Zirkoon

Uit; http://www.geo.uu.nl/ngv/geonieuws/images/698b.jpg

Naam, etymologie.

Zirkoon, zirkon, Frans en Duits zirkon, Spaans girgonca, van Arabisch zarqun; hel rood (cinnaber) en Perzisch zarqun of zargun: goud, gun: kleur. Het woord jargon, waar men lichte zirkonen mee aanduidt, is daar een afleiding van. Gele zirkoon wordt hyacint genoemd. Het mineraal zirkoon is genoemd naar het element zirkonium dat in 1789 door Martin Heinrich Klaproth in dit mineraal ontdekt werd.

Het bestaat uit 67 procent zirkoniumoxide en 33 procent kiezelzuur, ZrSiO₄. Het komt meestal in zuilvormige kristallen voor. Het is zelden water helder, meestal hyacintrood of bruinachtig, soms wit, geel of groen. Na het verhitten is het kleurloos of wit, soms blauw, glas- of vetglanzend en soms diamantglazig. Dan is het een vervanger van diamant en bekend onder de naam Matura diamant, naar de plaats van afkomst, Sri Lanka. Het is wel dubbelbrekend. Hardheid is 7.5, s.g. 4.69. Zirkonen bevatten in het algemeen kleine hoeveelheden radioactieve isotopen.

Het zijn mooie edelstenen maar zeer bros en gevoelig voor licht en warmte. Wordt gebruikt in reactorconstructies en speciale legeringen, vuurvaste smeltkroezen, glazuur.

Het komt sterk verspreid voor, meestal slechts microscopisch, als bestanddeel van graniet, syeniet, granuliet, basalt en dergelijke Bruine of roodachtige gele doorzichtige zijn als hyacinth in de handel.

Het wordt in Duitsland, Tirol, Bohemen, Oeral, Ceylon, vooral te Coffs Harbour en Moreton Island in Australië en dergelijke gevonden.

Zirkonen worden commercieel voor de winning van het metaal zirkonium gewonnen. Grotere exemplaren zijn een gezochte (half)edelsteen. Door een hittebehandeling kunnen bruine en troebele zirkonen een kleurverandering ondergaan. Zo ontstaan kleurloze, blauwe of goudgele stenen.

Megenberg; ‘VAN DE LUSSTEEN.

Ligurius heet lussteen en is een van de twaalf stenen zoals dat boek te Latijn spreekt. Dat versta ik [523] dat het een van de twaalf stenen is die Aaron droeg in de tempel, echter het is de twaalfde niet die Johannes zag in zijn gezicht waarop de goddelijke stad gebouwd was Jeruzalem. De lussteen druppelt van de lus uiers zoals Plinius spreekt en die druppels worden zo hard dat een steen daaruit wordt. En dat weet dat dier wel van natuur en haat menselijke nut en daarom bestrooit het zijn plas met zand. De steen wordt vele kleuren daarna en de plas is gekleurd en is toch vaak geel en neigt zich een beetje tot een zwarte. Wanneer men de steen in water wast dan helpt het diegene die niet tot stoel mogen gaan en ontsluit het lijf en brengt weer de verloren kleur aan het aanzicht want het is de geelzieke goed en trekt de halmen aan zich zoals de git steen doet.

Maerlant; Ligurius is een steen wel duur, die komt uit lynx het dier van zijn urine die het laat, alzo als het hier tevoren staat in de boek van de dieren. Lynx dat pleegt een manieren als het zijn urine maakt gelijk dan werpt het daarop zand omdat het benijdt de mensen bate, maar niet deed hij het vanwege haat want zo verhard meteen de steen. Zijn verf is algemeen rood en een deel bruin daarmee. Plinius zegt voor waar dat hij rood is over een geverfd als een karbonkelsteen, maar dat hij ‘s nachts niet is zo helder. Lapidarius zegt voor waar dat hij is van verf groen. Nuttig is hij in menige doene, maar het allermeest die het lichaam verstopt hebben en die ziekte opdat men met water dweilt, hij doet dat de mens gaat en die zijn kleur is ontvallen hij geeft hem weer met z’n allen Paelgen (dromen?) ontsteekt hij en ontvangt gelijk dat doet de agaat.

In Germanië bestaat een barnsteen, ligurius of lynxpis, blijkbaar is die zo genoemd naar het gele water van de lynx.

De urine van de Lynx wordt tot edelsteen die ligurius, lynxsteen, heet met de kleur van hyacint (het mineraal zirkoon). Het is de oude fabel van de ‘lyncurium’ een verkeerde benaming van de steensnijders uit de tijd van de Ligurische steen, de jacint, hyacint.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/