Galactiet
Over Galactiet
Boetius met historie van stenen en edelstenen.
Latijn galactites, Grieks galaktitès of galaktitis, van gala, galaktos = melk, melksteen, melkjaspis.
De steen van de Galactieten verschilt weinig van die van Morochthus en daarom wordt hij ook wel Leucas, Leucogea, Leucophragis en Synephites genoemd. In het Duitse Milchstein, want er komt een melkachtig sap uit, ook al is het grijs en zoet. Dioscorides getuigt, het wordt geprezen om het uitvloeien van de ogen en de zweren. Het grondwater wordt in een loden bak bewaard vanwege de sterkte van de lijm die daarin zit. Het heeft volgens Galenus de eerste eigenschappen vanwege zijn zoetheid. Het verhoogt de hoeveelheid melk van de voedster, en er wordt gezegd dat het kind doet kwijlen en smelten in de mond wanneer het om de nek wordt gebonden, maar het is zeer schadelijk voor het geheugen. Het wordt gevonden in [203] Saksen, in de Apennijnen, in de regio Lunes en Aethuria en nabij Hildesheim.
Het lijkt erop dat deze steen kan worden verwezen naar Galactieten, die Gessner aldus beschrijft. Het is wat onder ons maanmelk wordt genoemd, die wordt gevonden in de grotten van enkele van de hoogste Helvetische bergen, namelijk Stockhorni in het domein van de Berner en Fracti en de Palatijn van Luzern. Waarover ik hier de woorden herhaal die ik zestien jaar geleden in onze beschrijving van Fractimont heb opgeschreven, met enkele wijzigingen en toevoegingen: In een bepaalde grot boven op de berg, vastklampend aan de boog, groeit een soort paddenstoelachtige substantie, brokkelig en lichtwit: wat je een steenpaddenstoel zou kunnen noemen of een steenzwam: zo vergelijkbaar is dit in zijn gezicht. De inwoners noemen het Germaanse Monmilch, dat wil zeggen de melk van de maan, vanwege de witte en schuimige substantie waaruit deze steen beton lijkt, als hij de naam steen verdient. Gemengd met water kleurt het met een melkwitte kleur. Het is smaakloos, droog zonder gevoel. Er zit geen hardheid in: en het geheel smelt met het speeksel van de knauwer, vooral omdat het beter is geweest. Want het wordt dikker en ruwer gevonden, duidelijk onrijper en rauwer: omdat het ook geen geur heeft. Maar als het wordt gekookt en geperfectioneerd, verliest het zijn ruwheid, zodat het wit van kleur wordt, lichter van gewicht en een zwakke geur heeft. Nu lijkt het erop dat de aard van de stenen, genaamd Holostei, die zijn opgegraven in de zandgrond in de Pfalz, om de dichtstbijzijnde te hebben, en de steen die ik Cydoniten noem vanwege zijn geur. Sommige bijgelovige en tegen elke ziekte van welke patiënt dan ook, waarvoor de uitdrukking van zijn naam een grot wordt genoemd, denken dat het heilzaam is. Het is gebruikelijk om stenen in de apotheek te vinden waarvan het stof door chirurgen wordt besprenkeld om zweren te drogen. Er zijn mensen die, om de melkaanvoer te vergroten, een slok van dit stof aan voedsters aanbieden en ik heb gelijk en ik vergis me niet. En ze zeggen dat de borsten met deze hulp duidelijk opzwellen en gevuld zijn met melk. Bovendien ontdek ik dat een zekere geleerde onlangs heeft onthuld dat de melk van de maan met voordeel wordt gegeven als slaapmiddel in de bloedstroom en dit is door experimenten bevestigd. Wat de oude naam betreft, dacht ik soms dat het óf Morochtus zelf van vroeger was óf dat hij zeker dezelfde capaciteiten had. Maar een zekere vriend van alle fossielen, die beroemd is om zijn kennis van fossielen, wil dat het een brokkelige soort Marga is. Tot zover Gessner. Naar mijn mening omdat het de kleur heeft van een zwam, zoals Gessner ons vertelt, en al die eigenschappen die worden toegeschreven aan Galactiet, eerder aan de Galactieten van vroeger, terwijl het de hardheid van een steen lijkt te hebben. Want als het zachter is zou ik direct verwijzen naar de mergelsoort. Want ik denk niet dat de smaak van Morochthum, Galactiet en Melitite iets anders is dan verhard mergel en het uiterlijk van steen draagt. Maar als er een ander oordeel over dit onderwerp komt, ben ik er niet tegen.
Melitiet verschilt alleen van Galactiet in kleur en zoetheid, want het heeft de zoetheid van honing, vandaar dat ook de naam, deugden en vermogens dezelfde zijn als die van Galactiet. Galenus Galactiet lijkt iets meer en iets heter af te vegen. Een mengsel van hoest en was geneest de uitbarstingen van slijm en vlekken op het lichaam, en wanneer het op zweren en zweren wordt aangebracht, houdt het de pijn van de huid onder controle. Het heeft een andere kleur, het heeft een karakteristieke honingsmaak. Het kan de Duitse Honigstein worden genoemd.
Zie verder; Volkoomen.nl