14 oktober.
Klik hier voor inleiding
heiligen met relikwieën, biecht, aflaat, chrisma, era of tijdsbepaling,
weerspreuken, bloemen.
14
oktober, H. Calixtus I (Callistus): Grieks kallistos: ‘de zeer
schone,’ de vormen met een x staan onder invloed van Latijn calix: ‘beker of
kelk.’ Vier pausen van die naam.
Calixtus
is rond 155 te Rome geboren en waarschijnlijk als slaaf en ook waarschijnlijk
diaken van de begraafplaats aan de Via Appia die later catacomben van Calixtus
genoemd worden. Hij werd bisschop van Rome in de jaren 220 tot 226 tijdens de
regering van Alexander Severus die, naar men zegt, hem toestond om de fraaie
kerk van Santa Maria Trastevera te bouwen waar nu zijn relikwieën liggen. Hij
streed tegen de dwaalleer van Sabellius, door het verstoren van de Joodse
godsdienst werd hij als slaaf gedwongen in de bergen van Sardinië te werken.
Later werd hij onder de bisschop Zephyrinus met de leiding van de Roomse
geestelijkheid bedeeld en na diens dood zelf bisschop. Met Hippolytus lag hij
vanwege de Drievuldigheid leer in strijd. Werd later paus. Overleden in 222.
Aan zijn marteldood wordt getwijfeld, hoewel hij onder de heiligen is
opgenomen.
Wordt
afgebeeld als paus met een put, waarin hij gegooid zou zijn, soms ook met een
molensteen om de nek en een graftombe, omdat hij de lichamen van martelaren
opspoorde.
14 oktober, H. Burghard: (Burkhard) Germaans burg: ‘bescherming,’
hard: ‘hard of sterk,’ dus ongeveer, sterke beschermer.
Burghard
werd door Bonifatius tot bekering der Thuringers uit Engeland geroepen en tot
eerste bisschop van Würzburg gewijd in 714. Hij bevond zich bij het gezelschap
die naar Rome vertrok om er de verwijdering van Childeric en de benoeming van
Pepijn tot koning van Frankrijk te bewerken. Hij was zeer afkerig van alle
nodeloze pronk zodat een stok van vlierhout hem tot bisschopsstaf diende.
Burkhard begon aan de bouw van de dom aan de Martyriensttte die Kiliaan als
houtkerk naar Schotse bouwwijze noemde en
stichtte in 750 het Andreasklooster. Naar de overlevering zou hij in 751
zijn ambt neergelegd hebben en trok zich terug in een druipsteengrot bij
Hohenburg, nu Homburg. Volgens overlevering is hij in die grot, =de
Burkhardusgruft, gestorven. In werkelijkheid overleed hij tijdens een bedevaart
naar Rome bij de overgang van de Apennijnen in 753, zijn relikwieën werden naar
de dom op 14 oktober 990 overgedragen dat met Ierse Benedictijnenmonniken bezet
was. Patroon van spierziektes, reuma, steen en nierpijn. Boerenregel: ‘Mit
Burkhardi Sonnenschein, schuttet Zucker
in den Wein.’
14 oktober, H. Gaudentius
(Gaudenzo;
Gaudenzio): Latijn gaudere: ‘zich
verheugen.’
Gaudentius was de 1ste
bisschop van Rimini in de 3de eeuw en volgens de legende afkomstig
uit Efeze. Hij was uit Rome naar Rimini gezonden om de heidenen te bekeren. Is
op 14 oktober 360 overleden of vermoord door de Arianen en wordt als martelaar
vereerd.
14 oktober, H. Donatus van Reims
(Donatianus, Donaas, Donas) : Latijn, ‘door God geschonken.’ Reeds de naam van een
bisschop van Carthago ca. 313-360 later van verscheidene heiligen.
Donatianus
was de zevende bisschop van Reims in de 4de eeuw, 360 tot 390.
Volgens
de legende zou paus Dionysius een rad met vijf kaarsen naar Donatius gegooid
hebben om hem uit de Tiber te redden. Dit deed men aanvankelijk gewoon omdat
men ervan overtuigd was dat dit rad bij de drenkeling zou blijven, waardoor men
als die persoon aanstrandde hem een katholieke begrafenis zou kunnen geven. Nu
heeft dit bij de heilige Donatianus als redding gediend. Nog opmerkelijker was
het feit de vijf kaarsen die op het rad stonden bleven branden. Daardoor wordt
Sint-Donaas in de kunst vaak voorgesteld met een wiel waarop 5 kaarsen branden.
En van de belangrijkste afbeeldingen van de Heilige Donaas, is terug te vinden
op het schilderij ‘Madonna met Kanunnik Van der Paelen.’ door Jan van Eyck waar
hij als patroonheilige van de Sint Donaas kathedraal in Brugge optreedt. De
beenderen van Donatius, gestorven aan een natuurlijke dood rond 389 werden
oorspronkelijk begraven in Corbie, Frankrijk. Vervolgens werden ze naar Torhout
overgebracht.
In de
9de eeuw schonk Karel de Kale het gebeente aan Graaf Boudewijn van
Vlaanderen die ze in 863 overbracht naar de collegiale kerk op de Burg in
Brugge waarna die kerk de Sint Donaaskerk werd. Sindsdien is Donatianus ook de
patroonheilige van de stad Brugge. Brugge werd middelpunt van zijn verering
nadat in 863 zijn relikwien daarheen overgebracht waren. Zijn feestdag is op 14
oktober, waarop de Vlamingen hem vereren als beschermer van de landen omtrent
de zee.
Hij
wordt afgebeeld als bisschop met zwaard en lans. De afbeelding met
bliksemschicht komt omdat hij aangeroepen wordt tegen bliksem wat wel aan de H.
Donatus van Munstereifel toegeschreven wordt en die met hem hier verwisseld is.
14
oktober, H. Hildegonda: Germaans hild en gond betekenen
beiden ‘strijd’ of er worden verschillende wijzen van strijd bedoeld. De naam
komt voor in het Waltharilied. Ze was een verloofde van Walther van
Aquitaine.
Hildegonda
is een Beierse heilige uit de 12de eeuw van wie slechts een
legendarische vita bestaat. Ze was een dochter van graaf Goswin van Hochstadt
en deed de gelofte om nimmer te huwen en stierf op de dag van het haar
opgedrongen huwelijk. Op de plaats van haar sterven richtte haar vader na 1129
het klooster Munchaurach op.
14
oktober, H. Rusticus: Latijn, ‘landelijk of eenvoudig,’
als zelfstandig naamwoord ‘boer.’
Hij
wordt in de bisschopslijsten van Trier opgevoerd. De bron hiervan is
levensbeschrijving van Goar die hem boetvaardige noemt. Hij was mogelijk de
door koning Chlothar ingezette tegenbisschop in de tijd van de verdrijving van
bisschop Niketius. Hij is waarschijnlijk gestorven in 574.
De
bloem die met deze dag verbonden is de Indische Alant, Inula indica, verder
Hibiscus.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/