Entada

Naam, etymologie.

Entada is de naam in Malabar. (synoniem Pusaetha)

Uit Missouri botanical garden.

30 soorten van hoge klimmers komen voor in de tropen, de meeste soorten groeien in de Afrikaanse steppen als kleine bomen.

Anderen zijn tropische, houtachtige en ongedoornde klimmers. Het geslacht is opmerkelijk vanwege de peulen die soms meer dan een meter lang kunnen zijn, die zeebonen hebben waarschijnlijk een gemeenzame voorouder gehad vanwege de verspreiding over het water.

Bladen zijn gedeeld.

Bloemen zijn niet vlinderachtig, wit of geel en staan in dunne aarachtige trossen.

Fabaceae, vlinderbloemige, Adenanthera klasse.

=Entada gigas (L.) Fawc. (gigantisch groot) is een snel groeiende liaan uit Tropisch Amerika, kan 30m groeien in 18 maanden en groeien vaak in open gevallen plaatsen waardoor ze op bomen groeien die dan weer te zwaar worden en omvallen.

Zeeharten, Engels see hearts, Frans le cϵr de la mer naar de hartvormige bonen.

De bonen zitten in rondachtige peulen die met een stuk of 10 aan elkaar zitten en samen een gedraaide peul vormen, plaatselijk escalera de mono en Engels monkeys ladder en kunnen 1-2m lang worden.

Uit wangkwan.vivian.com.hk

Entada phaseoloides, Merr. (slaboonachtig) En reusachtige liaan die met het eind van de bladsteel in de hoogste bomen van het oerwoud klimt en tenslotte een liaan wordt van vele tientallen meters.

Witte bloemen.

Deze plant is bekend om de enorme en dwars gelede peul.

Uit tropisch van de oude wereld, Afrika, is beschreven in 1780.

Hiervan was een zeer groot exemplaar van in Lands plantentuin te Buitenzorg bekend.

De peulen worden soms meer dan 1m lang en een handbreed en zijn een van de grootste vruchten van het plantenrijk. Ze zijn ronder, houtiger en stijver dan die van E. gigas. De zaden worden door zeestromen vaak ver verspreid, soms tot IJsland en Groenland.

De zaden gaven Fridjof Nansen de weg aan om door de Noordelijke IJszee te varen.

Naam.

Engelse sea-beans of sword bean, match box bean of Queensland, cacoon of cocoon, scitimar pod plant of filbert tree, Duits Riesenhulse. Apenladder genoemd omdat die dieren er hun turnoefeningen mee zouden doen. Omdat de zaden uitgehold werden en gevuld met snuif werden ze vaak snuff-box sea beans genoemd. Ze nemen een goede polis aan en kunnen goed gelakt worden, soms met initialen erin, kettingen, als muziekbonen in een soort rammelaars.

Uit to.wikipedia.org

Entada scandens, Benth. (klimmend) is vrijwel gelijk en maakt ranken van 4-5m en geeft grote glanzend donkerbruine tot purperrode zaden.

In de Tonga taal heet het Paʻanga, in Duits Meerbhonen, westindische Haselnsse of St. Thomasherzen genoemd zijn 1-2cm lang en 5cm doorsnede. Aan snoeren dienen ze als voetkettingen die in traditionele kleren van de Kailao dansen gedragen worden. Verder als speelfiguren en in een oud spel dat Lafo heet gebruikt. Drem herb of snuff box sea bean.

Uit Rheede tot Drakenstein.

Entada rheedii Spreng. (Hendrik Adriaan von Rheede tot Draakestein, 1637-1691) is een grote houtachtige klimmer.

Zaden zijn ook bekend als Afrikaanse droomkruid zaden of zeebonen. Het zijn grote, platte zaden met een glanzend donkere chocoladekleur met een duurzame huid. Ze worden aangespoeld gevonden op stranden in de hele wereld, het vaakst echter aan de oostkust van zuidelijk Afrika. Oorspronkelijk komen ze van bomen en struiken die voorkomen van nabij Durban (Zuid-Afrika) tot in noordelijk Afrika, India, Azië en Australië. De zaden vallen van de moederplant in waterwegen en rivieren en drijven mee totdat ze de oceaan bereiken. Ze blijven drijven dankzij een luchtreservoir binnenin. Daarom is deze plant wijd verspreid in de tropen van de Indische Oceaan.

De extreem grote zaden worden vaak als geluksbrenger of talisman meegedragen of aan een ketting gehangen. Er is eens van gezegd dat het geluk begint binnen twee uur nadat je de Entada rheedii boon hebt ontvangen. Uit de harde zaadhuid maakt men doosjes en andere voorwerpen. Het zaad bevat giftige saponinen, maar wordt in Queensland door de inboorlingen wel gegeten nadat zij op verschillende wijze de saponinen verwijderd hebben. Met die saponinen is het geschikt voor het reinigen van kleren en hoofdhaar wat zelfs het ongedierte zou doden. De geroosterde zaden, hoewel bitter, werden door de kraamvrouwen gegeten om: ‘t lichaam op orde te brengen.’ In de pasars vind je de vruchten onder de Maleise naam akar beloeroe, Javaans bendoh of gandoe.

Tabak gemaakt van de witte substantie aan de binnenkant wordt al eeuwenlang gebruikt om intense dromen op te wekken, ook van de gedroogde en gerookte bladeren. Droomkruid. African dream herb en snuff box sea bean.

Zeebonen.

(Dodonaeus) ‘Verschillende boontjes van Brazilië. Deze groeien aan struiken zoals die van onze Roomse boontjes, sommige zijn rond, sommige niervormig en diergelijke worden aan de zeekant van Engeland, Schotland, maar meest van Noorwegen dikwijls gevonden. Daarom zeggen die van Noorwegen dat het zeeboontjes zijn en dat ze bij de eilanden Far tussen het mos groeien en ze noemen ze zeenieren naar hun gedaante of balletjes van geluk, in het Latijn Phaseoli marini, Renes marini en Bonae fortis calculi. Ze geloven ook dat men tussen die eilanden de hauwen daar deze boontjes in groeien soms vindt (dan dat zijn niets anders dan schillen van rog eieren, als Clusius goed opmerkt ) ja geloven ook dat diegene die deze boontjes in hun huizen hebben geen schade aan hun vee lijden zullen en van alle toverij vrij zullen wezen.’

Zeeharten hebben een lange en kleurrijke historie. Vroegere botanisten dachten dat de hartvormige bonen van onderwaterplanten kwamen wiens afkomst in een mysterie gehuld was. Christopher Columbus was gefascineerd door dingen die aan de kust dreven van de Azoren en Portugal. Er wordt verteld dat het hem inspireerde om land in het westen te zoeken. Het zeehart wordt ‘Cava de Colom’ of ‘Columbus bean’, genoemd door de Portugese bewoners van de Azoren. In Noorwegen werd er een bittere thee gemaakt van de zeeharten om de pijn bij geboorte te verminderen, in Engeland als tandenring en good luck charms voor zeelui die over de oceaan gingen. Als zeeharten zo’n lange en moeizame tocht over de oceaan konden overleven dan konden ze misschien ook hun eigenaar beschermen. Zeeharten werden ook gedragen om de eigenaar van ziekte en duistere geesten te vrijwaren. Ze worden ook vaak mooi getekend en verkocht als geluksharten..

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl