Spiranthes

Uit M. Schulze, www.BioLib.de.

Van dit geslacht zijn een 30 soorten over de gehele aarde verspreid.

Het zijn kleine en op de bodem groeiende planten die overwinteren met samengestelde peenvormige wortelknollen.

De bladeren vormen meestal een rozet onderaan de bloeistengel, breed ovaal tot lijn-lancetvormig.

De bloeistengel staat rechtop, weinig opvallende buisvormige bloemen staan in spiraalvormige aar, wit, geel of lichtroze.

Orchidaceae, orchideefamilie.

=Spiranthes aestivalis, L.C. Rich. (in de zomer bloeiend)

Wortelbladen zijn ovaal/lancetvormig en die van de stengel lancetvormig en smal.

Bloemen zijn groen-wit en staan in een glanzende spiraalachtige aar. Ze hebben een langere lip dan volgende.

Wortelknobbels zijn cilindrisch en meerjarig.

Die op soortgelijke plaatsen groeit maar meestal in meer vochtiger gebieden en wordt slechts op enkele plaatsen in Nederland gevonden, West, Midden en Z. Europa.

Naam.

Zomerschroeforchis, Engelse summer lady’s tresses, Duits Sommer-Drehwurz, Sommerwendelorchis, Sommerwendelähre, Frans spiranthe d’été.

Uit; http://www.wikiwand.com/sv/Spiranthes_cernua

Spiranthes cernua Rich. (Gekromd, omgebogen) bladverliezende aardorchidee van 50cm groot.

Lijnvormige spitse bladeren van 15-25cm lang en 2.5cm breed.

Geeft op het eind van de zomer geurende vanille ruikende trossen van witte hangende bloemen die enkele weken goed blijven.

‘Chadds Ford’ wordt wel gekweekt vanwege zijn grotere bloemen en gemakkelijke teelt.

Welriekende schroeforchis, nodding lady’s tresses.

Komt uit oost Canada en oost, centraal Amerika, komt nu ook in ons land voor.

Uit O. Thome, www.BioLib.de.

Spiranthes spiralis, Chevall. (spiraalvormig) Wortelbladen zijn ovaal met stengelbladen als schutbladen. De bladen rond de wortel zijn helder glanzend groen maar verschijnen pas als de bloem volop bloeit.

De stengel, die 10-15cm hoog, is van een lichte en bijna zeegroene kleur, de stengelbladen hebben dezelfde kleur en zijn licht donzig.

Aar is gedraaid en de bloemen wijzen allen 1 kant op, het verschil met andere orchideeën. De bloemen zijn groen-wit, de bovenste en twee laagste gecombineerd en de lip is langer dan de rest van de bloem die wat belvormig is. Wordt wel autumnal lady’s tresses genoemd naar de bloeitijd, september en oktober.

De bloemen hebben een zoete, maar geen krachtige geur, de geur neemt toe in de avond.

Wortel is meerjarig en vormt drie of vier dikke knobbels die ongeveer zo groot zijn als een hazelnoot. Komt wel voor op droge weiden.

Het lijkt wel wat op een grijsgroene uitvoering van de lelie der dalen, is wat hariger en de bloemen zijn niet zo wit.

Die soms op vochtige gronden kan voorkomen zoals in Z. Limburg en in de duinen op Goeree, Europa, N. Afrika tot aan Kaukasus.

Naam, etymologie.

Zoet geurende herfstschroeforchis, Engelse fragrant lady’s tresses.

(Dodonaeus) (a) ‘Klein standelkruid met drie of vier kulletjes en witte bloemen is een soort van klein kulletjeskruid met witte welriekende bloemen en heeft meestal drie of vier kulletjes of langwerpige bolletjes als een platachtige olijf, de bladeren zijn wat ruitvormig en zeer groen met een donkerachtige luister. De bloemen zijn zeer fraai gesteld in een ongesloten draaiende rondte en hebben de gedaante van een kroon. Met noemt het ook late Satyrion of Tetrorchis vel Triorchis alba of ook Spiralis autumnalis Cornelij Gemmae, in het Engels witte sweete balloke’.

(b) Spiranthes is een naam die afgeleid is van Grieks spira: een spiraal, en anthos: een bloem, de bloemen zijn spiraalvormig gearrangeerd. Franse spiranthe d’automne, Italiaans spiranthes.

(c) Slechts twee soorten komen onder de naam schroeforchis of draaiaar vanwege de min of meer schroefvormige gedraaide bloeiaar bij ons voor.

Duitse Herbst Drehwurz, Schraubenstendel, Herbst-Wendelähre en Spiralorchis, de naam Herumtrat komt voor in de Elzas, Engelseautumn lady’s traces (tresses), naar de gevlochten lijkende en spiraal getwiste rij als een gevlochten haarbos.

Gebruik.

Van de herfstschroeforchis wordt vermeld dat het afrodische krachten zou bezitten. Het zou ook goed voor de ogen zijn.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl