Lycoperdon

Een groep van de meest voorkomende zwammen. Het zijn stuifzwammen die peer of bolvormig zijn. De wand is vrij dun. Inwendig vormen zich sporen die door een opening in de top of door onregelmatige openingen vrijkomen.

Lycoperdon.

Lycoperdales, stuifzwammen. Peervormige paddenstoelen, de steel is versmald. Stuifzwammen, wanneer die rijp is komen de sporen vrij uit een centrale opening aan de bovenkant van het vruchtlichaam. Duits Stublinge.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) (a) ‘De balachtige kampernoelies zouden om hun gedaante niet slecht ronde kampernoelies, naar het Latijnse Fungus orbicularis mogen heten, dan ze zijn genoeg bekend met de naam Lupi crepitus, dat is wolfsveest, soms ook wolfsblaas, in het Frans vesse de loup, in Italië heten ze vescie de lapo of vescie di lupos. In de holtes er van schuilt een rosse of gele vochtigheid die van ver een vuile stank van zich geeft zodat ze van kleur en stank op dun mensenmest lijkt. Daarom is ze ook wolfsveest genoemd. Het schijnt dat Plinius Pezicae Fungi genoemd heeft omdat ze zo plat ter aarde liggen of zitten zonder enige steeltjes of voetjes. Want hij zegt aldus: ԉn het geslacht van de Fungi of kampernoelies is een soort die men Pezicae noemt die geen steel noch ook geen wortels hebben.’

Lycoperdon, Latijn uit Grieks lykos: wolf, perdo: windje, Duits veest, een gelijke betekenis is de Nederlandse naam wolfsveest: wolfswind. Als je in de paddenstoel knijpt, stijgt er een wolk van sporen omhoog, dat is volgens het volksgeloof voor de ogen zeer schadelijk. Duits Wolfswurz.

Dodonaeus (b) ‘Van dit geslacht van kampernoelies is in onze taal ook dult, bovist en bult genoemd, in het Hoogduits Buben fist.’

De zittende en platte zwammen werden wel buikzwam genoemd, vlobal, heksenstof of stoffakkel en met de buikwinden van verscheidene dieren vergeleken. In de 15^de eeuw treedt Vohenfist (van midden-Hoogduits Vohe: vrouwelijke vos) op als naam van de paddenstoel waaruit in Nederlands en Duits bovist ontstond.

Sommige vormen lijken te ontploffen als ze rijp zijn, rookappeltje. Het is de Duitse Staub- Kugelpilz, Engelse puff-ball fungus, puf naar het geluid dat ze maken, blind ball, fist ball, frog cheese, fuss ball of met een sinistere naam devils snuffe-box, Duitse Teufels Tabacksack, Judentaback, Teufelshaube, Teufels Schupftaback, Hexastaob, Hexeneier, verder Bubenfist, Puffer, Pufter, Puusappel, Staubling, Blindappel, Dampappel, Fosseier, Haseneier, Buabasistla, Zwitsers Staubpfifere, Stuber, Tufels Melsiecki.

Gebruik

Zo was het gebruik vroeger. (Dodonaeus) ‘Deze kampernoelies zijn nergens toe nuttig in de medicijnen, dan men kookt ze in melk om de vliegen te doden zoals men de rode kampernoelies ook doet en de wasmakers verzamelen die in hun tijd en gebruiken ze om de bijen daarmee te versmoren als ze het was van de honig scheiden.’

Uit en.wikipedia.org

=Lycoperdon echinatum Pers.,(gestekeld) het vruchtlichaam is kogel- tot peervormig, 2-6 cm en kort gesteeld. Buitenzijde met wat spitse, dicht opeenstaande grauwbruine stekels die een regelmatig netvormig patroon achterlaat, licht- tot donkerbruin met een centrale opening.

Vlees is olijfgeel tot bruin.

Groeit op voedsel- en humusrijke loofbossen.

Stekelige stuifzwam, Duitse Igelstubling of Igelbovist. Vesse de loup hrisse.

Uit www.botmuc.de

Lycoperdon foetidum Bonord. (stinkend) het vruchtlichaam is kogel- tot tolvormig, 2-5cm doorsnede, aan de buitenzijde laat het een licht- tot donkerbruine regelmatig netvormig stekelig patroon achter, crème tot licht- of zwartbruin met een centrale opening.

Vlees is olijfbruin.

Groeit pp wat zure, humusrijke bodems in loofbossen.

Zwart wordende stuifzwam, Duits Stinkender Stubling, Frans vesse-de-loup ftide.

Uit www.stridvall.se

Lycoperdon mammiforme Pers. (tepelvormig) het vruchtlichaam is breed peervormig, 3-6 cm, kort en breed gesteeld. De buitenzijde is met vergankelijke, wollige, witte tot crème vlokken bezet die ringvormig achterblijven, witachtig tot roze-okerkleurig bruin met een centrale opening. Vlees is wit tot geelbruin.

Groeit op voedselrijke rivierklei of kalkhoudende bodem in loofbossen.

Vlokkige stuifzwam, Frans Vesse-de-loup voile, Duits Flockenstubling, flaky puffball.

Uit www.cegep-sept-iles.qc.ca

Lycoperdon molle Pers (zacht) vruchtlichaam is bolvormig tot peer- of tolvormig, 2-6cm breed en 3-7 cm hoog, het bovenste deel is eerst lichtbruin, korrelig met zachte grijsbruine kegelachtige wratjes die in regelmatig verspreide ronde patronen staan, dan crème tot gelig bruin en glad met een centrale opening.

Vlees is wit tot olijfkleurig bruin.

Groeit In loofbos op droge tot matig vochtige voedselrijke grond.

Zacht stekelige stuifzwam, Engels soft puffball.

Uit www.treknature.com

Lycoperdon perlatum Pers. (parelachtig) is een witte stuifzwam die 3-8 cm hoog is met de vorm van een omgekeerde peer. De witte kleur verandert geleidelijk aan naar bruin. De hoed en de bovenkant van de steel zijn met dicht opeenstaande wratten bezet (resten van het gescheurde velum), die gemakkelijk kunnen worden weg gewreven. Het vlees is bij jonge exemplaren wit en eetbaar, later verkleurend van geel naar olijfbruin. Het vlees wordt omgevormd tot sporen die dan ook olijfbruin zijn.

Wordt in zomer en herfst aangetroffen op humusrijke grond in loof- en naaldbossen.

Parelstuifzwam ruikt naar radijs en smaakt zacht. Duitse Flaschenstubling. Flaschenbovist, common puffball.

Uit www.pilzfotopage.de

Lycoperdon pyriforme Schaeff. (peervormig) is een wittige tot olijfbruine stuifzwam, 1- 6 cm hoog met de vorm van een omgekeerde peer. Jonge exemplaren zijn vuil wittig en soms bezet met fijne, donkere wratjes. Oudere exemplaren zijn kaal en olijfbruin. Het vlees is eerst zuiver wit, maar wordt daarna omgezet tot sporen die olijfkleurig zijn.

Peervormige stuifzwam groeit in de herfst in groepen op vermolmde stronken, houtresten op humusrijke grond in loofbossen en ook op kegels van naaldbomen. In Nederland is het een zeer algemeen voorkomende soort. De jonge vormen zijn eetbaar.

Peervormige stuifzwam, Duitse Birnstubling, stump puffball.

Uit en.wikipedia.org

Lycoperdon umbrinum, Pers. (bruinachtig) is kogelvormig, grauwbruinachtig, later meer donkerbruin, 4cm hoog. Bezit vele weke wratjes die er slacht vanaf gaan.

Groeit in Midden-Europa in naaldbossen, vooral in berggebieden op kalkrijke grond. In jonge toestand te eten.

Donkerbruine stuifzwam, Duits Brunliche Stubling, Frans vesse de loup brun d’umbre.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl