Adoxa

Over Adoxa

Muskuskruid, vorm, kruiden, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, planten, teelt. file:///Users/niekkoomen/Sites/Volkoomen/A/Adoxa.html

Uit O. Thome, www.BioLib.de.

Een familie die door sommigen onder de Caprifoliaceae wordt gebracht en door anderen onder de Araliaceae.

Adoxa is een geslacht van 1 soort. Adoxaceae.

Adoxa moschatellina L. (muskus geurend) De bladen komen vanuit de wortel en zitten aan zeer lange stelen, ze zijn driemaal verdeeld, gelobd en ingesneden.

Muskuskruid heeft een kleine bloem van een licht groene kleur die wat wel wat op de bladkleur lijkt, maar geler. Ze groeien in eindstandige hoofdjes met een 5 stuks bij elkaar. De bovenste bloem heeft vier bloembladen en 8 meeldraden, de vier eronder hebben vijf bloembladen en 10 meeldraden Die staan opvallend in paren en dragen 1cellige stampers.

De plant draagt knollen onder de grond. Die knollen zijn wit, vlezig en getand, ze kruipen en zijn meerjarig

Het is een voorjaarsplant van schaduwrijke plaatsen, een van de kensoorten uit de klasse van het eiken-beukenverbond.

Als het regent, of als ze nat zijn, ruikt de bloem en de kleine plant geheel naar muskus, vooral tegen de avond.

Het muskuskruid verschijnt in Engeland, in Centraal en Zuid-Europa en noordelijk, Azië, meestal onder hagen, loofbossen en tuinen. Ook in de sub alpine en arctische gebieden van Noord-Amerika. Een onaanzien­lijk kruid van een 10cm hoog.

Naam, etymologie.

(a) Adoxa is een Griekse naam en komt van a: zonder, doxa: aanzien. Het betekent nederig of onaanzien­lijk, en is dan ook een kleine plant. De plant is het symbool van zwakte.

(b) Uit het Griekse moskos kwam het Latijnse muscus: muskus, en zo het muskuskruid, Engels moschatel, muskroot en musk crowfoot Duitse Bisamkraut (van Hebreeuws bosam: aroma, naar het sterk riekende sap van het bizamdier) en Moschusblum­chen, Zwitsers Bisamrosli, Bisechrut, Bismetblueme, Moschuschrut Franse herbe musquee, petite musque of moscatella. In Italiaans, Spaans en Portugees is het moscatelina. Het is de desmewort van de Denen en de desmanssort van de Zweden.

(c) De kleine groene bloemen staan in dobbelsteenachtige hoofdjes, vandaar de Engelse naam townhall clock, omdat de zijkanten op die van een klok lijken.

(d) Het is de Good fryay flower omdat het in die tijd bloeit, eind maart tot midden mei.

(e)Het heeft dan ook verscheidene rustieke namen als glory less, bulbous fumitory, hollow root, five faced bishop.

(f) Een verwijzing naar de fumitory of aardrook is er ook in Duits, Waldrauch en Waldraute bij Bock.

Planten.

Zaaien op warmte. Adoxa heeft een merkwaardige wijze van kiemen. Als de bevruchting heeft plaats gevonden verlengen de vruchtstelen zich en krommen zich als een kurkentrekker en drukken daardoor de vruchtjes in de grond. Nadat de zaden gekiemd zijn komen er helderwitte draden uit de kiemplantjes tevoorschijn. Die verlengen zich door de losse grond en zenden jonge plantjes naar boven, ver van het kiembed der zaden. Op bepaalde plaatsen bevinden zich bekervormige schubben in die draden waar ze zich kunnen vertakken. Hierdoor bereikt de plant dat de zaden elkaar niet hinderen in de ontwikkeling en zorgt er voor dat de dochterplanten elkaar niet te veel in de weg staan. Waar je Adoxa dan ook ontdekt, je vindt ze steeds in grote groepen bij elkaar.

Een andere manier is door de plantjes in juli/augustus los te steken en als een soort stekje te planten in een stekbakje zodat ze kunnen wortelen. Wat plastic er op zorgt dat ze geen vocht verliezen en sneller aanslaan.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl, en: volkoomen.nl