Abelmoschus
Over Abelmoschus
Muskuszaad, vorm, soorten, heester, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, stekken, teelt.
Abelmoschus is een geslacht van 15 soorten die uit Afrika, Azië en N. Australië voorkomen. Vroeger in het geslacht Hibiscus, nu een apart geslacht.
Een en meerjarige planten van 2m.
Bladeren zijn 10-40cm lang en breed, palmachtig gelobd met 3-7 lobben, de lobben variëren in diepte, van vrijwel nauwelijks tot zeer diep.
Bloemen zijn 4-8cm in diameter met 5 witte tot gele bloembladeren, vaak met een rode of purperen vlek aan de basis van elk blad.
Abelmoschus caillei (A. Chev.) Stevels. West Afrikaanse okra komt uit west en Centraal Afrika waar het als een groente gebruikt wordt. Het zou een hybride zijn van Abelmoschus esculentus en A. Manihot. Dezelfde hybride werd in Japan geproduceerd waar het bekend werd als Abelmoschus glutino-textile. Een sterke een tot tweejarige plant die tot 4m hoog wordt. Meestal sterk vertakt met een hoofdstengel die vaak houtig is aan de basis.
Abelmoschus crinitus Wall. (Van crinis; haar) (Hibiscus crinitus) Meerjarige struik tot een meter. Bladeren met 5 ondiepe lobben van 8 x 7cm en behaard aan de onder en bovenkant. Geelwitte bloemen tot donkere oranje met een roodachtige basis.
5. uit J. Moninckx.
Abelmoschus esculentus Moench. (eetbaar) (Hibiscus esculentus, L.) eenjarige met tot 2m hoge en recht opgaande stengels.
Bladeren zijn hartvormig.
In de bladoksels verschijnen de alleenstaande gele bloemen met een rood hart die een doorsnede hebben van 7cm.
Na de bloei geeft de plant overlangs gegroefde en langwerpige vruchten die als vingers schuin omhoog staan.
Het is een eenjarige forse plant uit Ethiopië of tropisch Azië. Wordt in Suriname als vaste plant geteeld.
Naam.
In India is het gewas inlands en wordt daar okra of ochro genoemd. Dit is afgeleid van een West-Afrikaans woord, mogelijk nkruma, waaronder de plant bekend is in de Twi taal aan de Goudkust. Onder de naam ochinggombo is de plant bekend in de Umbundutaal van Angola.
Duitse Esbarer Eibisch, Okra, Engels lady finger, okra, gumbo.
Gebruik.
De esculentus, de eetbare, wordt geteeld om zijn vruchten. Die worden gebruikt als groente of voor soep, ochro peulen en stamppot. In soepen geven ze body aan de dis. Gekookt zijn ze slijmig en eerst niet aangenaam voor vele personen, maar het is een smaak die gemakkelijk went. Ook wordt het meel gedroogd voor wintergebruik. De rijpe en zwarte zaden worden soms geroosterd en als vervanger voor koffie gebruikt.
Uit; https://en.wikipedia.org/wiki/...Abelmoschus mani
hot (L.) Medik. (Hibiscus manihot) (naar de Manihot) Sunset muskmallow of sunset Hibiscus. Een of meerjarige die enkele meters hoog kan worden. Afwisselend geplaatste handvormige bladeren met 5-9 lobben, 15-30cm diameter, bladstengels van 6-18cm. Alleenstaande bloemen in de bladoksels, groot en licht geel met purperen basis, 12cm diameter. Zeer voedzaam. Uit zuid en centraal China. Aibika.
4. Uit Descourtilz.
Abelmoschus moschatus, Moench, (muskusachtig) (Hibiscus abelmoschus, L.) (muskus-akro) (Abelmoschus manihot)
Zeer grote bladeren, 45cm, die min of meer handvormig zijn ingesneden.
Deze plant heeft opgaande en van onderen houtige stengels die tot een hoogte van 2m reiken. Stengels, bladstelen en hoofdnerven zijn meestal gedeeltelijk rood gekleurd en bezet met lange en stijve haren.
Okro heeft room gele bloemen die met een rood hart pronken, de bloemen hebben een diameter van 8cm met bloei vanaf juli.
De zaden zijn in piramideachtig zaadomhulsels opgesloten en ruiken aromatisch en zoet als ze gewreven worden, 12-16cm lang en slank, lady’s fingers.
Het is een of tweejarige Hibiscus. Houdt zeer veel van warmte, buiten in pot of op een beschutte plaats zetten. Vroeg zaaien met warmte, 24 graden.
Naam, etymologie.
Abelmoschus, van Arabische abu l-misk, kabb‑el‑musk: dat is zaad van muskus. Muskuszaad, ambrette, Duits Moschus-Eibisch, Bisameibisch, Gombo, Engels musk okro, musk seed, ab-el-mosch, ambrette seeds, annual hibiscus, bamia moschata, galu gasturi, muskdana, ornamental okra, rose mallow seeds, tropical jewel hibiscus, yorka okra, Frans graine de musc, ambrette, Italiaans ambretta, abelmosco, Sanskriet zatakasturika, lata-kasturikam, Arabisch hub-ul-mishk, Indi mushak-danak, Perzi mushk-danah.
Bij Plinius is deze plant mogelijk vermeld als mosceutos en moscheutos.
Gebruik.
De Arabieren voegen het aan koffie toe en geuren er soep mee. Tabak krijgt er soms een geur van. De zaaddozen worden ook gekookt als groente gegeten. In India haalt men er ook een verf uit die als medicijn tegen hysterie en zenuwen gebruikt wordt.
In Europa is het gewas bekend sinds 1640.
Abelmoschus ficulneus (L.) Wight & Arn. (als een Ficus, vijgen blad) (Hibiscus ficulneus) White wild musk mallow of native rosella. Vezelachtige meerjarige van 1-2m, met een houtige stengel. Roze of witte bloemen met een donker centrum. Handvormige bladeren van 5-8cm. Uit India tot N. Australië waar het een onkruid is.
Vermeerderen.
De soort, Hibiscus, wordt door zaden vermeerderd, zaaien in april, zaad 2 dagen voorweken.
De tuinvormen door veredeling onder glas op de wortelhals van twee of driejarige zaailingen van de soort, door spleet griffelen of driehoeksenten. Afleggen is ook mogelijk.
De meeste zachte soorten stekken gemakkelijk.
Het altheaboompje kan ook gestekt worden, vaak wordt het ook geënt, het groeit dan beter.
Deze plant is via winterstek te vermeerderen. Knip eind februari stengels van snoeischaarlengte, +20cm, onder en boven een knoop. Dan verwond je het onderste oog, niet erger dan dat je het met je duimnagel zou doen, haal dit door 1% ibz groeistofpoeder en stek ze in een diepe pot. Wat plastic eroverheen stimuleert een betere opkomst. Denk dan wel om het verbranden van de stek door de zon. Er moeten altijd waterdruppeltjes op het plastic zitten. Dan worden de zonnestralen tegengehouden en weet je dat de luchtvochtigheid hoog genoeg is. Met warm weer luchten, halfweg mei kan je het plastic er af halen. Bij sommige planten is het gewenst dat ze een struikvorm hebben of meer vertakt moeten zijn. Top de eerste scheuten dan in mei op een 5-10cm boven de grond. Geef dan ook (kunst)mest.
Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/