Buizerd

Buteo buteo L.

Naam, etymologie.

Buizerd, in Duits is het Bussard en Mausebussard. Het heet in oud-Hoogduits Musari, in Angelsaksisch musere, oud-Frans heeft busan (nu buse) waaruit het Engelse buzzard en onze buizerd ontstond dat op gelijk betekende Latijnse buteo berust. De naam is een samenstelling van de woorden ‘buse’ (spreek uit: boese): kat, en aar: arend, wat dus katarend betekent. Zijn geluid ‘mi-ee!’ lijkt op het miauwen van een kat.

De gewone buizerd, muizerd, haneschop, blotsert of muizenbuizerd wordt in Limburg muizenvalk of blotsert genoemd.

Uit Martinet.

Vorm.

De buizerd is een roofvogel van middelmatige grootte. De snavel is kort, van de wortel af gekromd en zijdelings samengedrukt, de zijrand is nagenoeg rechtlijnig en zonder tand. Hij heeft korte en zwakke tenen die met spitse, scherp gekromde klauwen gewapend zijn. Het onderste gedeelte van de poot is niet bevederd en met schubben en schilden bekleed. De vleugel is tamelijk lang en afgerond, de vierde slagpen is gewoonlijk langer dan de anderen. De staart is middelmatig lang. Het verenkleed is overvloedig en is uit grote, lange, brede en min of meer slappe veren samengesteld. Dit met uitzondering van de kopveren die gewoonlijk smal en spits zijn en bij enkele soorten zelfs tot een kuif verlengd. Sombere kleuren hebben de overhand, de verdeling wisselt sterk af, vergelijk de Franse naam buse variable.

Totale lengte is vijftig a zes en vijftig cm. De vlucht is honderd twintig tot honderd vijfentwintig cm. De lengte van de vleugel is achtendertig à veertig cm, die van de staart is zes en twintig cm.

Broeden.

Als standplaats voor het nest kiest het paar hoge bomen in allerhande bossen, het liefst zulke die met weiden en velden afwisselen. Daarin komen de twee tot vier meestal gevlekte eieren tegen mei. De broedtijd is achtentwintig dagen.

Geluid.

Zijn geluid is een langgerekt ‘mie eh’ wat klagend, wat miauwend.

Vliegen.

Hij is wat log en ineengedrongen en als hij op zijn lievelingsplekje zit, een dorre top van een boom of paaltje maakt hij een ineengebogen indruk.

Hij vliegt langzaam, maar zonder merkbare inspanning, bijna zonder gedruis en legt als hij op zijn wieken drijft grote afstanden af. Zijn vlucht is altijd gelijk. Op de jacht blijft de buizerd dikwijls geruime tijd ‘staan’ boven dezelfde plaats om die zo nauwkeurig mogelijk af te zoeken of om een dier beter in het oog te houden. Het vliegbeeld van de buizerd vertoont in de lucht een waaiervormige staart.

Het leeft van prooi die hij listig verovert of pakt de prooi van kleinere roofvogels of als het dier ziek of langzaam is. Als slechte vlieger kan hij geen vliegende prooi vangen. De buizerd leeft van muizen, mollen, ratten en hamsters, slangen, kikkers, insecten en wormen en jonge vogels. Ook adders en jonge hazen of oude, zieke exemplaren. Verder patrijzen en mogelijk fazanten.

Hij wordt dan ook bestreden door de jagers. Ze zijn dan ook te kalm en niet mensenschuw en te weinig wantrouwend.

Uit www.nature.net

Buteo lagopus, Pontopp. (hazenpoot) Ruigpootbuizerd of ruigpotige muizenvalk, ruchpoatfalk, Duitse Rauhfussbussard, Engelse rough legged buzzard, Franse buse pattue.

Heeft meer veren op de poten.

uit C. Bree and sons, www.BioLib.de

Buteo ferox, (woest of fel) is de arendbuizerd, Duitse Adler bussard, Engelse long legged buzzard en Franse buse feroce.

Bijbel.

De buizerd is nauw verwant met de slangenarend, vooral de arendbuizerd, Buteo ferox, (Buteo rufinus Cretzschmar (roodachtig) Hij is groter en woester dan onze buizerd en herinnert meer aan een arend.

In de lijst van onreine dieren van Deuteronium 14:13 komt het Hebreeuwse ‘raah’ voor. Dat betekent de ziende, mogelijk vanwege zijn vurige blik.

Bestiaria.

Shakespeare ‘Taming of the Shrew’ ii, 1, 208;

‘O’ slow-wing’d turtle!’ ‘O’ langzaam vliegende duif’.

Shall a buzzard take thee?’ Zal een buizerd je slaan?’

More pity that the eagle should be mem’d’. Een jammertijd die de adelaar op doet sluiten’.

While kites and buzzards prey at liberty’. En wouw en buizerds roven laat naar lust’.

‘King Richard III’, i, 1, 132-3;

Uit Maerlant, ‘Buteus leest men van soms is van havik’ s geslacht gekomen. Van pluimen zwart, zonder liegen, traag en zwaar is hij in het vliegen, met prooien onderhoudt het zijn lijf en die vangt het als een katijf [sluipende en zelden te enige stonde vangt het gezonde vogeltjes]

En men zegt in ware zaken, geen vogel is van zoeter smaak’.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaen...