Chelonieten
Over Chelonieten
Boetius met historie van stenen en edelstenen.
De Chelonieten, Brontias of Ombrias worden in Germaans gros krottenstein genoemd, anders donnerstein of Wetterstein. Want ze denken dat deze steen soms met donder, soms met storm en regen zonder donder werd neergeworpen. Hij die door de donder wordt neergeworpen, Brontia, die de regen Ombria of Schaduw noemt, alsof ze tot verschillende soorten behoren, terwijl ze dat toch niet zijn. Deze stenen verschillen echter vaak qua kleur en vorm van elkaar, zoals bij veel andere stenen het geval is. Anderen zijn onder geel of onder groen of onder bruin of van een andere kleur. De vorm is halfrond, zelden langwerpig, soms zo groot als een ei, maar vaak kleiner. Agricola over deze. Bij sommige paren zijn er cirkels die lijken op een balletje, dat boven de as van de wielen beweegt en de spaken van het wiel ondersteunt; vanaf het bovenste deel van het model waarvan de prominente lijnen, gescheiden door gelijke ruimtes ertussen, naar het onderste deel gaan, die elk aan beide zijden een groef hebben. Opnieuw vertrekt hetzelfde aantal lijnen die vanuit de bovenste cirkel door de middelste ruimtes steken naar de onderste en aan elke kant van elk van deze vele dwarslijnen behoren tot de aangrenzende strepen. Maar tussen hen zijn er altijd lage vierkante ruimtes. Sommige hebben echter alleen deze laatste paar lijnen die aflopen met veel dwarse en niet erg lange spaties: maar de rest van de middelste ruimtes valt volledig op en mist zowel lijnen als strepen. Sommige zijn op dezelfde manier, behalve dat ze in plaats van lijnen strepen hebben en dat er dwarsruimtes uitsteken. Plinius schrijft dat het hoofd van Brontius op een schildpad lijkt, maar het lijkt mij dat hij eerder verwijst naar het lichaam van een schildpad. In feite zijn de schildpadden halfrond van vorm en hebben ze een platte dekking, gescheiden door verschillende kwadranten, die kunnen verwijzen naar kleinere strepen. Dan hebben ze de kleur van de meeste van hen, namelijk de kleur van het schildpadschild, zodat ze de naam chelonitis hebben, niet ongepast.
Als het een vergelijkbare halfronde vorm heeft, verschilt het van deze steen doordat het glad is en geen verhevenheden heeft. Sommigen willen Ombria onderscheiden van Brontia. Wat hier grote verhevenheden heeft, zo weinig. Het verschilt van de paling Brontia doordat het lijkt alsof de staarten van de slang in het ei samenkomen in één punt. Maar alleen de Brontia-lijnen. Ik moet echter zeggen wat ik denk, ik denk dat de eieren van Brontia-inktvis zich alleen onderscheiden door hun uiterlijke vorm. Er wordt gezegd dat de Brontia' s of Ombria ‘s al die krachten bezitten die de paddensteen van de Belemnieten en die van de eieren van de paling, misschien omdat men denkt dat sommige door de pad worden voortgebracht, andere door bliksem en andere door de adem van slangen. Als dit waar is zal dit voorkomen dat iemand door de bliksem wordt getroffen of door gif wordt vergiftigd. Want er wordt gezegd dat wanneer een paddensteen gif bevat hij zweet en het gif verraadt en er wordt gezegd dat de Belemnieten slapen en de overwinning behalen. Deugden mogen zeker niet worden veracht als ze die hebben, maar geloof is vaak groter dan de waarheid.
Zie verder; Volkoomen.nl