Camee

Uit;http://www.geldmuseum.nl/upload/54557_650_1179911492397-Camee.jpg

Naam, etymologie.

Camee, in het Frans camee, in het Italiaans cameo of cammao, uit midden-Latijn camaeus, een verbastering van gemma: steen. Een camee noemt men in het algemeen een steen waarop verheven werk is aangebracht zodat men ze wel onderscheiden moest van de ingesneden stenen die verdiept en bekend onder de naam ‘intaglien of intaglio’ zijn. Dat van Italiaans intaglio, Latijn intalliare; hakken, kerven. Latijn talea, gesneden takje, vergelijk taille.

Verder geeft men de naam aan die stenen die uit twee lagen bestaan van verschillende kleur zodat de figuren uit de bovenlaag gesneden worden en de beneden laag de grond uit maakt. Hiertoe gebruikten de ouden vooral onyx die uit bruine en witte lagen is samengesteld, ook de sardonyx die daarboven nog een derde laag van carneool bezit, verder agaat, amethist, hyacinth en speksteen. Omdat deze stenen niet overvloedig voorhanden zijn werden ze al door de ouden op een kunstmatige wijze gemaakt.

Die kunst om zulke stenen tot cameeën te maken schijnt zeer oud te wezen. Het is vermoedelijk van de Babyloniërs via de Phoeniciërs door de Grieken bij de Romeinen gekomen die aan zulke werken de naam van ectypa gaven. Het meest waren ze in de smaak bij de hoven van Alexander de Grote. Niet alleen versierde men het lichaam met cameeën, maar zette ze ook in bekers, vazen en dergelijke. Men sloot er ook deuren mee af of vergrendelde er schatkamers mee. Dat was veilig omdat men geloofde dat het verbreken van zo’n steen, met inscripties, de eeuwige verdoemenis van de ziel ten gevolge zou hebben. In het Keizerlijk Museum te Petersburg ligt een camee met het hoofd van Ptolomeus en van zijn vrouw Eurydice uitgesneden, in het kabinet van oudheden te Wenen is er een van Ptolomeus II en Arsinoe, ook een van keizer Augustus, in Parijs is er een waar Tiberius als Jupiter en zijn moeder Livia als Ceres wordt voorgesteld. De Grieken maakten vooral vogels, vissen en jachtvoorstellingen.

Theodoros van Samos was een heel bekende steengraveur, 560-522 v. Chr. Hij is de graveur van de beroemde steen van Polycrates, de tiran van Samos. Zijn vriend waarschuwde hem dat zijn geluk al te groot werd wat dan nadelige gevolgen zou kunnen geven, altijd gelukkig zijn kan niet er moet dan snel onheil komen. Hij gooide de ring dan ook in de zee. Die werd enige tijd later weer terug gevonden in een vis. Zie de verwerking van Schiller in ‘Der Ring des Polycrates’ en vergelijk het verhaal over het vrouwtje van Stavoren.

Maecenas, de rijke, droeg een zegelring waarop een kikker was gegraveerd. Iedereen die hiervan een afdruk ontving wist dat hem nu verplichtingen of lasten opgelegd werden.

Plasma: het gevormde, geknede, is zo genoemd door Werner naar de vele cameeën die hier vroeger uit gesneden werden. Het is een donkergroene, ondoorzichtige vorm van kwarts die vaak nog wat kleine witte of gele vlekjes vertoont. Bevat chloriet, hoornblende en andere groene metalen

In de natuurkunde wordt onder plasma een fase verstaan waarin de deeltjes van een stof in meer of mindere mate geïoniseerd zijn.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/