Doodskloppertje

Naam, etymologie.

Anobium punctatum: Anobium, ano; opgaand, bium; leven, bios punctatum; gestippeld, doodskloppertje, kloptor, kleine houtwormkever of meubelkever.

Een kevertje van 3-4mm, bruinachtige dekschilden met vele rijen kleine putjes, punctatum. Leeft in kurkdroog hout, spanten en dergelijke.

Stijfkop.

(Anobium pertinax) Pertinax dat bij de systematische naam Anobium gevoegd wordt en ook de Duitse naam Trotzkopf dankt het aan zijn hardnekkige natuur. Raakt men het aan of ruikt het onraad dan trekt het de voelers, kop en poten in. Het houdt zich dood. Je kan hem de poten uittrekken of de voelers met water en vuur bewerken, het geeft niets, het blijft de dodenrol spelen. Deze kevers houden zich dood en laten alles met zich doen zonder hun gewone stand aan te nemen vandaar ook de naam ‘stijfkop’.

Ook in liefdeszaken is die aanhoudend. Zet er maar een in een houten doosje en tik ertegen, dadelijk komt er antwoord en gaat daar mee door, zelfs als je het doosje opent.

Kloptor.

Soms hoor je in de stilte van de nacht een regelmatig geklop als het tikken van een klok. Dit wordt voortgebracht door een klein torretje wiens larve kleine gaatjes en gangen boort in boeken, meubelen en hout. Het torretje dat in de gangen leeft slaat met de kop en hals schild tegen de wanden van de gangen als liefdesuiting. Het is een vriendschappelijk sein waarmede het diertje zijn gezellin roept.

Bestiaria.

Shakespeare, ‘Macbeth’ iii, 2, 42-3 ;

‘The shard-borne beetle, with his drowsy hums’. ‘De tor, de doffe nachtklok heeft geluid’.

Hath rung night’s yawning peal’. Is er een daad gedaan van schrik’bare aard”,

Doodkloppertje.

Deze kevers veroorzaken nu en dan een kloppend gedruis dat door de regelmatigheid van tikken aan een horloge herinnert. Het geeft doorgaans zeven of elf tikken, is dan weer stil om zijn geluid na ongeregelde tussenpozen te hervatten. Het is voor ons echter een kwaad voorteken, het is de dood die waarschuwend klopt. Spoedig zal er iemand sterven in het huis waar het kloppen gehoord wordt.

Het is de kloptor, klopkever, horloge tor, het doodkloppertje, Engelse death-tick (-watch) Duitse Todtenuhr en Franse horloge de la mort.

Het is al een oude voorstelling dat de dood door kloppen aangekondigd wordt. Zo was er iemand die een klopgeest in de kelder had. Als die klopte dan stierf er iemand in huis of in het dorp, kwam er hagelschade in het graan en de boer had schade met zijn vee. Een boer te Borger hoorde ‘s avonds vaak geklop op de deel en wist maar niet wat dat te betekenen had. Toen stierf onverwachts een van zijn kinderen.

Je leest het zelf in openbare stukken. In 1594 heerste er de pest in Luzern, daar gaf men een verordening uit om op het uiterste bedacht te zijn: “wann der Herr klopfen kompt”.

Levensgeest.

Bij het Hoogholtje tussen Garrelsweer en Loppersum is een pad. Dat liep vroeger naar een oud plaatsje, al jaren geleden is het afgebroken. Maar toentertijd woonde oude Willemke erin. Op een keer is het gebeurd dat er een man van Merum kwam die bij haar moest zijn. Hij hoorde niets, toen hij in de woonkamer kwam lag ze dood op bed. Hij riep haar huisgenoten erbij. Die begrepen er niets van. Nog maar net was ze zo gezond als een vis. Ze verdraaiden haar hoofd een beetje, legden haar wat recht, maar het was duidelijk, het leven was eruit. Toen kroop haar een tor in de mond en, op hetzelfde ogenblik was ze weer springlevend.

Maerlant, ‘Teredinis die groeit in het hout en is een worm die met geweld dat hout doorgaat al ineen. Zachter ding is er geen, nochtans kan het zich niet verweren en hout, hij moet het verteren. In inlands hout zijn meer wormen dan in het hout van over zee. Ik waan dat men weinig bomen vindt, alleen eiken en linden, in dit land die het weerstaan en die de wormen niet hebben wat ze verteren en dat is een vreemde zede en de naturen heimelijkheden dat de linde de worm ontgaat die andere harde bomen doorgaat’.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/