25 mei

Over 25 mei

Heiligen van de dag, naamgeving, etymologie, relikwieën, hun werken en plaats, verering, wonderen, sterven, hoe ze afgebeeld worden,

Uit madmonarchist.blogspot.com

25 mei, Gregorius VII, Grieks gregorios: ‘de waakzame,’ vgl. Latijn Virgilius. Naam van verschillende heiligen en 15 pausen.

Voor zijn verheffing tot paus heette hij Hildebrand. Hij is geboren in Soana in Toscane en werd in Rome in het klooster St. Maria, wiens abt familie van hem was, of mogelijk in het pauselijke paleis opgeleid en begeleidde in 1047 Gregorius VI, wiens kapelaan hij was, in de verbanning naar Duitsland. Na diens dood zou hij een tijdlang, volgens niet zekere legende, als monnik in het klooster Cluny geleefd hebben. In Duitsland leerde hij paus Leo IX kennen en keerde met die in 1049 terug naar Rome en werd tot kardinaal subdiaken gewijd en leider van het klooster St. Paul. Bij de dood van Leo in 1054 begaf Hildebrand zich naar het keizerlijke hof en had een groot aandeel in de benoeming van bisschop Gebhard tot paus. Onder deze paus, Victor II, behield hij zijn invloed. Na diens dood in 1057 bewerkte hij als gezant de erkenning van zijn opvolger Stephan IX door het Duitse hof. Wat pleit voor zijn invloed die hij in Rome innam dat Stephan kort voor zijn dood in 1058 het bevel gaf te wachten met het tellen van de stemmen voor Hildebrand terug was. Hij was het ook die tegen de wens van het hof Gerhard van Florencie (Nikolaus II) doorzette en sinds die tijd was hij de eigenlijke leider van de pauselijke politiek. Wel door zijn steun werd het stemmen tot paus opnieuw geordend. Hij sloot de in het vervolg belangrijk geworden bond tussen het pausdom en de onder-Italiaanse Noormannen die vazallen van de paus werden en zette in 1061 de stem op Anselm van Lucca als Paus Alexander II door en bracht het Duitse hof ertoe de tegenpaus te laten vallen. Een dag na de dood van Alexander op 22 april 1073 werd hij tot paus gekozen en noemde zich Gregorius VII.

Zijn regering is van wereldhistorisch belang geworden. Zijn doel was om alle gebied van het menselijk leven aan Rome te onderwerpen. Niet alleen in kerkelijke zaken wilde hij de almacht en onfeilbaarheid van de paus richten, maar ook de Europese staten onder zijn gebied zetten. In zijn Dictatus papae verwierp hij elke niet geestelijke inmenging in het bestuur van de kerk wat leidde tot conflicten en vooral met Hendrik IV. Hij zette de overste van Spanje in de ban, van Corsica, Sardinië en Hongarije. Een verdreven Russische prins kreeg Rusland van hem in leen, andere legde hem de leeneed af. In Frankrijk werd de koning met de ban bedreigd, in Griekenland onderhandelde hij over de vereniging van de morgen- en avondlandkerk, in Bohemen verbood hij de landstaal bij de godsdienst, uit Noorwegen en Zweden liet hij jongelingen komen die in Rome gevormd werden. Zelfs het lot van christenslaven in Afrika trok hij zich aan en een project was dan ook een kruistocht. Vooral probeerde hij overwicht van de pauselijke stoel op die van de Duitse keizer te verkrijgen. Zijn strijd tegen simonie (dit naar Simon de magiër, het verwerven van geestelijk goed en verrijking van wereldlijke goederen) en priesterhuwelijk gaf vorm aan de gedachte die al lang heersend waren. Hij was onstuitbaar, vol energie en onbuigzaam met wie hij in strijd geraakte. Een tijdlang had hij op verzoening met Hendrik IV gehoopt van wie hij hoofdzakelijk verlangde dat hij wegens zijn simonie veroordeelde raad verwijderde en boete zou doen. Toen hij nu in 1075 het Investituurverbod verkondigde en de door Hendrik benoemde aartsbisschop weigerde en van hem volledige onderwerping en boete eiste, toen verhief Hendrik zijn toorn op de synode van Worms op 24 januari 1076 zodat hij de paus liet afzetten. Gregorius sprak de daarop volgende februari de ban over de keizer uit, ontzette hem uit zijn koninklijke ambt en ontbond de belofte van trouw van de onderdanen aan hun keizer. Aanvankelijk had dat weinig gevolg. Maar steeds meer veroverde hij bodem en de vorstenoppositie tegen de keizer gaf de paus de gelegenheid om zijn tegenstander te ontmoedigen. Nadat de in oktober 1076 de in Tribur verzamelde vorsten tot afzetting van Hendrik besloten hadden, als hij zich niet binnen een jaar van de ban ontdeed, zo ging hij naar Italië om zich te verzoenen. De paus trok zich op het slot van de marktgraaf van Canossa terug en daar verscheen Hendrik als een boetende en na drie dagen onderhandelen op 25 tot 27 januari 1077, toen de koning schriftelijk en onder eed de verzekering gegeven had dat hij zich met de Duitse vorsten naar de uitspraak van Gregorius schikken zou, gaf de paus hem absolutie. Hun twist brak al gauw weer uit en hij hernieuwde de banvloek maar het lukte hem niet de tegenkoning Rudolf te bevoordelen. Zo gauw Hendrik in Duitsland weer de macht in handen had zette hij op een synode te Brixen op 25 juni 1080 de paus af en benoemde de tegenpaus Clemens III waarop hij met hem naar Italië trok. Gregorius werd in Rome belaagd, de stad werd ingenomen een duizenden Romeinen werden gedood, Clemens geïnstalleerd die hem op 31 maart 1084 tot keizer kroonde. Gregorius was ingesloten in Engelsburcht en zijn toestand was uiterst gevaarlijk toen hij in mei 1084 door Robert Guiscard bevrijd werd. Hij twijfelde eraan of hij zich in Rome kon vertonen want het volk keerde zich tegen hem en volgde de Noormannen naar het zuiden, eerst in het klooster te Monte Cassino en later in Salerno waar hij op 25 mei 1085 stierf. Heilig verklaard in 1606.

Een van de grootste pausen die krachtig ijverde voor de rechten van de kerk en de zuiverheid der zeden. Wordt afgebeeld in pauselijk ornaat met een duif vanwege goddelijke inspiratie, soms met een geknielde koningsfiguur, Hendrik IV tijdens zijn gang naar Canossa.

Uit en.wikipedia.org

25 mei St. Bonifatius: Latijnse naam met ongeveer dezelfde betekenis als bonaventura: ‘een goed lot of goede toekomst,’ (voorspellend of iets dergelijks) doordat men het tweede deel associeerde met Latijn facere: ‘doen,’ ontstond ook de vorm Bonifatius met de betekenis van weldoener.

Ook de naam van een aantal pausen van wie Bonifatius IV, 608 tot 25 mei 615, heilig verklaard werd.

Zoon van John, een dokter uit Valeria en werd deken en de eerste administrateur. Hij volgde Bonifatius III op en werd op 25 augustus gewijd. Hij kreeg toestemming om het Pantheon in een Christelijke kerk te veranderen en de tempel die door Agrippa opgericht was voor Jupiter, Venus en Mars tot een kerk voor de maagd Maria en alle martelaars en als eerste verandering van heidense tempels in christelijke. 28 ladingen beenderen zouden uit de catacomben naar de kerk en onder het altaar gebracht zijn. De eerste bisschop van Londen, Mellitus, kwam naar Rome om met hem belangrijke zaken te bespreken. In Rome assisteerde die verder in een concilie die onder andere gehouden werd over het leven en kloostervrede van monniken, op zijn terugweg nam hij de brieven van het concilie mee met brieven aan Lawrence, aartsbisschop van Canterbury, en koning Ethelbert. Tussen 612 en 615 kwam de Ierse missionaris St. Columban die toen leefde te Bobbio in Italië. Er wordt verteld dat hij door de paus van ketterij beschuldigd werd omdat hij het vijfde concilie (tweede van Constantinopel in 553) accepteerde. Tijdens zijn ambtsperiode was er veel mis in Rome door ziekte, pest en overstroming, de paus werd vaak beschuldigd vanwege dit ongeluk omdat hij de man was die het dichtst bij God stond. Hij stierf in zijn eigen huis die hij in een klooster had veranderd en werd begraven in de St. Pieters basiliek waar zijn relikwien driemaal verwijderd werden. Tijdens zijn regering begon Mohammed in Mekka te preken wat de basis van de Islam vormde.

Uit sevenoaks.blogspot.com

25 mei, H. Urbanus I: Latijn urbs: ‘stad, van de stad, vooral van Rome, vandaar ook wel ‘beschaafd of welgemanierd, vgl. villanus: ‘van het land,’ dat de betekenis kreeg van onbeschaafd, vgl. Frans vilain en Midden-Nederland dorper: ‘onbeschaafd.’ De naam komt voor in het N.T., in Rom. 16:9 is hij een van degenen aan wie Paulus zijn groeten zendt. 8 pausen zijn er van die naam.

Urbanus was de zeventiende paus waar weinig van bekend is, 222 tot 230 en opvolger van Calixtus I. Zijn pontificaat wordt gekenmerkt door grote spanningen met de Romeinse keizer Alexander Severus die bekend was vanwege zijn christenvervolgingen en de tegenpaus Hippolytus. Hij wordt geassocieerd met de H. Caecilia, de muziekheilige. Hij zou Valerianus, de heidense bruidegom van Caecilia gedoopt hebben. Hij wordt als martelaar vereerd. In Duitse streken wordt hij vereerd als beschermheilige van wijnboeren, wijn en alles wat met wijn te maken heeft, wordt aangeroepen tegen dronkenschap, vorst en slecht weer. Patroonheilige van Maastricht, Toledo, Troyes en Valencia. (Mogelijk door verwisseling met H. Urbanus van Langres). Volgens de legende verborg hij zich voor zijn achtervolgers achter een druivenboom en vandaar dat hij afgebeeld wordt met een tros druiven en vaak een hele druiventak in zijn handen, ook met een wijnstok of een kelk met een druif. Dat komt omdat zijn dag de peildatum was voor het aandeel van de wijngaard opbrengst, een tijdstip dat veel invloed op de teelt uitoefent. Ook wordt hij met een zwaard afgebeeld naar zijn legendarische marteldood.

Om de wijnheilige te eren werd op zijn gedenkdag in wijngebieden een bidprocessie gehouden of zijn standbeeld met wijn overgoten als de zon schijnt en met water als het regende.

Een in de middeleeuwen populaire heiligennaam. Vooral in wijnstreken wordt Urbanus vereerd omdat hij patroon van de wijn, wijngaardeniers en kuipers is, vandaar dat op Urbansdag in Duitse wijnstreken processies door de wijnbergen worden gehouden. Wordt aangeroepen tegen dronkenschap, jicht, bliksem, regen en vorst.

Regent het op St. Urbanusdag dan zal er weinig wijn zijn zegt een spreuk. Is het klaar weer dan zal de wijngaard een goede opbrengst geven. Vandaar de Franse zegswijze: ‘Tel S. Urbain, telles vendanges.’ Urbanus laat zijn invloed ook op andere planten voelen. Haver dat op zijn dag gezaaid wordt, gedijt niet en vlas wel, zegt een Grieks spreekwoord. Ook wordt hij afgebeeld met een snoeimes in de hand en een spade, de gilde patroon van de hoveniers. Hij is wel sinds 1969 van de lijst van heiligen geschrapt.

Uit en.wikipedia.org

25 mei, H. Zenobius van Firenze, (Zanobi): Grieks ‘die door Zeus het leven (bios) geschonken is.’ Mogelijk ook een naam van Arabische herkomst die aan Grieks aangepast is.

Zijn ouders lieten hem filosofie studeren, maar hij ging liever Bijbelse boeken lezen en liet zich tegen de wil van zijn ouders dopen. Hij raakte bevriend met Ambrosius van Milaan en werkte een tijd met paus Damasus I. Zenobius werd bisschop van Florence op het eind van de 4de eeuw, begin 5de eeuw en deed daar talrijke duivel uitdrijvingen. Als patroonheilige van de stad Florence is hij op kunstwerken van grote kunstenaars uit de vroege Renaissance (Botticelli, Ghirlandaio, Gozzoli) te bewonderen en komt hij in de Sacra Conversazione voor. Hij heeft vele wonderen verricht, zelfs meerdere opwekkingen uit de dood.

Hij wordt als bisschop afgebeeld en vaak met een kind die hij tot leven zou hebben opgewekt, verder een boek, stadsmodel, witte lelie (vanwege zijn maagdelijkheid omdat hij de bruid weigerde die zijn ouders voor hem geregeld hadden). Hij is overleden rond 390 of 417.

Toen men het lijk van deze aartsbisschop van Florence overvoerde naar de domkerk was het gedrang van het volk dat daar gekomen was om het lijk te zien zo groot dat de bisschoppen die de baar droegen gedwongen waren die tegen de oude en dorre olm te plaatsen. Doch zie!, nauwelijks raakte deze oude boom Zeno ‘s lijk of hij werd weer levend en kreeg groene bladeren.

De twijg die men afsneed ter herinnering aan het wonder in de kist legde was na duizend jaar nog steeds fris. Daarom is de olm het zinnebeeld van deze heilige. Hij wordt aangeroepen tegen hoofdpijn.

Het gewone nagelkruid, Geum urbanum, is zijn symbolische bloem. Urbanum heeft men tot Urbanus gebracht, verder de akelei, Aquilegia vulgaris, de melkdistel Sonchus olereacus, de rode pompomlelie, Lilium pomponium en de gele daglelie, Hemerocallis flava. Urbanusroos is de pioen.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/