Ardisia
Over Ardisia
Kerstbes, koraalbessenboom, vorm, heesters, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, planten, teelt.
Uit botanical register.
Myrsinaceae, een familie die uit bomen of struiken bestaat. Wijd verspreid in de tropen zijn 32 geslachten en 550 soorten.
De familie is verwant aan de Primulaceae, maar is houtachtig, ook verwant met de Sapotaceae.
Ardisia.
Het zijn groenblijvende, lage struiken of kleine bomen.
Verspreide bladstand, getand of gezaagd, dik en altijdgroen.
De bloemen zijn eind- of okselstandige en staan in trossen en gewoonlijk zijn ze roze of wit. Meestal een vijfdelige kroon en vijf meeldraden.
De vruchten van sommige soorten zijn eetbaar, wit, rood, blauw en zwart.
Waarschijnlijk komen meer dan 200 soorten, mogelijk 500, in de tropen en subtropen van beide halfronden voor, voornamelijk uit tropisch Zuid- en Oost-Azië.
Ze groeien in schaduwrijke wouden en in bossen in de bergen.
Ardisia japonica (Chinees pinyin) is een van de 50 belangrijkste kruiden in de traditionele Chinese geneeskunde.
Ardisia crenata Lodd. (fijn gekarteld)
Het blad is glanzend donkergroen, getand en leerachtig met wat gegolfde randen, 12cm lang, aan de onderkant soms met verdikkingen wat een symbiose is met bacteriën.
Rechtop groeiende takken kunnen tot een meter hoog worden.
In april/juni zie je de witte bloempjes die in de oksels van de bladeren of aan de toppen van de takken staan.
Glanzende rode bessen op vrijwel horizontale steeltjes. Een populaire bes dragende plant, het is een kerstplant. De plant wordt meestal niet gekweekt vanwege de bloemen, maar voor de besjes die de bovenkant van het plantje sieren.
Is waarschijnlijk afkomstig uit India/China, is beschreven in 1809.
Naam, etymologie.
Ardisia, Grieks ardis: pijlspits, de spitsbloem, dit is een verwijzing naar de bloemlobben of spitse helmknoppen. Engelse spear flower, coralberry of marlberry, Duits Spitzblume. Koraalbessenboom.
Uit; ttps://www.google.nl/
Ardisia crispa (Thunb.) A. DC. (gekruld) (Ardisia crenulata G. Lodd)
Altijdgroene plant tot 1-2m hoog.
Heldergroen blad met licht gekartelde rand.
Bloeit van juni tot juli en geeft helder gekleurd zaad in de herfst.
Kan in de tuin geplant worden op een beschutte plaats in kalkarme grond. Kan 10 graden vorst verdragen, ook lopen ze bevriezen wel weer uit.
Uit oost Azië in vochtige plaatsen.
‘Alba’ heeft witte vruchten, Ԑink Pearls; roze.
Australian holly, Chrismas berry. Japanese holly.
Uit peacockroyal.blogspot.com
Ardisia elliptica Thunb. (elliptisch, de bladeren) Is een altijdgroene boom of struik van 5m.
Meestal 1 stam met loodrechte twijgen.
Bladeren zijn elliptisch/ovaal, leerachtig en staan afwisselend.
Bloemscherm komt in de bladoksels, bloembladen zijn licht roze.
Diepzwarte vruchten die de vingers purper kleuren.
Snelle groeier.
Komt uit India, Z. Azië.
Shoebuttun, duck’ s eye.
Ardisia japonica Blume (uit Japan)
Laag groeiende, spreiden snelgroeiende altijdgroene struik van 20-40cm.
Tegenoverstaande bladeren of in kransen, ovaal, 407cm lang en 1.5-4cm breed met een scherp gezaagde rand en spitse top.
Roze kleine bloemen in trossen laat in de herfst.
Rode bes die donker tot zwart wordt in het begin van de winter.
Uit oost Azië.
‘Hinotsukasa’ heeft bonte bladeren, ook ‘Matsu Shima’, ‘Hakukuokan,’’Fukurin’.
Kan als bodembedekker in de tuin geplant worden op een beschutte plaats in kalkarme grond.
Kan 10 graden vorst verdragen, ook lopen ze bevriezen wel weer uit. Mergelbes, marlberry.
Planten.
Ze houden van warmte, maar ook van een lichte plaats in een vochtige omgeving. Zet ze op een watereilandje en besproei het blad geregeld. In de winter wat droger houden, wel sproeien over het gewas want dan blijven de bessen lang goed. Bij de bestuiving moet de plant wel even geholpen worden, ga met een penseeltje over de bloemen. In de winter bij minimaal 12 graden houden en matig water geven. Als de planten drie jaar oud zijn verliezen ze vaak het blad en worden bonenstakerig.
Uitzaaien in het vroege voorjaar, januari. Zaden schonen en uitzaaien bij 20 graden. Bedek de zaden met plastic of een glasplaat.
Neem in augustus 10cm lang topstek van zacht hout, het mag een beetje houtig zijn. Zitten er bloemknoppen in, haal die dan weg. Gebruik ook gezond blad, zonder schimmeldelen. Bij zacht stek is groeipoeder niet nodig, anders 1% ibz groeistofpoeder. Planten in pot met 4 delen gezeefde turfgrond met 1 deel zand, aangieten, plastic erover heen en elke week even controleren op vochtigheid, droogte, schimmels. Laat het plastic er dan een paar uur af zodat het blad wat opdroogt en bedek het dan weer. Na enkele weken is het stek geworteld.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl