Wulp
Over Wulp
Numenius, vorm, gebruik, soorten, bestiaria, naam, etymologie, verhalen van de ouden, bijzonderheden,
Naam, etymologie.
Numenius; Grieks neos; nieuw, men; maan, nieuwe maan. Vermoedelijk heeft het de ouden getroffen dat ook al was het ‘s nachts volkomen donker zijn geluid bleef voortduren. Of naar de kromme snavel als de sikkel van de nieuwe maan.
Uit Martinet.
Numenius arquata, L. (boogvormig) zijn vliegbeeld is als een handboog die in de lucht hangt.
De Franse naam courlis en het Engelse curlew zullen wel nabootsingen van het geluid zijn en dat geldt ook voor onze inlandse naam, heide- of zandtuter, ook berg of regenfluiter en wilp. In Noord-Holland is het drupen, in Noord-Brabant heidetuter, in Gelderland tuter en zandtuter, regenfluiter en bergfluiter, in Limburg kliet, in Groningen grote wilp en in Fries wylp, wjylp en wettergulp. Het is de Duitse Groser Brachvogel, Brachschnepse, Feld-, Kron-, Doppelschnepse, Brachhuhn, Regenvogel, Geisvogel, Gewittervogel of Keilhaken. Engelse curlew.
Wulp of wilp betekent net als een welp een schreeuwer.
De enigste windwijzer in de vorm van een wulp staat op de kerk van De Wilp.
Zingen.
Het is de vogel van de eenzame gronden en gronden die braak liggen, de Duitse Brachvogel, en de heide.
Hij roept steeds ‘Louis, Louis’. Dit jodelen kan een uitbundig gejuich zijn, een onraadsteken of een smartekreet van een ouder. Zijn stem bestaat afgeronde en volle klankrijke tonen die men door de lettergrepen ‘tau, tau’, en ‘tlauied tlauied’ kan nabootsen. Volgens anderen beter door ‘u lu lu, u lu lu’, ‘keloeje keloeje, en ‘hoepe hoepe’. Wulp of regenwulp met zijn geklaag over het wiel dat hij niet kan meenemen hoor je ‘s nachts.
Bij donker regenachtig weer hoor je in de tweede helft van maart de fluitende lokstem vaak de hele nacht door, vandaar regenwulp. Vliegt er een over de hoofden van zeelui dan voorspelt dat weinig goeds en komt er storm en kan je beste niet zee kiezen. Vooral is het ongunstig als je hem ’s avonds hoort roepen.
Vorm.
De forse vogel met de lange hals, lang omgebogen snavel en lange poten met een krachtige vleugelslag.
Nu eens cirkelt hij en dan houdt hij zich in als een biddende roofvogel of schiet voorwaarts in een duizelingwekkende vaart.
Zijn lengte bedraagt zeventig tot vijfenzeventig cm waarvan een achttien cm van de staart komen.
De veren zijn aan de bovenzijde bruin met licht roest gele randen en de benedenrug is wit met bruine schaften en overlangse vlekken.
Het oog is donkerbruin, de snavel zwart en de voet loodkleurig grijs.
De snavel is naar beneden gebogen en wordt langzamerhand dunner.
Meestal zie je ze bij aantallen en trekken ze in groepen.
Ze eten bessen, dieren en zaden, ook wormen, vis, kevers, insecten en kikkertjes.
Nest.
Zijn nest ligt op een ontoegankelijk plekje in het moeras. Het nest is een kuiltje in een laagte.
Ze broeden bij afwisseling. Zie je er maar een in de lucht dan is de ander aan het broeden. Het mannetje verdedigt zijn territorium en zingt in de lucht als het vrouwtje broedt. Dan vliegt hij laag over de grond en stijgt af en toe verticaal omhoog en blijft staan, gaat met uitgespreide vleugels weer zachtjes terug naar de grond waarbij hij luid zingt.
De broedtijd is mei/juni. De vogel zit eenentwintig dagen op vier groenachtige, met zwartbruine stippen, krasjes en vlekken versierde eieren.
De jongen kunnen al vlot lopen en verbergen zich als de ouders voedsel zoeken.
Uit Martinet.
Numenius phaeopus, L. Zijn bijnaam is Phaeopus, wat wel zal slaan op de lichte kleur van de poten, phaeos is het Grieks wat door de zon bleek, bruin of vaal is gemaakt. De regenwulp, de Friese reinwjylp, wetterwjylp of lytse wjylp, regenfluiter of kleine wulp, weeuw, Duitse Regenbrachvogel, Engelse whimbrel, Franse courlis corlieu.
Die heeft dezelfde leeuwerikenkleur als de grote wulp, maar een kortere snavel.
De lengte is drieënveertig cm.
Tegen regen- en onweer vliegt ze luid schreeuwend op en heen en weer en al roepende ‘eu-wieuw’.
De regenwulp is hier meestal een doortrekker en broedt in het noorden.
Uit de.wikipedia.org
Numenius tenuirostris, Vieill,(zachte of dunne snavel) de dunbekwulp. Slender billed curlew, Duitse Dunnschnabel Brachvogel.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/