Arsenicum

Uit; http://www.mineralium.com/Media/Shop/orn-011.jpg

Orpiment (Auripigment)

Naam, etymologie.

Arsenicum, arseen of arseenkies is een scheikundig element met symbool As en atoomnummer 33. Duits Arsenik, Frans arsenic, van Grieks arsenikos: mannelijk, krachtig, zo heeft Theophrastus het vanouds bekende arseenmineraal auripigment of geel orpiment genoemd. De naam is afkomstig van het Griekse arsenikon, dat weer afstamt van het Perzische woord az-zirnikhi. Dit laatste woord is weer afgeleid van zar, dat goud betekent, aangezien de belangrijkste bron van arsenicum, zwavelarseen, auripigment of geel operment, geel- of goudkleurig is.

Het woord ‘operment’ is afgeleid van het Latijnse auripigmentum, ‘gouden kleurstof’. Op grond van deze benaming kunnen we de hoofdstof arseen varuwgoud noemen, van varuw of varuwen = verven of kleuren. De arseenverbinding geel operment heet in het Nederlands wel koningsgeel.

FeAsS, komt voor met wat koper en nikkel. Het is een grijs metalloïde, wit als tin tot staalgrijs.

Arseenkies, arsenikkies of arsenopyriet is de ‘Miszpickel’ van de mijnwerkers naar de knoflooklucht als het met het houweel aangeraakt wordt.

Historie.

Arseenkies is al wel in de bronstijd bekend geweest want het wordt vaak in brons gietwerk uit die tijd aangetroffen en waarschijnlijk als vervanging van tin dat niet altijd te krijgen was. Bij koper/tin legering werd het wel gebruikt om het een betere glans te geven. Hippocrates gebruikte kleine doseringen tegen huidziekten. In 490 na Chr. wordt het als metaal genoemd, dan pas weer in de middeleeuwen door Albertu Magnus, bisschop van Regensburg. Vermoedelijk heeft hij het in 1250 voor het eerst geïsoleerd. In 1649 beschreef Johann Schroeder twee manieren om Arseen te isoleren.

Al vanouds is het arsenicum bekend, een zwaar vergif dat vele gifmoorden op zijn naam heeft staan. Arsenicum en zijn verbindingen zijn zeer giftig Het is een rattengif en werkt ook als geneesmiddel. De arts moet het voorschrijven, 0,010 gram voor 24 uur. Maar je kunt je eraan wennen. De arsenicumeters die het eerst in kleine dosis innemen verdragen geleidelijk aan steeds meer. Arsenicumeters zien er eerst goed en gezond uit en fris maar vervallen tenslotte vanwege chronische vergiftiging. Mogelijk is Napoleon ermee vermoord, maar het werd toen veel gebruikt door artsen, zijn vrouw en zoon hadden dezelfde dosis in hun lichaam. Omdat paarden door arsenicum glad haar en een vurige blik krijgen werd het door zigeuners en rovers veel gebruikt waarbij ook toevallige vergiftigingen van mensen voorkwamen. Het werd ook gebruikt bij behang zodat er veel arsenicum in de kamers aanwezig waren, behang bevatte rond de 30 gram arsenicum per vierkante meter waardoor er velen stierven, vooral kinderen. Ook werd het als medicament tegen malaria gebruikt, dat had dus vaak een andere werking.

Het wordt veel in legeringen gebruikt, vooral het oxide (rattenkruid) voor verfstoffen, bij de glasfabricatie etc. Het wordt gebruikt in legeringen en impregneren van hout.

Het wordt gevonden in tinertsgangen van Zinnwald, de Harz, Corinthië, Rusland en Cornwall. Soms ook in diepere waterlagen als in Bangladesh en bij het slaan van waterputten komt het dan vrij zodat er nu veel mensen last hebben van arsenicumvergiftiging.

Uit www.rainbow-specht.eu

Auripigment, As2S3, is vetachtig met parelmoerglans op de breukvlakken, doorschijnend, geel tot bruinachtig, knoflooklucht. Het mineraal arseentrisulfiet levert een goudgeel pigment dat auripigment wordt genoemd. De naam is afgeleid van het Latijnse Aurum = goud en pigmentum = verf. Het pigment is ook bekend onder de namen arseengeel en koningsgeel.

De Griekse schrijver Strabo (63 v. Chr.- 23 n. Chr.) beschrijft de winning in Anatolië. Hij meldt dat auripigment vanwege zijn giftigheid alleen door gevangenen gewonnen mocht worden. Arseensulfiet bevat immers de zeer giftige stof arseen. Plinius vermeldt al auripigmentum: goudkleurig. Is al zeker in de 9^de eeuw v. Chr. bekend en werd als cosmetisch middel en verf gebruikt. In de middeleeuwen werd het gebruikt door alchemisten om er goud uit te winnen. Men hoeft het mineraal slechts te malen en met een bindmiddel te mengen om het als verf te kunnen toepassen. Ook voor winning van arsenicum. Het wordt gevonden in vulkaanachtige omgevingen in de Harz, Corinthië, Tsjechië, Macedonië, Rusland en Amerika.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/