Corypha

Van dit geslacht komen 6 soorten voor in het Indo-Maleis gebied tot Australië.

De schermpalmen zijn hoge bomen met geringde of gevorkte stam.

Aan de lange stekelige bladstelen staan de waaiervormige bladeren.

De eindelingse en zeer grote bloeiwijze sluit de groei van de stam af, na het vrucht dragen sterft de plant.

Ze geven een sterk ruikende en eenzadige bes.

Palmaceae, palmenfamilie, Corypha klasse.

Uit W. Roxburgh.

=Corypha utan Lam.(bos) (Corypha gebanga, Bl. (land Gebang bij Soerakarta) Het blad is een 2-3m lang met een 80-100 segmenten.

Heeft een rechte stam van een 20m hoog en een halve meter in doorsnede die spiraalvormig geringd is. Geeft ook een 5m lange bloeiaar met duizenden bloemen en bloeit eenmaal, daarna sterft de boom.

Deze soort wordt voor allerlei doeleinden gebruikt.

In Indonesië is de gebang palm of poetjoek, zeer bekend. Is beschreven in 1847.

Cabbage tree of cabbage palm, gebang of buri palm.

Gebruik.

De stam bevat een gom die als geneesmiddel dient en een slechte, roodachtige soort sago die in tijden van hongersnood werd gegeten. De jonge bladeren werden in strookjes gescheurd en leveren agel, een vlechtmateriaal, dat vooral voor fijne matten en voor allerhande doeleinden en zelfs voor het maken van zeilen gebruikt wordt. De zeer harde vruchten leveren een soort plantenivoor waar men knopen van maakt.

Uit K. Von Marilaun.

=Corypha umbraculifera, L. (umbrella- of paraplu dragend)

Wordt meer dan 20m hoog met stammen van 1.3m in doorsnede en geeft een kroon met een ruime 50 bladeren.

Heeft armdikke en getande bladstelen en 1,9m lange, 4-5m brede bladeren met 95-130 segmenten.

De tallipot heeft ook een eindstandige bloeistand, waarom de plant maar een keer in zijn leven bloeit met een leeftijd van 50-70 jaar. Het vormt dan ook een machtige en veel vertakte 6-8m hoge bloeivorm met miljoenen kleine witte groene bloemen die sterk ruiken. Hun grote bloempruiken gelden als de grootste in het plantenrijk, 6-8m. Na de zaadvormig sterft de boom.

Duizenden ronde, geelgroene vruchten van 3-4cm in doorsnede die een zaad bevatten.

Zou uit Sri Lanka stammen, wat niet geheel zeker is. Is beschreven in 1742.

Naam, etymologie.

Corypha stamt van Grieks h koryph, koryphe: een toppunt, een verwijzing naar de bladeren die in bossen op de top van deze palm groeien.

Schaduwpalm, parasolwaaierpalm, fanpalm of tallipotboom, Duitse Schirmpalme of Talipotpalme, Engelse great fan-palm en talipot palm. Talipot is aan de Hindoe spraak ontleend, Sanskriet, en betekent Ԣlad van de dadelboomծ

Gebruik.

De grote bladeren worden gewoven over mensen van stand. Verder worden er zon- en regenschermen en vlechtwerk en andere nuttige dingen van gemaakt. Er worden Hindoeboeken van gemaakt en op zulke bladeren zijn de heilige overleveringen van de Singalezen met metalen griffels ingegraveerd.

Het weefsel van de stam is heel hard evenals het hout. Het merg levert sago en de jonge scheuten worden gegeten als palmkool. Van de harde zaden maakt men allerhande sieraden.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl