15 mei

Uit www.tussendemensen.be

15 mei, H. Dymina van Geel: (Dimfna, Dimpna, Dymfna, Dympna of Dymphna) uit Iers damhnait?, het is mogelijk een variant van Saint Damhnait (Damhnade).

Volgens de legende was ze een dochter van de Ierse koning Damon en een christelijke moeder van grote schoonheid die haar in het geheim liet dopen door Gerebernus. Haar vader is radeloos en zoekt naar een nieuwe echtgenote, hij kan niemand vinden. Ze moet vluchten voor haar vader die na de dood van haar moeder met haar wilde huwen omdat ze op haar leek en gaat met haar priester Gerebernus naar Belgi. Een Sint Maartenskapelletje midden in het Kempische woud, bij Geel, wordt haar nieuwe woning. De als kluizenaars levende koningsdochter wordt een toevluchtsoord voor rondzwervende hulpbehoevenden, vooral geesteszieken. De koning zoekt haar echter en weet hen te vinden door het spoor van de Ierse goudstukken te volgen. De koning geeft bevel de twee te onthoofden, de soldaten weigeren echter, dan doet de koning het zelf. De lichamen blijven in een sarcofaag in een grot achter.

Die was al snel vermaard vanwege de vele genezingen van geesteszieken. Als in de 12^de eeuw de sarcofaag wordt opengemaakt vindt men een rode tichelsteen uit de 7^de a 8^ste eeuw met het opschrift Dymphna. Zo’n steen werden de geesteszieken om de nek gehangen, terwijl de priester voor hen bad. Haar relikwieën werden overgebracht naar Geel (van Gerebernus naar Sonsbeck bij Xanten, alleen zijn hoofd bevindt zich te Geel). Eeuwenlang heeft zo een merkwaardige stoet door Geel getrokken. De geesteszieken worden aanvankelijk ondergebracht in een aanbouw van de kerk met het graf van de heilige Dymphna. In de dertiende eeuw verrijst er een hospitaal. Later worden de zieken tegen vergoeding bij families ondergebracht. Een doorbraak. Overal elders worden geesteszieken slecht behandeld en tentoongesteld. De inwoners van Geel nemen hen op in hun midden tot na de processie met de rode baksteen om de nek.

Haar legende is daar in de kerk afgebeeld op een altaar van Jan Wave uit 1515. Een 600 jaar na haar dood later werd dit op schrift gesteld door bisschop Willem I van Cambrai die benadrukt dat hij de gegevens slechts via mondelinge overlevering kent. De naam Dymphna komt in Geel al voor op het eind van de 15^de eeuw. Nog is Geel bekend als een plaats waar veel geesteszieken verpleegd worden.

Patrones van bezetenen en geesteszieken, beschermheilige tegen epilepsie. Ze wordt afgebeeld in koninklijke gewaden met een kroon, in de ene hand heeft ze een opengeslagen boek en de andere steunt op het zwaard waarvan de punt wel eens steekt in de nek van een geketende duivel, symbool van haar vader en zijn bezetenheid.

Uit www.flickr.com

15 april, H. Gerebernus van Geel .(Gerebrand)

Hij was een Iers priester uit de 7^de eeuw die de H. Dymphna had gedoopt en haar op haar vlucht naar Geel begeleidde. Hij werd samen met haar om zijn geloof onthoofd.

Hij is beschermheilige tegen koorts, jicht, verlammingen en epilepsie en is tevens patroon van Sonsbeck waar hij eveneens missioneerde.

Hij wordt afgebeeld als priester met reismantel, reisstaf en boek en soms de lans waarmee hij gedood werd.

Uit www.rkk.nl

15 mei, H. Isidorus (Odore, Isidoor de Landbouwer, Isidorus Agricola, Sille): Grieks, waarvan het tweede deel ‘geschenk’ betekent, het eerste deel wordt gewoonlijk in verband gebracht met de Egyptische godin Isis, dit is echter niet zeker. Isis was de Egyptische vruchtbaarheidsgodin, echtgenote van Osiris, haar verering verspreidde zich sterk tijdens de Hellenistische periode.

Een Spaanse heilige van deze naam was Isidorus Ԥe landman, boer, boerenknecht, landbouwer of landman. Hij is geboren ca 1070. Getrouwd met Maria de la Cabeza die net zo eenvoudig en vroom was en later ook heilig verklaard is. Hij was belijder en akkerman en muntte uit door een voorbeeldig leven van arbeid en gebed. Zijn heiligheid sprak tot de verbeelding van zijn tijdgenoten zodat er over hem allerlei wonderlijke verhalen in omloop waren. Daar wilde zijn baas het fijne van weten en had gehoord dat Isidorus zijn werk verwaarloosde omdat hij teveel met bidden bezig was. Hij trof hem dan ook biddend in het kerkje aan, tot zijn stomme verbazing zag hij dat twee engelen in zijn plaats aan het ploegen waren achter een span blinkend witte paarden, zelfde verhaal als bij Guido van Anderlecht. Hij toonde zich niet alleen mild jegens de mensen, maar ook tegenover de dieren. Eens ging hij in het midden van de winter met een zak tarwe naar de molen. Hij had een metgezel bij zich. Onderweg zag hij op een boom duiven zitten. Hij dacht dus dat die wel honger zouden hebben, want alle akkers waren met sneeuw bedekt. Met zijn handen maakte hij een besneeuwde plaats bloot en goot er overvloedig tarwe. Zijn metgezel spotte met hem en zei dat men gek moest zijn om aldus zijn graan voor de vogels uit te storten. Isidorus antwoordde niet. Toen ze aan de molen kwamen zagen ze dat de zak proppende vol was, bovendien kwamen er van die ene zak tarwe twee zakken meel. Hij was uitgenodigd op een boerenmaaltijd en kwam te laat. Men hield voor hem eten apart. Hij nam echter zoveel arme mensen mee dat ze allemaal tekort zouden krijgen. Isidorus stond op om zijn portie te delen, de schalen raakten niet leeg. Filips de II van Spanje zou van een ernstige ziekte genezen zijn vanwege zijn voorspraak, daardoor werd hij in heel Spanje bekend.

Hij stierf in Torrelaguna in 1130 en is begraven in de San Andreskerk van Madrid. Hij werd na zijn canonisatie in 1622 al spoedig overal de patroon van de boerenstand. Patroon van Madrid. Patroon van boeren en tuinders, wordt bij droogte om regen aangeroepen. Hij wordt afgebeeld als boer met een spa, bundel koren of vruchten, engelen zie je ploegen achter witte paarden of ossen terwijl hij zich tot God wendt. Soms met engelen die de wolven verjagen toen ze de ossen aanvielen.

Zijn bloem is de smalbladige pioen, Paeonia tenuifolia, de bergsantorie, Centaurea montana en het muizenoortje, Hieracium pilosella.

Secundus uit en.wikipedia.org

15 mei, H. Torquatus: Latijn torquatus: ‘met een halsketting getooid,’ torquis: ‘halsketting,’ vaak was dit een onderscheidingsteken voor dappere soldaten. Naam van een patricische familie van het geslacht Manlia. Titus Manlius Imperiosus versloeg in de strijd tegen de Gallirs in 361 v. Chr. een krachtige Gallir en ontnam hem zijn torquis, vandaar zijn bijnaam en die van het verdere geslacht.

Volgens een Spaanse overlevering is Torquatus met de H. Secundus en zeven anderen die bekend zijn als de Varones Apostolicos door Petrus en Paulus te Rome tot bisschop gewijd tot kerstening van Spanje. De anderen waren Caecilius uit Granada, Ctesiphon uit Verga (Vierzo?), Euphrasius uit Andujar, Hesychius uit Gibraltar, Indaletius uit Urci bij Almeria en Secundius uit Avila. Torquatus werkte met groot succes te Guadix bij Granada. Alle zeven werden martelaars en Torquatus te Cádiz. The relikwieën van Euphrasius werden naar Samos in Galicia gebracht toen de Saracenen invielen. Euphrasius is the patroon van Corsica en Ajaccio, mogelijk vanwege een tweede verplaatsing van zijn relikwieën.

Uit www.allmercifulsavior.com

15 mei, H. Sofia, Sophia van Rome: Grieks sophia: ‘levens) wijsheid,’ vgl. Latijn sapienta. In oude tijd werd het begrip ‘heilige wijsheid,’ (Grieks hagia sophia) wel als een omschrijving van Christus, de mens geworden tweede persoon der Drie-eenheid, gebruikt en daarna wel als naam voor kerken. Tenslotte werd het ook een vrouwennaam die ook een heiligennaam werd en zich daardoor veel verspreidde, vooral in vorstelijke en adellijke kringen in gebruik, vooral ook door het huwelijk van keizer Otto II met H. Sophia.

In de laat middeleeuwse martyrologia verschijnt een martelares Sophia uit de tijd van Diocletianus. Haar feestdag is in de tijd van de ijsheiligen, daarom wordt ze in Duitse streken wel aangeduid als Kalte Sophie of Eisfrau. (Iswibli)

De zinnebeeldige bloem is de Cambrische maankop, Papaver cambricum, het Sofiekruid of Fiekruid, Sophia chirurgorum: wijsheid der heelmeesters, een geneeskruid, Descurainia sophia.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/