Zwaardvis
Over Zwaardvis
Xiphias, vorm, gebruik, bestiaria, naam, etymologie, verhalen van de ouden, bijzonderheden,
Uit eit-ltd.com
Naam, etymologie.
Xiphias; Grieks xiphias; zwaardvis.
Xiphias gladius, (zwaard) is de echte zwaardvis. Wordt in vrijwel alle talen met deze naam aangeduid. Engelse swordfish.
Vorm.
De zwaardvis kan zes tot zeven meter lang worden met vierhonderd tot vierhonderd vijftig kg, soms tot meer dan zeshonderd kg, gewicht. Meestal echter twee en een halve meter tot drie meter met een gewicht van honderd vijftig tot tweehonderd kg.
Hij dankt zijn naam aan de zwaardvormige verlenging van de bovenkaak die hem als wapen dient.
Hij heeft een mooi gestroomlijnd lichaam, de rugvin is hoger dan breder.
De rug is warm donkerblauw met een bruin- of roodachtige weerschijn en gaat naar beneden toe in donkergrijs over dat vaak een fraaie, zilverachtige glans vertoont.
De vinnen zijn leikleurig blauw met zilverachtige weerschijn, de staart is dof zwartblauw.
Heeft geen schubben, de huid voelt ruw aan.
De zwaardvis komt vrijwel over de hele wereld voor, ook in de M. Zee. In september 1815, in Finsterwolde achter de Dollard, werd er hier een gevangen met een gewicht van driehonderd kg.
Hij wordt soms door zo hevige woede overvallen dat hij voor kleine bootjes gevaarlijk kan zijn. Er zijn meerdere gevallen bekend dat hij met zijn zwaard dertig cm diep door scheepsbekleding en de planken heen boorde, hard eikenhout van die dikte en zelfs door een koperen plaat. Het zwaard werd daarbij afgebroken en stopte het lek, de vis verloor waarschijnlijk zelf het leven.
Bestiaria.
Dit zal de vis zijn van 2 ‘King Henry IV’, 2,4,139, de cuttle: inktvis. ‘An you play the saucy cuttle with me’. In de omschrijving staat dat de cuttle fish een soort zeevis is met een puntige snuit waarmee ze schepen doorboort en schepen laat zinken in de Atlantische Oceaan.
Uit Maerlant, ‘Gladius maris dat is het zeezwaard. Een wonder waar menigeen bang van is zoals Isidorus zegt en Plinius te zeggen pleegt. Een vis is het en zijn bek is van voren naar het zwaard geschapen, zoals wij het horen, en zo scherp dat ze de schepen doorboren en alzo de lieden versmoort’.
Hij zwemt snel en kan zelfs boven het water uit springen en om een boot heen cirkelen met alleen zijn staart in het water. Hij cirkelt rond een visschool en drijft ze tezamen en slaat dan met zijn zwaard op de school in en eet dan de doden, verdoofden en gewonden. Kleine vissen vangt hij zo en eet ze. Hij doorboort met zijn zwaard de grootste zeedieren, (waarschijnlijk de orca) maar deze zo gevreesde zwaardvis wordt op zijn beurt door een klein woekerdier uit de klasse der schelpdieren overwonnen, de vederworm die zich in zijn vlees vreet en hem zo woedend maakt dat hij uit het water en zelfs in de boten springt en vaak op het strand blijft liggen.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/