Vanda

Uit L. van Houtte.

Naam, etymologie.

Vanda is de Sanskriet naam van de eerst gevonden soort, =Vanda tessalata.

50 soorten komen voor in dit geslacht die groeien in de Oost-Indische Archipel, Birma, tot China en in Nieuw Guinea.

Het zijn dwerg- en kort gesteelde orchideeën of ze zijn lang en vertakt, soms klimmen ze tot een behoorlijke hoogte. Opgaande soorten vormen compacte planten die met stengels en takken bekleed zijn met 2 tegenovergestelde rijen van bladeren.

Orchidaceae, orchideefamilie.

Andere soorten, als Vanda teres, (rolrond) komen met een losse en door elkaar gegroeide vorm.

Dit geslacht behoort tot de grotere epifyten.

De stengel kan enige meters lang worden en ter lengte van 1m met de veelal twee-rijen zittende bladeren bezet zijn, waarvan achtereenvolgens de krachtigste uit de oksels de bloemtrossen voortbrengen.

Hoe vochtiger het klimaat hoe groter de bladeren, ongeveer 35cm lengte, en des te dichter staan zij boven elkaar als bij Vanda tricolor, Rchb. (driekleurig)

Soorten uit hogere streken, met koelere nachten, hebben kortere en smallere bladeren als bij Vanda coerulea, Griff. (blauw)

Zijn de bladeren kort en cilindervormig en staan zij ver van elkaar, Vanda teres, Lindl. (cilindrisch, afgerond) (=Papilionanthe teres) dan wijst dit op een zonnige en tijdelijk, droge groeiplaats.

Voor de meeste soorten is een temperatuur van 15 graden voldoende.

De bloemen zijn soms geurig en duren veelal enige weken.

uit L. van Houtte.

De bloeitijd is verschillend, =Vanda tricolor (driekleurig) kan meermalen in het jaar bloeien, Vanda coerulea (hemelsblauw) bloeit meestal in de zomer.

Vanda tricolor Lindl. (drie kleuren) vaak forse planten van een meter hoog met vaak zijscheuten.

Leerachtige bladeren groeien waaiervormig.

Bloemstengels verschijnen bij volwassen planten een 30cm onder de top uit de bladoksels.

Ze dragen 7-12 welriekende bloemen van 5-6 cm.

=Var. suavis. (zoet, aangenaam) een geurende vorm uit Java heeft langere bloemstengels met witte bloemen met minder rode vlekken en purperen lip.

Var .purpurea heft meer purper paarse stippels.

Uit Java tot Bali.

De meeste hybriden worden in Z. O Azië gekweekt, ook hybriden met andere geslachten.

Een van de mooiste is ‘Miss Joaquim’, de eerste natuurlijke hybride die in Singapore ontstond. Het is nu de nationale bloem van die stad. Het werd in de tuin van Miss. Joaquim gevonden.

Uit R. Warner.

=Vanda coerulea Griff. (hemelsblauw) is een rechtopstaande, 60-100 cm lange orchidee met dikke luchtwortels.

De bladeren zijn in twee rijen geplaatst, leerachtig, riemvormig, 12–25 lang en 1,5–3 cm breed met afgeronde top.

Bloemen komen met 5-20 stuks in 30–50 cm lange trossen die meestal in de bladoksels staan. De 7-12 cm brede bloemen zijn meestal lichtviolet tot azuurblauw van kleur. De vijf, meestal blauwe, donker geaderde of geblokte bloemdekbladen bestaan uit een korte steel (nagel) en een smal eivormige tot breed langwerpige schijf (plaat). De bovenste drie bloemdekbladen zijn iets kleiner dan de twee onderste. Het zesde bloemdekblad is omgevormd tot een korte, donkerpaarse lip met een knik bij de basis.

Komt voor in de Himalaya, van Noordoost India tot Zuid China en Zuidoost Azië en meestal op hoogtes tussen de 1000-1700 m.

‘Rothschildiana’ is een hybride van V. coerulea en V. sanderiana.

Blue orchid.

Uit R. Warner.

Vanda cristata, Wall. Ex Lindl. (gekroesd) Heeft een 10-30cm lange stengel

Daaraan zittende bijna tegenoverstaande bladeren die langs de hoofdnerf gevouwen zijn en 15cm lang kunnen worden.

Bloemstengel van 15cm lang komen uit de bladoksels en dragen 2-7 bloemen met een doorsnede van 5cm.

Geelachtige/groene kelk en kroonbladen, 3lobbige lip is aan de bovenkant licht geel met bruin/rode vlekken en aan de onderkant geel/groen.

Uit Nepal is beschreven in 1818.

Uit www.orchidspecies.com

Vanda javierae, D. Tiu. (mr. Javier’ s) is de enigste geheel witte orchidee in de wereld, zeldzaam en een bedreigde soort.

Bladeren van 20cm lang die leerachtig zijn.

Groeit 35cm hoog en draagt 5-6 mooie witte bloemen met een roodbruine lip.

Uit Curtis botanical magazine.

Vanda luzonica Loher ex Rolfe. (gevonden op het eiland Luzon in de Filippijnen) is een epifyt die vrij groot kan worden, een meter.

Leerachtige bladeren van 20-50cm lang.

Bloemen lijken op die van Vanda tricolor, ze lijken was wasachtig, gevlekt met purperen strepen en roze spotten bij de toppen.

Uit F. Sander.

Vanda teres, Lindl. (afgerond, gepolijst) Dikke tot rolronde bladeren zijn tot 15cm lang en 12mm dik.

Heeft een zeer lange stengel, tot 2m die met afwisselend staande bladeren bekleed is. Bloemstengels komen aan de zijkant van de stengels en worden tot 25cm lang met 5 bloemen die een doorsnede hebben van 7-10cm.

Gegolfde bloembladeren zijn roze met wat wit, roodachtige/gele lip met rode vlekken en strepen.

Komt uit Birma. Is beschreven in 1828.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl