Familienamen.
Klik hier voor
Nederlandse plantennamen.
Klik hier voor Latijnse en
Griekse plantennamen.
Klik
hier voor middeleeuwse woorden en verklaringen.
Klik hier
voor plaatsnamen en hun betekenis.
Klik hier voor dieren
namen.
Klik
hier voor namen van mineralen en edelstenen.
Klik hier voor
jongens, meisjesnamen.
Het is vrij
eenvoudig. Er zijn maar enkele mogelijkheden. 1. Afkomstig van een plaats,
plaatsnaam, dan meestal met van. 2. Naam naar het beroep. 3. Of bijnaam naar
het beroep of een eigenschap. 4. Naar een heiligennaam of Germaanse voornaam,
moeders-, vadersnaam.
In 1811 moeten
de bewoners verplicht een achternaam aannemen. Bijvoorbeeld; Durk Jans, geboren
in 1738 in Beets, trouwt in 1763 met Grietje Haijes. Ze wonen op de boerderij
Bethelehem in Beetsterzwaag. Op 16 december 1811 nemen ze officieel de
achternaam Bethlehem aan.
Al eerder
waren er achternamen. Als er twee mannen waren die beide Hendrik heetten werden
die genoemd om ze te onderscheiden naar de vader als Hendrik Willemszoon en de
ander Hendrik Frederikszoon.Ewout, die een zoon van Hugo was, noemde zich
Ewout Huygenzoon, ter onderscheiding van eenen anderen Ewout, wiens vader Rykaert
heette, en die zich dus Ewout Rykertszoon noemde. In het dagelijkse leven, door
de vele gebruiken, sleet dit woord zoon (oudtijds soon, soen en seune) weldra
af tot sen (Rykertsen, Evertszen), of ook tot se (Evertse, Albertse). Of ook,
men liet het woord zoon geheel achterwege, en zette den vaders naam eenvoudig
in den tweede naamval (Huygen, Rykaerts); daar was dan zoon onder verstaan. Een
andere, onder de Germaansche volken nog oudere vorm om van mansvrnamen, van
de vrnamen of enkele namen der vaders, toenamen voor de kinderen af te
leiden, bestond hierin dat men den lettergreep ing achter den oorspronkelijke
mansnaam plaatste. Hugo, de zoon van Bartel (Barthold), noemde zich Hugo
Barteling en omgekeerd, Bartel, wiens vader Hugo heette, noemde zich Bartel
Hugink. Zo komt van den mansnaam Bruno de toenaam Bruning; van Nolt, een
afgesleten vorm van de volle naam Arnold of Aarnout, komt Nolting; van Albert
komt Alberdingk, van Wolter komt Woltringh, enz. Dit ing betekent dan: zoon of
nakomeling van de persoon, achter wiens eigennaam het geplaatst werd; b. v.
Wolfert, die een zoon van Benno was, noemde zich Wolfert Benning. In Friese
streken ook als inga als Benninga, Bollinga, Poppinga in oorsprong volkomen
overeen met Benning en Bennink, met Bolling en Bollynck, met Popping, Poppinge
en Poppink.
Maar bij
sommige Nederlandse stammen, vooral bij de Saksen in Twente en in de graafschap
Zutphen (evenals in de aangrenzende gouwen van Westfalen) wordt dit ing als ink
uitgesproken, en dus ook zo geschreven. Vandaar de hedendaagse geslachtsnamen
in die streken, Bennink, Hilverdink, Ottink. Elders in Nederland, vooral in
West-Vlaanderen, spreekt men dit ink alsynk uit, met lange i, en schrijft dan
gewoonlik ynck; van daar de West Vlaamse patroniem Gellynck, Cnapelynck,
Hallynck, enz. Andere afwijkende vormen waarin we het oorspronkelijke ing in
hedendaagse geslachtsnamen geschreven vinden, zijn nog ingk, ingh, inghe, inge,
eng, ung, ong, enz. Ook komt het wel in versleten form, als ig en ik voor.
Heette een man
Albert, zijn zoon Hendrik noemde zich Hendrik Albertszoon, zijn dochter Brechta
werd Brechtje Albertsdochter genoemd. Albertszoon werd al gauw tot lbertsen
versleten of Alberts.
Van, der Aa, Vera, Veraa, van de Ra, van
(der) Ha. 1. Familienaam
uit de waternaam Aa of A; water. Deze naam werd voor veel kleine waterloopjes
gebruikt. 2. Plaatsnaam Aa,
gehucht bij Anderlecht.
Aachen: Duitsland, plaatsnaam Aken.
Aafjes, Haafkens. Moedersnaam, verkleinvorm van Germaanse voornaam
Ava.
Aal, Ael. Verraleweck, is van der Alewijk. Beroepsnaam. Frans anguille.
Aal, van van Ael, van den Adel. Plaatsnaam Aarle, uitspraak Aal.
Aalbers, Aalberse, Aalberts, Aelbers,
Aelberse, Aalbrecht, Aalbrechtse, Aalbregtse, Albrecht, Albrechts, Aalbersberg,
Aulbers. Vadersnaam van de
voornaam A(a)lbert, met een s verbuiging; van Aalbertszoon.
Aalderink, (van) Aalderinks, Eelderink,
Aellerinck. Van Alardink, van
de persoon Alard; Van Adelhard, van Alard en de zijnen. Naam van verschillende
boerderijen in het oosten van het land als te Laren, Zelhem, Hertme en
Breklenkamp, de havezate Den Alerdinck, gemeente Heino, heet wel Aalderink.
Aalders, Allders, Allder, Alder, Alders,
Alderse, Alderson, Aldersons, Olders, Oolders. Vadersnaam uit de
Germaanse voornaam Aalderd, uit adel-hard.
Aalst, van Alst, van
Aelst, van Haelst, van Halst. Mogelijk een vorm van alsem, Artemisia. 1. Plaatsnaam Aalst, Overijssel. 2. Plaatsnaam Aalst, (Noord-Brabant,
Gelderland) 3. Plaatsnaam Aalst (Limburg).
Aalten (van), van Aelten, van Alten, (van) Naelten. 1. Naam uit de plaatsnaam Aalten (Gelderland). 2 Vadersnaam van de Germaanse voornaam Adelwald. Vooral Friese voornaam Aalt.
Aandekerk, Aendekerk, Hendekerk. Naar de woonplaats bij een kerk.
Aangeveld, Aengeveld. Naar de woonplaats aan het veld. (aan den Veld).
Vergelijk Duits Amfeld.
Aanholt, van. Plaatsnaam Anholt bij Kleve of in Drenthe.
Aannenbergh, aan den Berg. Plaatsnaam.
Aantrekker, den. Van Middelnederlands aentrecken; aanlokken,
verleiden (krijgsvolk), aanmonsteren. Bijnaam of beroepsnaam.
Aap. Bijnaam voor iemand met een gek gezicht of bezitter
van een aap of naar een huisnaam. Duits Aff.
Ardennen, van, van Ardenen, Hardenne,
Dardenne, Dardennes, D Ardenne, Dardinne, Dardaine. Plaats-, streeknaam Ardennen.
Aardema, Aarde, van der, Aartsma. Beroepsnaam voor iemand die met aarde werkt.
Aarle, van, Aarle. Plaatsnaam Aarle. 1. Aarle en Aarle-Rixtel in
Noord Brabant (Nederland). 2. A(a)rle in Poppel.
Abbenijen, van, van Abbenij, van Abbeny,
van Abbenyen, van Habberney. Familienaam uit een niet
gelokaliseerde plaatsnaam (Antwerpen ?). Begin 18de eeuw komen ook
volgende varianten voor: (van) Abberney, Van Habbenije, Halbernack, Van Habbern(e)y.
De naam Halbernack zou ook kunnen verwijzen naar afkomst uit het Duitstalig
gebied: kortnek. Een soldatennaam ?
Aaron, Aron, Arons, Arron, Ahron, Aronson,
Aronsohn. Vadersnaam,
Bijbelse voornaam Aaron.
Aarsen, van, van Aerssen, van den Aarssen. Plaatsnaam Arcen, Limburg.
Aarts, Aerts, Aert, Haert, Aardse, Aartsen,
Aers, Ars, Haars, Hars, Haers, Haerts, Aarssens, Aarssen, Aarsen, Haerssens,
Aertssens, Aertsens, Aertzen. Arts, Art, Artz, Harts, Arets, Arretz, Aretz,
Arits, Aritz. 1. Vadersnaam van
de Germaanse voornaam Arnoud. 2 of een korte vorm van Alaert. 3. Of een korte
vorm van Adriaan. Aertgeerts; zoon van Aaert-Geerts of Arend-Geraart.
Abatte, Abate. Romaanse vorm uit Latijn abbas; abt.
Abbenbroek. Plaatsnaam, Zuid-Holland.
Abbenhuys, Abbenhuijs. Mogelijk naar de plaats Abbenhausen in
Nederrijn-Saksen.
Abbenij, van, Abbenijen, van, van Abbeny,
van Abbenyen, van Haberbey. Plaatsnaam.
Abbing, Abbink, Abbinck, Abbing, Abbingh,
Abbinga. 1. bewoner van een erve Abbing, van de persoon Abbo, Abb of
Abbe, 1402 erve Abbingh te Veldwijk, Vorden, ook een te Vreden, Groenlo, 1428
Abbeking, 1627 Abbingh. 2. Plaatsnaam Abbing, verschillende plaatsen te
Overijssel en Duitsland.
Abbott. Engels voor abt.
Abboud. About, Vadersnaam. Germaanse voornaam ad-bald;
goed-stoutmoedig, Adabold.
Abdoel-Koudouzova. Arabische-Armeense
dubbelnaam. Abdoel komt uit het Arabische abd-al: dienaar. K(o)ud(o)u is
wellicht een variant van het Armeense Kud(u): ontdekking. De achteruitgang
zova betekent zoveel als: dochter van.
Abeele, van den, van den Abeel, van den Abeelen,
van den Abeelle, van Abell, van Abelle, van Abiel, van Abielle, van den
Aebeele, van den Aebiele, van den Abbeel, van den Abbeelen, van Abelle, Van
Habel. Familienaam
uit de plaatsnaam Abeel: het middel Nederlandse Aubeel, Abele (in het Oudfrans
Albel, Aubel) betekent witte boom, ratelpopulier.
Abeloos, Abbeloos. Vadersnaam, knuffelvorm van de
Germaanse bakernaam Abb, van Adelbrecht.
Abelman, Abelmann. Duitse vadersnaam, afleiding van de Bijbelse
voornaam Abel.
Abend. Bijnaam. Duits Abend; avond.
Abicht. Duits en Engels Habicht;
havik, vergelijk Habex.
Abkoude,
van, Abcouwer. Plaatsnaam
Abcoude, Utrecht.
Abma,
Abbema, Apma, Aben. Vadersnaam
Ab, Friese uitgang –ma.
Abrahams,
Abrahamse, Abrahamsen, Abrans, Abraham, Abrams, Abram, Abrahamsz, Braam,
Braems. Vadernaams,
met –s is Abrahamszoon, Hebreeuwse naam Abraham. Zo ook Abramsohn, Abrama, Abram,
Abrami, Abramo, Abrahamovic, Abrahamovics, Abrahamovits, Abrahamovicz,
Abramawicz, Abramawitch, Abramovici, Abramavicz, Abramavitch, Abramow,
Abramowicz, Abramowitsch, Abramowich, Abramowitz, Abramowski, Abramska,
Abramski, Abramczyk, Abramzyk, Abrahamson.
Abrard,
Abrar.
Vadersnaam, vorm van Ebrard.
Abras. Franse bijnaam au Bras;
met de arm.
Abrath. Duitse plaatsnaam Aprath
in Wulfrath.
Absalon,
Absalonne. Vadersnaam.
Bijbelse voornaam Absalon en ook martelaars de Cesare en Cappadocie.
Abshoff. Plaatsnaam Abshof in Wipperfrth.
Absil,
Absile, Absil, Absilis, Absillis, Apsillis, Apsel. Moedersnaam uit de Germaanse voornaam Absildis.
Absin. Wellicht
uit de plaatsnaam Ampsin, Luxemburg.
Abspoel. Plaatsnaam
Ab(t)spoel bij Oegstgeest, Zuid-Holland en Egmond, Noord-Holland.
Abt, Abts, Abs, Apt, Apte, Apts, Aps, den Abt. Bijnaam naar een abt in een mysteriespel of naar een of ander dienstverband
met een kloosterabt. Vergelijk Cardinaels, de Bisschop, de Meuni(n)ck, De Pape.
Ook een huisnaam kan er aan ten grondslag liggen.
Achahbar, Akbar. Arabische naam met als
betekenis: de grootste.
Act, Acht. 1 afleiding van Haacht. 2 afleiding van Ad (Ak) of
van Grieks Achats; trouwe compagnon.
Acacia.
1. Naam naar de boom, 2. Van Latijn Sint Achatius,
vergelijk Duits Achatz, Achaz.
Acampo. Palma Campo; in de armen van de gemeenschap.
Achter, (van), van Hachter, an Hacter, van Achter, van Acter, van Achteren, Verachter, Verachtert, Veraghtert. Deze naam verwijst naar een woonplaats achter of aan de overkant van een bepaalde plaats. Of naar plaatsnamen die dezelfde oorsprong hebben. Komt nogal eens voor.
Ackaert, Accaert, Acar, Accard, Accart, Acart,
Acquaert, Achar, Achard, Archard, Archart, Hackaert, Hackars, Hacquart,
Hacquaert, Hackard, Hacat, Hacart, Hachard, Hacard, Haccart, Hachat, Hacha. Vadersnaam uit agi-hard; hoek, zwaard-sterk.
Aghardus, Achardus.
Acarin, Accarain, Accarin. Vadersnaam. Romaanse vleivorm van
Germaanse voornaam agi-hari; zwaard-leger.
Accou, Accoe, Acoe, Ackou, Acou. Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse
voornaam agi-wulf; scherp van het zwaard-wolf, Agulfus, Acculfus.
Achel, van, van
Aggel, van Aggelen, van Eggel, van Eggelen. Plaatsnaam Achel, Limburg.
Achelman. Afleiding van Van Achel, Achenbach,
plaatsnaam in Siegen en Breidenhach.
Achen,
Achenne. Plaatsnaam Achne.
Acher, Ach,
Ache: Vadersnaam.
Romaanse vorm van Germaanse voornaam agi-hari; hoek, zwaard- leger:
Agihar(ius), Acharius.
Achille, Achile. Vadersnaam. Griekse voornaam Achilles.
Achkroune. Uithangbord Limburg, acht kronen.
Achslogh. Bijnaam, Duits Arschloch; aarsgat.
Acht, van, van Agt, van Acht, van Achte. Plaatsnaam Acht, Noord-Brabant of bij
Koblenz.
Achte, van, Achten van, van Agten. Plaatsnaam Achtene in Oostakker,
Overijssel.
Achter, van,
van Hachter, van Hacter, van Acther, van Acter, van Achteren, Verachter,
Verachters, Veraghtert. Verwijst naar een woonplaats achter of aan de overkant
van een bepaalde plaats.
Achterberg, Achterbergh, van, Achterburgh: Plaatsnaam Achterberg in Bentheim
(Nedersaksen), Rhenen (Utrecht), bij Kempen (Nederlands Limburg) en in Dongen,
(Noord-Brabant). Berg- en burg- namen werden vaak verward.
Achterdenbosch. Plaatsnaam Achter den Bos in Vollezele,
Vlaams-Brabant.
Achtergaal, Achtergaele, Actergal.
Bijnaam van nachtegaal.
Acke, ackx, Acx: Spelling voor Hacke. 1. Beroepsnaam
naar de hak, de bijl. Beroepsbijnaam voor een houthakker. 2. Vadersnaam. Hakke,
van Hanke, afgeleid van Johannes.
Ackeleyen, van, van Ackeleijen, van
Acoleyen, van Acoleyn, Acoleijen, Accolay, Acolijen, Acolyen, van Acooleyen, van
Accoleyn, Accolyen, van Akoleyen, Akoleijen, van Aroleyen, van Akelijen, van
Akelije, Akelye, Akelijen, van Akeleyn, Akeleyen, Arcolie, Arcoly, Arcoulin,
Haeckeleue, Haekelaeye, Hakelye, Hercolier, Hercoliers, Ockeley, Ockeleij,
Okeley, Occolay. Familienaam naar de plaatsnaam Ackeleye, Acoleye, Accolay
(naar akelei: groeiplaats).
Ackema. Vadersnaam. Friese afleiding van
Germaanse bakernaam Akke. Vergelijk Hacken.
Acker, van, van Acker, Ackers, Akkers,
Akre, Acqaire, van Ackere, van Acker, van (den) Akker, van den Acker, van den
Ack, (van den) Aker, van Ackre, Vanackre. Familienaam uit de wijd verspreide
plaatsnaam (ten) Acker, Akker: veld, akkerland.
Ackerbroek, van, den. Plaatsnaam moerassig land, Overpelt,
Limburg, Mazenzele, Vlaams-Brabant, Schilde, Antwerpen.
Ackerman, Ackermans, Achermann, Akkerman,
Akkermans, Akkermann, Ackkermans, Akerman, Acreman, Acmann. Afleiding van Van Acker of beroepsnaam
van de akkerman, landbouwer. Ackermeier is de Duitse beroepsnaam van de
akkerboer.
Ackerstaff: Plaatsnaam Ackerstaff bij Bentheim
(Nedersaksen).
Ackerveken, van den, van den Akkerveken. Plaatsnaam Akkerveken; sluitboom aan een
akker, in Wuustwezel, Antwerpen, vergelijk Valvekens.
Acolty. Klankverandering van Waals akott;
knoeier, beunhaas.
Adam,
Adams, Adamse, Adan, Adans, Adant, Adaams,
Addams, Adoms, Addons, Adons, Adamsons, Adamson, Adamy, Adami, Adamo, Adan,
Adang, Adank, Adant, Adans, Adem, Adems, Adama, Adema, Aden, Adens, DAdam,
Adatnski, Adatnska, Adamsa, Adamus, Adamuz, Adamini, Adamoli, Adamko, Adamku,
Adamek, Adamiec, Adamiak, Adamcazk, Adamczak, Adamczijk, Adamczyk, Adamzyck,
Adamietz, Adamitz, Adamowicz, Adamkiewicz, Adamkewicz, Adamowski, Adamczwski,
Adamczewska, Adamszewski: De vormen met n zijn Frans, omdat Frans -am/-an/-en
homofoon zijn:
Vadersnaam. Bijbelse voornaam Adam.
Addisson, Addison. Engelse vadersnaam, zoon van Addy,
afleiding van de voornaam Adam of Germaanse voornaam Ado.
Adel, (den): Vadersnaam. Korte Germaans adel-naam
of verkorting van bijvoorbeeld Adelbrecht. Het lidwoord den is vermoedelijk secundair.
Adelaar, Adelaars, Adelaere: 1.Vadersnaam. Germaanse voornaam
athal-hari adel, edel –leger: Adalarius. Maar –aaren
–aard-namen werden vaak verward, zodat Adelaar wel een variant kan zijn
van Alaard; Adelaard, Adelhard. 2. De naam kan eventueel een bijnaam zijn naar
de adelaar of arend, of naar een uithangbord. Zie Adler.
Addoms, Adons. Vadersnaam, variant van Adoms.
Adeline, Adline. Vrouwelijke vorm van een Germaanse
voornaam Adelina.
Adelot. Vadersnaam. Romaanse vleivorm van een
Germaanse adel-naam.
Adema: Vadersnaam. Variant van Adama, Friese afleiding van Adam.
Of evenwel een -ma-afleiding van de Germaanse voornaam Ado, zoals in Addema, Adding, Addinga.
Adenau, Adinau. Waarschijnlijk niet de plaatsnaam Adenau
in de Eifel, maar Franse spelling voor Adenot.
Adenet, Adnet, Adenot, Adnot, Adanez. Vadersnaam. Romaanse vleivorm van de
voornaam Adam.
Ader, Adre,
Adre: Duitse vadernaam
van Germaanse voornaam ad-hari.
Adins,
Adyns, Adijns,
Adiens, Addink, Addingh,Add-ings: Vadersnaam.
1. Vleivorm van Germaanse voornaam Ad(d)o, bakervorm van een adel-naam. 2. Soms
werd de naam gerenterpreteerd als korte vorm van Saladin.
Adler, Adeler, Adelaire, Adlaire: Duitse bijnaam naar de huisnaam zum
Adler in de Arend.
Adlerfligel. Duitse dialect vorm van Adlerflgel: arendsvleugel. Vergelijk
Swanenvlgel, Duitse Finkenflugel. Zie ook Vinckevleugel.
Admiraal: Bijnaam. Middelnederlands a(d)mirael
legerhoofd, vlootvoogd, admiraal. Vergelijk Lamoral, Lamiral.
Admirant, den: Naar analogie van admiraal
gereconstrueerde vorm, van Oudfrans amirant emir, admiraal. Vandaar de
Belgische familienaam Ladmirant, Lamirand, Lam(m)erant.
Adolf, Adolphs, Adolph, Adolphe, Adelphe,
Adolphy, Adolfsson, Adelof, Adloff, Alofs, Alouf: Vadersnaam.
Germaanse voornaam ad-wulf, Adulfus.
Adorff. Plaatsnaam Adorf, verschillende plaatsen
in Duitsland.
Adorp, van.
Familienaam uit de
plaatsnaam Adorp: Nederlandstalige naam van Orp-le-Grand en Orp-le-Petit
(Waals- Brabant) en Adorp in Groningen.
Adou, Addou: Vadersnaam Adoul. Romaanse vorm van Germaanse
voornaam Adolf.
Adriaans, Adriaanse, Adriaanssens,
Adriaansen, Adriaanses,
Adriaansens, Adriaen, Adriaens, Adriaense, Adriaaensen, Adriaenssens,
Adriaensen, Adriaansen, Adrieaanse, Adriaensche, Adriance, Adrian, Adrians, Adryan,
Adrianij, Adriani, Adriany, Adrienssen, Adrien, Adrin, Adriani, Adriencense, Adrianissen: Vadersnaam. Zoon van
Adriaan, de Latijnse heiligennaam Adrianus, die eigenlijk teruggaat op
Hadrianus, naar de afkomst uit Hadria.
Adriani: Vadersnaam. Afleiding van de Latijnse heiligennaam
Adrianus.
Adrichem, van:
Verdwenen plaats Adrichem ten oosten van Beverwijk (Noord-Holland). 1130-61 a
Gozwino filio Ludolfi de Adrichem. Jan Boogaert (1772-1819) verhuisde van De
Lier (Zuid-Holland) naar Middelburg. Zijn zoon (1843-1927) trouwde met ene Anna
M.E. van Adrichem en hun zoon noemde zich van Adrichem Boogaert.
Advocaat, beroepsnaam van de advocaat.
Aebi, Aeby. Duitse vadersnaam uit Abo, bakernaam van
de Germaanse voornaam Albrecht.
Aefferden, van. Plaatsnaam Afferden, Nederlands Limburg,
Gelderland.
Aegten, Aechten, Aegden, Agten, Aghte,
Achte, Achten, Achtien, Aghten, Eichten, Echten, Aagjen, Aagje, Aagtjes (zoon
van). Moedersnaam uit de voornaam Agatha.
Aelbroeck, van,
van Aelbrouck, Aelbroucq, Allebroeck, Allebroek: Plaatsnaam Aalbroek in
Papegem, Semmerzake en Zottegem (Oost-Vlaanderen).
Aelman, Aalmans, Alman, Allman, Allmann,
Allmanns, Haelman, Haelmans, Aleman, Alleman, Allemans, Adelmann,
Adelmant, Adelment. 1. Vadersnaam uit een Germaanse adal-naam. 2. Zie ook
Alleman.
Aelter,
Aalter, van Haelter, van Halter, Aelterman, Haelterman, Alterman, Aelderman. 1. Familienaam afgeleid van de plaatsnaam
Aalter (Oost-Vlaanderen). 2. Zie ook Haelterman.
Aendenboom,
(aan den) Boom. Familienaam
naar de woonplaats: aan den boom.
Aendekerk. Aandekerk, plaatsnaam aan de kerk.
Aendenboom. Naar de woonplaats; aan de boom.
Vergelijk Duits Ambaum, Amboom.
Aendehof, van
Andenhove, van Antenhove, van Antenhoven, van Handenhoven, van Handehove. Naar
de woonplaats aan een hof, hoeve.
Aendenroomer.
Huisnaam De Romer.
Vergelijk plaatsnaam Am Rmer in Frankfurt an Main.
Aengenberg. Naar de woonplaats aan een berg.
Aengevoort, aan de Voorde. Naar de woonplaats aan een voorde of
doorgang.
Aengevaert. Aanpassing en renterpretatie van Frans
Hangouwart, van Angouwart, de Germaanse voornaam Angoward.
Aengeveld, naar de woonplaats aan het veld.
Aercke.
Vadersnaam uit Aernout
of uit Adriaen.
Aercke. Vadersnaam. Afleiding van Arnoud of Adriaan,
vergelijk Arkens.
Aerde, van, Aerden, van, van Aarden: Plaatsnaam Aarden, Frans Ardres
(Pas-de-Calais).
Aerden van der, van der Aarden, van der Eerde, van
der Eerden, Vereerde, van Aerdt, van Aert, van Aart, van Art, van Ard, van
Eerdt, van Eert: Plaatsnaam Aard: veld, bouwland, open
plaats, kade, aanlegplaats.
Aerdewegh, van, van Aerdenveg, van (den) Eerdeweg,
Eerdewegh, van den Eertwegh, van Erdeweghe, van den Erdweg: 1. Plaatsnaam,
oorspronkelijk straatnaam: aardeweg.
Aerden, Aarden, (van) Haerden. Vadersnaam, knuffelvorm van de
Germaanse voornaam Aernoud waarvan Aard een korte vorm is. Zie daar verder.
Aerlebout. Vadersnaam. Germaanse voornaam erl-bald;
voornaam man-moedig.
Aernout, Aernouts, Aernoudt, Aernoudts,
Aernaudts, Aernouts, Aernaut, Aernoodt, Aernout, Aernhoudt, Aernhout,
Haerenout, Aerenhouts, Haerenhout, Arnoud, Arnoudt, Arnout, Arnouts, Harnouts,
Aarnoudse, Aarnouts, Aarnoutse, Arnhold, Arnaud, Arnau, Arnault, Arnauld,
Arnaut, Arnauts, Arnoets, Arnots, Arno, Arnot, Arnott, Arnote, Arnoeyts,
Arnoys, Arnoijs, Arnould, Arnoul, Arnoult, Arnou, Arnous, Arnoelx, Arnoux,
Arnoe, Arnoes, Arnouat, Arnouw, Arnauw, Ernaux, Ernault, Ernault, Hernaut,
Hernaux, Hernay, Arnal, Ernotte, Hernot, Hernotte, Herno, Ernould, Ernoud,
Ernoud, Ernout, Ernou, Ernoux, Arnols, Ernult, Erneux, Hernould, Hernoud,
Hernoux, Heroes, Hero, Harnould, Arnold, Arnoldi, Arnoldy, Arnolts, Arnolds,
Arnolts, Arnolt, Arnoldus, Arnoldussen, Aarens, Haerens, Ahrend, Ahrens, Arend,
Arends, Arendt, Arent, Harent, Aerent, Aerents, Aerens, Arents, Arets,
Arendsen, Arentz, Arenz, Aarrents, Arndt, Arndts, Ares, Arn, Arntz, Arntzen,
ArntzeniusVadersnaam van de Germaanse voornaam aran-walda; arend-heerser.
Aerschot, van (der), van Aerschodt, van
Aarschot, van Arschot, van Arscoot, van Asschodt, van Asschot, van Ascot, van
Aerchot, dArchot, Darschotte, Daschotte, Daschot, Arschoot, Arschodt.
Familienaam uit de plaatsnaam Aarschot (Vlaams-Brabant).
Aertbelin, Aertbelien. Vaders-, moedersnaam. Combinatie van de voornaam Aart en vrouwelijke
Belie.
Aertenryck, van, Aertenryk, van, van
Ertryck, van Etteryck, van Etteryk, Etterijk, Etterijck, Ertryckx, Ertrijckx,
Eirtrijckx, van Herterijck, Herteryck, Van Hertreyck, van Hentenryck, van
Hentenryk, Hentenrijck, Hentenrijk, van Henterijck, van Hentrijck, van
Hentryck, van Henteuryck, Herteryckx. Familienaam uit een gelijknamige (?)
plaatsnaam (wellicht in Vlaams-Brabant). Plaats nog onbekend.
Aertgeerts,
Aertgeets, Aetgeerts, Argeerts, Uytgeerts, Uijtgeerts. Vadersnaam uit een
dubbele voornaam Arnoud + Geert.
Aert, Aerts, Aarts, Aart, Haert, Aardse,
Aartsen, Aarts, Aers, Ars, Haars, Hars, Haerts, Haers, Aarssens, Aarssen,
Aarsen, Haerssens, Aertssens, Aertsens, Aertzen, Art, Arts, Harts, Arets,
Arretz, Aretz, Arits, Aritz. Vadersnaam: verkorte vorm van de Germaanse
voornaam Arnoud.
Aertman, Haartmans,
Eertman, Eerdmans, Eerdman, Erdman, Erdmans, Erdmann, Ertman, Heerdmann: 1. Vadersnaam,
afleiding van Aart, Arnoud.
Of een variant van Germaanse voornaam Hartman, Hardeman. 2. Erdmann zou een
Duitse voornaam zijn die aan jongens gegeven werd die op een gestorven broertje
volgden.
Aesbacher. Duitse schbacher, afleiding van de
plaatsnaam Eschbach.
Aeselood. Provencaals Asloo; beukenbos.
Aeyels. Vadersnaam Aeyelts. Voornaam Aaielt,
Aailt, Aiold, van Germaans agi-wald.
Affelterre. Plaatsnaam Appelterre, Overijssel.
Affolter. De plaatsnaam Affoltern komt tweemaal
voor in Zwitserland.
Afschrift. Petrus Afschrift werd op 12 mei 1834 in
Cent gevonden. Alle vondelingen in april-mei 1834 kregen een naam die met een A
begon: Aenkomst, Aenwas, Aenval,
Aenslag, Afkeer, Aflaat, Afschrift, Alsem.
Afslag.
Beroepsnaam. Middelnederlands afslach; prijsvermindering,
korting, afslag; verkoop van vis, visafslag; laadplaats voor koopwaren.
Vergelijk Duits Abschlag.
Agard, Agart,
Aga, Agas: 1.
Romaanse vormen van de Germaanse voornaam agi-hard zwaard- sterk: Aghardus.
Agathe. Moedersnaam. Franse vorm em vleivorm van
Griekse heilige naam Agatha.
Agelink: Vadersnaam. Spelling voor Hagelink. Afleiding van de
Germaanse voornaam Hago, Hagen.
Agema: Friese vadersnaam., zoals Agama, Aeggema. Afleiding van de
Friese voornaam Age, Agge, de eenstammige Germaanse voornaam Ago, van agi
zwaard.
Agathon, Acton,
Agatone: Vadersnaam
uit Grieks agathos; goed. Agathon is de Franse verbogen vorm van de Latijnse
vorm Agatho, naam van een paus uit
de 7de eeuw.
Agelis. Vadersnaam, vorm van Achelis, Griekse
voornaam Achilles.
Agesma, vadersnaam, Friese naam Age.
Agier, Agie, Ager, Aget, Agez. Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse
voornaam ad-ger. Adegarius.
Agneessens, Agneesens, Agneese, Agneesen,
Agnessens, Agnessens, Agnesse, Anneerssens, Anneesens. Moedersnaam, zoon van
Agnes. Zo ook Agnes, Agns,
Agniez, Anhes, Annee.
Agon. Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse voornaam Ago.
Agostini, Agostino. Vadersnaam. Italiaanse vorm van Latijnse
Sint Augustinus.
Agten: Moedersnaam, variant van de Vlaamse familienaam Aegten,
Aechten, Achten. De Griekse heiligennaam Agatha.
Agterberg. Plaatsnaam Achterberg bij Rhenen.
Agterhuis: Baar de woonplaats in het achterhuis?
Of renterpretatie van de plaatsnaam
Achthuizen (Zuid-Holland) of de familienaam Akkerhuis?
Agsteribbe,
Agtseribbe:
Renterpretatie van plaatsnaam Wastrebbe in Deftinge (Oost-Vlaanderen).
Agtersoon; mogelijk een kleinzoon.
Agthoven, van: Plaatsnaam Achthoven in Zederik
(Zuid-Holland), Linschoten en IJsselstein (Utrecht).
Agtmaal, van, van Agtmael:
Plaatsnaam Achtmaal (Noord-Brabant).
Aguillon,
Aguilon, Agulhon: Bijnaam, Frans aiguillon: prikkel,
angel, stekel, doorn. Bijnaam voor iemand met stekelig, irriterend, tergend
karakter.
Ahmed, Ahmedi,
Ahmad, Ahmetovic. Familienaam uit Islamitische gebieden.
Aillet, Allit,
Alliet, Ali, Ailliet. Vadersnaam
uit de Romaanse vorm van een Germaanse agil-naam.
Ahn. Duits Ahn; grootvader.
Aigret, Egret, Oudfrans aigret; triest, pijnlijk.
Bijnaam.
Aigrisse,
Egricce, Egrisse, Egrise:
Aigris, Romaanse vorm van Germaanse voornaam agi-rk zwaard-heersend.
Agericus. Vergelijk Eggerick.
Aiguille: Beroepsnaam van de naaldenmaker.
Aillaud: Romaanse vorm van Germaanse voornaam agil-wald;
vreselijk-heerser. Agilaldus, Ailaldus.
Aillery. Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse
voornaam agil-rik; vreselijk-heersend.
Aillet, Allit,
Alliet, Ali, Ailliet:
Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse agil-naam, zoals agil-berht, Frans
Aillebert.
Aimar,
Aimart, Eymar, Eymard, Aymard, Haimard: 1. Vadersnaam Aimar, Romaanse vorm van
Germaanse voornaam agi-mar zwaard-beroemd: Aimarus.
Aim, Aime,
Ayme, Haim, Amez, Amer, Ames, Ameys, Ameijs, Hames, Hamet, Hamey, Hamez. Vadersnaam uit het Franse Aim, uit
Oudfranse ameit, am, van Latijnse Amatus: de beminde.
Ajoux, Oudfrans ajpu, Frans ajonc; gaspeldoorn. Ook plaatsnaam
Ajou, Eure, en Ajoux, Ardeche.
Aka. Vondelingnaam. Joannes Aka werd op 28 mei 1837 in de
Stoelstraat in Antwerpen gevonden.
Akda, Acda: De familie is afkomstig uit Zeeland.
Vermoedelijk een vreemde verhaspelde naam. Andere spellingen zijn Hacda, Hagda.
Aken, van, van
Aeken, van Haeken, van Haken, van Hacken, van Acken: 1. Plaatsnaam Aken,
Duits Aachen (Noordrijn-Westfalen). De naam Van Aken is hier dus een
herinterpretatie van Middelhoogduits, Middennoordduits, maar ook Middelnederlands
Nacke nek.
Akerboom, (van den) Akkerboom. Akerboom; eikenboom, plaats met
opvallende eikenboom.
Akershoek: Plaatsnaam. Middelnederlands akerboom
eikenboom.
Aker, van den, Eker, Haker, of van aker; eikel, zie Akersloot, of naar
een oude lengtemaat waar Akersloot beter naar genoemd kan zijn.
Akeren, van, van
Akkeren, van Ackeren:
1. Plaatsnaam Ekeren (Antwerpen). 2. Plaatsnaam Les Deux –Acren,
(Henegouwen)
Akkenaar,
Akenaar. Van Aken?
Akker, van de(den), van den Aker, (van) Acker,
Ackere: Heel verspreide plaatsnaam (ten) Akker akkerland.
Akkerdaas: Betekenis onduidelijk. Misschien
samenstelling van akker en daas paardenvlieg, vergelijk Nederlands
akkerhommel, akkerwesp.
Akkeren, van: Plaatsnaam Ekeren (provincie Antwerpen).
Akkeringa: Fries vadersnaam. Afleiding van een
Germaanse voornaam zoals Ecrebertus, Acroardus, die teruggaat op het Germaanse
naamelement agi zwaard.
Akkerman, Akkermans, Ackermans, Ackerman,
Acker, van den, Ackermanns:
Afleiding van Van (den) Acker of beroepsnaam van de ackerman landbouwer.
Akse, Ax,
Acksen, Akze Hakse. Aks; bijl, beroepsnaam
Aksoy. Turkse vadersnaam uit de gelijkluidende
voornaam Aksoy: witte lijn (wat zoveel betekent als: van hoge afstamming)
Akst. Beroepsnaam voor een boomhakker, naar de ax of akst. Duits
Axt.
Alabarbe, Allabarbe. Beroepsnaam Ala barbe; met de baard.
Alaerd, Alaerds, Alaerts, Alaert, Alaers,
Aelaerts, Alard, Adelhardt, Allaerd, Allaerds, Allaer, Allaerts, Allaertsz,
Allaer, Allaere, Allar, Allar, Allard, Allart, Alart, Lallard, Lallart,
Allert, Allers, Alers, Aler, Ahlers, Ahlert. Vadersnaam uit de Germaanse
voornaam adal-hard: adel-sterk. Adelhard, Adalard (us).
Alain,
Allain, Allains, Allin, Alleins, Allein, Alleijn, Alleynsm Alleyn, Allijns,
Allijn, Allyns, Allyn, Alyn, Alijn, Alleys, Alanen, Alls, Alles, Allan, Alan,
Allen, Alen, Alleleijn, Alleleyn, Allelyn: Vadersnaam. Alanus is de volksnaam van
de Alanen, een Sarmatisch ruitervolk, dat in 406 Galli plunderde. Of een
Engelse naam, van Bretons-Keltische oorsprong. De naam Al(l)an is in Engeland
bekend sinds Willem de Veroveraar (1066). Het was een heel populaire naam in de
Brits-Keltische romans. Blijkens –ein, van Frans -ain is de naam bij ons
uit het Frans overgenomen.
Alais, Allais, Allaeys, Allays, Alls,
Alles, All, Alle, Alley, Alle: Moedersnaam. Romaanse vorm
van Germaanse voornaam Adelheid, Aleit.
Alardeau. Allardin, Alardin, Allarding,
Allardot, Alardot, Allardos, Alardos. Vleivorm van Germaanse voornaam Adelhard,
Alard.
Alavoine, Allavoine: Frans lavoine: met de haver.
Beroepsnaam voor haverteler of-koopman.
Albada, van. Vadersnaam, Fries Albarda, Albada, Alberda, Albeda, afleiding
van Germanse voornaam Albert.
Alban, Hauban,
Albano, Albani. Vadersnaam. Latijnse heilige Albanus.
Albanese. Volksnaam van de Albanees.
Albarre, Albart: Frans la barre: met
de slagboom. Beroepsnaam van de boomwachter.
Alberda: Friese vadersnaam., afgeleid van de voornaam Albert; zie
Alberts, Albrecht.
Albe. Korte vorm van een Germaanse voornaam Albrecht.
Alb, Alleb,
Allebe, Allebee: Vadersnaam
Albet, van de voornaam Albert.
Albertdienst, Alberdienst. Volksetymologische verhaspeling van
Alberdijns, vleivorm van Albert. Vergelijk Alberding(k), Alberdissen.
Alberg, Albergs, Alberghs, Alenbergh, Alenbergs: Moedersnaam. Germaanse voornaam adel-berg
adel- bescherming: Adelberga, Aalberga.
Alberts, Albert, Albers, Abels, Aben,
Abel, Ebels, Abelsma, Alberti:
Vadersnaam. Albert is de geromaniseerde vorm van de Germaanse voornaam
Albrecht, Adelbrecht; zie Albrecht. Alberti is de Latijnse afleiding. Soms
vereenzelvigd met de Bijbelse Abel; adem, de vergangelijke.
Albicher, Albieker: Afkomstig van Albig (Rijnland-Palts).
Alblas: Riviernaam Alblas (Zuid-Holland), waarvan Alblasserdam en Alblasserwaard
(Zuid-Holland) zijn afgeleid. Ook plaatsnaam Oud-Alblas (Zuid-Holland).
Albrecht,
Albrechts, Albregt, Albregts, Albrechts, Albrechtse, Albrech, Alberech, Albright, Alebregtse,
Ambreck, Ambrek, Albrecq,
Aelbrecht, Aelbrechts, Aelbreghts, Aelbregt, Aelbrech, Aalbrecht, Aalbrechtse,
Aelbreght, Aalbregtse,
Aalbregse, Aelbreghtse, Aelbrecht, Adelbrecht, Haelbrecht, Haelbrechts,
Holbrecht, Holbrechts, Olbrecht, Olbrechts, Olberecht, Olberechts, Olbreghts,
Olbrich, Olbricht, Olbracht, Olberek, Albert, Alberts, Adelbert, Albracht,
Albrecht, AlbregtAlbertz, Albers, Alberti, Albirt, Alboort, Albort, Aalberse,
Aalb-berts, Aelberts, Aelbers, Olbert, Olbertz, Alberty, Alberti, Alberto,
Alberini, Albertyn, Albertijn: Vadersnaam. Germaanse voornaam
athal-berht adel-schitterend: Athalbert, Aelbertus, Adelbertus, Albertus. Albertyn is een knuffelvorm. De vormen met h zijn hypercorrect; die met o zijn vaak door de
dialect o-klank van de a te verklaren (zie evenwel ook Olbrechts). Albertema, een geslacht
van predikers die hun ambt in Friesland (te Leeuwarden, Groningen en Emden)
vervuld hebben, en die hun geslachtsnaam tot Alberthoma verfraaiden. Albert
Albertema (dat is: Albert Albertszoon) schreef zijn naam, als dominus: Albertus
Alberthoma.
Albertsma, vadersnaam Albert.
Alboom, Album, Albume. Plaatsnaam Alboom; witte abeel.
Albrink: Vadersnaam. afleiding van de Germaanse voornaam Albrecht.
Alburg: Moedersnaam, Germaanse voornaam Alburga, Alburgis, van
Adalburga. Germaans athal –burg adel –burg.
Alcide. De stamvader is de vondeling Felix
Alcide, in 1813 in Mechelen te vondeling gelegd. Alcides was de bijnaam van
Herakles in de Griekse mythologie.
Aldenberg: Misschien de Germaans vrouwennaam
Aldeberga. Maar berg- en burg-namen werden vaak verward. Er is ook de
plaatsnaam Aldenburg (Nedersaksen).
Aldegonde, van, Audegond, Audegonde, Audergon: Moedersnaam. Germaanse voornaam adel-gund
adel-strijd: Adelgundis, Algundis.
Aldenhove,
Aldenhoven, Aldenhof, Aldenhoff, Aldelhof, Alderhof, Andehofd, Andelhof: Plaatsnaam Aldenhoven, Aldenhof: oud hof.
Vergelijk Oudenhove. Plaatsnaam Aldenhoven (Nordrein-Westfalen), in Guigoven
(Limburg); Aldenhof in Nijmegen (Gelderland).
Aldenkamp. Plaatsnaam bij Hennstedt, Saksen-Anhalt,
en tussen Bederkesa en Bremervorde.
Alder, Alders, Allder, Olders, Oolders. 1. Noord-Duits voor de oudere, senior. 2.
Zie Aalders.
Alderlieste, Alderliesten: Ook Alderliefsten komt in Nederland
voor, maar weinig frequent. Misschien een vleinaam allerliefste.
Aldershoff: Plaatsnaam. Hof van Alder. Zie Aalders.
Alderhout. Plaatsnaam Alderhout,
Nord-rein-Westfalen, Altenholz, Saksen-Anhalt.
Aldus, Alders,
Aalders, Alderden, Allers, Elders, Alderse, Alderden, Aldringa, van Aldringa,
Aldrink, Alderding, Aaldrink, Alders, Alderts, Aldertsma, Allertsma, Allerma,
Alers, Alerding, Alring, Aldring en Engelse Aldrington. Vadersnaam uit de
Germaanse voornaam Aldert, van Fries Aldert, Allert, Allart, Adelhart,
adal-hard of de naam Alders (Aalders, dat is zoon van Aldert). In Noordwijk
werd de Duitse equivalent Ahlers vertaald als Alders. Zo ook de plaatsnamen
Aldrington in Sussex, Engelland; Aldringa-burcht te Bedum in Hunsingo,
Groningerland; Audrehem, dat is Alderda-heim, Adelharta-heim, woonplaats van
Aldert, in Artesie, Frankrijk; Aldersbach bij Vilshofen in Beieren;
Allersma-heert te Godlinze in Fivelgo, Groningerland; en Alerdink, een havesate
bij Heino in Salland, Overijssel.
Aldermans,
Haeldermans, Haldermans. Beroepsnaam
uit het Middelnederlandse alderman, olderman, deken van de gilde, wijze man.
Aldernaght. Renterpretatie van plaatsnaam Andernach
of klankverandering van Anderlecht.
Alderwereld,
Aldewereld, Alderwerelt, (van) Alderweireldt, Aldeweireldt, Aldeweireld,
Alderweirelt, Allewerelt, Alleweireld, Alleweireldt, van Aldenweireldt, Van
Alderwerelt, Alderwiereldt, Alderwierelt, Alderwierelt, van Aeldeweereld,
Aeldeweerelt, van Aeldweereld, van Alderwelt, Aldervelt, Van Adrewelt, van
Andruel. Bijnaam uit een veelgebruikte uitroep al de wereld (de hele wereld). Vergelijk Duits Allewelt, Frans Toule-monde. Bij Walther von der
Vogelweide: al diu werlt, ich hn mn lehen. Volgens Meertens heet de familie
(de Roo) van Alderwerelt naar een huis De Wereld in Amsterdam. Komt in alle ons omringende landen in
diverse talen voor.
Alem, van: Plaatsnaam Alem in Maasdriel
(Gelderland) of in Lith (Noord-Brabant).
Alens, Alen,
Aalen, Aelen, Aelens, Aellen, Allen, Alijn, Alyn, Allyn, Allyns, Allijn,
Allijns, Alin, Alink, Allins, Allinck,
Alinks (zoon van Alink) Allinckx. 1. Vadersnaam, knuffelvorm van een
Germaanse Allaard- (uit adal-hard) of Aloud-naam. 2. Mogelijk ook moedersnaam
uit het Germaanse Adele (uit adal). 3. Zie ook Alain.
Alenon,
dAlenon, Dalanon. Familienaam
uit de plaatsnaam Alenon (Orne - Frankrijk).
Alewaeters, Alewaters,
Aelewaters, Allewaters, Haelwaeters, Haelewaters, Haelewaters, Halewaters,
Halewaters. Bijnaam van de waterhaler, -drager. Bijvoorbeeld de waterhaler voor
de badstoof.
Alenus, Alenus,
Alenis, Alenis:
Latinisering van Alen.
Aler, Alers, Allers,
Ahlers: 1.
Vadersnaam. Germaanse voornaam adal-hari adel-leger: Adelherus.
Alewijn, Alewijnse, Aalewijnse, Allewijn: Vadersnaam. Zoon van Alewijn, Germaanse
voornaam al/athal-win al/adel-vriend. De spelling met h, zoals in het
Middelnederlandse Lied van heer Halewyn, is hypercorrect. Vandaar de spelling
van de familienaam Halewijn, met name in Belgi.
Alex, Alexe,
Alexis, Alessi, Alessio. Vadersnaam,
Griekse heilige Alexi(u)s.
Alexander: Vadersnaam. Griekse voornaam Alexander.
Aleijn, Alleijn: Vadersnaam. De Franse voornaam Alain,
van Alanus, de Latijnse vorm van een naam van Bretonse heiligen en koningen. De
Normandirs brachten het naar Engeland, waar hij als Allan voortleeft.
Alfasten,
Alfastsen:
Volksetymologische vervorming van Halfvorster: helper van de vorster, bos- en
veldwachter. Vergelijk Duits Halbmeier, Halbritter, Halbschmied, Halbwinner.
Alfers, Aelfers. Vadersnaam. Germaanse voornaam albi-hari;
elf-leger. Albharius, Alfheri.
Alfons, Alphons, Alphonse, Alfonso, Alphonso,
Alonso, Alanzo, Alanzi, Alongi, Allonsius, Alloncius, Alonsious: Vadersnaam. Germaanse voornaam Alfons
uit adel-funs of al-funs de alls wagende.
Alfred,
Alfredo, Alfredsson. Vadersnaam. Germaanse
voornaam albi-rd elf-raad of adel-frid adel-vrede: Albradus/Alfredus,
Adalfridus/Alfrid(us).
Alfrink. Vadersnaam, afleiding van Alfer.
Algar. Vadersnaam. Engelse vorm van de Germaanse voornaam adal-ger;
adel-speer.
Algier, Algiert, Augier, Auger, Augez. Vadersnaam. Romaanse vorm van de
Germaanse voornaam Adelger, zie Algar.
Alglave, Aglave. Oudfrans le glave, Frans la glaive: met het zwaard.
Algoed, Algoedt, Algoet, Algot, Aelgoet,
Algoo, Allegoedt, Allegoet, Aelvoet, Alvoet, Haelvoet. Vadersnaam uit het
Germaanse adel-god; adel-goed.
Algra, Algera, Algersma: Gaat de naam terug op 1381 Clais
Algrau, Heine Algrau, Ossenisse? Maar daarnaast komen de varianten Algera,
Allegra, Aelg(e)ra voor, met name in Friesland. Daarom veeleer Friese
vadersnaam., afgeleid van Germaanse voornaam Alger, Algar, Adelger, Athalgar
van Adelger.
Algrain, A le Grain, Au grain; met het graan. Bijnaam van een
graankoopman.
Ali, Aly, Al,
ook in Benali, Mahabali, Alibaks. Islamitische naam.
Alibert, Aliberto, Alibertis. Vadersnaam. Germaanse voornaam ali-berht;
ander-schitterend. Alibertus.
Alice,
Allice, Alix, Alys:
Moedersnaam. Romaanse vorm van Germaanse voornaam Adelheid. De naam komt al in
de 12de eeuw in Vlaanderen voor.
Alinge, Friese voornaam Ale.
Alink: Vadersnaam. Afleiding van een Germaanse adel-naam, zoals
Alaard, Aloud.
Aliout. Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse
voornaam agil-wulf; vreselijke wolf. Agilolfus,
Ailulfus; of agil-wald; vreselijk-heerser: Ailaldus.
Alixant, Alizant,
Alisant, Alizard, Alizart, Allizard, Allizart, Allisat, Alsart: Vadersnaam.
Afleiding van de voornaam Alexius.
Alkema: Zoals Van Alkemade uit de plaatsnaam Alkemade
(Zuid-Holland).
Alken,
(van), van Alcken. Familienaam
uit de plaatsnaam Alken (Limburg).
Allaart, Allaert, Allard: Vadersnaam. Germaanse voornaam athala
–hardu adel-sterk: Adalardus.
Allacker. Plaatsnaam Helakker in Brielen,
Pollinkhove, Voormezele, West-Vlaanderen.
Allarij, Allary, Alary. Vadersnaam. Romaanse vorm van een
Germaanse voornaam adal-rik; adel-heersend. Adalricus, Alricus.
Allebaut,
Albault, Albaut, Albeaut, Albeau, Albat, Alba: Vadersnaam. Germaanse voornaam Adelboud:
adel-bald adel - moedig.
Allebos, Allebosch. Dialect vorm van Eylenbosch.
Allebrandi, Albranda, Albrands; vadersnaam Albrand, Adelbrant, ook in de
plaatsnaam Albrandeweer, bij Birdaard, Albrandswaard bij Putten, Albringsweer
(Albrandingsweer) bij Emden.
Allebrodt. Uit Halfbrood. Vergelijk Noord-Duits
Halfbrod, Halverogge.
Alleda: Wellicht Friese vadersnaam., afleiding van al-, adel-naam,
zoals Albrecht.
Allegaert. Vaders-, moedersnaam uit de Germaanse
voornaam adel-gard: adel-gaard of athil-gaard: edel-gaard.
Alleene. Moedersnaam Alena is en vorm van Griekse
Sint Helena.
Allegaert. Moeders-, vadersnaam. 1. Germaanse
voornaam adel-gard; adel-gaard. Aalgarus, Aalgardis. 2. Vorm van Ellegaard.
Allgre, Allegre, Alegre,
Allaigre, Allgue, Allegretti, Allegret, Algret: Bijnaam. Frans allgre:
opgewekt, levendig.
Alleman, Allemans, Allemann, Allemant,
Allemand, Alemang, Almand, Aleman:
1. De volksnaam Alleman, die de Franse naam geworden is van de Duitser,
namelijk Allemand. 2. Vadersnaam. Germaanse voornaam Adalman, Alman. 2. Zie ook
Aelman.
Allemeersch, (van) Allemeesch (van),
Allemersch, van Allemeersh, (van) Hallemeersch, Hallemeesch, van Haelmersch,
(van) Haelemeersch, Haelemeesch, Vanhaelemeesch, Allermeersch, Allemes,
Aellemeersch, (van) Hollemeersch. Familienaam afgeleid van de plaatsnaam
Aalmeers, als in Rumbeke (Ael, Germaanse voornaamdeel wat adel betekent of
paling, of-nat weiland/moeras.
Allentin,
Alentyns, Alentyn, Alentijns, Alenteyns, Alenteijns: Vadersnaam. Variant van de oosterse
voornaam Aladin (met de wonderlamp) uit de sprookjes van duizend-en-n-nacht.
Zie ook Haladyn.
Alles. 1. Alles werd (als deel van een politieke
slagzin) als vondelingnaam gegeven in Leuven in 1787. 2. Zie Allais.
Allewaert,
Alewaerts, Hallewaert. Vadersnaam
uit de Germaanse voornaam adal-ward; adel-bewaarder. Adalwardus.
Allier,
Ally, Allij. Waalse of
Picardische varianten) Vadersnaam, Romaanse vormen van de Germaanse voornaam
adal-hari.
Alleynes, van. Plaatsnaam Allaines, Somme, Allenes,
Pas-de-Calais, Hallenes, Nord.
Allgayer, Allgeier: Ontronde vorm van Duits Allguer,
afkomstig uit de Allgu, een streek in Beieren.
Alliaume,
Aillaume, Allaume, Alleaume, Aleaume, Alaume, Aliame, Alame, Alam, Allaime,
Alaime, Eleaume: Vadersnaam. Romaanse vorm van de
Germaanse voornaam Adelhelm, Alem.
Allier. Vadersnaam. Romaanse vorm van de Germaanse voornaam
Adelher.
Allimont. Vadersnaam. Germaanse voornaam ald-mund;
oud-bescherming. Aldmunt.
Allington. Plaatsnaam in Dorset, Devonshire,
Engeland.
Alliot, Aliot,
Aliod, Alios, Alliong, Allion:
Vadersnaam. Romaanse vleivormen van een Germaanse agil-naani, zoals Aillaud of
Aillebert, eventueel van een adel-naam, zoals Alliaume of Allier. Vergelijk
Aillet.
Allison,
Allesson:
Moedersnaam. Vleivorm van Alice, Romaanse vorm van de Germaanse voornaam
Adelheid.
Allonsius, Alloncius: Vadersnaam. Latinisering van Spaanse
Alonzo, naast Alfonso uit de Germaanse naam Alfons: hadu-funs strijd-bereid.
Het eerste lid werd achteraf gereinterpreteerd als al; van adal edel.
Alloin,
Alloing, Allond: Vadersnaam. Variant van Aloin, Romaanse
vorm van de Germaanse voornaam Adelwin. Zie Halewijn.
Allosserie, Allossery, Allosery, Allostery,
Alostery, Alloschery, Alosserie, Alossery, Alloucherie, Aloucherie, Alouchry,
Hallocherie, Halocherie, Halochery, Halloucherie, Haloucherie, Halouchery,
Hallosserie. Naam uit de Franse plaatsnaam haloterie: plaats met struiken en
stronken.
Allouche. Wel een vorm van Oudfrans halot; struik.
Allouis, Aloui,
Alaouie, Alaoui, Alloisio, Aloisio, Allosio: 1. Vadersnaam. Heilige Aloisius, latinisering van Germaanse
voornaam al wsi helemaal wijs. 2. Allouis kan ook de Romaanse vorm
zijn van Germaanse voornaam adel-wid; adel-boom: Adelwidis, Aeluuidis.
Alloy, Aloy,
Laloi, Laloye, Laloy:
1. Zie Delaleu. 2. Oudfrans
aloe, Waals alye, Frans alouette: leeuwerik. Vergelijk Laloyaux.
Alma, Alkema: Vadersnaam. Friese afleiding van een
Germaans al, van athal-naam. Of spelling voor Halma, Hallema.
Almaer, Almar,
Aimer, Elmer, Helmer, Helmers:
Vadersnaam. Germaanse voornaam adal-mar adel-beroemd: Athalmar.
Almeida. Portugese familienaam uit Almaida, de stad/het
dorp (er zijn er verschillende) in de provincie Beira. Al..meida komt uit het
Arabisch en betekent: familie..die leeft op het plateau.
Almekinders, Allemekinders: Misschien Almankinders, kinderen van
Alman (zie Alleman 2).
Almkerk, Almenkerk, (van): Plaatsnaam Almkerk in Woudrichem
(Noord-Brabant).
Almey, Almeye. Waarschijnlijk een vorm van Ameye.
Almond,
Allemon. 1. Vadersnaam
uit de Germaanse voornaam adal-mund; adel-bescherming. 2. Mogelijk variant van
Allemand (volksnaam voor een Duitser).
Alofs, Alouf, ules, Ales, Allefs Alles: Vadersnaam. Germaanse voornaam Alof,
van athal-wulf;adel-wolf: Adalulfus.
Alos, Alost. Plaatsnaam Alost, Franse vorm van de stad
Aalst, Oost-Vlaanderen. Of aanpassing van Allouche?
Alou, Allou, Alloul. Romaanse vorm van de Germaanse voornaam
Adelwolf, zie Alofs.
Aloud. Vadersnaam, Germaanse voornaam adal-wald; adel-heerser,
Aloldus, Adalaldus.
Aloy, Alloy. Vadersnaam. Britse vleivorm van een
Germaanse adel-naam.
Alper,
Alpert,
Alpaerts, Alpaert, Allepaerts, Alpar: Vadersnaam. Variant van Albert, met
verscherping b/p.
Alphen, van, van Alpen, van Alfaene: 1. Plaatsnaam Teralfene (Vlaams-Brabant
2. Plaatsnaam Alphen in Noor-Brabant, Gelderland of Zuid-Holland). 3. Er is een
Nederlands familie van Alphen die oorspronkelijk van Alpen heette. Dat kan een
spellingvariant zijn van Van Alphen of teruggaan op de plaatsnaam Alpen
(Noordrijn-Westfalen). Een bewoner er van heet Alphenaar.
Alsembach. Plaatsnaam Alzenbach, Nordrein-Westfalen.
Alsemberg, Alsembergh, van. Plaatsnaam Alsemberg, Vlaams-Brabant.
Alsen. Plaatsnaam Alsen, Saksen-Anhalt, of Ahlsen,
Nordrein-Westfalen.
Alsenoy Van. Familienaam uit de plaatsnaam Assenois
(Luxemburg).
Alsma, Alssema, Alsema,
Halsema, van, Hallema, Hoolsema. Afkomstig van plaatsnaam Alsum
(Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen).
Alsteen,
Alsteens, (van) Alstein, Alsten, Alstens, Aelsteen, Hernalesteen, Hernalsteen,
Hernalsteens, Hernaelsteen, Harnalsteen, Harnalsteens, Ernalsteen, Ernalsteen,
Ernalsten, Arnalsteen, Hernarestienne, Renalstienne. Vadersnaam uit de
Germaanse voornaam adal-stain; adel-steen, Hernalsteen; heren Alsteen. De
vormen met Hern-, Harn-, Ern-, Arn-, Renal.. zijn afkomstig uit Hernalsteen wat
zoveel betekent als: de heer Alsteen. De Henegouwse variant
Renalstienne is te verklaren door klankverandering ern/ren.
Alst, van, Alsem. Variant van A(a)lst of van Alsem?
Artemisia. Beroepsnaam.
Alt, Alte, Alter. Duitse bijnaam voor oud, vergelijk De
Oude.
Altdorf,
Altdorfer, Altorffer, Altorfer. Zeer verspreide Duitse plaatsnaam Altdorf.
Alten, van: Plaatsnaam Aalten (Gelderland).
Altena,
Friese persoonsnaam Alte. Of van al te na, net zoals de oost
Friese vadersnaam Denkna; van denk na. Niettemin is Denkna eenvoudig een
vadersnaam van de oud-Germaanse mannenvoornaam Denke Dank, Tanc, die nog deel
uitmaakt van de samengestelde mannenvoornamen Danklef, Dankwart (Tanquart) en
Dankret (Tancred). En zo heeft men ook dien naam Altena gegeven aan huizen en
plaatsen, die al te na bij iets anders stonden of lagen, vooral ook aan herbergen,
die even buiten de poorten van een stad, dus al te na daar bij stonden. Volgens
de volksoverlevering is dit ook de oorsprong van de naam der stad Altona, even
buiten de poorten van Hamburg gelegen. Maar zeker is het dat de herberg aan de
Streek, even buiten Dokkum, Altena heet, omdat ze zo na bij de poort der stad
gelegen is. En dit is ook het geval met het gehucht Altena bij Idsegahuizen,
met het voormalige blokhuis Altena vlak tegenover Deventer, met het voormalige
kasteel Altena vlak buiten de Schoolpoort te Delft; met Altona, onmiddellijk by
de stad Gewarden (Jever), met Altona bij Sengwarden in Jeverland, met Altona
bij Tettens in Wrangerland, enz.—deze drie laatste plaatsen in de Friese
streek van Oldenburg. En zo is dan ook de naam van menig geslacht Altena[.]
Altena, (van) Altuna: Plaatsnaam Altena al te na(bij) in
Aardenburg (Zeeuws-Vlaanderen), Hengelo (Overijssel), Peize (Drenthe),
Wonseradeel (Friesland), bij Den Bosch (Noord-Brabant), maar ook bij Hamburg en
op verschillende plaatsen in Belgi.
Alter: 1. Duitse Bijnaam de oude. 2. Wellicht h-loze spelling
voor Middelnederlands halfter, halter leren halsriem van paarden.
Altenberg, Altemberg. Plaatsnaam Altenberg, als in Beieren en
verder.
Altendorf, Altendorff.
Verspreide Duitse plaatsnaam Altendorf. Zo ook Altenhoven, Altenkirch, Altenloh
of Altenlok. Althaus,
Althuyzen, Althuysen, Althuis, Althusius, Altes, Alts: Althaus: oud
huis.
Alteren, van: Wellicht de plaatsnaam Aalter
(Oost-Vlaanderen). Of Germaanse ald-naam.
Altikon, samentrokken uit Altinkhoven, een dorp in Zwitserland.
Alting, Alting, Althes en Alts; in Friesland
Alta, Aldinga, Aldesna, Altena (deze naam kan ook een anderen oorsprong hebben,
gehucht bij Beilen in Drenthe),
Altama en Van Altema: Vadersnaam. Afleiding van
Germaanse naam met ald oud, bijvoorbeeld Ldingus, Altbertus, Altbrandus,
Altfridus.
Altman, Altmann. Vadersnaam. 1. Germaanse voornaam
ald-man; oud-man. 2. Bijnaam voor een oude man.
Altorffer: Afleiding van de erg verspreide Duitse
plaatsnaam Altdorf. De Middelburgse (nu Roosendaal) uitgeversfamilie Altorffer
stamt uit Zwitserland. 1750-1813 Johan Coenraad Altorffer uit Schaffhausen lag
als militair in garnizoen in Veere en Vlissingen. In 1779 werd hij in
Middelburg bediende in een boekwinkel, daarna zelf boekverkoper.
Altruye,
Altruy, Altruit, Altrowie. Naam
uit het Franse la truie: met de zeug. Bijnaam voor de varkenshoeder, -fokker
of -handelaar.
Altschul,
Altschuler.
Renterpretatie van Duitsr Altschuh, Altschher, beroepsnaam van de
schoenlapper.
Altzinger, Alzinger. Plaatsnaam uit Alzing in Traunstein,
Beieren.
Alverdink, Alvaarsma; vadersnaam Alewaert, Alwart of Athalwart;
edele vriend.
Aluw, Aluwe.
Bijnaam uit het Oudfrans
aloe Frans alouette: leeuwerik.
Alvarez: Spaanse-Portugese vadersnaam. Visigotisch Alwaro
al-hoede.
Alveracht. Renterpretatie van Aldernaght? Of
aanpassing van Duitse Albracht = Albrecht?
Amadio: Vadersnaam. Italiaanse voornaam Amadeo, van Latijnse
Amadeus die God bemint. Vergelijk Grieks Theofilus, Duits Gottlieb.
Am Zehnhoff. Duits am Zehnthof; aan het Tiendhof.
Amacker. 1. Duits Am Acker; aan de akker. 2. Zie
Hamakers.
Amadieu,
Amidieu, Amde, Amedeo, Amadei, Amadio, Amaddeo, Amodeo,
Amodio: Vadersnaam. Latijn, Sint Amadeus.
Aman, Damman, Dammann: Beroepsnaam, Middelnederlands amman,
van ambtman. De amman was de ambtenaar die een deel van de vorstelijke macht
toegewezen kreeg, namelijk de rechtsmacht in een bepaald gebied (vergelijk
meier, baljuw, schout, drost). Damman, van dAmman, de Amman. Vergelijk
Baillie.
Amand,
Amandt, Amant, Amants, Amend, Amen, Amendt,
Ament, Hamant: Vadersnaam. Latijn. Sint Amandus.
Amandels, de Amandel, Deamandel,
Damandel: Beroepsnaam
voor een handelaar in amandelnoten? Of renterpretatie van de voornaam
Amand(us)?
Amat, Amato, Amati, Amata. Vaders-, moedersnaam. Latijn, sint
Amatus, Amata.
Amaury, Amoury, Amory, Amouri, Amoris,
Amorison, Amauris, Amaurice, Amery, Hamori, Hameury, Desamoury, Desamory,
Desamor. Vadersnaam uit de Romaanse vorm van de Germaanse voornaam Amelrijk:
amal-rik.
Ambags, Ambach: Afleiding van familienaam Ambach naar
de verspreide Duitse plaatsnaam Ambach of voor wie am Bach aan de beek woont.
Ambaum. Naar de woonplaats aan een boom.
Ambert. Vadersnaam. Germaanse voornaam Amalbreht
of Andbert. Vergelijk Ampe.
Amblard. Vadersnaam. Germaanse voornaam amal-hard;
bedrijvig-sterk. Amalhardus. Amblardus.
Ambroos, Ambroes, Ambroisse, Ambroise,
Hambroise, Hombroise, Ambrogio, Ambrogi, Ambrosio,
Ambrosi, Ambrosy, Ambrozy, Ambroisin, Ambrosini, Ambrosin, Ambrusch, Ambrus:
Vadersnaam. Latijn, Sint Ambrosius.
Ambhl, Ambuhl: Duits Am Bhl: aan, op de heuvel.
Ameele, van den
Ameele, Ameel, Ameels, Ameil, Ameile, Amiel, Amel, Ameaux, Hameau, Hamaux,
Hamiax, Hamiau, Hamays, Ameeu, Ameuw, Ameeuw, Ameeuws, Hameeuw, Hamel, Hamelle:
1. Plaatsnaam Ameel, van Oudfrans plaatsnaam Hamel, Frans hameau gehucht. 2
verkleinvorm van Germaans Hamma landtong, uitspringend in inundatieterrein.
3. Vadersnaam uit Ameel, Amelius. 4. Ameel,
Ameele Van den, Vanden Ameel(e). Vernederlandsing van de Franstalige
familienaam Duhamel. Zie daar.
Amelin, Ameline, Ammeleyn. Vaders-, moedersnaam. Afleiding van
Latijn, Sint Amelius of Germaanse amal-naam.
Amelink, Amelunxen, Hameling, Hamelinck,
Hamelink, Hamelijck:
Vadersnaam. Afleiding van Germaans amal-heldhaftig-naam. Of variant van
Hamerlink.
Ameloot, Amelot, Ammeloot, Hamelot: Vadersnaam. Frans vleivorm op –ot
van een Germaans amal-naam (zoals bijvoorbeeld Amelric: ijverig-rijk) of
Latijnse Amelius.
Amelrooij, van Ammelrooy, Ammelrooij. Plaatsnaam Ammersooien, Gelderland, als
rode-naam gerenterpreteerd.
Amelryckx,
Amelryck, Amelrijckx, Hamelryckx, Hamelryck, Hamelrykx, Hamelrijckx,
Hamelrijck, Hamelrijk, Ameryckx, Amerijckx, Amerijkx, Almeric, Hamerycks,
Hameryck, Hamerijcks, Hamerijk, Hamerijckx, Amerlincksx, Amerlinck, Amerling,
Amerlijnck, Amerlynck, Haemerlinck, Hamerlinck, Hamerlynck, Hamerlijnck,
Amerlynck, Amelinckx, Amelinck, Amelynck, Ameijnck, Ameling, Amelink,
Haemmelinckx, Haemelinck, Hameling, Hamelynck, Hamelijnck, Hamelink, Hamelin,
Daemelinck. Vadersnaam uit de Germaanse voornaam amal-rik: ijverig
-rijk/machtig. De verschuiving van Hamelrik naar Hamerlink is
te verklaren door klankverandering Ir/rl, door associatie met hamer
en door renterpretatie van de uitgang als suffix -ing. De vormen
zonder r (bijvoorbeeld Amelinck) kunnen ook rechtstreeks afleidingen zijn van
een amal-naam; vergelijk Amelin.
Amendt, Amend, Ament: 1. Duitse naam Am Ende aan het eind
(van het dorp). 2. Vadersnaam. Het kan ook een vorm zijn van Amand(t), de
Latijnse heiligennam Amandus.
America, A
Merica. Myrica is gagel,
een vochtige-heide plant. A Myrica is dus zoiets als: waar gagel groeit. Waarschijnlijk
een Latijnse vorm van Van der Heiden.
Amerongen, van; van
Amerom: Plaatsnaam Amerongen (Utrecht).
Amersfoort, van, van Amelsvoord,
Amelsvoort, Amelsfort: Plaatsnaam Amersfoort (Utrecht).
Amesz, Amama, vadersnaam Amo, Ame.
Amey,
Ameye, Van Ameyde, Van Ameijde, Ameijden,
van, Almey, Almeye. Uit het Middelnederlandse hameide, amede,
hameye, ameide; boom, slagboom, afsluiting, gehucht. Vaak gezegd van velden of hoeven, naar de hamei waarmee ze
afgesloten waren. Familienaam
uit de plaatsnaam plaatsnaam Ameide in Zederik
(Zuid-Holland). Hieruit ook de Vlaamse familienaam Ameye.
Amkreutz. Duitstalige (in het Nederlands
grensgebied en in Belgi voorkomende) variant van Van der Cruysse: zie verder bij Cruysse.
Amman,
Ammann, Amann, Aman, De Amman, Damman, Dammams, Daman. 1. Beroepsnaam afkomstig van ambtsman =
amman, dat is een ambtenaar die een deel van het feodale gezag toegewezen
kreeg, vergelijk meier, baljuw, schout. 2. Een enkele keer is Damman ook
afgeleid van Van Damme.
Amiable, Amiabel. Frans Amiable; vriendelijk.
Amiet, Amiot, Hamiet, Hamiot: 1. Vadersnaam. Afleiding van de voornaam Ami
uit Amicus; zie Amy(s). 2. Bijnaam,
van Frans ami: vriend. Zie Lamiot.
Ammel, van,
Ammelen, van. Familienaam
uit de plaatsnaam Ammeln in Ahaus (Noordrijn-Westfalen) of uit Ammel(e) in
Gierle (Antwerpen).
Ammersbach. Duitse plaatsnaam. Vergelijk Ammersbek.
Ammerlaan. Plaats-, straatnaam.
Amon,
Amond, Amont,
Ammon, Hamont, Hamon, Hammond:
Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse voornaam ad-mund: Admundus of
had-mund.
Ammon: Vermoedelijk uit Amman; zie Amman.
Amorosa,
Amoros, Amorosi, Amaruso. Italiaanse bijnaam amoroso; verliefd.
Amouret,
Amourette, Amor, Amorin: Vadersnaam.
Vleivormen (moedersnaam -ette) van Germaanse voornaam Amaury.
Ampe,
Hampe, Ampen. Vadersnaam,
knuffelvorm uit de Germaanse bakernaam Ampo uit Ambert, Amalbrecht =
Amalbertus, Andbert of uit Hampo, Haginbert, Hamabold of Hamabert. Of Ambold.
Amperse: Vadersnaam. Zeeuwsese afleiding van voornaam Ambert, van
Germaans Amalbrecht of Andbert.
Ampoorter, Handtpoorter: Aenpoorter: iemand die aan de stadspoort
woont, hagepoorter. Maar vergelijk amborger: burger die zijn vee mocht weiden
op de gemene weide. Handpoorter is volksetymologie.
Ampt: Duitse familienaam Amt ambt. Beroepsbijnaam van de
Amtmann; vergelijk Aman, Damman.
Amrein,
Arein. Familienaam uit
de plaatsnaam: 1. Am Rain: aan de verhoogde grensscheiding, aan de grenspaal.
2. Am Rhein: aan de Rijn.
Ams, van. Plaatsnaam Ames, Pas-de-Calais?
Amsel, Amzel, Amsils, Amzil, Amzile. Bijnaam, Duits Amsel; merel.
Amsing: Ook Nederlandse familienaam Ampsinck, Fries Amsinga.
Afleiding van de Friese voornaam Amme, Amse, die teruggaat op een Germaanse
amal-naam of op een naam als Admund, Admar.
Amssoms, Amsons, Amson,
Amsens: 1. Vadersnaam.
Romaanse afleiding op -eon van Germaanse amal-naam. 2. Variant van
Ansems, Ansoms, of zelfs Ansens. Zie ook Anson.
Amstel, van: Plaatsnaam Amstel (Noord-Holland).
Amster, Amsters. Variant van Amstel?
Amsterdam, van. Amsterdam, Noord-Holland.
Amter, Anter. Plaatsnaam Amtern in Oldenburg.
Amthor. Duitse familienaam Am Tor; aan de
stadspoort.
Amtman, Antman. Duitse beroepsnaam Amtmann; ambtenaar.
Vergelijk Damman.
Amulius,
Hamelius, Hamilius:
Vadersnaam. Latijn, Sint Amilius, Amelius, latinisering van Germaanse
amal-naam.
Amy, Amys, Amijs, Ameijs, Ameys, Amisse,
Hamys, Hamijs: 1.
Bijnaam. Middelnederlands amijs van Oudfrans amis: geliefde, minnaar. 2.
Vadersnaam. voornaam Amicus, Amis uit de hoofse roman. De voornaam werd ook wel
als variant van Amelius opgevat.
Anacker. Duits Anacker; Ohnacker; zonder akker of
land.
Anastaze, Anastasi, Anastisio. Vaders-, moedernaam, Sint Anastasius,
Anastasia, van Grieks anastasis; opstanding.
Ancel, Ansel, Anseele, Anseel, Hanseel,
Hansel, Anseau, Anceau, Anceaux, Ansseaux, Ansseau, Anciau, Anciaux, Ancieaux,
Ansieux, Ansiaux, Ansiau, Ansciaux, Anssiau, Ancia, Ansias, Ansia, Ancea,
Onsea, Onsia, Onsiau, Onzea, Onzia, Honzia, Hancel, Hanciau, Hanciaux,
Hanchaus, Hansay, Ansay, Ensay, Anseeuw, Hansseuw, Hanseeuw. 1. Vadersnaam uit
Ansel, een afleiding van de Germaanse voornaam Anshelm, zie Ansems. 2. Het kan
ook een Romaanse vorm van Ansoud zijn: uit de Germaanse voornaam ans-hard:
god-sterk.
Ancelet,
Ancelin, Anselin, Anselain, Anselyn, Anslyn, Hancelin, Hanselin, Anslijn,
Ancelot, Ancolet, Anselot, Anslot, Asseloot, Asselot. Knuffelvormen van Ancel.
Zie daar verder. De naam Ancolet is mogelijk ook een knuffelvorm van Johannes.
Ancet, Anchez, Anche,
Anset, Ansey: Vadersnaam. Romaanse vorm van Germaanse ans-naam, zoals
Anshelm.
Ancien. Franse bijnaam; de Oude.
Ancion, Ansion, Ension, Hansion, Nansion: Vadersnaam.
Romaanse vleivorm van Anshelm.
Anckerman. Beroepsnaam van de ankermaker,
ankersmid; of bijnaam naar de huisnaam. Vergelijk Duits Ankermann.
Ancre. 1. Plaatsnaam Ancre in Ogy (Henegouwen).
2. Plaatsnaam Encre, oude naam van Albert (Somme). Zie ook Delancre.
Andag,
Aandagt, Aandacht,
Adach: Volksetymologische
vervorming van de Duitse bijnaam Amtage: overdag.
Andanson. Vadersnaam Adamson, met n anticipatie.
Andel, van Andela, Andelbeek: Plaatsnaam Andel (Noord-Brabant).
Andelhof,
Andelhofs. 1. Vadersnaam
uit de Germaanse voornaam Andolf, (and-wulf). 2. Uit de plaatsnaam Andelhof:
dat is de hoeve/huis van Andel.
Anderson: Vadersnaam. Zoon van Andreas.
Anderegg. An der Ecke. Midden Hoogduits egge; hoek,
(uiterste) punt, uithoek.
Anderlecht, van. Plaatsnaam Anderlecht.
Anderlin. Vadersnaam. Duitse vorm van Sint Andreas.
Andernack,
Andernagt: Plaatsnaam
Andernach, door Kiliaan nog Andernaeck genoemd.
Andernove, van, van
(den) anderen Hove.
Plaatsnaam Ander Hof.
Andeweg, Anderweg: Naam voor wie aan de weg woont.
Vergelijk Duitse Amweg, Andergass.
Anders,
Andersen, Andersson, Anderson. Vadersnaam. Zoon van Andries.
Andof. Vadersnaam uit de Germaanse voornaam
Andolf (and-wulf).
Andioen, Antjon,
Anjuyn, Anjuijn:
Waals-Vlaams andjoen, Zuid Nederlands ajuin, van Frans oignon: ui. Beroepsnaam
van de uienteler of-handelaar.
Andor, Andoor. Vadersnaam Andor. Hongaarse vorm van
Adriaan.
Andof. Vadersnaam. Germaanse voornaam and-wulf. Andulfus.
Andorra, Andoura. Naam van vorstendom in de Pyreneen.
Andouche, Annedouce, Anedouce, Anndouche,
Anedouce, Hendoux, Hindoux, Hantout, Hannedouche, Hanedoes: Vadersnaam.
Romaanse vorm Andoux van Germaanse voornaam Andolf (zie Andof ).
Andrade, de. Frequente Portugese plaatsnaam.
Andreae: Vadersnaam. Latijnse afleiding van de voornaam Andreas.
Andr, Andre, Andrez, Andree, Andre,
Andrae, Andrades, Andraud, Andrault, Andral, (de) Andrs, Andret, Andreux,
Andreu, Andrieux, Andrieu, Handrieu, Anrieu, Andrin, Drieux, Drieu: Vadersnaam.
Frans vormen, vleivormen en verkorting van Griekse Sint Andreas. Zie Andries.
Andreae. Vadersnaam. Latijnse afleiding van de voornaam Andras. Humanistennaam.
Andreka,
Andrka: Moedersnaam. Vrouwelijke vorm van de
voornaam Andreas.
Andrew, Andrews, Vadersnaam. Engelse vorm van de
voornaam Andreas.
Andrianne, Andrien, Andreani, Andrean,
Andriaenssen: Vadersnaam.
Contaminatie van Andras en Adrianus.
Andries, Andriese, Andrie, Andris,
Andriessche, Andriessens, Andriesen, Andriesse, Andriessen, Andrisse,
Anderiesse, Andriessma, Andreas, Andreassens, Andrees, Andres, Andreessen,
Andressen, Andresen, Andry, Dres,
Dries, Dries, Driesch, Driesen, Driess, Driesers, Driehsen, Driessens,
Driesses, Driezen, Driesse, Driessens, Dries, Driss, Drissens, Dris, Drisch,
Drisen, Drees, Dreessens, Dreessen, Dreezen, Dreezens, Dresen, Dresens, Drese,
Drse, Dressen, Dresse, Drehsen, Dreissen, Dreiss, Dreis, Drezen, Dreze, Drze,
Draise, Draize, Dreize, DAndrea, dAndries, dAndriess, d Andriessens,
DAandriessen, Drews, Drewes: Vadersnaam. Griekse heiligennaam Andreas,
Grieks andreios mannelijk, dapper. De naam komt in
Cent al voor in 954 als naam van een monnik. De korte vormen Dries, Drees
wijzen op klemtoon op de tweede lettergreep. Driesen en Dreesen zijn
vleivormen.
Andringa, van. Vadersnaam, inga; van Anders.
Andron, Endron, Androni: vadersnaam. Vleivorm van de voornaam
Andr.
Anema, Annema, Anemaat, Anemaet, Hanema,
Anes, Aanen:
Volksetymologische herinterpretatie van de Friese vadersnaam. Anema, afleiding
van Friese voornaam Ane, Aan. Misschien door assimilatie uit Germaans arn-naam.
Of bij Oudhoogduits ano, Duits Ahn voorvader in Anbertus, Anafredus, Analdus?
Anfray, Anfry. Vadersnaam. Romaanse vorm van de
Germaanse voornaam Anafredus.
Angelo, Angelot, Anchelon, Angloo,
Engloo, Langlot, Langloh. Vadersnaam, knuffelvorm van Angel.
Angenendt,
Angenent, Agenent, Aengenend, Aengenent; familienaam uit Aan den End: wie aan het eind van het dorp,
de weg, de rivier woonde.
Angel, Anghel, Angelet, Angeline,
Angelin, Angelini: Vadersnaam. Latijn heiligennaam
Angelus engel.
Anglique. Vadersnaam. Latijnse heiligennaam Angelicus.
Angelo, Angely, Angeli. Vadersnaam. Italiaanse vorm van een
Germaanse angil-naam of Latijnse heiligennaam Angelus.
Angelo,
Angelot, Angloo, Engloo, Langlot, Langloh: Vadersnaam. Vleivorm van Angel.
Angelroth. Plaatsnaam Angelroda.
Anglus,
Angly, Angli. 1. Latijnse heiligennam Angelus,
vergelijk Angel. 2. Latinisering van Germaanse voornaam Engelbrecht of een
andere angil-naam.
Angenard. Franse vadersnaam van Germaane voornaam
Anginard.
Angenendt, Angenent, Agenent, Aengenend, Aengenent: Aan
den End: wie aan het eind van het dorp of de weg woont.
Angenon,
Angenost, Angenot. Vadersnaam,
knuffelvorm uit de voornaam Ange.
Anger, Ange, Angee. Vadersnaam. Romaanse vorm van een
Germaanse ger-naam. Angarius.
Angeren, van: Plaatsnaam Angeren in Bemmel
(Gelderland).
Angerhausen. Plaatsnaam bij Duisburg.
Angerman: Afleiding van Van Angeren.
Angillis, Angellis, Angelis, Angelles: Vadersnaam. 1.
Variant van
Angelus. Latijn -us werd vaak -is (vergelijk Poulissen). 2. Variant van Agelis
met voortonige n-epenthesis.
Angst. Bijnaam voor een angstig mens.
Anguille. Frans anguille; paling. Bijnaam.
Anier. Beroepsnaam. Frans
nier: ezeldrijver. Vergelijk Larder
Aninga, Anema, Aantjes; Friese vadersnaam Ane, met de plaatsnamen
Anjum (Ainga-heim) in Dongeradeel, Anewiel, meer bij Goingaryp.
Anker, van den Anker, in t Anker: Huisnaam in t Anker, zoals onder meer
in Middelburg.
Ankersmit. Beroepsnaam van de ankersmid.
Anne,
Annen, Annens, Anna. 1.
Moedersnaam uit de heiligennaam Anna. 2. Vadersnaam uit de knuffelvorm Anno.
Deze jongensnaam komt uit Arno, Arnoud. 3. Spellingvariant van Hanne: zie daar.
Ans, Ams is een afleiding van Anne.
Ann: Spelling voor Annet, Hannet, Frans verkleinvorm van de
voornaam Jehan, van Johannes.
Anneman, Annemans,
Hanneman, Hannemans. Vaders-, moedersnaam, afleiding van Anne.
Annendyck,
Annendyck. Aan den Dijk.
Annerel,
Annorel. Vadersnaam,
variant van Hannerel, dit is dan weer afgeleid van Johannes of Henri, Henry.
Anneveld: Naam voor wie woont aan t veld.
Vergelijk Duits Amfeld.
Annot: Spelling voor Hannot, Romaans vleivorm op –ot van de
voornaam Jehan, Johannes. Ook Annoot.
Annys,
Annijs, Annysz, Annis, Anis, Anize. 1.
Vadersnaam/moedersnaam afgeleid uit de voornaam Johannes. 2. Mogelijk ook een
beroepsnaam van de anijshandelaar. 3. Eventueel zelfs afkomstig uit de
plaatsnaam Anixhe (Luik).
Anraad,
van, Aanraad, Anraed, Anraet, Anneraed, Anneraud, van
Anrooy, van Aenrode, Vanaenrode, van Aenroyde, van Anrooij, van Aenroye, van Anroye, van Anderoye,
van Anderoy, van Androye, Androei, Van Anderoi, van Anderode, van Antro: Plaatsnaam Anrath
(Noordrijn-Westfalen
Anseroul,
Ansroul. Waals anserole:
dwarslat van een eg? 2. Misschien
plaatsnaam Anseroeul (Henegouwen), de Waalse -oule-namen.
Ansaelens. Vadersnaam. Aanpassing van de Spaanse
familienaam Gonzales.
Aensaeme, Handsaeme, Handsame, Handtsaem: 1. Vadersnaam van Anselm, zie Ansems.
Wellicht via Frans Anseaume, de Franse klankwettige vorm voor Anselm. De
verschrijving Handsaeme is te verklaren door associatie met de plaatsnaam. 2.
Voorzetselloze variant van Van Handsaeme.
Ansar, Ansard, Ansart. 1. Vadersnaam. Germaanse voornaam ans-hard god-sterk: Ansardus. 2