21 november.
Klik hier voor inleiding
heiligen met relikwieën, biecht, aflaat, chrisma, era of tijdsbepaling,
weerspreuken, bloemen.
21
november, Maria Presentatie. Opdracht van Maria in de Tempel. Het apocriefe proto-evangelie
van Jacobus verhaalt, dat Maria op driejarige leeftijd door haar ouders in de
tempel werd opgedragen.
Maria’s opdracht klaar en hel, maakt de winter streng en
fel.
21 november, H. Gelasius I:
Grieks galaein: ‘lachen,’ dus de vrolijke.
Een van de belangrijkste pausen uit de 5de
eeuw.
Gelasius I, de 49ste
paus geldt als derde Afrikaanse paus in de geschiedenis. Volgens het Liber Pontificalis is hij natione
Afer, ofwel Afrikaan van geboorte, hetgeen doet
vermoeden dat hij zwart was. Hijzelf schrijft echter in een brief dat hij Romein
van geboorte was. Afhankelijk van de definitie van afkomst sluit het elkaar
echter niet uit. De keuze voor Gelasius als opvolger
van Felix IIII geldt als een keuze voor continuïteit, aangezien Gelasius door Felix nauw bij het bestuur van de Kerk betrokken
werd. Hij erfde van Felix een door het schisma van Acacius
verdeelde kerk. Dit schisma was ontstaan doordat patriarch Acacius
van Constantinopel toenadering zocht tot de Monofysieten
en hierin gevolgd werd door andere bisschoppen, waarna ze allemaal geëxcommuniceerd
werden. Door dit alles waren de banden met de keizer van het Oost Romeinse
rijk, Anastasius I, ook gespannen. Vanuit het
pauselijk oogpunt waren al deze leiders en hun volgelingen vervallen tot
ketterij door het monofysitisme te accepteren. Gelasiusՠboek, De duabus in Christo naturis (over de
dualiteit in de Natuur van Christus), handelt hierover. Aan Anastasius
stuurde hij een brief, met daarin duidelijk uiteengezet zijn visie op de
verhouding tussen de Kerk en het keizerrijk; . Twee
machten, verheven Keizer, heersen over de wereld: de heilige macht van de
bisschoppen, en die van de koningen. De macht van de bisschoppen weegt zwaarder
dan die van de koningen, omdat de bisschoppen zich aan de zetel van God zullen
moeten verantwoorden voor alle mensen, koningen inbegrepen. Uwe vrome majesteit
zal dus niet anders kunnen dan concluderen dat niemand, op welk moment ook,
onder geen enkele menselijke aanleiding, zich ooit kan oprichten tegen de
absoluut unieke rol van hij die door het voorschrift van Christus zelf aan het
aan het hoofd van de Kerk heeft geplaatst en die door de Heilige Kerk als haar
leider gezien wordt.
In deze tekst kunnen we de ideeën van Gelasius
lezen over wat bekend zou worden als de Tweezwaardenleer. De al langer in het
nauw gedreven manicheisten werden door Gelasius definitief verdrukt. Hij vermoedde hun
aanwezigheid in Rome en wist ze door een list aan te wijzen. Tijdens de
eucharistie liet hij zowel brood als wijn brengen. Daar manichesten
geen alcohol dronken, was het mogelijk ze aan te wijzen. Na de verdrijving van
de manichesten kwam de gewone eucharistie weer in
zwang. In zijn strijd tegen ketterijen slaagde Gelasius
er uiteindelijk in het eeuwenoude Romeinse Lupercaliafeest
te vervangen door een ander vruchtbaarheidsfeest, maar dan ter ere van Maria.
In een brief van Gelasius aan Andromachus
staan details over het feest, die anders verloren zouden zijn gegaan. Onder het
pontificaat van Gelasius werd de canon van de Bijbel
vastgesteld, hetgeen nodig was om de verschillen van mening over de aard van
Christus te beslechten. Hiertoe werd in Rome in 494 een synode bijeengeroepen,
waarop behalve de canon van de bijbel ook de Kerkvaders en apocriefe
geschriften bepaald werden. Verder zijn 42 brieven, evenals
49 brieffragmenten en 6 traktaten bewaard gebleven, wat Gelasius
de meest schrijvende vroege paus maakt. Gelasius I
stierf op 19 november. Zijn gedenkdag, evenals de dag waarop hij begraven werd,
is 21 november.
21 november, H. Maurus:
Latijn maurus: ‘Moor,’ uit Mauritanië. Naam van
enige heiligen.
Claudius, Maurus en Jason zijn
Romeinse martelaars uit de 3de eeuw en gestorven te Rome in 284.
Claudius en zijn twee zonen Maurus
en Jason stierven tijdens de christenvervolgingen onder keizer Numerian in Rome de marteldood. Ook zijn vrouw Hilaria werd gruwelijk gefolterd. Claudius werd in de Tiber
verdronken, Maurus en Jason werd met het zwaard
gedood. Hilaria, moeder en vrouw, werd door
gerechtsdienaars gegrepen toen ze aan de graven van haar man en zoons bad.
Onder paus Paschalis I (817-824) werden de beenderen
van de martelaars in de kerk van S. Prassede bij S.
Maria Maggiore overgedragen.
Of; Maurus was bisschop en
martelaar te Parenzo in Istrië, waarschijnlijk
tijdens Diocletianus. Volgens een legendarische passio was hij een monnik uit
Afrika waarom hij zich Maurus Afer
(de Afrikaanse) genoemd werd. Volgens deze legende werd hij in 284 te Rome
onthoofd.
21
november, H. Rufus: Latijn
rufus: ‘roodharig of rossig.’ Bij de Romeinen komt een Rufa als meisjesnaam
voor bij Horatius.
Dit is een van de zonen van Simon van Cyrene die Christus
het kruis hielp dragen, Marcus 15:21 en Rom. 16:13. Een vooraanstaand lid van
de eerste Romeinse christengemeenschap aan wie de apostel Paulus zijn groeten
zendt, waarschijnlijk dezelfde als eerstgenoemde.
De plant van de dag is de vuilboom, Rhamnus.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/