Thesium

Over Thesium

Duinbergvlas, vorm, kruiden, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, teelt

Uit J. Kops, www.BioLib.de.

Dit is een geslacht van kleine wortelparasieten met kleine, witgroene bloemen.

245 soorten komen voor in Europa, N. en Z. Afrika, Z. Amerika en 16 soorten in China.

Santalaceae, sandelhoutfamilie.

=Thesium humifusum, DC. (gestrekt, op de grond liggend) duinbergvlas is een kleine, lichtgroene en onopvallende plant die woekert op walstro.

Lijnvormige bladen zijn licht eennervig en puntig en de bovenste, de kanten van de twijgjes zijn ruw.

Bloeit met roze/witte bloempjes in bladige trossen in juli.

Vele kruidachtige en spreidende stengels die soms wat opgaan, 10-30cm.

Meerjarig met wollige wortel.

Groeit in de duinen op kalkrijke grond van W. Europa.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) (a) ‘Van het Thesium of Theseion vindt men heel weinig bij de oude kruidbeschrijvers vermaant. Theophrastus schrijft dat het een bittere wortel heeft en als die gestoten of geperst is de buik week maken en purgeren kan. Plinius in het 17de kapittel van zijn 21ste boek schrijft dat de wortel die Thesium genoemd wordt niet ver van de uiachtige wortels verschilt en scherp of ruw van smaak is. Atheneus schrijft dat de oude schrijver Tinnachidas het Thesium een bloem zegt te wezen waarvan de kroon van Ariadne gemaakt of gevlochten was’.

Het is de naam van de Atheense held Theseus, die Ariadne een krans van deze plant gaf. Spelen werden ter zijner eren gehouden. De theseion van de Griekse botanist Theophrastus was een plant die gebruikt werd voor de kroningen die de feesten afsloot. De plant werd door Theophrastus, VII. 12.3 en Plinius XXI. 67 en XXII. 31 vermeld, zonder dat er een verklaring voor de naam gegeven werd.

Het is moeilijk om die plant te verbinden met de onooglijke drager van die naam in onze moderne tijd.

(b) Naar het vlasachtige blad werd de plant door eerdere botanisten Linaria adulterina genoemd, wat vertaald werd als lint leaved bastard toad flax: bastaard vlasdoder.

Het duinbergvlas groeit in de duinen, ook wordt het liggend bergvlas genoemd, zie Linaria, Duits Niederliegender Bergflachs, Engels bastard toadflax.

(c) In de Alpen heet dit kruid bergvlas en Leinblatt, Vermainkraut: heksenkruid, het werkwoord vermainen: betekent vervloeken of verheksen.

(d) Frauenhaar naar de smalle, lange bladeren, Engels en Frans thesion, thésium couché. Russisch linossisty tesi.

Duinbergvlas.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/