Coronilla

HET XX. CAPITEL.

Vande soorten van Scorpioïdes.

Gheslachten

Al is ’t dat Dioscorides maer eenderhande Scorpioides en beschrijft, nochtans soo wordender in onse tijden meer bekent; van de welcke wy in dit Capitel dry beschrijven sullen.

Ghedaente.

1. De eerste is kleyn ende leegh, sommighe teere tackskens voortbrengende, eenen halven voet oft een spanne lanck: de welcke somwijlen oft aen een sijde hucken en deynsen, oft ter aerden ligghen ende cruypen, seer selden haer selven oprechtende: aen de welcke lanckworpighe bladeren wassen, die oock wat breedtachtigh zijn, niet veel in ’t ghetal. De bloemkens staen op dunne voetkens oft steelkens gheluwe van verwe, die [96] van de Erwten, Lathyrus ende Vitsen, ende andere pluckvruchten van gedaente gelijck, maer kleynder. Daer nae krijght sy rouwe, hayrighe, aen malkanderen lidtgewijse hangende saeden; de welcke oock als den steert van de Scorpioenen krom ende omghebooght zijn. De Wortel is dun.

2. De andere soorte is van Matthiolus beschreven: Sy brenght veelachige steelkens voordt; ende wort met seer vele bladeren rondom bekleedt: van de welcke de ghene die by de tackskens staen gemeynlijck dry aen een hangen; maer het middelste bladt van die dry is grooter dan die ander twee, ende is langher dan het breedt is, wat nae de ghedaente van de bladeren van Porceleyn treckende. Op ’t sop van de steelkens steken geele bloemkens uyt; daer nae wassender dunne hauwkens aen, oock lidts-ghewijse gheschickt ende verdeylt, voor aen spitsachtigh, ende als den steert van eenen Scorpioen haeckachtigh omgekromt: in de welcke het Saet steeckt, van ghedaente de Galega ghelijck: de Wortel is kleyn en dun.

3. De derde soorte van de Scorpioides, die in onse tijden bekent zijn, heeft kantighe Steelkens; hier ende daer, maer heel ijdel ende ondicht met Bladeren bekleet. Die Bladeren zijn groen, langhworpigh, ende by nae eenen halven vingher breedt, ende (als die steelkens oock) met kleyne hayrkens rouw ende hayrigh: het opperste van de steelkens en tackskens, midtsgaders de beghinselen oft scheyselen van de Bloemen, wordt oock omghebooght ende gekromt, als de steerten van de Scorpioenen. Ende als de beghinselen der bloemen wat beginnen haer selven te ontsluyten, dan gaen de Bloemkens allenghskens, ’t eene voor ende ’t andere nae, open: de welcke bloemkens blaeuwverwigh zijn, van vijf bladerkens gemaeckt, in ’t midden wat geels hebbende, die van de Wilde Chamedrys oft Gamander bijnae ghelijck, maer nochtans kleynder ende bleecker oft lichter blaeuw. De Wortel is van kleyne veselinghen versamelt.

Plaetse.

1. Het eerste gheslacht wast ghemeynlijck in Vranckrijck over al van selfs, ende meest in Languedoc, op drooghe berghachtighe plaetsen, daer de Olijf-boomen wassen: elders wordt het in de hoven ghesaeydt.

2. De tweede soorte daer Matthiolus af spreeckt, wort op sommighe plaetsen van Vranckrijck by de Wijngaerden ghevonden.

3. De derde soorte komt voordt in de Wijngaerden, in de beemden, tusschen ’t Koren, in grassachtighe plaetsen, inde weyen, omtrent de loopende wateren: ende hoe den gront daer sy wast vochter en waterachtigher is, hoe sy grooter wordt ende weeldigher wast; mae hoe die droogher ende dorrer is, hoe sy teerder ende oock rouwer oft hayrachtigher ghevonden wordt.

Tijdt.

1. De eerste soorte bloeydt met de geslachten van Heliotropium omtrent ’t beginsel van den Somer, oft een weynigh laeter: daertusschen wordt het saet rijp.

2. De tweede soorte bloeyt op den selven tijdt.

3. De derde soorte bloeyt van den April af heel diep in den Somer.

Naemen.

1. De eerste soorte komt aldernaest by de beschrijvinghe die Dioscorides van de Scorpioïdes gheeft; ende schijnt het oprecht Scorpioïdes te wesen; daerom noem ickse Eerste Scorpioides; want hy schrijft alsoo: Het is een kleyn cruydeken, met luttel bladeren, met saet, ’t welck den steert van den Scorpioen ghelijckt. Plinius noemt het in ’t Griecks Scorpioeides; in ’t Latijn Scorpius herba; ende hy seydt aldus in ’t vijtiende capitel van sijn 22.boeck: Scorpius herba, dat is Scorpioen-cruydt, heeft sijnen naem met goede reden ende ghelijckenisse ghekreghen: want het heeft Saet, ’t welck den steert van den Scorpioenen ghelijckt, ende heeft luttel bladeren; ende boven dien het is goedt teghen ’t vergift ende steken van dat dier daer het nae ghenoemt is. Dit zijn de woorden van Plinius.

Daer is nochtans noch een ander Scorpioen-cruydt oft Scorpius herba, ’t welck van Theophrastus Nepa ghenoemt is; daer wy ter rechter tijt ende plaetsen af spreken sullen.

2. De tweede soorte maghmen Tweede Scorpioides oft Scorpioides van Matthiolus noemen. Die en komt soo wel met de beschrijvinghe van Dioscorides niet over [97] een, als het eerste gheslacht: want het en heeft niet luttel, maer seer veel bladers. Sommige meynen, dat het Telephium is, ende soo ghenoemt behoorden te wesen; ’t welck noch my noch iemant van de gheleerde cruydt-beschrijvers behaghen kan oft goedt duncken.

3. De derde soorte maghmen oock Scorpioïdes noemen, nae de kromme ende omghebooghde t’ soppen van haere tackskens; de welcke als die van Groot Heliotropium oock in een ghetrocken ende ghekrompen schijnen te wesen.

Dat dese soorte gheen Muys-oor en is, ’t welck nochtans meest alle andere Cruydt-beschrijvers meynen, blijckt ghenoegh; niet alleen uyt de bladeren, die geensins twee by malkanderen en staen, maer oock uyt de wortel, die gheensins eenen vingher dick is, als die van Auricula muris oft Muysen-oor pleegh te wesen.

Aerd, kracht ende Werckinghe.

Dit cruydt (wel verstaende de eerste soorte, die het oprecht Scorpioides is) wort van Dioscorides voor een sekere, haestighe, ende seer ghereede baete ghehouden, om de steken van de Scorpioenen te ghenesen, alsmen dat op de ghequetste leden doet.

BIIVOEGHSEL.

De eerste Scorpioides van Dodoneus wordt van andere Cruydt-beschrijvers Scorpioïdes folio Bupleuri ghenoemt; ende Lobel gheeft dat den naem van Hasen-ooren in ’t Duytsch, in ’t Latijn Scorpioïdes repens folio Bupleuri, om dat het bladeren heeft uyt sijn knoopkens, voortskomende, die van den Bupleurum met breede bladers, (diemen Hasen-ooren noemt) ghelijckende, ghekeert staende, maer niet soo stijf. Voorts, soo komt de beschrijvinghe van Lobel met die van Dodoneus over een, want hy seght: Dit cruydt wordt ghenoemt Scorpioen-cruydt om de hauwkens daer ’t saedt in light; de welcke dry zijn, met hayrigheydt bekleedt, ende in een gherolt, eenighsins ghelijck den steert van den Schorpioen, groeyende aen eenen licht vallenden ende kruypenden steel van anderhalve palme, ende somtijdts eenen voet hooghe, uyt de knoopkens bladers voortbrenghende als voorseydt is. In de Olijf-bosschen ende dorre gheberghten, omtrent Montpelliers gheleghen, is dit cruydt ghemeyn ghenoegh groeyende; maer elders seer selden, ’t en sy in de hoven. Dan Fabius Columna is van ghevoelen, dat de soorten van Scorpioïdes Bupleuri folio voor het oprecht Clymenos Dioscoridis te houden zijn: ’t welck nochtans van ’t Clymenon Theophrasti, ende noch meer van Clymenon Plinii verschilt.

Kleyn Scorpioen-cruydt met een bloeme. Dit cruydt noemt Lobel in ’t Latijn Scorpioïdes minor Flore singulari, hy heeft dat de Doornick ghesien. Het is een seer kleyn cruydeken, eenighsins van ghedaente als de Scorpioides van Matthiolus, oft de tweede soorte alhier van Dodoneus beschreven; maer ’t en hadde maer een hauwken, ende een geel bloemken alleen.

De derde soorte van Scorpioïdes, die Dodoneus hier beschrijft, als sy seer nae by de water-loopen staet, dan worden haer bladeren somtijdts soo groot als de ghemeyne Wilghe bladeren: ende al is ’t sake datse de gheslachten van Muysen-oor seer ghelijckt, ende daerom van Lobel Kruypende Muysen-oor ghenoemt is: nochtans heeft Dodoneus sijne redenen ghehadt, waerom hijse liever onder de soorten van Scorpioenen-kruydt gherekent heeft, dan onder de Muysen-ooren.

Ander dierghelijcke soorte. Daer wordt noch een ander soodanigh ghewas van de Muysen-ooren beschreven, ende van Lobel Muysen-ooren eensdeel kruypende, ende eensdeels opstaende ghenoemt. Het welcke met dese voornoemde derde soorte van Scorpioen-cruydt van Dodoneus seer over een komt; ende daerom heeft het oock verdient om van Lobel in ’t Latijn Myosotis Scorpioïdes partium repens, partium erecta ghenoemt te wesen. Het heeft vele hemel-blauwe schoone lieffelijcke bloemkens: ende de opperste steelen met de bloemkens zijn oock in een ghedeylt, ghelijck den steert van den Scorpioenen; ende daerom maghmense oock Scorpioen-cruydt noemen. ’T saedt en is oock de andere niet onghelijck: maer de wortel is uyt-ghespreydt met vele faselinghen. Het is eensdeels op der aerden kruypende, ende eensdeels opstaende, met tackskens van eenen voet langh oft meer, die hayrigh ende sachter zijn, die van de Hasen-ooren oft Guychelheyl ghelijckende. Dit ghewas is seer ghemeyn aen de water-kanten ende beemden, vande ghemeyne Apotekers oock seer wel bekent, met den naem van Kleyne Muysen-oore: ende al is ’t sake dat het met goede reden Muysen-oor ghenoemt magh wesen, om de ghelijckenisse die ’t heeft met de hayrighe Muysen oorkens; nochtans soo konnen de omghekronckelde bloemkens, de Scorpioens-steerten ghelijckende, dit cruydt den naem van Scorpioen-cruydt oock wel gheven. Immers het wordt veel meer ghesien ende over al ghevonden, dan eenighe van alle de soorten van de Scorpioen-cruyden.

Schorpioïdes leguminosa, van Lobel alsoo ghenoemt, wordt selden ghevonden, dan sy groeydt in de landen van Languedoc in de koren-velden. De wortel is seer faselachtigh; uyt de welcke twee oft dry rechte ende dunne steelkens groeyen, van eenen voet, ende anderhalve palme langh, die over eynde staen: in ’t opperste van de selve groeyen kromme hauwkens, met seer kromme puncten, ronder ende dunder dan die van den Fenugrieck, de inne-waerts ghekromde steertkens vande Scorpioenen met hun dweerse litten niet onghelijck. De bloemkens zijn kleyn ende geel, die van den anderen Scorpioides ghelijck. De bladeren zijn die van den Vogel-voet oft van Tribulus ghelijck, maer kleynder, de welcke terstondt van onder af rechts boven der aerden uyt spruyten, ende groeyen aen ribbekens, op beyde sijden worden staende.

Stella leguminosa, van Cortusus Asturo ghenoemt, heeft bladers als de voorgaende Scorpioides leguminosa, van Lobel oock beschreven, bloemen by nae als Lampsana, kleyn, swart saet, in wat ghekromde hauwkens, die op een steelken sterre-wijs by-een staen. Den smaeck is pluck graenachtigh. Oft dit ’t selve cruydt is, dat in Yrlandt veel gheacht is, Sterre ghenoemt, ende in de minne-drancken ghebruyckt wordt, is ons onbekent.

De Auricula muris, die Lobel Scorpioïdes toe-naemt, is, nae de meyninghe van Columna ende Caspar Bauhinus Echium minimum, een soorte van Buglos.

De Kleyne Hondts-tonghe, met haer mede-soorte, die Columna beschrijft, worden van andere in ’t gheslacht van Scorpioïdes begrepen.

Scorpius oft Scorpio van Theophrastus. Dodoneus sal daer van op een ander plaetse schrijven. Dan daer zijn onder meest alle de Cruydt-beschrijvers verscheyden meyninghen, welck cruydt dit soude moghen wesen: want sommighe segghen, dat het de stekende Kali, oft de eerste soorte van Kali van Dodoneus is, andere meynen dat het de Gaspeldoren is, een soorte van Brem. Want daer zijn twee soorten van een Brem-achtigh ghewas, dat oock eenighe ghelijckenisse met de Scorpioen-steerten heeft, die van den hoogh-gheleerden Carolus Clusius voor soorten van Scorpius oft Scorpioïdes ghehouden worden, als wy breeder zullen verhalen, wanneer wy van de Brem sullen spreken.

Kracht en Werckinghe.

Alsmen de Scorpioenen met dit cruydt aenraeckt, dan vallen sy in swijm, al oft sy half doodt waren; maer komen tot haer selven alsmense met de wortel van den Witten Elleborus aenraeckt. De eerste soorte met bladeren van Bupleurum wordt van sommighe voor een wondt-cruydt ghehouden.

HET XX. KAPITTEL.

Van de soorten van Scorpioïdes. (een Coronilla scorpioides, valentina of emerus of nauw verwante vorm, Myosotis scorpioides)

Geslachten

Al is het dat Dioscorides maar van een Scorpioïdes schrijft, nochtans worden er in onze tijden meer gekend waarvan we in dit kapittel drie beschrijven zullen.

Gedaante.

1. De eerste is klein en laag die sommige tere takjes voortbrengt van een vijftien cm of een zeventien cm lang die soms of aan een zijde hurken en deinzen of ter aarde liggen en kruipen, zeer zelden richten ze zichzelf op waaraan langwerpige bladeren groeien die ook wat breedachtig zijn, niet veel in het getal. De bloempjes staan op dunne voetjes of steeltjes en zijn geel van kleur die [96] van de erwten, Lathyrus en vitsen en andere plukvruchten van gedaante gelijk, maar kleiner. Daarna krijgt ze rouwe, harige en aan leden hangende zaden die ook als de staart van de schorpioenen krom en omgebogen zijn. De wortel is dun.

2. De andere soort is van Matthiolus beschreven. Ze brengt vele steeltjes voort en wordt met zeer vele bladeren rondom bekleed waarvan diegene die bij de takjes staan gewoonlijk drie aaneen hangen, maar het middelste blad van die drie is groter dan die ander twee en is langer dan het breed is, trekt wat naar de gedaante van de bladeren van postelein. Op de top van de steeltjes steken gele bloempjes uit, daarna groeien er dunne hauwtjes aan, ook lidvormig geschikt en verdeeld en vooraan spitsachtig en als de staart van een schorpioen haakachtig omgekromd waarin het zaad steekt dat van gedaante de Galega gelijk is, de wortel is klein en dun.

3. (Myosotis scorpiodes) De derde soort van Scorpioïdes die in onze tijden bekend zijn heeft hier en daar kantige steeltjes, maar heel lus en luchtig met bladeren bekleed. Die bladeren zijn groen, langwerpig en bijna een halve vinger breed en (net als de steeltjes ook) met kleine haartjes ruw en harig, het opperste van de steeltjes en takjes met het begin of schede van de bloemen wordt ook omgebogen en gekromd als de staarten van de schorpioenen. En als de beginselen van de bloemen wat beginnen zichzelf te ontsluiten dan gaan de bloempjes geleidelijk aan open, het ene voor en het andere er na, die bloempjes zijn blauw gekleurd en van vijf bladeren gemaakt die in het midden wat geels hebben en die van de wilde Chamaedrys of gamander bijna gelijk, maar nochtans kleiner en bleker of lichter blauw. De wortel is van kleine vezels verzameld.

Plaats.

1. Het eerste geslacht groeit gewoonlijk in Frankrijk overal vanzelf en meestal in Languedock op droge bergachtige plaatsen waar de olijfbomen groeien, elders wordt het in de hoven gezaaid.

2. De tweede soort daar Matthiolus van spreekt wordt op sommige plaatsen van Frankrijk bij de wijngaarden gevonden.

3. De derde soort komt voort in de wijngaarden, in de beemden, tussen het koren, in grasachtige plaatsen, in de weiden omtrent de lopende wateren en hoe de grond daar ze groeit vochtiger en wateriger is hoe ze groter wordt en weliger groeit, maar hoe die droger en dorrer is hoe ze teerder en ook ruwer of haarachtiger gevonden wordt.

Tijd.

1. De eerste soort bloeit met de geslachten van Heliotropium omtrent het begin van de zomer of wat later en daartussen wordt het zaad rijp.

2. De tweede soort bloeit op dezelfde tijd.

3. De derde soort bloeit van april af heel diep in de zomer.

Namen.

1. De eerste soort komt het allerdicht bij de beschrijving die Dioscorides van de Scorpioïdes geeft en schijnt het echt Scorpioïdes te wezen en daarom noem ik ze eerste Scorpioïdes want hij schrijft alzo; ‘het is een klein kruidje met weinig bladeren en met zaad wat op de staart van de schorpioen lijkt’. Plinius noemt het in het Grieks Scorpioeides, in het Latijn Scorpius herba en hij zegt aldus in het vijftiende kapittel van zijn 22^ste boek, ‘Scorpius herba, dat is schorpioenkruid, heeft zijn naam met goede reden en gelijkenis gekregen want het heeft zaad wat op de staart van een schorpioen lijkt en heeft weinig bladeren en bovendien het is goed tegen het vergif en steken van dat dier daar het naar genoemd is’. Dit zijn de woorden van Plinius’.

Daar is nochtans noch een ander schorpioenkruid of Scorpius herba wat van Theophrastus Nepa genoemd is daar we ter rechter tijd en plaats van spreken zullen.

(Coronilla scorpioides) 2. De tweede soort mag men tweede Scorpioïdes oft Scorpioïdes van Matthiolus noemen. Die komt niet zo goed met de beschrijving van Dioscorides over [97] een als het eerste geslacht, want het heeft niet weinig, maar zeer veel bladeren. Sommige menen dat het Telephium is en zo genoemd behoorde te wezen wat noch mij noch iemand van de geleerde kruidbeschrijvers behagen kan of goed lijkt.

(Heliotropium (scorpioides) angiospermium) 3. De derde soort mag men ook Scorpioïdes noemen naar de kromme en omgebogen toppen van haar takjes die als die van groot Heliotropium ook ineen getrokken en gekrompen schijnen te wezen.

Dat deze soort geen muizenoor is, wat nochtans meest alle andere kruidbeschrijvers menen, blijkt genoeg en niet alleen uit de bladeren die geenszins twee bij elkaar staan, maar ook uit de wortel die geenszins een vinger dik is zoals die van Auricula muris of muizenoor plag te wezen.

Aard, kracht en werking.

Dit kruid (wel verstaande de eerste soort die het echte Scorpioïdes is) wordt van Dioscorides voor een zekere, snelle en zeer gerede baat gehouden om de steken van de schorpioenen te genezen als men dat op de gekwetste leden doet.

BIJVOEGING.

(Coronilla scorpioides) De eerste Scorpioïdes van Dodonaeus wordt van andere kruidbeschrijvers Scorpioïdes folio Bupleuri genoemd en Lobel geeft dat de naam van hazenoren in het Diets en in het Latijn Scorpioïdes repens folio Bopleuri omdat het bladeren heeft die uit zijn knopen voort komen en op die van Bupleurum met brede bladeren (die men hazenoren noemt) gekeerd lijken te staan, maar niet zo stijf. Voorts komt de beschrijving van Lobel met die van Dodonaeus overeen want hij zegt; ‘dit kruid wordt schorpioenkruid genoemd om de hauwtjes daar het zaad in ligt waarvan er drie zijn en met harigheid bekleed en ineen gerold, enigszins gelijk de staart van de schorpioen en groeien aan een licht vallende en kruipende steel van twaalf cm en soms een dertig cm hoog die uit de knopen bladeren voortbrengt als gezegd is. In de olijfbossen en dorre gebergte omtrent Montpelliers gelegen groeit dit kruid gewoon genoeg, maar elders zeer zelden tenzij in de hoven. Dan Fabius Columna is van mening dat de soorten van Scorpioïdes Bupleuri folio voor het echt Clymenos Dioscoridis te houden zijn wat nochtans van het Clymenos Theophrasti en noch meer van Clymenon Plinii verschilt.

(Myosotis scorpiodes)

Klein schorpioenkruid met een bloem. Dit kruid noemt Lobel in het Latijn Scorpioïdes minor Flore singulari en hij heeft dat de Doornik gezien. Het is een zeer klein kruidje en enigszins van gedaante als de Scorpioïdes van Matthiolus of de tweede soort alhier van Dodonaeus beschreven, maar het had maar een hauwtje en alleen een geel bloempje.

De derde soort van Scorpioïdes die Dodonaeus hier beschrijft en als die zeer dicht bij de waterlopen staat dan worden haar bladeren soms zo groot als de gewone wilgenbladeren en al is het zaak dat ze op de geslachten van muizenoor lijkt, nochtans heeft Dodonaeus zijn redenen gehad waarom hij ze liever onder de soorten van schorpioenenkruid gerekend heeft dan onder muizenoor.

Ander diergelijke soort. Daar wordt noch een ander zodanig gewas van muizenoor beschreven en van Lobel muizenoor eensdeels kruipende en eensdeels opstaande genoemd. (Myosotis stricta) Wat met deze voornoemde derde soort van schorpioenkruid van Dodonaeus zeer overeenkomt en daarom heeft het ook verdiend om van Lobel in het Latijn Myosotis Scorpioïdes partium repens, partium erecta genoemd te wezen. Het heeft vele hemelsblauwe mooie lieflijke bloempjes en de opperste stelen met de bloempjes zijn ook ineen gedeeld gelijk de staart van de schorpioenen en daarom mag men ze ook schorpioenkruid noemen. Het zaad lijkt ook op de andere, maar de wortel is uitgespreid met vele vezels. Het kruipt eensdeels op de aarde en staat eensdeels met takjes van een dertig cm of meer die harig en zacht zijn en op die van de hazenoren of guichelheil lijken. Dit gewas is zeer gewoon aan de waterkanten en beemden en is van de gewone apothekers ook zeer goed bekend met de naam van kleine muizenoor en al is het zaak dat het met goede reden muizenoor genoemd mag wezen om de gelijkenis die het heeft met de harige muizenoortjes, nochtans kunnen de omgekronkelde bloempjes die de schorpioenstaarten lijken dit kruid ook wel de naam van schorpioenkruid geven. Immers het wordt veel meer gezien en overal gevonden dan enige van alle soorten van schorpioenkruiden.

(Coronilla scorpioides) Schorpioïdes leguminosa, van Lobel alzo genoemd, wordt zelden gevonden, dan ze groeit in de landen van Languedock in de korenvelden. De wortel is zeer vezelachtig waaruit twee of drie rechte en dunne steeltjes groeien van een dertig cm en twaalf cm lang, die overeind staan en in het opperste er van groeien kromme hauwtjes met zeer kromme punten, ronder en dunner dan die van de fenegriek die lijken op de naar binnen gekromde staartjes van de schorpioenen met hun dwarse leden. De bloempjes zijn klein en geel en lijken op die van de anderen Scorpioïdes. De bladeren zijn die van de vogelvoet of van Tribulus gelijk, maar kleiner die terstond van onderen af recht boven de aarde uitspruiten en aan ribben groeien die aan beide zijden opstaan.

(Astragalus stella) Stella leguminosa die van Cortusus Asturo genoemd wordt heeft bladeren als de voorgaande Scorpioïdes leguminosa en is van Lobel ook beschreven met bloemen bijna als Lampsana, klein, zwart zaad waarin wat gekromde hauwtjes die stervormig bijeen op een steeltje staan. De smaak is plukgraanachtig. Of dit hetzelfde kruid is dat in Ierland veel geacht is en sterre genoemd en in de minnedranken gebruikt wordt is ons onbekend.

Auricula muris die Lobel Scorpioïdes noemt is naar de mening van Columna en Caspar Bauhinus Echium minimum, een soort van buglosse.

De kleine hondstonge met haar medesoort die Columna beschrijft wordt van andere in het geslacht van Scorpioïdes begrepen.

Scorpius of Scorpio van Theophrastus. Dodonaeus zal daarvan op een andere plaats schrijven. Dan daar zijn onder meest alle kruidbeschrijvers verschillende meningen welk kruid dit zou mogen wezen want sommige zeggen dat het de stekende Kali of de eerste soort van Kali van Dodonaeus is, andere menen dat het de gaspeldoren is, een soort van brem. Want er zijn twee soorten van een bremachtig gewas dat ook enige gelijkenis met de schorpioenstaarten heeft die van de hooggeleerde Carolus Clusius voor soorten van Scorpius of Scorpioïdes gehouden worden als we uitvoeriger zullen verhalen wanneer we van brem zullen spreken. (Genista scorpius)

Kracht en Werking.

Als men de schorpioenen met dit kruid aanraakt dan vallen ze in zwijm als of ze half dood waren, maar komen tot zichzelf als men ze met de wortel van witte Helleborus aanraakt. De eerste soort met bladeren van Bupleurum wordt van sommige voor een wondkruid gehouden.