Smaragd

mNaam, etymologie.

Smaragd, eerder miraude, emerald, Duits Smaragd en Emeraude, Emerald, Engels emerald, midden-Engels emeraude, van oud-Frans esmeralde, esmeraude, van Latijn smaragdum van Grieks smaragdos, maragdos; groene steen, van Hebreeuwse oorsprong, Perzisch zamarat, zabargad of zumurrund wat ‘flikkeren, glanzen’, betekent, Sanskriet marakatam. Zumurrund is een vrouwennaam uit duizend en een nacht.

Vermoedelijk Semitische invloed, Akkadisch barraqtu, van baraqu; bliksemen of schitteren van de wortel brq; glanzen en Hebreeuws bareqet; smaragd, baraq, schitteren.

Met de Griekse naam smaragdos duidde men niet alleen smaragd aan, maar ook malachiet. Zo schrijft Theophrastus 220 v. Chr.; De smaragd is goed voor de ogen en men draagt hem als ringsteen, ze zijn zeldzaam en klein’. Verder schrijft hij; ‘in de tempel van Jupiter staat een uit vier smaragden samengestelde obelisk, 40 ellen hoog, 40 ellen breed en 2 ellen dik.’ In het eerste geval wordt smaragd bedoeld en in de tweede malachiet. In de oudheid werd deze naam niet alleen gebruikt voor smaragd, maar waarschijnlijk voor alle toen bekende groene stenen.

Een heldergroene edelsteen, de 4^de edelsteen in Openbaringen 21.

Vorm.

Smaragd komt gewoonlijk voor als diep grasgroene kristallen die de vorm van een zeszijdige zuil hebben. Een kostbare steen die op beril lijkt en van een helder groene tot smaragdgroene kleur is. De kleur gevende stof is chroom, soms vanadium.

Het is een silicaat van aluin- en berilaarde en is minder hard dan de vorige Be₃Al₂(SiO₃)₆. Hardheid 7.75, S.G. 2.71.

Smaragd ontstaat door een combinatie van opdringende magma en metamorfe omzetting van gesteenten. Afzettingen komen daarom voor in pegmatietgangen of in de omgeving daarvan. De winning van kristallen vindt bijna uitsluitend plaats uit het moedergesteente, waar de smaragd gegroeid is in kleine gangen of op de wanden van holten. Het wordt gevonden in Peru, Brazilië, N. Amerika, Z. Afrika, Oeral, hier tot 40cm lange en 25cm dikke kristallen, (het is mogelijk de smaragdi scythici van Plinius) Kossir in Egypte en in de Salzburger Alpen, het Habachtal, de Mourne Mountains van Ierland. De meest vermaarde mijn is die van Muso, ten westen van Bogota. Die werd in 1568 door de Spanjaarden ontgonnen, men hield de plaats geheim en gaf voor dat de daaruit verzamelde smaragden in Peru gevonden waren. De mijn werd zelfs gesloten om de waarde op peil te houden.

De echte smaragd van de ouden is die van Kossir uit Egypte, (in Jabel-Zaradh en Jabel-Sikat in Boven-Egypte de Cleopatra-mijnen) die ook mineralien genoemd werd, net als malachiet en plasma. Die mijn moet al 2000 v Chr. in bedrijf zijn geweest. Ten tijde van Sesostris, rond 1850 v. Chr. Waren ze al volop in bedrijf. Uit deze mijn zou Cleopatra veel smaragden gehaald hebben. Ook zijn ze in vele koningsgraven gevonden, toen was het al een waardevolle edelsteen. Als er echter sprake is van ‘zuilen van smaragd’ dan wordt malachiet bedoeld. Later werden de mijnen door de Romeinen in gebruik genomen en daarna door de Moslims om tenslotte geheel verlaten te worden, maar werden in de 19^de eeuw opnieuw ontdekt. De fraaiste smaragden uit deze groeven bevinden zich naar men zegt in de schat van de Turkse sultans in het Topkapi-paleis in Istanbul of in de Iraanse schat. Tot de smaragden uit deze mijn behoort waarschijnlijk ook de lensvormig geslepen steen waarmee keizer Nero, naar men zegt (opgeschreven door Plinius), na de gevechten van de gladiatoren heeft gekregen.

Bij zeer fraaie stenen wordt het zogenaamde smaragdslijpsel toegepast. Dit is een speciaal trappenslijpsel. Heldere, zuivere stenen worden echter ook in het briljant slijpsel geslepen, minder fraaie stenen worden getrommeld, of als cabochon of bol geslepen. Smaragd wordt gebruikt voor sieraden, vooral armbanden en gewoonlijk verwerkt als solitaire siersteen of samen met diamanten en worden meestal in een gouden vatting gezet. Smaragden zijn zeer bros en gevoelig voor stoten, druk en hitte. Het is zelden vrij van strepen, vlekken en wolken. De vakman noemt ze jardin; Frans voor tuin. Maar de volkomen zuivere smaragden worden in dezelfde vormen geslepen als de diamant. Vaak is het ook groene glasvloeistof zoals diegene die als reuzensmaragd in het klooster van Reichenau bekend is en de zogenaamde heilige vaas vroeger in Genua, sinds 1806 in Parijs (De Graal) De grootste smaragd bevindt zich in het Russische mineralenkabinet en stamt uit Siberië. Die is 18cm lang, 10cm breed en 13cm dik en weegt meer dan 2.5kg. Prachtige smaragden vind je in de musea van Petersburg, Dresden, Wenen, een van 2205 karaat en München.

Met strass kan men de smaragd zo volkomen namaken dat het veelal moeilijk is het echte gesteente van het onechte te onderscheiden.

Gebruik.

De smaragd is altijd beschouwd als de ‘koning van de edelstenen’. Duizenden jaren voor Christus was hij al bekend en werd al gewonnen en toegepast in sieraden, amuletten en kunstvoorwerpen. Men heeft smaragden gevonden in de grafkamers van Egyptische farao’s, in Pompeji en in Herculaneum. Ook in de bijbel worden smaragden genoemd. Bijzondere smaragden maken deel uit van schatten en museumcollecties. Talrijke smaragden liggen in wrakken op de bodem van de zeeën tussen Amerika en Europa. De bijzondere en opvallende kleur van deze edelsteen werd synoniem met de officieel erkende kleur smaragdgroen.

Merry Wives of Windsor, 5,5,74;

‘The expressure that it bears, green let it be’.

More fertile-fresh than all the field to see’.

And, Honi soit qui mal y pense write’.

In emerald tufts..’

Vondel, Bespiegelingen van Godts wercken;

De vrolijke smaragd ontwringt het vergif zijn kracht

Zet de gramschap te neer en heeft uit de aard de macht

Om zwindelingen in het hoofd en euvel in te tomen

En ons geheugen te sterken, en te vromen’.

Maerlant: ‘Smaragd, is de mirauden naam, van groene verf en zeer geschikt. Men vindt ze in aardig veel soorten, maar die fijn zijn en duur komen uit het land van Scythen waar de vogel grijp de mensen daarom verbijten die ze van hen willen stelen. En geen volk kan ze beter stelen dan lieden die Arismaspi heten en maar een oog hebben die hen voor in het voorhoofd staat, ze vechten erom, hoe zo het gaat en ontnemen ze hen met kracht. Maar voor vervalsingen wacht zich elk. Ze zijn goed te beschilderen, maar die de goede moet hebben, hij moet ze door helder hebben en zo groen dat alles openbaar en de lucht die naast de steen is mede groen wordt algemeen zodat geen zon of schaduw zijn groenheden schade geeft. Waardig moet men het dragen dan kan het ‘t groot euvel verjagen en het maakt de ogen helder. Zijn drager maakt het lief, dat is waar, en het vermeerdert het aardse goed. Ook is het diegene goed die heimelijk willen bezoeken. Tempeest verdrijft het mede. Wulpsheid verkoelt het en die ze zal dragen moet rein zijn, hoor ik gewagen’.

Megenberg; ‘Smaragdus is een erg edele steen en is ook een van de twaalf stenen; die is groen boven alle groene dingen. Toch is het veelkleurig. Echter die is de beste die men vindt in het land Scythië en neemt men het uit de greif zijn nest want die behoeden het met grote grimmigheid; en de allerbeste onder dezelfde stenen is die doorzichtig is en van de groenheid der naaste lucht groenheid wordt en het groene nog van de zon verdonkerd wordt noch van andere lichten noch van schaduw. Zijn beste gestalte is dat het recht is want zo het gestreept is dan is het donker. Wanneer men de steen rein draagt en eerlijk dan verdrijft het dat vallende leed. Het versterkt dat gezicht en klaart de ogen en wanneer men het wast en het zalft met olijvenolie dan verhoogt het zijn groenheid. Het vermeerdert rijkdom en geeft genade in alle handel en maakt de mensen aangenaam in zijn woorden en helpt diegene die verborgen dingen onderzoeken en buigt af dat onweer en zet de onkuise lust. Wanneer men bij de steen onkuist dan breekt het. De smaragd betekent kuisheid want die behoudt het mensen lijf groen, dat is gans en rein. Die deugd overtreft alle andere deugd aan de mensen want dat een mens kuis en rein blijft dat is meer engelachtig dan menselijk. Die deugd is genade vol God en de mensen en ook de engelen en draagt aan zich dat beeld van onze heer Jezus Christus want ze volgt de goddelijke lam waar het heen gaat en daarom zet sint Johannes de steen in de vierden aan het getal onder de twaalf stenen want de vier evangelisten [532] loven de kuisheid erg met vlijt. De smaragd heb ik onze vrouw vergeleken met haar reinheid en met haar kuisheid die God zo aangenaam was zodat hij zichzelf besloot in de kluis van kuise reinheid. Eya, hoe erg wenselijk zoet is dat betrachten en beproeven wanneer een mens proeft in welke liefde en in hoe grote genade die goddelijke bloem zich omsloot met de reine dauw der kuise jonkvrouw en mens werd door onze wil.

Albertus Magnus; ‘Als je iemands geest scherp en snel wil maken, aangenaam bij de rijken en alzo profeteren van toekomende dingen. Neem de steen die Smaragdus genoemd wordt. In Engelse spraak een smaragd. En het is zeer helder en geheel glimmend en vlak, maar de gele is beter, het wordt genomen uit de nesten van de greif of griffioen, het doet beide, bemoedigen en bewaren en gedragen maakt het dat een man goed begrijpt en geeft hem een goed geheugen, aangenaam bij de rijken van diegene die het draagt en als iemand het onder zijn tong houdt zal hij aanstonds profeteren.

Er zijn een 12 vormen, de nobelste wordt gevonden in Scythië en die in Bactria komt op de tweede plaats. En smaragden worden gevonden naast en onder stenen en in de gangen waar de noordenwind in blaast want dan is de aarde onbedekt en schijnt de smaragd tussen de stenen. Want in zulke wind worden gravel en zand het meest bewogen. Ofschoon de smaragd groen van zijn eigen is, gemengd met wijn of olie neemt zijn groene kleur toe. Deze steen wordt van griffioenen af genomen zodat er niet veel gevonden worden want grote griffioenen houden de mensen die daar naar toe willen tegen. Een griffioen bewaakt de bergen, daar waar gemzen en kostbare stenen zijn als emerald en jaspis en zorgen ervoor dat die niet weggenomen kunnen worden. In sommige landen van Scythië is overvloedig goud en kostbare stenen, maar vanwege de griffioen durft men daar niet openlijk te komen. Daar is de beste emerald en kristal.

Om Albertus Magnus hing het aura van de magiër: ‘Onlangs kregen wij een ring te zien met een smaragd erin van geringe afmetingen, maar van een wonderbaarlijke schoonheid. Toen de werking ervan onderzocht zou worden kwam iemand naar voren en zei dat er een van de volgende dingen zou gebeuren als iemand met de smaragd een cirkel trok rond een pad en de steen daarna voor de ogen van het dier neerzette, als de steen slechts met geringe kracht begiftigd was zou hij breken onder de blik van de pad of als de edelsteen zijn volledige oorspronkelijke kracht bezat zou de pad barsten. Zonder uitstel werd alles naar zijn aanwijzingen in gereedheid gebracht. Na een korte spanne tijd gedurende welke de pad zijn ogen niet van de edelsteen afwendde, begon de smaragd te splijten als een noot en een deel ervan vloog de ring uit. Hierna week de pad die zich tot dat moment niet had verroerd achteruit alsof hij bevrijd was van de invloed van de edelsteen.

Van alle groene stenen is ze het hoofd. Mensen in oude tijden gaven haar de derde waardigheid na de grote en kleine parels. In geen kruid of kostbare steen is meer groenheid dan in de steen smaragd. Het is kleurrijker dan kruiden en gras, twijgen en takken. En het infecteert de lucht rondom haar met een groene kleur. En zijn groene kleur vermindert niet in de zon of op andere wijze. De smaragd heeft een soort van goedaardige kracht in zich, het heelt diverse ziektes en kwalen. Ook maakt het ‘t geheugen goed. Hij versnelt de geboorte door die de vrouw in barensweeën aan het dijbeen te binden Wie met smaragd de ogen bestrijkt maakt die helder en klaar. De smaragd in een drank gedaan is geschikt tegen dodelijke venijn en voor giftige bijten en steken. De smaragd doet dienst tegen kramp.

Het vermeerdert rijkdom en maakt dat je goed van de tongriem gesneden bent met een goed voorkomen in daden en spel. Als de smaragd gedragen wordt dan vermeerdert hij het vermogen, veroorzaakt overredingskracht in alle zaken, maakt mensen kuis en lieflijk van lichaam en spreken. Als deze steen om de nek wordt gehangen maakt het je goed gezind en helpt tegen alle aanvallen van vijandelijke geesten. Het beschermt tegen angstgevoelens. Er wordt verteld dat het de geestelijke helpt en vertelt wat zal komen. Als het onder de tong van een magiër gelegd wordt dan kan hij de taal van de vogels verstaan. Maar het is ook een ontdekker van waarheid en bedrog zodat het een vijand is van toverij. Hun toverkunsten falen als een smaragd in de buurt is. Als iemand een smaragd onder zijn tong draagt zal hij direct beginnen te voorspellen.

Een koning van Hongarije bemerkte, toen hij eens met zijn vrouw liefdesomgang bedreef dat een kostbare smaragd die hij aan de vinger droeg plotseling in twee stukken brak. Zo zeer houdt deze steen van kuisheid. Smaragd verstopt de darmen en duldt geen onkuisheid, maar springt in stukken, het is de steen van harmonie en trouw.

Een betrouwbaar en bijzonder experiment komt uit Griekenland waar men zegt dat deze steen vermeerderd wordt in de rotsen die onder zee liggen en daar gevonden wordt. En dit is aannemelijk want het wordt vermeerderd in koperen ketels, dat is duidelijk, maar komt niet tot de basis van koper want het heeft de groenheid van de roest van koper.

Het is een krachtig symbool tegen van het water en regen, donder en storm en dat door de groene kleur.

In de middeleeuwen gold het ook wel als een helse steen die uit de kroon van Lucifer gevallen was, maar daarom was hij ook zo krachtig. In de christelijke symboliek is hij het symbool van geloof en hoop.

In Brazilië draagt elke jonge arts een smaragd, die hem geluk en zijn zieken genezing moet aanbrengen.

In de berg Cai ligt in een inzinking de aarde. De berg rust op de smaragd Sakhrat waarvan de weerkaatsing de blauwe kleur aan de hemel geeft. Plinius zegt van de Perzische Magi dat ze hagel, sprinkhanen en alle kwaad verdrijven kunnen van het land met een smaragd en ‘aquilae scalperentur aut scarabei’.

Uit; Lapidary or, the history of pretious stones, bij Thomas Nicols 1652.

Emerauld of Smaragd.

De smaragd is een kostbare of edelsteen met zo’n voortreffelijke groenheid of lentekleur dat als een man een smaragd aanschouwt bij een aangename groene weide, het beminnelijker zal zijn dan de weide en de glorie van de weiden overwinnen door de glorie van die lente van groenheid die het in zich heeft: de grootsheid van de weide zal het overwinnen met de omvang van zijn glorie waarmee het ver boven zijn grootheid het oog voedt: en de groenheid van de weide zal het overwinnen met de helderheid van zijn glorie die op zichzelf de glorieuze groenheid van vele bronnen lijkt te omarmen. Deze steen staat bekend om zijn schijnbare koude in de mond, door zijn zwaartekracht die wordt gewogen en hierin dat in een vuur wordt geworpen zal het niet branden, noch een vlam uitstralen en dat in de helderheid van de zon zijn uitstekende groenheid.

Van zijn folie of tinctuur.

De smaragd is een transparante steen en kan dus een ondergrond zijn met een handige folie.

Van zijn vervalsing.

Er zijn veel manieren die bedriegers gebruiken om deze edelsteen te vervalsen zoals met kristal, glas en vuurstenen die gecalcineerd en samengesmolten worden waarna een kleine hoeveelheid minium of afgelezen lood wordt toegevoegd. Anderen nemen de aes ustum (gebrand koper) fijn gepoederd en half zoveel Crocus Martius, (verfijning en calcineren van ijzer) deze zetten ze zes uur in een kachel om ze samen te laten smelten, dan laten ze het vat afkoelen en daarna halen ze het juweel eruit en polijsten het. En als dit op de juiste manier wordt gedaan zal dit juweel erg lijken op de Amerikaanse smaragden.

Van zijn namen.

In het Hebreeuws heet het, dat wil zeggen Topazius Aethiopicus, Job 28; 19 en dat is Topazzius of Smaragdus als Exodus 28;. 19. die wordt weergegeven door Caldeus Lapidem viridem en bij ons bekend onder de naam van de smaragd. Het wordt ook in het Grieks Prasinus genoemd en in het Latijn wordt het Smaragdus genoemd, bij welke naam Isidorus in zijn boek met etymologieën van namen zegt dat het wordt genoemd vanwege zijn uitstekende groenheid of misschien zo genoemd vanwege zijn pracht en glans. Het wordt in het Grieks ook wel Prassinus genoemd vanwege de gelijkenis met het groen van prei dat erin zit. Epiphanius zegt dat het Neronianus en Domitianus wordt genoemd. Het hoort te de naam ‘Neronianus’ hebben,van hem die het gebruik ervan heeft uitgevonden die met die naam werd genoemd. Horace noemt het Lapis viridis. In het Nederlands ein smaragde: in Italiaanse Smeraldo. in het Spaans, Esmeralda; in het Frans, Esmeraud. De Perzen en Indiërs noemen het Pachee. De Arabieren Zamaraut, Serapio en Pandectarius noemen het Tabarget. In het Engels heet het de Green stone, Emerauld en Smaragde.

Van zijn soorten.

Onder de kostbare groene stenen is er geen zo aangenaam en zo voortreffelijk als de smaragd: het is doorschijnend en verrukt het oog veel met zijn kleur. Het heeft geen mengsel van blauw, zoals in de Turkse steen, noch van geel zoals in de Topaas van de Ouden, die nu de chrysoliet wordt genoemd. De beste oosterse zijn erg hard en hebben een mooie, aangename groene kleur zoals een groen veld in de lente. Ze verscherpen en scherpen de saaiheid van het zicht veel en daarom zullen ze door graveurs heel graag worden gebruikt. Ze zijn heel doorzichtig en schieten heel goed hun stralen voort als de bliksem; en daarom zijn ze van grote achting en prijs. Martinus Rulandus zegt van een uitstekende smaragd dat hij uitblinkt in zijn groen, het bewaterde gras, de naburige kruiden, de groenheid van groene takken en, zoals ik het mag zeggen, zelfs de hele glorie van de lente. Er is een smaragd die Plinius lib. 37. kap. 10 noemt Lymoniates. Plinius 37. c. 5. en Solinus lib. 20 maken twaalf soorten smaragden. I. Scythicus of een Scythische, de meest nobele van alle anderen, vanwege zijn uitstekende hardheid en is niet onderhevig aan enige verwonding. Dit wordt gevonden in goudmijnen en kan niet worden verkregen zonder veel gevaar: want het is gemeld dat de Grypines (van Grijpvogels) zijn hier de baas van en staan er honderd jaar voor en zorgen ervoor dat ze veilig worden bewaard. Deze woeste vraatzuchtige vogels maken hun nesten in de goudmijnen waar deze kostbare edelstenen te vinden zijn en worden daarom door de Arimaspi of Monoculi die veel honger hebben naar het goud worden ze gedwongen zich te wapenen voor een strijd met deze vogels voordat ze hun prijs kunnen krijgen. 2. De tweede soort wordt een Bactrianus Smaragdus genoemd en wordt gevonden in de spleten van rotsen. 3. Een Egyptische smaragd, en wordt gevonden over Thebe. 4. Een Cypriotische. 5. Wordt Atticus genoemd en wordt daar gevonden in zilvermijnen. 6. De zesde wordt een Ethiopische genoemd. 7. De zevende heet Medicus, deze is van een zeer uitstekende groenheid en soms verschijnt zijn groenheid als uit een saffier. 8. De achtste soort is een Carchedonische of Calcedonische soort en wordt Smaragdites genoemd. 9. De negende is een Taniaanse en komt uit Perzië. 10. De tiende is een Cilicische. 11.De elfde is een Laconische en lijkt op wat Medicus wordt genoemd. 12. De twaalfde heet Chalco-smaragdus en wordt gevonden in Cyprus in aderen van koper.

Van de plaatsen.

De verschillende soorten van smaragd worden gevonden in de plaatsen gespecificeerd door de namen van hun soort: er zijn oosterse en er zijn westerse. Het beste komt uit Oost-Indië. Er zijn ook uitstekende te vinden in de westerse of westelijke delen en in de delen van Europa. Deze worden gevonden in Peru die een aangename groene kleur hebben, maar geen stralen uitzenden, deze zijn zachter dan de oosterse en soms vol met groene wolken: er zijn uitstekende die gevonden worden op Cyprus en op het eiland van Groot Brittannië die klein zijn , maar voor hun grootsheid vergelijkbaar met de beste Oosterse van dezelfde grootsheid. De oosterse worden zelden groter gevonden dan een hazelaar. De westerse worden soms zo breed gevonden als de palm van de hand. Het is gemeld van Nero dat hij gewoon was om de schermers of zwaardspelers vast te houden door middel van een smaragd zoals bij een speculum of optiekglas en om deze reden deze heet dit juweel gemma Neronis. Andreas Baccius maakt in zijn boek de Natura Gemmarum melding van een groot vat dat in Genua ligt, zeer mooi en van oneindige waarde, in zoverre dat het niet kan worden gewaardeerd.

Van zijn eigenschappen.

Het is een steen die in vroegere tijden door oude Astrologen werd gewijd aan Mercurius; Cardanus kent er veel kracht en kracht aan toe op het gebied van waarzeggerij, zoals blijkt uit zijn zevende boek de lapidibus pretiosis. Deze steen is goed om het zicht na te bootsen, Andreas Baccius, Agricola, Cardanus en Anselmus Boetius zeggen dat er zo’n vijandschap bestaat tussen het en de onwettige verering of de onreinheid van het vlees, alsof het zal breken als het maar de huid van een overspeler aanraakt en dat het de teugels of wulpsheid veel zal temperen, voor zover dat Albertus Magnus er niet aan twijfelt om te bevestigen dat de koning van Hongarije Bela, die vleselijke kennis heeft van zijn vrouw, met een in goud gevatte smaragd aan zijn vinger de smaragd het in drie delen remt. Avenzoar zegt dat het goed is tegen gif en dat het fixeren van korrels van zijn poeder in een geschikt water een uitstekende hartwater is, als dat zo is, dan moet een druppel of twee van zijn tinctuur, beschreven door Boetius, bewonderenswaardige eigenschappen hebben.

Van zijn waarde en waardigheid.

Vanwege zijn heilige gebruik heeft deze steen grote waardering gehad. Dit was een van de stenen die was ingesloten in een van de gespen van goud in de borstplaat van het oordeel. De regenboog die de heilige Johannes in zijn Openbaringen rondom de Troon zag gelijk in zich als een smaragd, Openbaringen 4; 3. Dit is een van die stenen waarmee de glorie van een van de fundamenten van de muur van het Nieuwe Jeruzalem wordt weergegeven, bij ons ontdekt als Openbaringen 2;2. Deze steen heeft altijd veel aanzien gehad, in zoverre dat het hen in het verleden verboden was er iets op graveren. De oosterse hebben een kwart waard geacht als een diamant van hetzelfde gewicht.

Linthortanus acht ze van grotere waarde dan de diamant en waardeert een smaragd zo groot als een diamant van vier korrels, zeker 80 dukaten waard, terwijl hij de diamant van die grote waarde niet meer waard gaf dan 70 dukaten. Een perfecte glorieuze uitstekende smaragd is van zeer veel waarde zoals blijkt uit dit van Aloysius Mundella, een arts die getuigt dat zijn broer, die een juwelier was, ontving van Franciscus Maria, prins van Urbine, de som van 113 auros om voor hem een ​​smaragd te kopen van het gewicht van acht korrels tarwe, de meest zuivere en Oosterse, zodat hij verlichting zou krijgen in een kwaal waarvan hij altijd last had.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/