Alopecurus
Over Alopecurus
Vossenstaart, vervolg Dodonaeus, vorm, onkruiden, soorten, plaats, tijd van bloeien, namen, aard, kracht en werking, medisch, bijvoeging, geschiedenis, historie, etymologie, afkomst,
Geschreven en opgezet door Nico Koomen.
Joost van Ravelingen, vervolg van Dodonaeus of Dodoens, cruydt-boeck, 1644.
HET VI. CAPITEL. Van Vossensteert. Ghedaente. Het cruydt Vossensteert gheheeten, is van geknoopte halmen, ende van bladeren de andere Koren-ghewassen ghelijck: dan de halmen zijn korter, ende de bladeren zijn kleyner ende smaller. Boven op de steelen wassen schoone aeren, die noch scherp noch gebaerdt oft ghevlijmt en zijn, maer sacht, ruygh, ende met dichte wolachtigheydt beset, ende met haer dunne langhe hayrkens eenen Vossensteert van ghedaente niet qualijck ghelijckende: waer van dit cruydt den naem by den ghemeynen man ghekreghen heeft. De Wortel is seer kleyn. Plaetse. In de ackers ende bouw-landen van Vranckrijck, in sonderheydt van Languedock op verscheyden plaetsen wordt dit ghewas somertijdts tusschen het Koren ghevonden. Naem. Hier te lande heet dit ghewas Vossensteert; in Vranckrijck Queue de renard; den Latijnschen naem is Cauda vulpina. Theophrastus noemt het in ’t Griecks Alopeuceuros. Aerd, Kracht ende Werckinghe. Dit cruydt is hedens-daeghs nerghens in ghebruyck: ende Theophrastus noch Plinius en hebben van de krachten van het selve niet met allen gheschreven. BIIVOEGHSEL. Dit cruydt wordt selden hoogher dan eenen voet, ende is van aensien de Terwe best ghelijck. De aeren oft bloemen die eenen Vossensteert ghelijcken (in ’t Latijn Cauda vulpis Monspelliensium van Lobel gheheeten) zijn meest uyt den bleecken gheelachtigh, sacht ende wolachtigh. Den smaeck is korenachtigh. Het wast veel omtrent den Zeekant van Montpelliers. Men heet het oock Alopecuros Plinij & Theophrasti in ’t Latijn. Ander soorte van Vossensteert, van Lobel beschreven, ende Alopecuros altera gheheeten, wast omtrent Moerkerke, anderhalf mijle van Brugge; ende is kleyner ende korter van aeren, ende niet soo wolachtigh als d’ander. De halmen zijn nochtans veel langer, meer dan dry voeten hoogh, met Gras-bladerkens, ende veselachtighe wortel. Daer is oock een soorte van Gras, die Vossenstaert Gras genoemt is; in ’t Latijn Gramen Alopecuroïdes. Maer Alopecuros nonnullorum is een soorte van Rapontzen. |
HET VI. KAPITTEL. Van vossenstaart. (Alopecurus pratensis) Gedaante. Het kruid dat vossenstaart heet is van geknoopte halmen en van bladeren de andere korengewassen gelijk, dan de halmen zijn korter en de bladeren zijn kleiner en smaller. Bovenop de stelen groeien mooie aren die noch scherp noch baardig of vlimmen hebben, maar zacht, ruig en met dichte wolligheid bezet en met hun dunne lange haartjes lijken ze van gedaante niet slecht op een vossenstaart waarvan dit kruid de naam bij de gewone man gekregen heeft. De wortel is zeer klein. Plaats. In de akkers en bouwlanden van Frankrijk en vooral van Languedoc op verschillende plaatsen wordt dit gewas in de zomer tussen het koren gevonden. Naam. Hier te lande heet dit gewas vossensteert, in Frankrijk queue de renard, de Latijnse naam is Cauda vulpina. Theophrastus noemt het in het Grieks Alopeuceuros. Aard, kracht en werking. Dit kruid is tegenwoordig nergens in gebruik en Theophrastus noch Plinius hebben helemaal niets van de krachten ervan geschreven. BIJVOEGING. (Polypogon monspeliensis) Dit kruid wordt zelden hoger dan dertig cm en lijkt van aanzien het beste op tarwe. De aren of bloemen die op een vossenstaart lijken (in het Latijn Cauda vulpis Monspelliensium van Lobel genoemd) zijn meest uit het bleke geelachtig, zacht en wolachtig. De smaak is korenachtig. Het groeit veel omtrent de zeekant van Montpelliers. Men noemt het ook Alopecuros Plinij & Theophrasti in het Latijn. (Lagurus ovatus) Andere soort van vossenstaart is van Lobel beschreven en Alopecuros altera genoemd en groeit omtrent Moerkerke, anderhalf mijl van Brugge en is kleiner en korter van aren en niet zo wolachtig als de ander. De halmen zijn nochtans veel langer en meer dan negentig cm hoog, met grasbladertjes en vezelachtige wortel. (Alopecurus pratensis) Daar is ook een soort van gras die vossenstaart gras genoemd is, in het Latijn Gramen Alopecuroïdes. Maar Alopecuros nonnullorum is een soort van rapunzel. |
Zie verder: http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl en : http://www.volkoomen.nl/