Amazones

Uit krapooarboricole.wordpress.com

De sprekende boom van Indië. Alexander de Grote wordt door de levende vruchten van de boom gewaarschuwd.

De boom WAQ – WAQ.

(88, 1942) Gisteren las ik iets over een interessante plant, Tacca genaamd. Het is de bat plant ofwel vleermuisplant die in Maleisië en Birma wel bekend is als devil’s flower, de duivelsbloem, naar de manier waarop de “ogen” je elk moment lijken te volgen. De ogen hebben zoiets tussen een vleermuis en een kwal, dit komt omdat de bloemen filamenten of bakkebaarden hebben van diverse cm. lang en een gevorkte staart. Dit, wordt me verzekerd, groeit van zaad, maak het tam en houdt het in een pot in huis.

De naam van de boom en de ogen herinnerde me aan de mythische Waq-Waq boom. De Waq-Waq boom is de boom waaraan maagden groeien. En waq-waq is het geluid dat ze geven als ze rijp zijn en eraf vallen.

Bestiaria.

Sprekende levensboom?

Voor de eerste maal horen we van een zeldzame boom in Indië door de sagen over Alexander de Grote die in 327 v. Chr. met 100 000 soldaten dit gebied binnendrong. Toen hij de heilige grond betrad sprak een boom tot hem die hem waarschuwde om het land binnen te dringen en wees hem terecht vanwege zijn veroveringszucht en voorspelde hem een vroeg einde. Nu weten we dat zijn vermoeide troepen later weigerden om naar de Ganges door te stoten zodat Alexander tot de terugtocht gedwongen werd. Vier jaar later stierf deze held van de oudheid op een leeftijd van drieëndertig jaar. Sindsdien is de sprekende Waq-Waq boom een bekend motief in de Perzische en Indische kunst.

Je ziet in afbeeldingen van veertiende/zestiende eeuw kunst monsters die met vele slingerende stengels waarop ze mensen– en dierenkoppen dragen. Dat zie je op glas, tapijten, boekkaften en weefsels afgebeeld. In de bovenstaande afbeelding zien we dat de stam van de boom tot de toppen toe door slangen omwonden is alsof de stam en bast uit slangen bestaan. De boom lijkt uit de zeegrond te groeien want onderaan bevinden zich zeedieren die zilveren vissen als voedsel nemen. Mogelijk is dit ook een aanduiding naar de overal bekende verbinding van de boom des levens met de bron van leven.

Het wonderlijkste aan die boom zijn echter de hangende vruchten. Die vruchten bestaan uit talrijke koppen van diersoorten waarbij een olifant, tijger en panter, antilopen, steenbok, hert en gazelle, zwijn, ezel en paard, vos en haas duidelijk te onderscheiden zijn. Enige, prachtig kleurig gevormde geweldige hoofden herinneren ons aan de beroemde legendarische hazelworm. Vogels als bonte papegaaien, valken en eenden vervolmaken de rijen der dieren. En aan zeven takpunten hangen volledig ontwikkelde, naakte, zachte, vleeskleurige mensen, jonge, mooie meisjesvormen met de lengte van een pasgeboren kind.

Aan de wortels van de boom, tussen de zeedieren, spruiten nieuwe kruidige planten op die naast enkele bladeren dierkoppen als hoofden dragen waaraan duidelijk ter onderscheiding van de koppen in de boom de vruchten en kelkbladeren te herkennen zijn. De gehele organische wereld verenigt zich in de boom.

Groeiplaats.

De groeiplaats van de boom is het eiland Waq - Waq in de Indische Zee: “aan de buitenste grenzen van de bewoonde eilanden die voor het Chinese vasteland liggen”. De bewoners van deze eilanden zijn hatelijke, misvormde dwergnegers - negritos - zonder enige cultuur. Hoe het mogelijk is dat juist dit eiland als standplaats voor onze boom genoemd wordt is net zo zeldzaam als de boom zelf. Het is de vraag of het eiland Waq - Waq naar de beroemde boom heet, een woord dat elk huilend wezen voortbrengt, of omgekeerd dat de boom naar het eiland heet.

De vruchten ontwikkelen zich in de maand Adar (maart), dan verschijnen er eerst wonderlijk gevormde vruchten, tijdens de maart Nisan (april) ontwikkelt zich het bovenste gedeelte met sierlijke, stevige borsten. In mei groeien de hoofden die net als het haar aan de twijgen groeien. In juni vallen alle mensenvruchten met een heftig ‘Waq – Waq’ gehuil af. Het vlees van de vruchten heeft geen beenderen en kan zich daardoor op de aarde niet goed houden. Ook bezitten deze wezens geen ziel. Elke beroering door een ruwe mensenhand brengt deze zachte wezens de dood.

Adamshoofden.

Naar een ander inzicht van oude overlevering vindt men de boom op een eiland: “die men van het land Camphora (Arabië) bereiken kan”. Eerst reis je elf dagen naar een ander eiland en van daaruit nog zeven maanden om tot het hart, de zeven eilanden van Waq - Waq, te komen. Op een van die eilanden bevindt zich een hoge berg en een bruisende stroom aan wiens bron een boom staat die Waq - Waq heet. Het is een boom waarvan de twijgen hoofden dragen die op de zonen van Adam lijken. Als de zon op- en ondergaat huilen ze allen ‘Waq – Waq’ en zingen tot de Heer lofliederen.

Duidelijk is hier een Semitische invloed te herkennen.

Uit nl.wikipedia.org

Amazones.

(187A) Een andere sage, die aan het warme temperament van de Indische en Iraanse volkeren wel haar oorsprong dankt en aan de sprookjes van duizend en een nacht herinnert schildert ons een opwindend en fantastische eiland. Een droom van alle mannen.

Een van de zeven eilanden van een zeldzame archipel wordt alleen door vrouwen bewoond en door een Koningin geregeerd. Geen man mag dit eiland betreden en daarom zijn alle vrouwen maagden. Daar groeit een zeldzame boom waarop de menselijke wezens, allen maagden, groeien. De fabelachtige amazones.

Er worden drie amazonevolkeren vermeld:

De Aziatische Amazonen die aan de Zwarte Zee en de Kaukasus gevestigd zijn. Ze snelden Priamus, koning van Troje, te hulp. In de strijd tegen de Grieken werd hun koningin Penthesileia door Achilles zoon gedood. Hun hoofdstad was Themiscyra aan de rivier Thermodon in Pontus van waaruit ze vele steden stichtten, onder andere Efeze, Smyrna en andere steden.

Scythische Amazonen die aan de oevers van de Tanais (Don) woonden.

Ethiopische Amazonen die onder aanvoering van hun koningin Myrina tot in Egypte en Arabië doordrongen maar door Hercules vernietigd werden. Het is daar waar Hercules de gordel van de koningin Hippolyte wist te bemachtigen waardoor hij met het hele volk te strijden had. Hij zou er vele verslagen hebben. Hippolyte was bereid om hem de gordel af te staan, maar Hera verspreidde het gerucht dat de koningin geroofd zou worden. Theseus, die zich bij Hercules bevond, ontvoerde inderdaad de koningin. Hij nodigde haar namelijk uit om zijn schip te komen bezien en nauwelijks had ze die betreden of Theseus gaf het sein aan zijn roeiers om het ruime sop te kiezen. Hoewel de net geschaakte zich blijkbaar graag in haar lot schikte omdat ze evenveel bewondering als liefde voor de held koesterde, dacht haar volk er anders over. Homerus vermeldde dan ook dat ze krijgszuchtig waren. Zo zouden ze dan Attica en Athene binnengevallen zijn om hun koningin terug te halen. Ze moesten echter het onderspit delven terwijl hun koningin door een werpspies dodelijk verwond werd. Ook Bellerophon moest nadat hij het monster chimaera verslagen had de om hun dapperheid beroemde Amazonen tot strijd uitdagen uit welke strijd hij ook als overwinnaar tevoorschijn kwam.

In ‘The Knight’s Tale’ vertelt Chaucer over Theseus die het vrouwenrijk overwonnen had;

Dat in die dagen heette Scithia’.

En huwde koningin Ipolita’.

Hij overwon al het rijk van de vrouwen, ‘Femenye’. (het vrouwenrijk)

Amazones bij Maerlant.

Deze tot de verbeelding sprekende amazones zouden hun woonplaats te Themistyra aan de vloed Thermodon in Pontus hebben. Toen de Grieken daar later met Alexander de Grote aankwamen en er geen amazones aantroffen vertelden ze dat ze allemaal door Hercules overwonnen waren. Men heeft ze nooit gevonden. Toch bleven ze tot de verbeelding spreken. In de Griekse mythologie is het zo een strijdlustig vrouwvolk geworden die onder een koningin leeft en maar een maal in een jaar met mannen tezamen komt. Bij de geboorte hielden ze alleen de meisjes waarvan een borst weggebrand werd zodat ze de boog beter konden hanteren. De jongens werden naar de vaders gezonden of gedood of aan handen en voeten verminkt zodat ze alleen tot ondergeschikt huiselijk werk in staat waren.

Naam, etymologie.

Zo waren de krijgszuchtige vrouwen een geliefd onderwerp voor de Griekse artiesten. Maar in de Griekse kunst worden ze meestal met beide borsten en in Scythische of in Griekse kleding met opgetrokken chiton en een schouder en borst bloot en te paard of te voet afgebeeld. Nergens vind je het verhaal bevestigd dat ze de pasgeboren meisjes de rechterborst afgebrand zouden hebben.

Dit verhaal is waarschijnlijk een mislukte poging om de naam te verklaren. Het Griekse amazon, (in meervoud amazones) werd door de Grieken opgevat als a-mazos: zonder (rechter)borst, a; niet of geen, zone; zonder zone.

Verklaring.

Hun strijd tegen de Griekse helden en de nederlaag die ze telkens lijden is waarschijnlijk niet anders dan een mythologische voorstelling van een poging om een eredienst uit te breiden die op de hogere Griekse beschaving afstuitte. Waarschijnlijk gaat de sage op Scythische volkeren terug waarin de voortijd het moederrecht bestond en de vrouwen met de mannen mee vochten.

Te verklaren blijft alleen nog de zaak van de bijzondere standplaats van een boom die helemaal in Indië groeit en dan nog op een ver gelegen eiland. Dat komt omdat de handelingen van de sagen meestal in Indië plaats vinden. Maar in de middeleeuwen kende men Indië al vrij goed zo dat met de plaats van dit fantastische, afrodisie Amazonekoninkrijk in een ver gelegen eiland verplaatste om de fabel geloofwaardiger te maken. Ook is het gebruikelijk om in de tijd terug te gaan. Een handeling in volkssagen om sagen in ruimtelijke afstanden te plaatsen is gewoon. De cultus waarom het handelt is zeer oud.

Slot.

Sindsdien is de sage van de boom met levende mensen als vrucht verstomd. Die kon alleen in leven blijven in een land met een tropische omgeving, met exotische bloemen en wonderlijke dieren, een land dat in onze tijd nog altijd als wonderland geldt.

Het ruisen van de bladeren, het knakken en knorren van de zich buigende takken in een donker bos bij onweer en gierende stormen hebben wel bij de bijgelovige mensen meegewerkt. Ze geloofden schurende stemmen van de bomen te horen. De oude verhalen van Homerus en de verbeelding van Alexander met een Tacca boom en bijbehorende geluiden heeft nog lang tot de verbeelding gesproken. Het is een verbinding met de menselijke bomen. De boom waarin een geest zit die tot ons spreekt, vergelijk de hamadryaden, dryaden en dergelijke ijle geesten. Ook in de Avesta, de heilige boeken uit de Perzische literatuur, wordt verhaald van een boom waaruit de mens ontstond: “De boom groeide omhoog en droeg tien mensensoorten als vruchten” (XV) Het is de levensboom, de Waq - Waq. Het is een rest van de oude cultuur van de godin der vruchtbaarheid en het zich eeuwig vernieuwend leven waarbij alle drie levende organismen, planten, dieren en mensen, als eenheid opgevat zijn.

Zo waren er ook bij ons voorstellingen dat de bakker de kinderen haalt of dat ze onder een boom, bloemkool of iets dergelijks gevonden worden, ook de ooievaar is hier een bekende verschijning.

Marco Polo.

Marco Polo spreekt over de eilanden ‘Man en Vrouw’, die in de buurt van Socotra gelegen zijn. De twee eilanden liggen een veertig kilometer van elkaar af. Hij zegt ervan: ‘Alle mannen wonen op het eiland die het mannelijke genoemd wordt en zodra de maand maart er is vertrekken ze allen naar het andere eiland en dit voor drie maanden: maart, april, mei, elk jaar. En tijdens de drie maanden vermaken ze zich met hun vrouwen. En als de drie maanden verlopen zijn keren ze naar hun eiland terug waar ze zich gedurende de volgende negen maanden bezig houden met zaaien, grond bewerken en handel drijven…..wat nu de kinderen betreft die ze bij hun vrouw verwekken, als het meisjes zijn blijven ze bij hun moeder en zijn het jongens dan voedt de moeder ze tot hun veertiende jaar en stuurt ze dan door naar de vader. Dit is de gewoonte in die twee landen. De vrouwen doen niets anders dan hun kinderen kweken en enkele vruchten plukken die op hun eiland groeien, want de mannen voorzien ze van alles’.

Jan van Mandeville; ‘Daarna aan gene zijde van Chaldea is Mazonia, dat is het land van de vrouwen, dat is een koninkrijk daar niets dan vrouwen wonen. Dat is niet zo te verstaan, alzo sommige lieden wanen, dat de mannen in dit land zouden mogen wonen of durven leven, maar ze willen niet dat de mannenheerschappij hebben boven hen. Want bij tijden die geleden zijn was er een koning in dit land en daar woonden gehuwde mannen alzo veel zoals elders zodat het gebeurde dat die koning oorlog had tegen de lieden van Scythië en deze koning heette Colophius en wordt met al het edelen bloed van zijn koninkrijk dood geslagen in die strijd met die van Scythië. En toen de koningin en de andere edele vrouwen dat nieuws hoorden, toen wapenden alle vrouwen van het land zich met de koningin, recht als dolle wijven en doodden alle mannen die daar gebleven waren, want ze wilden dat alle wijven van hun land weduwen werden alzo goed zoals zij. En sinds wilden ze niet gedogen dat enige man bij hen of onder hen was boven 7 dagen, nog dat men enig knaapje op zou houden onder hen. Maar als ze gezelschap van mannen hebben willen dan trekken ze uit het land tot de landen die aan hun land palen en hebben hun geliefden en vrienden die ze bezoeken en blijven bij hen 10 dagen en dan keren ze weer terug. Als ze kinderen hebben en is het een knaapje dan zenden zij het de vader als het kan gaan en alleen eten. En heeft het geen vader, nog vriend die het van hen ontvangen willen, ze doden het. En is het een meisje, ze doen hun de borsten of mammen af. En is het een edel meisje, ze doen hen de linkerborst af om het schild beter te dragen en is het een ander meisje te voet, ze doen hen af de rechterborst zodat die haar niet belet met het tussen de bogen te schieten, want ze schieten erg goed. In dit land is een koningin die al dat land regeert en ze zijn haar alle onderdanig en altijd zo maken ze een koningin met kiezen. Men kiest diegene die de dapperste is in de wapens. Deze vrouwen zijn erg goede oorlogvoersters, koen en wijs en deugdelijk en dienen vaak op het zout andere heren en komen om geld te winnen. Dit land van Amazonia is een eiland alom gaande met wateren, uitgezonderd de twee steden daar twee ingangen in zijn. En tussen en omtrent dat water wonen mannen die hun geliefden zijn daar ze gaan zich vermaken en spelen als ze willen’.

Maerlant:

Hiervan spreekt in zijn vita

Justinus, en zegt, dat die Scythen

Lang tegen Egypte streden,

20 Om voordeel van hun oudheid,

Zo dat Vexoris verdriet das,

Die koning in Egypte was,

En zocht ze allereerstmet strijd.

Die Scythen maakten hem niet blij,

25 Want ze hebben hem verdreven;

Egypte was hem opgegeven,

Maar die moerassen hebben het hem benomen,

Dat ze ertoe niet mochten komen.

Toen keerden die Scythen daarna,

30 En vernielde Azië,

En lagen er in 12 jaar,

En zetten hun tribuut daar.

In dit tribuut Azië stak,

Tot dat het Ninus brak,

35 zo dat in dat 12de jaar

Zijn wijf om hem zond daar,

Dat zij tot het land zou komen.

Ondertussen gebeurde het dat 2 heren,

2 koningen, jong en dapper in hun doen,

40 Scolopitus en Ylinos,

Uit Scythië worden verdreven,

Die met een deel van hun neven

En grote heren zich trokken na,

En kwamen in Cappadocië,

45 Daar ze met hun leger lagen.

Met roof gingen ze zich bejagen,

En dwongen dat land daarna.

Toen worden ze belegerd aldaar,

En dood geslagen en hun man.

50 Hun wijven deden de wapens aan

En sloegen dat landvolk dood,

En maakten een keur groot,

Dat ze hun zonen, die ze droegen,

Van zich deden of versloegen,

55 En houden maagden, die ze winnen;

Die wilden ze niet leren spinnen,

Maar jagen en de wapens plegen.

Overeen zijn ze gekomen,

Dat ze hen in hun kindsheid

60 Die rechterborst afbrandde mede,

Dat hen de mammen niet let,

Ze slaan en schieten te beter.

Dit geslacht kwam uit Zweden.

Van deze is in de dag van heden

65 Dat men heet de Maagden land,

In Latijn Amasonia genaamd.

2 koninginnen maakten ze toen,

Marcesica en Lampetoe,

Die hun winst zouden belopen.

70 Veel dwongen ze van Europa

En wonnen Azië dat Kleine,

En maakten er stede menig een.

Hun roof zonden ze huiswaarts,

En lieten in die aard

75 Marcesica, die ze wilden,

Dat die de landen dwingen zou,

Zo dat ze en haar scharen

Alle daar verslagen waren.

Aldus werd verslagen Mercesica.

80 Toen kwam haar dochter Ozitia,

Die van oorlog zeer was deskundig,

En nog niet naar een man stond.

Amazone.

Het geloof bleef bestaan. Toen de Europese ontdekkers aan de oever van de Marannon gewapende vrouwen ontdekten gaven ze die stroom dan ook de naam van Amazonenrivier.

Een Boheemse overlevering verhaalt van een merkwaardige geschiedenis van vrouwen in de geest van de mythische Amazones.

Onder aanvoering van een zekere Wlasta scheidde zich een menigte jonge vrouwen af tot een organisatie die op militaire wijze werd ingericht. Ze versterkten de streek die ze tot woonplaats hadden gekozen met forten en handhaafden zich acht jaren lang tegen de hertog van Bohemen, Przemyslas. De manspersonen die in hun macht vielen werden omgebracht of voor slavendiensten gebruikt.

Werkelijk geschiedkundige Amazones zijn die van Benin. Die zijn evenwel verdwenen sinds de Fransen dit land veroverden.

Ook de beroemde Ierse held Cuchulainn die de reusachtige hond van de smid Culann overwon die door zijn meester op de mannen van Ulster losgelaten was. Vandaar zijn naam Cu-chulainn: hond van Culann. Zijn opleiding had hij genoten bij koningin Scathatch op het eiland Skye waar een Amazonevolk woonde.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaen...