Euonymus

Uit J. C. Krauss.

Euonymus is een schrijfwijze van Linnaeus uit 1754, maar in 1753 schreef hij Evonymus.

Een geslacht van houtachtige planten die opgaand of klimmend zijn en gekweekt worden om hun mooie bladeren en opvallende vruchten.

Bladverliezend of bladhoudende struiken of kleine bomen met meestal vierkantige stengels, meestal opgaande en zelden kruipend.

Bladen tegenoverstaand en gesteeld, meestal gezaagd, 2-15cm.

Bloemen zijn klein en staan in okselstandige schijnschermen. Vruchtbeginsel 4-5hokkig. Vruchten kantig of gevleugeld, soms glad en in elk hokje 2 zaden die omgeven zijn door een vlezige zaadmantel.

Ongeveer 170-180 soorten komen voor in het N. halfrond, het meeste in Centraal Azië, verder komen ze tot Z. Azië en Australië.

Celastraceae, kardinaalsmutsfamilie.

Bladverliezend 1-13.

=3. Euonymus alatus, Sieb (gevleugeld) Bladsteel is 4mm lang. Bladeren zijn 4-7.65cm lang en 1.5-3.5cm breed, dof donkergroen en van onder iets lichter, ovaal met spitse top. In de herfst krijgt het de gloeiend rode kleur van de avondzon.

Bruine en eivormige sterk afstaande knoppen.

De groen/gele bloemen aan de korte zijtwijgen zie je nauwelijks in mei/juni.

Ook de vruchten als Japanse kardinaalshoedjes zijn aardig, purper/rood met bruine zaden en oranjekleurig zaadmantel.

Een brede struik die tot 3m hoog wordt met opvallende, 2-4 brede, bruine kurklijsten.

De plant groeit ook in schaduw maar krijgt dan geen kurklijsten en evenmin een mooie herfstkleur.

Groeit op niet te droge en te natte gronden in zon en halfschaduw.

Vermeerderen door zaaien of afleggen.

Komt uit Japan en is in 1870 beschreven.

Winged spindle, burning bush. Korkspindel, Korkflgelstrauch.

4. Uit J. C. Krauss.

=Euonymus verrucosus, Scop. (wrattig, ruw) Bladeren zijn 3-5cm lang en heldergroen, elliptisch, in het najaar geel, fijn gepunte top en fijn gezaagde bladrand.

De twijgen zijn zeer dicht bezet met donkerbruine wratten.

Bloeit in mei/juni met kleine bruine bloemen in weinig bloemige tuilen.

Vruchten zijn 4hokkig en tot 6mm in doorsnede, geel/rood, zwarte zaden met oranjekleurig zaadmantel.

Vermeerderen door zaaien of afleggen.

Een breed uitgroeiende struik.

Komt uit Z. Europa en W. Azië en groeit 2m hoog. Is beschreven in 1763.

Naam.

Wrattige kardinaalsmuts, wartly barked spindle tree, Warzen-Spindelbaum, Warzen-Spindelstrauch.

5. uit www.joycreek.com

Euonymus nanus, Bieb. (klein) Bijna ongesteelde, lijnvormige bladeren staan verspreid, aan de korte twijgen zeer dicht opeen gehoopt, zijn tot 4cm lang en donkergroen, onderzijde is glanzend helder groen met zwak getande en soms gave en wat omgekrulde bladrand en verdiepte middennerf.

Bloeit eind mei met zeer kleine, viertallige, bruine bloemen die soms alleen staan ook wel met enkele bijeen aan 2cm lange en zeer dunne stelen.

Vruchten zijn 1.2cm in diameter en mooi roze/rood, zaad is bruin met oranjekleurig zaadmantel

Blad valt gedeeltelijk af in het najaar. Is in de nazomer door de vruchten op zijn mooist.

=Var. turkestanica (uit Turkestan) heeft wat bredere bladeren, tot 5mm breed met niet omgekrulde randen.

Vermeerderen door zomerstek.

Een laagblijvende en losse struik met dunne, donkergroene en overhangende twijgen.

Komt uit de Kaukasus en W. China en wordt 1m hoog. Is beschreven in 1830.

Dwarf spindle tree.

Takken glad en meeldraden geel.

6. uit philippi-collection.blogspot.com

Euonymus europaeus, L. (uit Europa) is buitengewoon exceptioneel doordat het gewas de groenheid van de scheu­ten verscheidene jaren achtereen behoudt.

De plant vormt geen bruine kurklagen op de twijgen maar groene zodat die vierkant aan doen. Bladsteel 1cm lang. Bladeren 4-7cm lang en matglanzend donkergroen onderzijde iets lichter tot blauwachtig toe, ei/lancetvormig met toegespitste top, fijn gezaagd. Attractief verschijnt de kleurloze struik in de herfst. Het blad verandert naar rood en geel, twee kleuren die elk op hun eigen manier aan hetzelfde blad schitteren terwijl de nerven en andere delen hun originele groene kleur behouden of vergaan tot roestbruin.

Dan zijn ook de vruchten rood gekleurd, vooral zijn die mooi als de kleppen openspringen en de helder oranje zaden tevoorschijn komen. De zaden blijven na het uitspringen vaak aan dunne draadjes hangen. De sappige omhulling wordt graag gegeten door lijsters en roodborstjes. Tot ver in de winter blijft dit zo en pas laat in het nieuwe jaar laten ze de zaden vallen. Dan zien we ook de nieuwe lichtgroene bloempjes als kruisjes bij elkaar zitten. De plant houdt van viertallig, vier kroonblaadjes, vier kelkblaadjes en vier meeldraden. Ook het blad staat kruisgewijs.

Verder verschijnt er in de zomer vaak een zilvergrijze wade over de plant alsof het een kerstboom is en behangen is met engelenhaar, dit van de stippelmot Hyponomeuta evonymella, Scop.

De onaanzienlijke groenachtige bloemen worden in mei meestal niet gezien.

Kan verscheidene meters hoog worden, meer dan 5m. Uit Europa, Klein Azi.

Vormen.

De cv. Լb>Red Cascadeռ/b> lat vele rozerode vruchten golven over overhangende twijgen. Mooie vorm van 4m hoog en 2.5m breed. Groeit op niet te natte en te droge grond, in zon als halfschaduw.

‘Purpurea,’ met smallere en bruinrode bladeren.

‘Chrysophyllus,’ loopt geel uit.

Vermeerderen door zaad en de var. door oculeren op de soort.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) ‘Men noemt dit boomachtig gewas in Brabant gewoonlijk papenhout, in Frankrijk bonnet de prestre, dat is papenmuts of papenhoet,’

Het is dan ook een kerkelijke plant en wordt kardinaalsmuts genoemd. De vrucht ziet eruit als het vierkante hoofddeksel die we kennen als een kardinaalsmuts. In Frans heet de plant dan ook bonnet de pretre; priesterhoed, bonnet carres: vierkante muts, Duitse Europisches Pfaffenhtchen, Pfaffenkppchen, Pfaffenhut, Papenkappken of Jesuiterhutleinholz, Italiaans berretta da petre en Spaans bonetro.

Dodonaeus ‘Wij noemen het op het Latijns of Grieks Euonymus omdat het de Euonymus schijnt te wezen daar Theophrastus in zijn 3^de boek van schrijft waarvoor sommige het woord Anonymos willen stellen, doch kwalijk. Voorts houden alle geleerden van deze tijden dat deze onze gewone soort de echte Euonymus van de Latijnse schrijvers en het echte Euonymus van de Grieken is, nochtans zijn er sommige die zeggen dat dit niet het Euonymon van Theophrastus is (want ze houden de Alproos of Balsamum alpinum van Gesnerus voor de echte Euonymus) want Theophrastus schrijft dat zijn Euonymon de geiten laat sterven daar onze gewone Euonymus bladeren van de geiten zeer gretig gegeten worden en die zeer goed bekomen en daarom is ze in Hongarije kecke rago fa genoemd, alsof men zei brem die van de geiten geknaagd is. Lobel noemt het ook Euonymus Theophrasti of Carpinus Theophrasti, andere Zygia Tragi, maar Zygia is een geslacht van Acer.’

Euonymus is afgeleid van het Griekse eu: goed, en onoma: een naam, literair van goede reputatie. De struik is zo genoemd door Theophrastus die het een goede of gelukkige naam noemde naar moeder Euony­me, de moeder van de Furin, die men gunstig wilde stemmen en zo niet wilde wijzen op zijn giftige karakter. Plinius XIII.38: ‘Nec auspicatior in Lesbo insula arbor quae vocatur euonymus, granum letale animalibus, nec non et folio eadem vis.’ Het is een antifrase: beroemd, in de zin van berucht, vanwege de vuile reuk van de gewreven bladeren en bloemen. Of, omdat het vanwege zijn sterke geur als middel tegen ongedierte gebruikt werd waarom ze naar andere inzichten zijn naam in goede zin verdiend had.

Gatteridge en gatter-tree betekenen geitenbos, oud-Engels gat: geit. In de Nonnes Presstes Tale van Chaucer heeft de haan Chauntecleer een slechte droom in de nacht voordat hij door de vos gepakt wordt. Pertelote, zijn favoriet hen, denkt dat hij ziek is en suggereert hem een laxatief te nemen uit de tuin van de weduwe. Dit zijn de spurge laurel, centaury, caper spurge, hellebore, ground pine en gaytres beryis. Gerard noemt ook gatter trees of goat tree. Hij haalt Theophrastus aan die vermeldt dat deze planten fataal zijn voor geiten. Of van gaitre: een prikker, en treow: een stok die gebruikt werd als ossenprikker, vergelijk prickwood.

Dodonaeus. ‘In Hoogduitsland heet het Spindelbaum, in Frankrijk fusin en fusain en bois a faire lardortes, in Itali fusano en ook wel salio, fusaria en fusaro, in Engeland spindel tree. Petrus Crescentius noemt het Fusanum. Lobel noemt het ook Fusarius Crescentis.’

In het Duits heet het ook Spillbaum of Spindelbaum, Spilboum en later Spinelbaum bij Hildegard, Spindelbaum bij Bock, in oud-Hoogduits was dit Spinnilboum of Spilboum, midden-Hoogduits Spinelbaum en onze spilboome waaruit Engels spindle tree, spin: spinnen. Volgens Turner, 1568, omdat wij er spindels van maakten om garen te spinnen. Door oude schrijvers werd de plant Fusanum of Fusoria genoemd en door de Italianen nog fusano of fusagino, in Frans fusain Fusus komt van fuseau: spindel, en is Latijn voor een spindel, Engels fusoria, fusanum, ananbeam.

Dodonaeus ‘Lobel noemt het ook Lardaria, dat is lardeerhout.’

Het hout is compact en kan zo fijn als haar gespleten worden. Het werd wel pennenhout genoemd en gebruikt voor schoenpennen en tandenstokers. Engels peg wood, peg is wasknijper, vergelijk Duits Piggholz en Schumakers, skewerwood, skewer is een kleine houtspies waarmee men door het vlees steekt, vergelijk Duits Zwickholz, zie ook Engels prickwood en Iers pegwood, omdat schoenmakers hun pegs van deze struik sneden, Duits Stechholz, Frans bois a lardoire; lardeerpriem hout.

Dodonaeus ‘In Hoogduitsland het het meest Hahnhodlin.’

Hahnhoden, Hahnenklote en Kattenklot, Hanklosser in midden-Hoogduits, wel naar de zaadvorm.

Duitse Rotkehlchenbrot, roth Kelgenholz, roodborstjes eten de zaden, hun verspreiding komt met deze boom overeen.

De struik wordt ook wel luizenboom, Duits Lausenbaum, Engels louse berry tree, genoemd of rupsenboom omdat van deze plant de bladeren in de zomer nog al eens opgegeten worden door een spinselmot en wel zodanig dat de plant zonder bladeren staat. De plant herstelt zich door het St. Janslot en waterlot.

Duits Hundsbaum, Engels, dog wood, zie Cornus, cat tree of cat wood, ananbeam, Duits Eierbrettholz, mogelijk naar het gebruik, Geckelholz, Kleinruster of kleine veldiep, Mandelbaum, Mangelbaum, Plugenholz Magelbaum, Plochkolt, Zwitsers Brazeliholz, Bumbeschlegeli, Chralleli, Hals-Chralle, Lus-Beeri.

Symbool van ‘Jouw afbeelding is in mijn hart ingeprent.’

Mythologie.

Deze heester met zijn lieve rode vruchtjes was aan de godin Freya gewijd, het was haar lotboom. De verlossing van Freya uit het geweld van de winter, hing af van die bomen en heesters die het eerst hun knoppen openden.

Gebruik.

Zo was het gebruik vroeger. (Dodonaeus) ‘Deze heester is alle dieren hinderlijk, zegt Theophrastus en vooral de geiten. De vrucht van Euonymus, schrijft hij, doodt de schapen en net zo laten de bladeren en vruchten de geiten eerder dan enig ander gedierte sterven, tenzij dat ze die van boven of van onder wederom kwijt worden.

Men zegt ook dat drie of vier van deze vruchten de mensen ingegeven die laten braken en week van buik maken.

Het hout zelf dient om er spillen van te maken.

Een loog daar deze vruchten (te weten die buiten ros en binnen geel zijn) in gekookt zijn maakt het haar blond als men het hoofd daarmee wast, laat de luizen sterven en zuivert het hoofd van alle schilfers en onreinheden. Tot dat doel maakt men een zalf van deze vruchten, te weten als men die stoot en met spek of varkensvet vermengt en in wijn kookt en dit alles door een zeef doet en die zalf bewaart.’

Het hout bevat giftige stof, euonymine, dat met uitzondering van geiten, ezels en konijnen giftig werkt.

Een poeder van de vrucht en gekneusde takken zouden een walgelijke reuk verspreiden en zijn zo geschikt om ongedierte te verjagen. Het eten van de vrucht veroorzaakt heftig overgeven, is dan ook giftig en het werd als braakmiddel gebruikt. Ook werkt die stof sterk laxerend.

Uit de oranjeschillen maakte men een luizen dodend middel. Houtbewerkers die dit hout moesten bewerken kregen vaak last van duizeligheid en misselijkheid.

Levert een prima wit en hard hout. Door horlogemakers werd het gebruikt om er mee te polijsten en te schuren, is geschikt voor draai- en houtsnijwerk. Het taaie hout werd vanwege de mooie kleur als inleghout gebruikt, toetsen voor piano’s.

Levert ook een zeer goede houtskool dat gebruikt werd voor tekenen en schetsen, die populair was vanwege zijn donkerte en het gemak waarmee het uitgevlakt kon worden. Ook gebruikt als schietpoeder. Uit de zaden werd een stof gehaald die gebruikt werd om de boter bij te kleuren. Met aluin geeft het groen en mooi rood wordt van de zaadomhulsels gekregen. De Hindoes gebruiken een soort. E. tingens, om de gele tika te merken op hun voorhoofd.

7. Uit J. C. Krauss.

Euonymus latifolius, Mill. (breedbladig) Bladeren zijn tot 12cm lang en donkergroen, onderkant is iets glanzend lichter groen met geel/groen getinte nerven, tegenoverstaand, eivormig tot ovaal, top toegespitst, fijn gezaagd.

Jonge twijgen zijn niet kantig en alleen bij de takken in de lengte gestreept.

Knoppen zijn glanzend bruin.

Bloeit in mei/juni met groen/gele bloemen, kroonbladen zijn wat bruin gekleurd en staan in 8cm en weinig bloeiende schermen.

Vruchten zijn tot 2cm in doorsnede, 4-5hokkig met iets afgeplatte vleugels die karmijnrood zijn gekleurd, zaden met oranjekleurig zaadmantel.

Vermeerderen door zaaien of afleggers.

De breedbladige Euonymus kan tot een kleine boom opgroeien. In de winter is deze plant goed te herkennen aan de tamelijk stevige en bruin/rode twijgen met lang toegespitste knoppen, de eindknop is tot 3cm lang.

Komt uit Z. Europa en W. Azië en wordt 7m hoog. Is beschreven in 1730.

Brede kardinaalsmuts, broad leaved of large fruited spindle tree. Breitblzttriges Pfaffenhutchen of Voralpen-Spindelstrauch.

8. uit www.imagejuicy.com

Euonymus sanguineus, Loes. (bloedrood) Bladstelen zijn 1cm lang.

Bladeren zijn 6-10cm lang en 3-4.5 breed, dof donkergroen en van onder heldergroen en iets glanzend, ovaal met spitse top, fijn gezaagd.

Jonge twijgen zijn glanzend bruin/rood, takken donkergrijs en gestreept.

Knoppen zijn 1cm lang en glanzend donkerbruin, spits.

Bloeit zeer rijk in mei met 4-5tallige zeer kleine groene bloemen in okselstandige tuilen.

Vrucht is rood en meestal viervleugelig, zaden zijn zwart met oranjekleurig zaadmantel.

Vermeerderen door zaaien of afleggen.

Komt uit W. China en wordt 6m hoog.

Blutspindelstrauch.

Uit www.biolib.de

Euonymus sachalinensis, Max. (uit Sachalin of Sakhalin eilanden, O. Rusland) (Euonymus planipes (met vlakke bloembladen)

Bladstelen zijn 1cm lang en rond. Bladeren zijn 8-12cm lang en heldergroen, van onderen lichter en in het najaar geel.

Heeft groene twijgen die iets kantig zijn.

Knoppen zijn bruin/groen en spits, top is 6mm lang met een grotere eindknop.

Bloeit eind april/mei met groen/gele bloemen in veelbloemige tuilen

Vrucht is meestal 5hokkig met afgeronde hoeken, het verschil met latifolia, purperrood met oranjekleurige zaadmantel.

Geeft verder talrijke vruchten die donkerrood zijn met oranje zaden.

Komt uit Sachalin en Japan en wordt 3-4m, hoog.

Siberische kardinaalshoed.

Meeldraden en bloemen zijn purper.Bladstelen is een vijfde van de bladlengte, vrucht is roze.

Uit; http://www.onlineplantguide.com/Plant-Details/857/

Euonymus americanus L. (uit Amerika) Bladverliezende struik van 2m.

Leerachtige tegenoverstaande bladeren van 10cm lang.

Geelgroene bloemetjes met wat roodachtige blaadjes.

Fel rode zaadjes.

Strawberry bush.

9. Uit J. C. Kraus.

=Euonymus atropurpureus, Jacq. (donkerpurper) Een bladverliezende en purperbloeiende kardinaalsmuts.

Is in het land van oorsprong is het gewas bekend als burning bush naar zijn vele rode zaden en rode hoed die op een afstand een helder aanzicht geeft.

Is afkomstig uit N. Amerika en in 1765 beschreven.

De struik wordt door de Indianen onder de naam wahoo gebruikt tegen waterzucht en leverkwalen.

Eastern wahoo of burning bush.

Uit commons.wikipedia.org

Euonymus oxyphyllus, Miq. (scherpbladig) Bladsteel is 4-6mm lang.

Bladeren zijn 4-9cm lang en heldergroen, onderkant is iets lichter met 4-5 paar zijnerven, breed/elliptisch met spitse top en fijn gezaagd

Jonge twijgen zijn duidelijk kantig en eerst groen, later grijs/bruin.

Knoppen zijn spits en 5-7mm lang, aan de top en vooral de eindknop is groter.

Bloeit in mei met groene en iets bruin getinte bloemen in weinig bloemige en lang gesteelde wat overhangende trossen.

Vrucht is donkerroze en bijna rond, 1cm in doorsnede en meestal 5hokkig, zaden met oranjekleurig zaadmantel.

Vermeerderen door zaaien of afleggen.

Een hoge en brede struik.

De spitsbladige komt uit Japan en wordt 5-7m hoog.

10. uit plantillustrations.org

Euonymus hamiltonianus, Wall. var. maackii (Francis Buchanan, later bekend als Francis Hamilton (Buchanna-Hamilton) was een Schotse doker en botanist die in India leefde, 1762-1829, Richard Otto Karlovich Maack, Duitse plantenverzamelaar en botanicus in Rusland, 1825-1886) Bladeren zijn 4-7cm breed en meestal 2-3 maal zo lang als breed en in de nazomer rood.

Groene bloemen komen in juni met purperrode helmknoppen.

Vruchten is 4hokkig en tot 8mm in doorsnede, donkerroze, zaden met oranjekleurig zaadmantel die het zaadje soms niet geheel omsluit.

Een brede struik met groene, afstaande twijgen.

Komt uit China/Japan en wordt 3-4m hoog.

Aziatische kardinaalshoed, Hamilton ‘s spindle tree.

12. var. yedoensis (stad Yedo in Japan, nu Tokio) heeft bladeren van 10-14cm lang die langwerpig eirond zijn en meestal met de grootste breedte boven het midden aan een bladsteel van 1.2cm, in de herfst mooi bruin/rood.

Vrucht is lichtgeel, roze of wit, bladstelen zijn meestal een derde van bladlengte.

13. uit www.cnseed.org

Euonymus bungeanus, Maxim. (Baltisch, Duitse botanist Alexander Georg von Bunge, 1803-1890) Bladsteel is 3.5cm lang.

Bladeren zijn 5-10cm lang en helder groen, onderkant iets lichter en in de herfst geel, ovaal met plotseling toegespitste top, fijn gezaagd.

Winterknoppen zijn tot 1cm lang, bruin en spits.

Bloeit eind mei, begin juni met kleine en lichtgele bloemen met purperen helmknoppen in weinig bloeiende okselstandige trossen.

Vruchten zijn tot 1cm in diameter, 4 hokkig en geel/wit met wat roze, zaden zijn violet/roze met oranjekleurige zaadmantel.

Hoge struik met opgaand groeiende takken en afstaande wat overhangende twijgen.

Uit N. China wordt 6m hoog.

Winterberry euonymus.

Blad is altijd groen of half wintergroen.

Uit; https://www.flickr.com/photos/107850628@N08/10734592645

Euonymus grandiflorus Wallich. (grote bloemen)

Een heester van 2-4m.

Witte bloemen in juli.

Groene bladeren, half wintergroen.

Mooie herfstkleur.

Winterhard.

Uit China en Nepal.

14. uit www.pendernursery.com

Euonymus kiautschovicus, Loes. (Euonymus patens (uitstaand of wijd uitgespreid) Bladeren zijn heldergroen en bijna leerachtig, ovaal en op mindere standplaats verliest het een gedeelte van zijn bladeren.

Jonge twijgen zijn grijs/groen en gegroefd of kantig, vooral de laagste twijgen kruipen en maken wortels.

Bladsteel is een cm. lang. Bladeren zijn 5-8cm lang en 2-4cm breed, heldergroen met lichtgroene en duidelijk zichtbare nerven, onderkant grijs/groen en soms wat roestig gekleurd, nerven zijn onduidelijk zichtbaar.

Bloemen zijn viertallig en groen/geel, 5-8mm in diameter en staan in kort gesteelde en tamelijk brede, schermvormige tuilen.

Vruchten zijn bijna rond en roestrood, zaden licht bruin met oranje/rode zaadmantel.

Vermeerderen door zomerstek.

Een zeer breed uitgroeiende struik.

Komt uit O. en Midden-China en wordt 3m hoog.

15.

Euonymus fortunei, Hand. Mazz. (Engelse botanist Robert Fortune die planten in China verzamelde, 1812-1880) is een vormenrijk soort met grote verspreiding in Azië, Japan, Korea en China.

Het zijn meestal wintergroene kleine struiken of bodembedekkers. Komen ze een obstakel tegen dan gedragen ze zich als een klimmer en hechten zich vast door middel van hechtwortels. Er zijn een paar var.;

Euonymus fortunei var. fortunei ( var. Acutus (scherp). China, Korea.

Euonymus fortunei var. radicans (Sieb. ex Miq.) Rehd. (Euonymus radicans (wortelend). Japan. Die heeft de meeste cultuurvormen.

Euonymus fortunei var. vegetus (Rehd.) Rehd. (krachtig, actief) N. Japan (Hokkaidō), twijfelachtig afgescheiden van var. radicans (Bean 1973).

Kletter-Spindelstrauch of Kriech-Spindelstrauch.

Jeugdfase.

De soort heeft een duidelijke jeugdfase die vergelijkbaar is met die van de klimop. In de jeugdfase is de plant bodem bedekkend en soms klimmend. Later kan het gewas de volwassen vorm aannemen en er totaal anders uit zien dan de gekochte plant. Snoei je ze, dan bloeien ze dus niet

In jeugdfase is het blad donkerder met lichtere nerven en zwak getand. De volwassen vorm heeft groter en groen tot lichtgroen blad. Vooral van de cv.’Coloratus’ waren er vele typen in omloop.

Vormen.

Door de fa Darthuizen is er een type gekozen die vegetatief vermeerderd wordt, de’Dartճ’sBlanket,’ Die heeft vrij grote bladeren die in de herfst opvallend diep bronskleurig verkleuren met purperrode onderzijde, de kardinaalskleur. Een platte groeier met enkele opgaande takken.

In de var. vegetus gaan diverse vormen schuil die vanouds bekend waren door de brede opgaande tot kruipende typen waarvan de takken vaak wortelen. Uit een rijk met bessen bezette vorm, de ‘Vegetus Cardinal,’ selecteerden ze de ‘Dart’s Cardinal,’. Deze plant wordt in de biologische bestrijding gebruikt als indicator voor de taxuskever. Door deze plant op verschillende plaatsen in de gewassen te planten komen daar de kevers op af die aan deze plant de voorkeur geven. Zie je hieraan vreterij dan kan je een bestrijding overwegen.

Een volwassen vorm De witgele vruchten en zaden met een prachtig oranje zaadmantel steekt mooi af tegen de frisgroene bladeren. Een plant die geschikt is voor bloembinderij. Het gewas wordt een meter hoog.

‘Coloratus’, is een breed opgaande vorm en zeer spreidend. Bladeren zijn breed elliptisch, donkergroen en in de herfst bronsachtig.

De Emerald vormen stammen uit Amerika, ook met groene vormen als de Sarcoxie, die afkomstig zijn van Sarcoxie nurseries in Missouri. ‘Sarcoxie’, wordt wel een halve meter hoger, 1.5m, zelfhechtend met grote en breed elliptische bladeren die glanzend groen zijn.

Bontbladige zijn er in behoorlijke hoeveelheid.’Emerald Gaiet,’ is een uitstekende bonte Amerikaan die bij keuringen in Boskoop drie sterren kreeg, ofwel uitstekend. Dit is een breed opgaande plant met zilverwit gerande bladeren en geschikt voor lage heggetjes of randen, zelfs in plantenbakken.

‘Emerald Gold’, is een klein bladige goudbonte en in de winter kleurt die door de kou wat rood. Ook met drie sterren, c’est la cuisine.

‘Aureomargina,’ is de goudbonte vorm die je wel eens in de kamer tegenkomt.

Ook ’Gracilis’, een zilverbonte met kleine, sierlijke blaadjes.

‘Radicans ‘is een kruiper met donkergroene wratachtige twijgen die zeer gemakkelijk wortelen waarom het zeer veel voorbodembedekking gebruikt wordt.

‘Minimus,’ is een dwergvorm.

16. uit de.academic.ru

Euonymus japonicus, L. (uit Japan) Bladsteel is rond 1cm lang, Bladeren zijn 3.5-6cm lang en 1.5-3.5cm breed, glanzend donkergroen met lichter gekleurde middennerf, van onderen lichter waar de nerven onduidelijk zijn, leerachtig, omgekeerd eirond meestal met de grootste breedte boven het midden. Top is stomp en soms bijna afgerond, gezaagd met stompe tanden.

Knoppen zijn eirond en aan de top van de twijgen meer gerekt en puntig toelopend.

Bloeit eind juni met groen/witte viertallige bloemen in verlengde schijnschermen.

Vruchten zijn 6-8mm in diameter en niet geribd, 4hokkig en roze/rood, zaden zijn wit met oranjekleurig zaadmantel.

Een hoog opgroeiende struik van 5m hoog met stevig opgaand groeiende, donkergroene en vrijwel niet kantige, niet wortelende twijgen.

Is beschreven in 1804.

‘Macrophylla,’ heeft grote eironde bladeren, ‘Pulchellu’, met kleine bladen en ‘Pulchellus Albovariegatus,’ heeft een witte rand.

Ook zijn er bonte vormen als ‘Aureomarginata,’Duc d’couռ met golvend groen en geel gevlekte bladeren. ‘Flavescens’, loopt geel uit.

Japanse kardinaalsmuts, Japanese spindle tree. Japanischer Spindelstrauch.

Uit www.plantexplorers.com

Euonymus myrianthus, Hemsl. (veel bloemig) Een groenblijvende struik met tamelijk dunne en grijs/groene twijgen.

Bladstelen zijn 1cm lang. Bladeren zijn 5-8cm lang en 3.5-5cm breed, matglanzend tot dof donkergroen en van onderen iets lichter, eivormig en tamelijk stevig, de top is meestal plotseling toegespitst, gezaagd/getand.

Bloeit in juni/juli met kleine geel/groene bloemen in weinig bloeiende okselstandige trossen.

Vruchten zijn geel/wit, gevleugeld en vierkantig. Zaden met geel getinte zaadmantel.

Vermeerderen door zomerstek.

Is gevoelig voor vorst.

Komt uit W. China en wordt 4m hoog.

Vermeerderen.

Deze heesters mogen niet of weinig gesnoeid worden, hoogstens wat dunnen.

De gewone kardinaalsmuts wordt gewoonlijk gezaaid vlak na de oogst van de vruchten, in oktober. Of stratificeren en zaaien in maart, zaad bedekken. Ook kan er winterstek van genomen worden. Ook kan er zomerstek van gemaakt worden. Dit gebeurt het meeste met de bladhoudende vormen. Ze wortelen heel gemakkelijk.

Neem een topstek in augustus met drie bladparen, verwijder het onderste bladpaar, dan verwond je het ooggedeelte licht, zoals je met de duimnagel zou doen. Planten in stekgrond, aangieten, plastic erover heen en elke week even controleren op vochtigheid, droogte en schimmels. Laat het plastic er dan een paar uur af zodat het blad wat opdroogt en bedek het dan weer. De luchtvochtigheid is hoog genoeg als het plastic bedekt is met waterdruppeltjes, je kan de plant dan niet zien. De waterdruppeltjes houden ook ultraviolette stralen van de zon tegen, op droge plekken komt de zon er door en verbrandt het gewas. Je kan ook een halvarinebakje nemen, een paar cm. stekgrond erin, (dat is gezeefde potgrond zonder mest) plastic eroverheen en vastbinden met een elastiekje Na enkele weken/maand is het stek geworteld, de plant begint dan te groeien, langzamerhand meer luchten en tenslotte het plastic eraf halen. Licht bemesten. De meeste stek moet in de winter vorstvrij worden gehouden. In buiten brengen na de ijsheiligen, half mei.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl