21 maart.
Heiligen van de dag. file:///Users/niekkoomen/Sites/Volkoomen/heiligen/21
maart.htm
uit
Klik hier voor inleiding
heiligen met relikwieen, biecht, aflaat, chrisma, era of tijdsbepaling,
weerspreuken, bloemen.
21
maart / 11 juli / 4 december, H. Benedictus: Latijn, Ԥe gezegendeլ dit kan uit diverse Bijbelteksten ontleend
zijn, bijvoorbeeld.’BԂenedictus qui venit in nomine Dominiՠ’, ‘gezegend
is hij die komt in naam des Heren.’ Mattheus 21,9. Het is ook de naam van 15
pausen.
De bekendste heilige van deze naam is Benedictus van
Nursia die geboren is in Nursia, (nu Norcia) (eigenlijk het enige wat helemaal
zeker is) ca. 489-490 of 480, broer van H. Scholastica.
Als telg van een adellijk geslacht zou hij als knaap in de
wetenschappen onderwezen worden, maar de ergerlijke levenswijze van de geleerde
mannen maakte hem afkerig van hun lessen. Een monnik, Romanus genaamd, schonk
hem een monnikspij en hierin gekleed woonde hij drie jaar als kluizenaar in een
grot. Uiteindelijk belandde deze groep in Subiaco, ten oosten van Rome, waar
het klooster Santo Speco ontstond. Weldra was hij de leraar en raadsman van de
nabijgelegen bevolking, hij bracht velen tot bekering. De monniken van het
klooster Vicovare kozen hem tot overste. Zijn strengheid verdroot weldra de
loszinnige kloosterbroeders en ze deden pogingen hem te vergiftigen zodat hij
naar zijn eenzaamheid terugkeerde. Toen hij echter de gifbeker zegende brak
die. Hij wordt daarom ook vaak met een beker afgebeeld waaruit een slang komt.
Van 520 tot 527 stichtte hij 12 kloosters, elk met 12 monniken en een abt en
bond hen aan een strenge regel. Door de tegenwerking van een presbyter,
Florentius genaamd, was hij genoodzaakt de streek te verlaten en vestigde zich
met enige monniken op de Monte Casino, bij Napels. Hij verving de heidense
tempel en tuin van Apollo en bouwde er een klooster. Volgens zijn voorschrift
woonden de monniken in een gebouw dat door hoge muren van de wereld was
gescheiden, (claustrum) verder moesten zij door het werk hunner handen in hun
behoeften voorzien en de arbeid afwisselen met gezang en gebed. Hij was daar
een 14 jaar abt, vanwege het grote aantal monniken had hij gelegenheid om
elders nieuwe kloosters te stichten als Terracina, Messina en dergelijke.
Hij wilde dat de monniken onophoudelijk zouden werken, dat
de kloostertuinen het nodige zouden opleveren en dat gastvrijheid en
weldadigheid en dienstvaardigheid als de voornaamste plichten beschouwd zouden
worden. Alles was van iedereen, net als bij de eerste christenen. Alleen zieken
mochten vlees eten en een bad nemen. De voornaamste spijzen van de monniken
waren eieren, vis en peulvruchten met wat wijn. Het opnemen van kinderen gaf
aanleiding tot het stichten van scholen. Omdat er gelezen moest worden legden
de monniken boekerijen aan en zochten ze die uit te breiden door het
overschrijven van oude handschriften. Hierdoor zijn kostbare werken van de oudheid
bewaard gebleven.
Hij is de stichter van de benedictijnenordes die een grote
verspreiding had over West Europa en een geweldige invloed had op de beschaving
aldaar. Hij is de Vader van de westerse monniken. De door hem opgestelde
orderegel van acht uur werken, acht uur bidden en acht uur slapen werd een
voorbeeld voor alles kloosters in Europa. Overleden in 543. bij Monte Cassino.
Een gelijk verhaal als van Francisus van Assisi is dat van
St. Benedict. In de kerk van Pirna was er in 1634 een rozentwijg die al een 70
jaar tegen de kerkmuur gestaan had die onder de mis plotseling begon te groenen
en sneeuwwitte bloemen kreeg.
De Benedictendistel is Cnicus benedictus: het gezegende
kruid. Door volksetymologie werd de plant met hem in verband gebracht. Benedictenrozen
zijn pioenen.
Hij wordt afgebeeld met zwart habijt en abtstaf, gebaard
gezicht en soms houdt hij de vinger op de mond als teken van zwijgplicht, ook
als verwijzing naar de beginwoorden van zijn regel; ‘luister zoon, naar de
richtlijnen van de meester.’ Ook een hangslot herinnert u aan de woorden. Naast
hem zit een raaf met een stuk brood in de snavel, de monniken zouden hem om
zijn strengheid willen vermoorden met vergiftig brood, een raaf nam het echter
mee voordat hij het kon eten. Nakomelingen van die raven die aan de heilige
Benedictus brood brachten zouden nog op de Monte Cassino leven. Of met een
beker waaromheen een slang kronkelt,
naar de gifbeker die brak toen hij het zegende. Geum, het Benedictenkruid werd
opgedragen aan St. Benedict omdat toen een monnik hem een kop vergiftigde wijn
overhandigde hij de kop zegende en de kop gelijk in stukken brak. De associatie
met St. Benedict komt vanwege de bloei op zijn feestdag, 21 maart. Een helend
kruid, maar het moet op zijn dag geplukt worden. Soms zie je ook een witte duif
of duivel aan zijn zijde, de duif verwijst naar zijn zuster de H. Scholastica,
haar ziel verliet haar in de vorm van een duif. Ook zie je hem met een boek met
de tekst Ora et labora; bid en werk.. soms met een knots waarmee hij ooi een
monnik tuchtigde. Hij wordt aangeroepen bij vergiftigingen, koorts, pest,
ontstekingen en nierstenen. Schutspatroon van schoolkinderen, leraren,
kopersmeden en speleologen, dat omdat hij drie jaar in een grot leefde. Sinds
1964 patroonheilige van Europa.
Het is ook de naam van een 14 tal pausen waarvan Benedictus
II heilig verklaard is. Die was Romein van geboorte. Hij werd gekozen in
683 als opvolger van Leo II en eerst een jaar daarna door de keizer bevestigd,
overleed op 8 mei 685. Hij verwierf van de Griekse keizer Constantijn Pogonatus
het recht dat de bisschoppen terstond na de keuze en zonder nadere bevestiging
van de keizers gewijd mochten worden. Hij steunde St. Wilfred als bisschop van
York.
De bloem van zijn feestdag is de knollige helmbloem,
Corydalis bulbosa.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/