21 maart

Uit www.catholicworker.be

21 maart / 11 juli / 4 december, H. Benedictus: Latijn, ‘de gezegende, dit kan uit diverse Bijbelteksten ontleend zijn, bijvoorbeeld.’Benedictus qui venit in nomine Domini’, ‘gezegend is hij die komt in naam des Heren.’ Mattheus 21,9. Het is ook de naam van 15 pausen.

De bekendste heilige van deze naam is Benedictus van Nursia die geboren is in Nursia, (nu Norcia) (eigenlijk het enige wat helemaal zeker is) ca. 489-490 of 480, broer van H. Scholastica.

Als telg van een adellijk geslacht zou hij als knaap in de wetenschappen onderwezen worden, maar de ergerlijke levenswijze van de geleerde mannen maakte hem afkerig van hun lessen. Een monnik, Romanus genaamd, schonk hem een monnikspij en hierin gekleed woonde hij drie jaar als kluizenaar in een grot. Uiteindelijk belandde deze groep in Subiaco, ten oosten van Rome, waar het klooster Santo Speco ontstond. Weldra was hij de leraar en raadsman van de nabijgelegen bevolking, hij bracht velen tot bekering. De monniken van het klooster Vicovare kozen hem tot overste. Zijn strengheid verdroot weldra de loszinnige kloosterbroeders en ze deden pogingen hem te vergiftigen zodat hij naar zijn eenzaamheid terugkeerde. Toen hij echter de gifbeker zegende brak die. Hij wordt daarom ook vaak met een beker afgebeeld waaruit een slang komt. Van 520 tot 527 stichtte hij 12 kloosters, elk met 12 monniken en een abt en bond hen aan een strenge regel. Door de tegenwerking van een presbyter, Florentius genaamd, was hij genoodzaakt de streek te verlaten en vestigde zich met enige monniken op de Monte Casino, bij Napels. Hij verving de heidense tempel en tuin van Apollo en bouwde er een klooster. Volgens zijn voorschrift woonden de monniken in een gebouw dat door hoge muren van de wereld was gescheiden, (claustrum) verder moesten zij door het werk hunner handen in hun behoeften voorzien en de arbeid afwisselen met gezang en gebed. Hij was daar een 14 jaar abt, vanwege het grote aantal monniken had hij gelegenheid om elders nieuwe kloosters te stichten als Terracina, Messina en dergelijke.

Hij wilde dat de monniken onophoudelijk zouden werken, dat de kloostertuinen het nodige zouden opleveren en dat gastvrijheid en weldadigheid en dienstvaardigheid als de voornaamste plichten beschouwd zouden worden. Alles was van iedereen, net als bij de eerste christenen. Alleen zieken mochten vlees eten en een bad nemen. De voornaamste spijzen van de monniken waren eieren, vis en peulvruchten met wat wijn. Het opnemen van kinderen gaf aanleiding tot het stichten van scholen. Omdat er gelezen moest worden legden de monniken boekerijen aan en zochten ze die uit te breiden door het overschrijven van oude handschriften. Hierdoor zijn kostbare werken van de oudheid bewaard gebleven.

Hij is de stichter van de benedictijnenordes die een grote verspreiding had over West-Europa en een geweldige invloed had op de beschaving aldaar. Hij is de Vader van de westerse monniken. De door hem opgestelde orderegel van acht uur werken, acht uur bidden en acht uur slapen werd een voorbeeld voor alles kloosters in Europa. Overleden in 543 bij Monte Cassino.

Een gelijk verhaal als van Francisus van Assisi is dat van St. Benedict. In de kerk van Pirna was er in 1634 een rozentwijg die al een 70 jaar tegen de kerkmuur gestaan had die onder de mis plotseling begon te groenen en sneeuwwitte bloemen kreeg.

De Benedictendistel is Cnicus benedictus: het gezegende kruid. Door volksetymologie werd de plant met hem in verband gebracht. Benedictenrozen zijn pioenen.

Hij wordt afgebeeld met zwart habijt en abtstaf, gebaard gezicht en soms houdt hij de vinger op de mond als teken van zwijgplicht, ook als verwijzing naar de beginwoorden van zijn regel; ‘luister zoon, naar de richtlijnen van de meester.’ Ook een hangslot herinnert u aan de woorden. Naast hem zit een raaf met een stuk brood in de snavel, de monniken zouden hem om zijn strengheid willen vermoorden met vergiftig brood, een raaf nam het echter mee voordat hij het kon eten. Nakomelingen van die raven die aan de heilige Benedictus brood brachten zouden nog op de Monte Cassino leven. Of met een beker waaromheen een slang kronkelt, naar de gifbeker die brak toen hij het zegende. Geum, het Benedictenkruid werd opgedragen aan St. Benedict omdat toen een monnik hem een kop vergiftigde wijn overhandigde hij de kop zegende en de kop gelijk in stukken brak. De associatie met St. Benedict komt vanwege de bloei op zijn feestdag, 21 maart. Een helend kruid, maar het moet op zijn dag geplukt worden. Soms zie je ook een witte duif of duivel aan zijn zijde, de duif verwijst naar zijn zuster de H. Scholastica, haar ziel verliet haar in de vorm van een duif. Ook zie je hem met een boek met de tekst Ora et labora; bid en werk.. soms met een knots waarmee hij ooi een monnik tuchtigde. Hij wordt aangeroepen bij vergiftigingen, koorts, pest, ontstekingen en nierstenen. Schutspatroon van schoolkinderen, leraren, kopersmeden en speleologen, dat omdat hij drie jaar in een grot leefde. Sinds 1964 patroonheilige van Europa.

Het is ook de naam van een 14 tal pausen waarvan Benedictus II heilig verklaard is. Die was Romein van geboorte. Hij werd gekozen in 683 als opvolger van Leo II en eerst een jaar daarna door de keizer bevestigd, overleed op 8 mei 685. Hij verwierf van de Griekse keizer Constantijn Pogonatus het recht dat de bisschoppen terstond na de keuze en zonder nadere bevestiging van de keizers gewijd mochten worden. Hij steunde St. Wilfred als bisschop van York.

De bloem van zijn feestdag is de knollige helmbloem, Corydalis bulbosa.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/