Lapis lazuli

mUit Amazon.

Naam, etymologie.

Perzisch lazward: lazuursteen, lazuurverf, geeft Arabisch lazaward of lazuward. Omdat het azuur als artikel geschat werd kwam in midden-Latijn azura, Italiaans azzuro en Frans azur. Vandaar dringt azuurblauw: hemelsblauw naar ons en Duitsland door, in Duits Lasurstein.

Het lapis lazuli dat via de Arabieren hier kwam. Lapis: Latijn voor steen, lazuli komt van Arabisch azul: blauw, vergelijk azuur. Vooral werd het gebruikt in de wapenkunde, in het hemelsblauw of in het lazuur gekleed.

Vorm.

Lapis lazuli is een half doorzichtige steen in verschillende intens blauwe tinten. Een hemelse kleur. De hardheid is matig, 5.25, S. G..2.8. De steen is volkomen ondoorzichtig, het is een natuursteen en bestaat uit meerdere mineralen. Het bestaat uit aluinaarde, lazuriet, kiezel, zwavel, natrium en ijzer., dus een aluminiumsilicaat. Het is een aggregaat van verschillende mineralen die er in afwisselende verhoudingen in voorkomen. De fraaie kleur waardoor de lazuursteen zich in het bijzonder onderscheidt ontstaat door de aanwezigheid van lazuliet, hauyn en sodaliet. Daarom zie je er ook andere kleuren in. Als siersteen was vroeger de lazuursteen, lapis lazuli, zeer gezocht. Het is prachtig hemelsblauw en soms ook door goudgeel zwavelkies, pyriet, gespikkeld. Het heeft weinig glans maar is bekend door de prachtig blauwe kleur en fijne polijsting. Het wordt veel nagemaakt, maar die hebben nooit van die gouden spikkeltjes, hoewel er nu ook een Duitse imitatie is die dat wel heeft. De pyrietkristalletjes geven het de gouden spikkels dat vanouds voor goud wordt aangezien. Dit geeft door de schittering een bijzondere schoonheid. De vergelijking met sterren aan het firmament liggen voor de hand. Onder ultraviolette stralen wordt de blauwe kleur dof zwart. Sinds mensenheugenis wordt het gewonnen in het dal van de Koktsja in de Afghaanse provincie Badaksjan aan de bovenloop van de rivier Oxus. Door Marco Polo werd in 1271 samen met zijn vader een tocht ondernomen naar de binnenlanden van Azië waar ze deze groeven ontdekten. Verder in het Baikal meer, Albanië, China, Tibet en Siberië.

Gebruik.

Wegens de zeldzaamheid van grotere stukken worden voor mozaïekstukken meestal metalen delen met stukjes lazuursteen beplakt. In het winterpaleis te St. Petersburg en in het slot van Tsarkoje Selo zijn de wanden van sommige kamers met lazuursteenplaatjes bedekt.

Het is een van de oudste stenen en kleur. Er werd in de stad Ur al in 4000 v.Chr. in gehandeld. Het was een van de handelsproducten van de handel tussen Sumer, Dilmun en Meluhha. Er was in het hele Midden-Oosten zo veel vraag naar dat er al in de 13^de eeuw v.Chr. imitaties vervaardigd werden. Uit de stad Sidon zijn bijvoorbeeld rolzegels bekend van koning Annipi en zijn vader Adummu die met behulp van kobalt-zouten een donkerblauwe kleur gegeven zijn. Men gebruikte lapis lazuli ook in gemalen vorm als een blauwe kleurstof (ultramarijn), die ook in de schilderkunst van de Renaissance zeer geliefd was. Het is bekend bij de Assyriërs en Babyloniërs, vooral bij de Egyptenaren. In de grafkamer van Toetanchamon die rond 1350 v. Chr. regeerde zijn vele sieraden gevonden die hiermee gekleurd of versierd zijn. Veel werden ze gebruikt bij de vervaardiging van de scarabee, de heilige pillendraaier zoals dit in zijn graf gevonden wordt. De hemelse steen is gewijd aan Isis, de latere Aphrodite/Venus, later aan Maria.

Bij Homerus Ilias wordt nog over de cyanos gesproken, waarschijnlijk was dit een blauwe glasvloed waarmee schilden, wanden en pantsers gesierd werden. Men heeft gedacht dat dit staal was, hoewel onwaarschijnlijk. In de latere literatuur wordt het cyanos onder lapis lazuli of als koperlazuren verf vermeld. (ultramarijn of bergblauw) Theophrastus rond 320 v. Chr. schrijft; ‘voor zegelringen dient onder andere ‘sappheiros’ die met goudglanzende puntjes bezet is’. In het Oude Testament zegt Job 29;6 “sappheiros heeft stofjes van goud’. Lapis lazuli was bij de Romeinen bekend die het ook als een vorm van saffier rekende, sapphirus, de hoog blauwe kleur werd al vroeg op de boeken gebruikt. Op deze en veel andere plaatsen bij de oude schrijvers is deze lazuursteen te verstaan

De Romeinen gebruikten het voor allerlei opschik. In middeleeuwen werd het hoofdzakelijk op mozaïek gebruikt om de hemel voor te stellen. Nu wordt het als ring- en naaldsteen, kruisen, dozen, vazen, lampen, schalen, mozaïek en dergelijke gebruikt. Het wordt gebruikt voor versierselen en als schildersverf, schalen, vazen, kelken, kandelaars etc. Verder tot versiering van schoorstenen en altaren en steenmozaïek. Er wordt een kostbare verfstof van gemaakt, het werd tot poeder gemaakt die de naam draagt van ultramarijn wat nu kunstmatig gemaakt wordt.

Herbarius in Dyetsche, ‘Lapis lazuli is koud en droog ook, maar in welke graad het is zeggen de meesters niet. Lapis lazuli is een steen waar van je die kiest die het beste op de hemelse kleur lijkt. Het laxeert voornamelijk de zwarte gal. En het is goed tegen het letsel van de milt en aambeien als je wijn te drinken geeft waar dit en senne bladeren met venkelzaad in gekookt zijn.

Het poeder van lapis lazuli dat met het poeder van het been dat corde cervi (hertenbeen) genoemd wordt in het sap van bernagie gemengd wordt is goed tegen alle ziekten die uit zwaarmoedigheid komen.

Megenberg; Zunich heet lazuursteen en heet ook in Latijn lapis lazuri. Die is hemelkleurig want het is blauw met goudkleurige spikkels. Van de steen maakt men goed lazuur. De steen is goed voor de melancholie en tegen de vierdaagse malariakoorts en tegen de onmacht die van de boze vochten komt die melancholie heet.’

A. Magnus; ‘Als je melancholie of de vierde daagse malariakoorts wil genezen in een man. Neem de steen die Lapis lazuli genoemd wordt, het is net zoals de hemelse kleur en er zijn wat kleine plekjes goud in. En het is zeker en beproefd dat het de melancholie en de vierde daagse koorts geneest.’

Folklore.

Van lapis lazuli zegt Jean de Renou: ‘als men die bij zich draagt versterkt het niet alleen het gezicht, maar verkwikt vooral het hart, opgelost en rustig toebereid voert het zonder het minste gevaar de melancholische sappen af. Als ik bijgelovig was zoals ik net zoals vele andere schrijvers die daartoe vertrouwen in hebben dat het iedereen die het bij zich draagt liefelijk, rijk en gelukkig maakt, maar bedenk wel of ik dat geloof’.

Blauwe lazuursteen helpt tegen het uitvallen van wimpers. In azijn opgelost neemt men het mengsel bij slapeloosheid, lepra en zwarte gal.

uit Wikipedia;

Lazuriet heeft zijn naam naar de uiterlijke overeenkomst met lapis-lazuli, van Perzisch lazward, dat blauw betekent. Het wordt ook blauwspaat en valse lapis genoemd.

Het behoort tot de aluminium/magnesiumfosfaten, Na₃CaAl₃Si₃O₁₂S, met wat ijzer en water. In de regel komt het als vaste massa in gesteente voor. Het blauwe, azuurblauwe, paarsblauwe of groenblauwe lazuriet heeft een glas- tot doffe glans en een lichtblauwe streepkleur. Hardheid 5.5.-6 s.g. 3.1. Wordt vaak als turkoois verkocht. Lazuriet komt voornamelijk voor in silica\-arme en alkalirijke stollingsgesteenten. De typelocatie is het district Badakhshan in Afghanistan, verder in Werfen bij Saksen, Farbergraben, Zweden en Georgia is vrij zeldzaam. In geslepen vorm wordt lazuriet gebruikt als halfedelsteen en in die vorm is het algemeen bekend als lapis lazuli.

Uit; Lapidary or, the history of pretious stones, bij Thomas Nicols 1652.

Van de Lapis Lazuli.

De Lapis lazuli is een mooie hemelsblauwe van hemels gekleurd steen, ontdaan van alle transparantie en getooid met vele heldere gouden stippen. Het verschilt, zegt Boetius, van de Lapis Armenus hierin dat deze steen zeer hard is en de Lapis Armenus gemakkelijk gebroken en verpoederd kan worden en met zijn zachtheid het ornament van heldere gouden spikkels mist.

Zijn namen.

In het Latijn Caeruleus lapis en Cyaneus lapis, in het Italiaans Azuro ultra-marino, de Arabieren noemen het Hager en Hazul. Van deze steen is gemaakt het uitstekende azuur dat kostbaarder is dan goud. Het wordt soms ook gemaakt van het Lapis Armenum. De Lapis Lazuli is een kostbare edelsteen die net als andere edelstenen gepolijst wordt en in gouden ringen wordt gezet en aan de vinger wordt gedragen. Epiphanius beschouwt deze edelsteen als een soort saffier die Plinius Sapphirus Cyaneus noemt, of het mannetje saffier en zegt dat het een hemelsblauwe edelsteen is, glorieus schitterend met vele heldere gouden sterrenvlekjes. Plinius lib. 37. c.9.

Van de plaatsen daar wordt het gevonden.

Het wordt gevonden in Afrika, Azië en Duitsland, in de goudmijnen, de Lapis Armenus is er de moeder van. Het wordt ook gevonden in Egypte, Cyprus Scythie. Het zijn vaak van zo’n grote omvang dat er lepels en messen van worden gemaakt. Als deze steen in het vuur wordt gestoken en verandert het niet van kleur wordt het Lapis Lazuli fixus genoemd, waarvan de kostbare blauwe kleur azuur is gemaakt.

De aard, eigenschappen en faculteiten.

Dioscorides zegt dat deze steen een repercussief vermogen heeft. Andere artsen hebben uit ervaring ontdekt dat het een zuiverend vermogen heeft en dat het goed is in alle melancholie en ziekten en de Lapis Armenus heeft dezelfde vermogens. Antonius Musa Brassavolus in lib.de. med. purgant, zegt dat de grootste dosis ervan een drachme is en dat het uitstekend zuivert zonder enige kwelling.

Zijn waardigheid en waarde.

Een pond van de fragmenten van deze steen is tien kronen waard om azuur van te maken (Boetius 140) en als het erg goed is kan tien ons azuur eruit worden gehaald of door drie verschillende extracten: de eerste extract zal 3 pond in gewicht zijn; elke ons waarvan azuur twintig kronen waard zal zijn: de tweede extract, die in gewicht kan oplopen tot een maat van drie ons, zal vijf of zes kronen per ons waard zijn; en de derde extract die in gewicht kan bedragen tot twee ons kan de moeite waard zijn in waarde anderhalve kroon of één kroon.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/