Mammea

Uit Curtis botanical magazine.

Een kleine groep van altijdgroene tropische bomen.

Mogelijk omvat dit geslacht 50 soorten die voorkomen in tropisch Amerika en Afrika, soms worden ze allen tot 1 soort gerekend. 1 soort (M. americana) komt uit Tropisch Amerika en West Indies, 1 soort in tropisch Afrika, M. africana die ook vanwege zijn vruchten geteeld wordt, 20 in Madagaskar en 27 in Indomalaya en Pacific gebied.

Clusiaceae.

Verwant aan Garcinia.

Mammea americana, L. (uit Amerika) De bladstelen zijn tot 2 cm lang. De tegenoverstaande geplaatste bladeren zijn dik-leerachtig, aan de bovenzijde glanzend donkergroen, breed-ovaal, gaafrandig en 20cm lang en 10cm breed.

De boom draagt na 6-10 jaar gelijktijdig bloemen en vruchten. De kort gesteelde, witte, geurige bloemen zijn 2,5–4 cm breed en groeien solitair of met twee tot drie stuks in de bladoksels van stevige takken. Ze bestaan uit 4-6, witte kroonbladeren en oranje meeldraden en/of stampers.

Zijn stam heeft soms een diameter van 1-1,5m terwijl zijn dichte en opgaande, maar zeer brede kroon van een diepere kleur is dan de meeste andere bomen.

De mammee is een altijdgroene boom en wordt tegen de 20-25m hoog. Op goede gronden bereikt die grote afmetingen en is daar een van de mooiste bomen.

De vruchten zijn tot 20 cm grote en tot 1,5 kg zware, ronde bessen. De schil is giftig. Onder de schil bevindt zich een wittig, droog, zeer bitter vlies dat het vruchtvlees omsluit. Het vruchtvlees is volrijp sappig, zacht-vezelig en oranje of goudgeel van kleur. De vrucht zou de gelijke zijn van de mangosteen. Minder goede rassen smaken zeer zuur.

De vrucht bevat n (of soms tot vier) houtig, bruin, netvormig geaderd, rond tot ovaal, tot 7 cm lang, giftig zaad, dat is vergroeid met een laag kort vezelig vruchtvlees.

Is beschreven in 1730. Komt van naturen voor in het Caribisch gebied en het noorden van Zuid-Amerika, Suriname.

Naam, etymologie.

Mammea is zo genoemd naar de inlandse naam, mamey, mammi appel.

(Dodonaeus)) ‘Mamoera van de Portugezen die Clusius beschrijft en Mamoera Lusitanorum noemt, is een boomgewas in Brazili en in dat land van Amerika dat Baya de todos los Santos heet groet en tweevormig van geslachten is, het ene noemt hij Mamoera femina, Mamoera wijfje, en dat is alleen drachtig of vruchtbaar, dan heeft geen bloemen en krijgt ook geen vruchten wanneer het andere geslacht dat mannetje heet er te ver van is. Deze vrucht is balrond en lijkt van gedaante en grootte op een kleine pepoen, met geel vlees als ze rijp is dat de Brazilianen eten om de buik week te maken. Daarin schuilen vele kernen als erwtjes, zwart en blinkend en nergens toe nuttig. Het andere geslacht draagt bloemen en geen vrucht, anders lijkt het op de voorgaande geheel en dient om met zijn bijwezen het wijfje drachtig te maken. Hij noemt het Mamoera mas, dat is Mamoera mannetje, want de Portugezen noemen ze beide Mamoera en de vruchten namaon, misschien naar de gelijkenis die ze met de memmen hebben. Hun West-Indische naam is ons noch onbekend.’

Mammee appel of wilde apricot, Santo Domingo apricot, mamey, mamey de Santo Domingo, abrico de para Duits Mammiapfel.

Gebruik.

De vrucht heeft de grootte van een kleine meloen met een ruwe huid die een andere dunne gele huid insluit. Het vlees is van een gele kleur met een aangename smaak. De geur wordt vergeleken met die van de abrikoos. Als de vrucht klaargemaakt is, gekookt wordt, is het resultaat tamelijk opvallend. De pulp wordt soms gesneden en met suiker, room of wijn geserveerd, maar de Europeanen prefereren het in de vorm van een saus of jam. Het is een gewone tafelvrucht.

Van de geurende witte bloemen wordt een likeur gemaakt die bij de Franse kolonin vroeger bekend was als eau de creole of crème de creole.

De bast is krachtig adstringerend en zelfs giftig.

Het hout is hard en duurzaam, heeft een mooie structuur en geeft een goede polis, wordt gebruikt voor bouwwerken en kasten.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/