Thujopsis

Uit J. Zuccarini, www.BioLib.de.

Op de Thuja gelijkend is Thujopsis, maar heeft 4-5 zaden per zaadschub in de kegel.

Vertakt zich sterker en is vaak meer struikvormig, bredere en plattere twijgen.

De plant heeft glanzend groene, maar vooral plattere bladen met brede bladschubben die aan de onderkant opvallend grote witte en zilverkleurige huidmond vlekken bezitten. Daardoor is de kleur zilver schemerend lichtgroen.

Pinaceae, cipressen.

1 soort.

Thujopsis dolobrata, Sieb. et Zucc. (bijlvormig) komt voor met maar 1 soort in dit geslacht.

Platte twijgen van 5-6mm breed.

Schubvormige bladeren zijn dakpansgewijze aanliggend en langwerpig/spatelvormig, glanzend donker groen, aan de achterkant met zilver/witte strepen of soms bijna geheel wit, de schubben op de smalle kant van de twijgen zijn sterk gebogen en lang toegespitst.

Ronde kegels van 13-18mm dik met 6-10 schubben met omgebogen top.

De hiba cipres groeit hier vrijwel nooit tot boom, meestal tot een meertakkige struik en doet het als een van de weinige coniferen goed in de schaduw, zelfs op het noorden. Liefst op humus houdende gronden.

Deze boom/struik groeit in de bergen van Japan en wordt daar 15-35m hoog, hier 6m. De op de grond overhangende takken wortelen daar dan wederom zodat er op den duur een bomengroep ontstaat vanuit 1 oorspronkelijke boom. Is hier in 1853 ingevoerd en in de botanische tuin van Leiden geplant.

Thujopsis dolabrata var. dolabrata. Centraal en zuid Japan. Scheuten zijn minder dicht vertakt met wat grotere bladeren en sterk verdikte kegelschalen. Thujopsis dolabrata var. Hondai Makino, (naar zijn vinder Soichiro Honda) Noord Japan. Scheuten zijn meer dicht vertakt met wat kleinere bladeren en niet verdikte kegelschalen.

‘Nana’ wordt een 70cm hoog met fijnere twijgen en half zo grote bladeren die lichter van kleur zijn, vaak treft men aan de twijgen lijnvormige jeugdbladeren aan. ‘Variegata’ is een bonte vorm.

Naam, etymologie.

Thujopsis of Thuyopsis, op Thuya, opsis: gelijkend. Thuiopsis van Endlicher uit 1847 en Thuyopsis van Parlatore uit 1868, Thyiopsis van Ascherson & Graebner uit 1897 hebben het niet gehaald, de origine spelling is van Siebold en Zuccarini in 1842.

Hibacypres, Engelse broad leaved arbor-vitae, hatched leaved arbor vitae, Duitse Hiba-Lebensbaum. In Japan heet het hiba en asunaro, een populaire allegory voor de betekenis achter asunaro is Asu wa hinoki ni narou: morgen wordt het een hinoki cipres, zie Chamaecyparis obtusa.

Gebruik.

De boom levert in zijn vaderland waardevol en duurzaam hout en wordt geplaatst om tempels. De hiba cipres is een van de 5 heilige bomen uit het oude Japan.

Vermeerderen.

Neem in februari de topstekken van een 10cm lengte, liefst van een wat jonge plant. Het stek moet van onderen iets verhout zijn, een geel/bruinverkleuring krijgen. Daardoor rot het minder, het wortelt het best tussen die twee kleuren. Trek het onderste twijgje eraf.

Plaats de coniferen in een koele ruimte, 10 graden, de bodemwarmte moet wel hoger zijn, een 14 graden. Dan gaat de wortelvorming door en heeft het gewas geen last van de voor hen hoge temperatuur, gaat dus niet groeien. Planten in stekgrond, aangieten, plastic erover heen en elke week even controleren op vochtigheid, droogte en schimmels. Laat het plastic er dan een paar uur af zodat het blad wat opdroogt en bedek het dan weer. De luchtvochtigheid is hoog genoeg als het plastic bedekt is met waterdruppeltjes, je kan de plant dan niet zien. De waterdruppeltjes houden ook ultraviolette stralen van de zon tegen, op droge plekken komt de zon er door en verbrandt het gewas. Je kan ook een hoog saladebakje nemen, een paar cm. stekgrond erin, (dat is gezeefde potgrond zonder mest) plastic eroverheen en vastbinden met een elastiekje Na enkele maanden is het stek geworteld, de plant begint dan te groeien, langzamerhand meer luchten en tenslotte het plastic eraf halen. Licht bemesten. In buiten brengen na de ijsheiligen, half mei.

Zaaien in maart/april bij 15 graden.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/