam de 2e wereld oorlog. In West Friesland werd er geen strijd
gevoerd maar wel werd het ontbreken van eerste levensbehoeften, levensmiddelen,
kleding brandstof ervaren. Dit werd met minimale hoeveelheden gedistribueerd.
Wel kwamen de laatste oorlogsjaren elke nacht duizenden bommenwerpers
overvliegen richting Duitsland en zag
en hoorde mende V1 en V2 raketten overvliegen richting Duitsland.
Familie Botman
25 jarige professie zuster Simone.
Brechtje Schipper-Botman, Neeltje (Zuster Maria
Crispina), Jansje, Geertje, Trien (Zuster Maria Simone)
Jacob (vr.
Jansje Buijs) Simon (vr. Christien Schipper) Piet (vr. Trien Schouten) Jan (vr.
Bets Matten)
Leuke vermelding
is dat bij Johanna er nogal wat weerstand bestond tegen het huwelijk met Piet
Koomen. Maar er zijn nog meer Botmannen met Koomen getrouwd. Johanna Botman was door haar huwelijk
schoonzus van Gert Koomen en Wilhelmina Bezuyen. Een dochter van Gert Koomen
Frederica geboren op 1-4-1926 huwt
op 20-6-195 met Meinardus Rudolf Botman geboren te Bovenkarspel op 16-2-1919
tuinder. Zoon van Cornelis Botman
en Alegonda Kaag. Hij is de zoon van Meinardus(!864)Dit is de zoon van
Klaas(5-5-1823) deze is de zoon van
Jan Meindert (3-6-1784) welke dus de zoon van Meindert (16-9-1758) is.
Zijn vader is Jan Simonsz van 21-4-1729 De kleinzoon van de Jan Sems die de
eerste kinderen Botman kreeg. Dus Johanna is dubbele familie!!
De halfbroer van
Gert Meindert en dus ook een zwager van Johanna heeft een dochter Elisabeth die
huwde met Gerardus Johannes Maria Botman geboren te Bovenkarspel op 14-8-1936
overleden te Dussen op 13-8-1988 technisch adviseur te Nibbixwoud op 16-6-1938.
Hij is de zoon van Josephus Wilhelmus geboren te Bovenkarspel op 29-12-1902 en
kleinzoon van Wilhelmus van 4-2-1866.Deze moest vader zeggen tegen Simon van
26-11-1839 en opa tegen Pieter Klaas van 14-7-1805. Pieter was dus uit zijn
naam blijkt dat de zoon van Klaas van 5-12-1763en de kleinzoon van Jan Simonsz
van 21-4-1729 die dus de zoon van Jan Sems was. Dus weer dubbele familie!
Verder blijkt
uit het boek Westfriese Geslachten een overzicht van de familie Botman dat
er tal van Koomens komende uit de regio Wervershoof met een Botman zijn gehuwd.
Werken en
beroepen van een Botman en nakomelingen van Jan Sems:
Raadhuis
Wervershoof gebouwd door Jan Botman aannemer
Scheepswerf
Botman te Broekerhaven
Crescendo op
concours in de jaren 30 (mogelijk te Purmerend).
Voorop de slagwerkers Kroelis Deen, Doede Deen en Jan Jong. Terzijde met
paraplu: dirigent Piet Botman. Foto, 193?
Slagerij Antoon
Botman aan de Torenstraat - Baansteeg omstreeks 1935.
|
|
Molenmaker
Gerrit Botman werkte mee aan de bouw van Korenmolen de Hoop in Wervershoof in
1889.
Met Johanna
vervalt de verdere geschiedenis van de familie Botman want zij gaat op in de
familie Koomen.
Samengevat:
Marij Sijmons Botman wordt als stammoeder
beschouwd.
Mogelijk
voorouders van haar zijn:
Sijmen Hermansz
Botman gehuwd met Dieuw Cornelis beroep Galjoenschipper in 1670.
↓
Herman
Gerritsz Botman gehuwd met
Signum Sijbrands met handtekening
akte 1626.
↓
Gerrit
Arisz Botman geboren circa 1579
overleden circa 1643 gehuwd met Segertje
Segers geboren circa 1582 en overleden circa 1645 met handtekening onder akte 1635.
↓
Aris Hermansz Botman N.A. 1596 en 1601.
Jan Sems; Marij
Sijmonsd. Botman
Geboren; ongeveer 1670 te Grootebroek huwelijk geboren
ongeveer 1672 Enkhuizen.
Overleden; 1 mei
1725 te Grootbroek
13
september 1694 overleden 7 mei 1742 Grootebroek.
Naam Simon, Simon, Griet, Pieter, Pieter, Griet.
Geboren; 2 augustus 1695, 19
juli 1697, 30
augustus 1700,
6 maart 1703, 29 mei
1708,
11-7-1711 .
↓
Simon Jansz.
Botman; Huwelijk Catharina
Dirk molenaar
Gedoopt 19 juli 1697; 31
juli 1719 geboren -
Beroep:
landsman;
Dochter
van: Dirck Molenaar
Naam; Marijtje, Trijntje, Marijtje, Jan, Jan, Pieter.
Geboren; 30-9
1720 22-6-1722 14-10-1724 18-12-1726 21-4-1729
8-8-1731
↓
Jan Simonsz. Botman; huwelijk Freeckje Meindert Slot.
Geboren:
21-4-1729; 10-4-1752 geboren
2-8-1730
Overleden;
3-10-1787;Bovenkarspel overleden 1808 te Grootebroek
Beroep:
timmerman- schuitemaker dochter
van Meijndert Slot/Jantje Ariens
Naam; Sijmon , Jannetje, Meindert, Dirk, Klaas, Jan.
Geboren; 13-8-1753, 27-2-1755, 16-9-1758, 23-2-1761, 5-12-1763, 21-10-1769
↓
Meindert Botman; Huwelijk: Claasje
ter Velden
Geboren 16-9-
1758 te Enkhuizen; 30-12-1781 geboren:
16-11-1754 Lemmer
Overleden 17 mei
1828 te Enkhuizen; Grootebroek overleden;
1-1-1832
Beroep
schuitemaker/timmerman; Dochter
van Gerrit Lamertz. Ter Velden en Duwtje de Lange
Naam;
Jan,
Jan,
Diewertje,
Gerrit,
Freekje,
Gerrit,
Freekje,
Jeltje.
Geboren; 15-1-1783, 3-6-1784, 5-7-1786,
22-9-1787,
24-5-1789, 16-7
-1790, 22-10-1792, 6-11-1793.
↓
Jan Meinderts.
Botman huwelijk Trijntje
Fiktol
Geboren 3-6-1784 6-2-1814 24-12-1789
Overleden
26-12-1828 Enkhuizen 16-12-1850
Beroep:
timmerman- schuitemaker Schuitenmaakster
Dochter
van Jan Fiktol en Meinoutje S. Broersen
Naam;
Meindert,
Meinoutje,
Jan,
Gerrit,
Klaas,
Sijmen,
Pieter.
Geboren;
24-6-1815 , 31-12-1816, 20-4 1818,
11-3-1822,
5-5-1823,
10-7-1824,
1-6-1826.
↓
Sijmen Jans.
Botman Huwelijk Jantje
Bakker
Geboren 10 juli
1824 te Enkhuizen 16 jan. 1855 28-8-1834
Hoogkarspel
Overleden 28
december 1860 Enkhuizen 25
jan.1893 Bovenkarspel
Beroep:
Timmerman Dochter
van Cornelis Bakker en Neeltje Schoenmaker
Naam; Trijntje, Neeltje, Trijntje, Jantje, Simon.
Geboren; 2-11-1855 13-3-1857 17-10-1858 3-12-1859 5-3-1861 ↓
Simon Botman Landbouwer Antje
Fit
Geboren 5-3-1861 huwelijk 5-4-1883 21-9-1861
Overleden
5-3-1925 5-9-1905
Dochter van Pieter
Fit en Geertje Laan
Naam; Geertruida, Cornelia, Johanna, Pieter, Catharina,
Simon, Jacob, Bregje, Jan.
Geboren; 10-4-1884 17-12-1885 28-8-1887 3-1-1889- 23-9-1890, 9-4-1892, 15-1-1894, 6-5-1897, 29-3-1901