6 november

Uit www.heiligen.net

6 november, H. Leonardus van Noblat of van Limoges: (Leonhard, Leonard of Lonard) het eerste lid van de Germaanse naam is wel aangepast aan het woord voor leeuw, Latijn leo, omdat de Germanen dit dier oorspronkelijk niet kenden (in de naam van de leeuw kon het symbool van de evangelist Marcus zitten) mogelijk van een Germaanse stam lewa of liwi: ‘genadig,’ hard: ‘hard of sterk,’ de naam ging dus betekenen sterk als een leeuw. Een 12 heiligen die zo heten.

Sint Leonard is geboren in de 6^de eeuw in de buurt van Limoges. Zijn vader zou een belangrijke functie aan het hof van Clovis gehad hebben. Later was hij een leerling van de H. Regigius en was na een weigering van de bisschoppelijke waardigheid kluizenaar te Noblac bij Limoges. Met zijn eigen geld kocht hij zoveel mogelijk gevangenen vrij en velen brachten hem hun boeien als votief geschenk. Later stichtte hij het klooster van Noblanc. Zijn vermoedelijke sterfjaar is 539.

Hij wordt afgebeeld als abt in zwart habijt met aan zijn voeten de gebroken kettingen. Ook paard en koe komen voor want hij is schutspatroon van het vee, dat naar de boeien die men als veekettingen aanzag. Ook wel met een bron die hij eens liet ontspringen. Beschermt tegen hoofdpijn, reuma, onvruchtbaarheid en barensween omdat hij tijdens een jachtpartij koningin Chlotildis redde die in barensnood verkeerde. Patroon van mijnwerkers, reumatieklijders, gebrekkige, invaliden en blinden roepen hem aan. Ook gevangen en geesteszieken. De boeren roepen hem in alle boerenproblemen aan.

Aan het einde van de middeleeuwen genoot de kluizenaar Leonard grote verering in de Nederlanden, Frankrijk, Duitsland en Engeland. Leonard wordt voor het eerst vermeld in de 11^deeeuw en over het algemeen wordt zijn hagiografie als fantasie gezien.

Volgens deze niet onomstreden bron was Leonard een kluizenaar die het klooster bij Noblac (nu Saint-Lonard bij Limoges) stichtte in de zesde eeuw. Het aan hem toegeschreven leven verteld dat hij uit een voornaam Frankisch geslacht stamde. Latere legenden noemen het noorden, Vlaanderen en zelfs de toen nog niet bestaande stad Haarlem als geboorteplaats. Volgens de alleroudste legende zou Leonard als ridder aan het hof van koning Clodvig actief zijn geweest. Zijn ouders zonden hem naar de domschool bij bisschop Remigius, te Reims, die zou hem tot het christendom bekeerd hebben. De leer en het voorbeeld van deze heilige moet een overweldigende indruk op de jongen hebben gemaakt. In zeer korte tijd leerde hij het nodige om de priesterwijding te ontvangen. De ridder wordt in het Micy-klooster bij Orléans door de heilige abt Maximinus tot monnik gewijd. Het Frankenland werd zijn werkterrein. Een ongewone kracht moet van hem uitgegaan zijn, hij bekeerde er vele. De kracht om zieken te genezen was hem gegeven en vermeerderde zijn roem zodat Clovis overwoog hem een bisschopsambt te geven. Hij trekt zich terug en na een verblijf in een klooster te Pauvin sterft de abt Maximin en verliet de abdij omdat hij mogelijk de opvolger zou kunnen worden van zijn vereerde leraar. Dan besluit Leonard om kluizenaar te worden in de bossen van Noblat in de omgeving van Limoges. Daar komen al snel gelovigen op bezoek om de heilige om wonderen te vragen. De koning zelf verscheen verrassend bij moeilijke vraagstukken. Hij verwisselde meerdere keren van standplaats om zijn boetingen en arbeid ongestoord te kunnen doen. In die eenzaamheid leerde hij zijn eigen natuurlijke kracht kennen en de dagelijkse genade te gebruiken. Een 10km van Limoges ontstaat een nieuwe cel. Nu wilde hij niet meer in eenzaamheid wonen maar het volk volledig ten dienste staan. Bij zijn cel ontstond het klooster Noblac, want vele bekeerden die van zijn hand de doop ontvingen wilden in zijn buurt blijven en zijn levenswijze delen. Koning Theobert van Austrasië schonk hun de benodigde grond als dank dat de heilige door zijn gebed zijn vrouw en zoon bewaard had.

Hij was Benedictijner en zijn hoofdopgave was een goede herder voor zijn kudde te zijn en de verloren schapen te zoeken. Vooral de gevangenen hadden zijn liefde. Hij zocht ze op, troostte, vermaande, bekeerde en bad ze vrij. Dan beoefende hij een geheel nieuwe methode om ze voor terugval te bewaren, hij gaf hen land in gebruik, liet ze rooien, dorpen stichten en landbouw bedrijven. De uitgestotenen vonden zo weer gezelschap terug en leefden van hun arbeid. Niet geheel tegen zijn wil, maar wel zonder zijn toestemming, hadden de kloosterbroeders van Noblac hem tot hun abt gekozen. Hij werd een vader van de monniken, van het volk, de vrouwen, de weduwen, de zieken en krijgers, de radeloze en verdoolden. Zijn jongeren gaf hij de kracht bezetenen te helen.

Na een leven lang mirakels te hebben verricht sterft Leonard daar op 6 november 559, zo weet de legende, niet voordat hij in de kerk had gebiecht. Ook na zijn dood blijft het wonderen rond zijn graf. Zijn populariteit dankte Sint Leonard aan de gigantische hoeveelheid mirakels die aan zijn tussenkomst werden toegeschreven. En aan het enthousiasme van terugkerende kruisvaarders die in Leonard de patroonheilige voor krijgsgevangene zagen. Dit nadat prins Bohemond in het Turkse Antakya in 1103 na het aanroepen van St. Leonard op miraculeuze wijze uit moslimgevangenschap zou zijn bevrijd. Naast de toevlucht voor krijgsgevangenen werd Leonard tevens vereerd als schutspatroon voor onder andere boeren, fruithandelaren, smeden, groevearbeiders, vee (vooral de paarden stonden onder de bescherming, vandaar de zogenaamde Leonards-ritten) Overal waar nood, lijden, ziekte en dergelijke heerste ontstond de roep: ‘Heilige Leonard bid voor ons,’ Leonard hielp en helpt waar hij kan.

Leonard was tevens een van de 14 noodhelpers in de middeleeuwen. Het heiligdom van Saint-Lonard-de-Noblat te Haute-Vienne wordt een drukbezocht bedevaartsoord. Saint-Lonard in Valais, Zwitserland, werd in de 11^de eeuw naar deze heilige benoemd. Hier bevond zich tussen 1375 en 1840 een beroemde brug, de pont St-Lonard Uvrier, waarvan de tol door de bisschop geind werd. Rond het jaar 1100 belanden er relikwieën van St. Leonard in Beieren waarin het plaatsje Kreuth-am-Tegernsee in 1491 de Leonardkerk wordt gebouwd en waarop Leonharditag op 6 november een bedevaart met paard en wagen plaats vindt ter ere van de heilige. De heilige doet hier ook een bron ontspringen, de tegenwoordige Heilquelle in Wildbad Kreuth waar later de hogere Europese adel zou kuren in het door de Beierse koning Max I opgerichte Badeanstalt. Naast Kreuth en Noblat heeft er ook in het Beierse Bad Talz het Leonardi-rijden plaats, terwijl ook Sussex en Roxburgh bij Kelso in Engeland. Deze heilige met processies en folkloristische optochten herdenken op de 6^de november: Roxburgh Castle (in 1550 gesloopt onder de termen van een Anglo-Schotse overeenkomst) bezat een bijzonder sterk werkend relikwie van Leonard. In moderne vorm leeft hij onder andere voort in het Saint Leonard-vliegveld in het Canadese Victoria en de Saint Leonard 's Society of Canada, een koepel van non-profit organisaties die zich bezig houdt met criminaliteitspreventie en programma's heeft die responsabiliteit en een veiligere gemeenschap promoten.

Uit www.heiligen.net

6 december, H. Winocius van Sint Winoksbergen (Winok, Winnok)

Hij is rond 640 geboren als zoon van de koning van Bretagne. Weigerde de scepter en kroon en trad in het klooster van Sithiu onder de abt Bertinus van Poperinge. In 685 stichtte hij de Benedictijner abdij van Wormhout dat later verplaatst is naar Bergues dat naar hem Sint Winoksbergen genoemd werd. Hij werd er abt en was ook molenaar. Is rond 717 overleden.

Hij wordt afgebeeld in het zwarte habijt van de Benedictijnen en vaak met abt staf in zijn hand, met de andere bedient hij de handmolen die door hemelse kracht zou zijn voortbewogen toen hij zelf te oud werd. Een nieuwsgierige monnik die hem bespiede werd met blindheid en lamheid geslagen, door Winocius gebed werd hij weer genezen. Vaak staat er ook een kroon en scepter bij omdat hij die afwees. Patroon van molenaars.

De Taxus baccata is zijn symbolische heester, ook Aronia.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/