Cicerbita

Over Cicerbita

Alpenmelksla, vorm, kruiden, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, planten, teelt.

Uit C. Lindman.

Het zijn meestal krachtige, meerjarige kruidachtige planten.

De bladeren zijn liervormig, of geveerd met een eindblad die duidelijk groter dan de zijbladeren is. De duidelijk ongelijke verdeling van de bladeren onderscheidt ze van de nauw verwante Lactuca.

De bloemen zijn blauw tot violet en staan in eindstandige trossen.

De vrucht is niet gesnaveld.

Er zijn een 20-25 soorten die in het N. Halfrond voorkomen, N. Afrika. Een soort (Cicerbita tianshamica) wordt wel als sierplant gebruikt.

Asteraceae, Cichorium klasse.

Cicerbita alpina, Wallr. (uit de Alpen) (Sonchus alpinus, L.) Onderste bladeren zijn liervormig geveerd en lang gesteeld met driehoekige, eivormige, getande slippen en zeer grote, eirond en lang toegespitste eindslip, de overige bladeren met korte gevleugelde steel of stengelomvattend, alle bladeren onbehaard en met blauw/groene achterkant.

Opstaande, holle stengels die soms vertakt zijn, bovenaan violetkleurig en klierachtig behaard Flinke trossen van ca. 2cm grote violet/blauwe bloemhoofdjes met klierachtig behaard omwindsel in juli/augustus.

Uit Alpen, Pyreneeën en Karpaten, wordt 60-120cm hoog

'Albiflora’, is de wit bloeiende vorm.

(gele bloem is Sonchus arvensis)

Naam, etymologie.

Cicerbita, van cicharba, oude Latijnse plantennaam van onzekere betekenis.

De oude naam was Mulgedium, van mulgeo: melken, en zo genoemd naar zijn melkachtig sap. Het geslacht is nauw verwant aan Lactuca en verschilt door de blauw of witte bloemen en de ovale vrucht die een bekvorm heeft

Het is ook nauw verwant met Sonchus.

Alpensla, Alpenmelksla, bergsla, Franse laiteron des Alpes, Duitse Alpen Milchlattich, blauer Bergkohl, Berghasenkohli, Gansdistle, fette Henne en Waldmohren. Alpensla, Engelse Alpine blue sow thistle. De plant is bij bergboeren zeer geliefd omdat daardoor de melkproductie bij een koe stijgt. Talrijke volksnamen zijn er mee verbonden; Milchkraut, Milchdistel, Schmettenwurz (Schmetten; room), Chalberchernechrut. W. Zwitserland als tzougras. De Lappen eten de bittere smakende stengel in rendiermelk gekookt als groente.

Uit talent.paperblog.fr

Cicerbita bourgaei, Beauv .(naar Bourgas, stad in Bulgarije of Franse botanist Eugene Bourgeau, 1813-1877?) Zeer grote bladeren zijn liervormig geveerd met getande slippen en zeer grote, spitse eindslip, aan de achterkant bij de nerven behaard.

Opstaande stengels die bovenaan sterk vertakt zijn.

Piramidevormige en 40-80cm lange tros van kleine, lila bloemhoofdjes met onbehaard omwindsel in juli/augustus.

Uit de Kaukasus ,wordt 175-225cm hoog.

Uit J. Kops, www.BioLib.de

=Cicerbita macrophylla, Wallr. (groot bladig) Onderste bladeren zijn zeer groot en liervormig geveerd met hoekige zijslippen, grote hartvormige eindslip en breed gevleugelde steel, de overige bladeren zittend en allen klierachtig behaard.

De opstaande stengels zijn bovenaan vertakt en stijf behaard.

Flinke trossen van zeer grote hemelsblauwe bloemen die veel op het witlof lijken met klierachtig behaard omwindsel in juli/augustus.

De vrucht is geribd.

Een meerjarige en woekerende plant.

Komt uit de Kaukasus en wordt 150-225cm hoog.

Grossblattriger Milchlattich.

Gebruik.

In Lapland groeit het bij de bomen en begin van de bergen en wordt terja genoemd.

De melkachtige stengel wordt afgepeld en rauw gegeten. Het is wel extreem bitter, de Laplanders zijn eraan gewend. Alleen in jonge toestand kan het gegeten worden en zo gauw als de plant begint te bloeien worden de stengels hard en houtig.

Uit www.biolib.de

Cicerbita plumieri, Kirschl, (Charles Plumier, Franse botanicus, 1646-1704) (Sonchus plumieri) Bladeren zijn liervormig geveerd met driehoekige getande slippen, blauwachtig/groen, de onderste gesteeld en de bovenste met hartvormige voet en stengelomvattend.

Opstaande stengels die bovenaan vertakt zijn, dicht bebladerd.

Grote trossen van blauwe bloemhoofdjes met violet omwindselblaadjes in juli/augustus.

Uit de Pyreneeën en W. Alpen wordt 60-125cm hoog. Franse Alpenmelksla, Franzoischer Milchlattich.

Planten.

Sterk groeiende mooie planten die veel ruimte vragen. Ze groeien goed in vrijwel elke grond, maar het beste in kalkhoudende grond op behoorlijk vochtige en niet te zonnige plaatsen

Vermeerderen door scheuren en zaaien.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl