Wisteria
Over Wisteria
Blauwe regen, vorm, klimplant, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, planten, teelt,
Uit de.academic.ru
Dit is een geslacht van aantrekkelijke grote klimmers, de nobelste van de houtachtige noordelijke klimmers, tot 20m.
Erwtachtige bloemen komen in blauw, lila, purper en wit in lange hangende trossen van 10-80cm. Kelk is klokvormig en 2lippig en getand, vlag is groot en aan de voet met 1, zelden 2 aanhangsels, vruchtbeginsel is kaal of behaard, stampervoet omringd door een gelobde schijf, stijl is kaal. Peul is gesteeld en plat, leerachtig en komt aan het eind van de trossen die met 2 kleppen openspringt
Ze bereiken een hoge ouderdom met houtige stammen die verschillende cm’ s in diameter bereiken, 20m hoog en spreiden 10m uit.
Bladeren zijn geveerd en afwisselend geplaatst met 9-13 deelblaadjes, meestal blad verliezend, 15-35cm lang
Ze groeien in elke grond, niet te droog en wel humusrijk, in de zon als schaduw. In de zon is de bloei beter.
2 soorten komen voor in O. Amerika en 8 in O. Azië. Sommige klimmen links om als de Chinese blauwe regen, anderen gaan rechts om zoals de Japanse blauwe regen. Zijn over het geheel giftig.
De zo genoemde altijdgroene Wisteria is Millettia megasperma, (vele zaden).
Symbool van ik kleef aan je, I cling to thee.
Fabaceae, vlinderbloemige, Galega klasse.
1. =Wisteria floribunda, DC. (rijk bloeiend) komt uit Japan en wordt 8-30m en wordt niet meer gekweekt. Klimt rechts om, met de klok mee.
Glimmende donkergroene geveerde bladeren van 10-30cm met 9-13 deelblaadjes van 2-6cm lang.
Zeer lange geurende bloemtrossen van bijna een halve meter in wit, roze, violet of blauw laat in het voorjaar. Bloeit pas met ouderdom, niet in de jeugdfase.
Vele giftige bruine peulen van 5-10cm lang.
Wel zijn er verschillende cv’s van.
’Macrobotrys’ heeft zeer lange en smalle bloemtrossen die tot 60cvm lang kunnen worden en in Japan tot ruime meter. Maar jonge planten bloeien te slacht en wordt dus vrijwel niet meer gekweekt, ook de winterhardheid laat te wensen over.
’Alba’ heeft zuiver witte bloemen in 60cm lange trossen.
’Rosea’ met lila/roze bloemen die aan de top van de kiel en vleugels purper zijn. ook zijn er vormen met dubbele bloemen.
Japanse blauwe regen, Duits Japanische Wisteria.
4. uit www.talltreesgroup.com
Wisteria frutescens Poir (struikachtig) is een houtige bladverliezende klimplant van 15m die met de klok meedraait.
Dichte trossen van blauw/purperen 2-cm wijde bloemen in trossen van 5-15cm lang laat in het voorjaar. Het zijn de kleinste bloemen van dit geslacht, wel gebruikt als bonsai plant.
Glimmend donkergroen geveerd blad van 10-30cm met 9-15 ovale deelblaadjes van 2-6cm lang.
Vele giftige bruine peulen van 5-10cm lang. kan tegen schaduw, maar bloeit alleen in de volle zon.
Groeit in vochtige gebieden van zuidelijk N. Amerika. Lijkt veel op Wisteria macrostachya Nutt, de Kentucky Wisteria.
American wisteria, Duitse Amerikanische Wisteria.
2. Uit Botanical register.
Wisteria sinensis, Sweet. (China)
In het voorjaar, als de bladeren ontluiken door de trekkende kracht van zon, lijkt het wel of dit gewas zich nog in winterrust bevindt. Halfweg mei komt er toch leven en verschijnen er een vijftigtal vlindertjes aan een tros die als watervallen over te takken heen spreiden. Deze golven rollen over de houten stellingen van de pergola heen en lossen zich op in het zachte wuivende groen van het grastapijt. Dezelfde tijd worden de bloemknoppen bedreigd door de nachtvorsten.
Opvallend is hun klimrichting. De Chinese klimt van links naar rechts, tegen de zon in met welriekend blauw en alle bloemen komen vrijwel gelijk met het blad, terwijl de floribunda een slechte en late bloeier is met bleke bloemen in ijle trossen die vrijwel geen geur dragen en ook de verkeerde kant op klimt.
Een ander verschil tussen de Chinese en floribunda is het aantal deelblaadjes aan een steel, de Chinese heeft er minder dan 14 en de ander 13 tot 19. De floribunda wordt gebruikt als onderstam. Let hierop bij het kopen van een plant. Ook dat in pot gekweekte planten het beste aanslaan. Dan zijn ze ook in de zomer te kopen.
Bloemen staan in kortere en bredere bloemtrossen die sterker geuren en intensiever gekleurd zijn en al bij 2jarige planten te voorschijn komen terwijl floribunda pas op late leeftijd bloeit.
Bladeren zijn hoogstens 25cm lang met 5-6 paar kort gesteelde deelblaadjes van 5-8cm lang en 2-3.5cm breed, elliptisch met toegespitste top.
Bloeit in mei/juni, soms nog in de nazomer, violet/blauw in 20cm lange en dichte trossen met bloemen van 2.5cm lang, alle bloemen gaan vrijwel gelijk open, kelk is behaard en kort getand, vlag is groot en aan de voet lichter gekleurd, bloemsteel tot 2cm lang. Peul 10-18cm lang en plat, grijs behaard wat je hier zelden ziet.
De blauwe regen is zo genoemd naar zijn geurende blauwe tot purperen bloemen. Wordt 6-8m en hoger. Is beschreven in 1816. kan wel meer dan 100 jaar oud worden.
Chinese blauwe regen, Chinese wisteria. Chinesische Wisteria, Chinesischer Blauregen.
Vormen.
Een mooie vorm van de Chinese is de ‘Prolific’ met een iets langere bloemtros en uitzonderlijk rijk bloeiend. Soms herhaalt het dit luchtigjes in de herfst. Deze soort heeft vrijwel altijd elf blaadjes. Een witte cv. ‘Alba’ in 1846 en een dubbele gevonden in 1882.
Naam, etymologie.
(a) De Amerikaanse plant kwam al in 1725 naar Engeland en heette eerst Carolina kidney bean tree. Die werd nooit populair.
(b) Vroeger heette het gewas Glycine, als oost Aziatische klimplant werd het gewas door Linnaeus met het huidige Phaseolus geslacht Glycine verenigd. In Frans kwam het woord glycine al midden 18de eeuw voor, het Duits heeft Glyzinie, Glyzine, of Glycinie.
(c) In 1816 werd Wisteria sinensis in Engeland ingevoerd door een Franse missionaris. Engelse grape flower vine, fiji of fu ji of Japan.
(d), Onze blauwe regen.
(e) Door Nuttall werd de plant Wisteria genoemd ter eren van zijn vriend Caspar Wistar, 1761-1818, hoogleraar in de anatomie te Philadelphia en schrijver van een beroemd geworden boek over anatomie en lid van een natuurhistorische vereniging. Engelse wistaria en Duitse Wisterie, Wistarie.
(Nuttal spelde de naam als Wisteria en Wistaria was een latere aanpassing. Onder Amerikaanse code heeft het geslacht de naam gekregen van Kraunhia)
(f) Japanse blauwe regen, Japanese wisteria, Duits Blauregen.
Planten.
Vermeerderen door afleggen. Stekken in mei/juni met 1% ibz. Zaaien in april, zaad 2 dagen laten voorweken, dit valt meestal tegen, eerst wachten tot ze goed bloeien. Enten op eigen wortel al vroeg in het voorjaar.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl