Paphiopedilum
Over Paphiopedilum
Venusschoentjes, vorm, orchidee, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, planten,
Uit L. van Houtte.
Aardorchidee of epifytische orchideeën.
De wortelstok is wat kruipend.
De riemvormige, dikke en vlezige bladeren staan als een rozet op een korte wortelstok. Ze zijn spits en een duidelijk inspringende hoofdnerf.
Ongeveer 77 soorten komen voor in Tropisch Azië, Maleise archipel en Filippijnen.
Tussen de bladeren komt een stengel met bloemen die verschillen in grootte, kleur en vorm. Ze zijn vlezig en wasachtig als gepolijst, bovenste kelkblad is meestal anders gekleurd dan de kelkbladeren en het schoentje, 2 kelkbladeren.
De bloem lijkt op die van Cypripedium, ze worden wel met elkaar verenigd. De harde vormen worden wel als Cypripedium betiteld. De laatste heeft een onbehaarde bloemstengel en sterft in մ najaar af.
Vele hybriden en vooral Amerikaanse hybriden als multiflowers.
Orchidaceae, orchideefamilie, subfamilie Cypripedioideae.
Paphiopedilum-soorten kunnen voor wat betreft hun voorkeurshabitat in drie groepen worden opgedeeld:
Soorten met groene bladeren die in het gebergte voorkomen, in een fris en vochtige klimaat;
Soorten met gevlekte bladeren die op de bodem van warme, vochtige bossen zoals regenwouden voorkomen;
Soorten met groene bladeren die in een warm klimaat in volle zon groeien.
19.= =Paphiopedilum insigne, (Wall. ex Lindl.) Pfitzer (in het oog vallend) (Cypripedium insigne, Lindl.) Een aardorchidee die geen stam of schijnknollen vormt.
Vlezige en spits toe lopende bladeren zijn heldergroen en 20cm lang, 3cm breed.
Bloemstengel met 1-2 bloemen van 10cm breed.
Aparte bloemen lijken op schoentjes, geelgroene lip met bruine nerven en groenachtige tot witte vlag met purper/bruine vlekken in december/maart.
Komt uit India, 20cm hoog
Twin flowered lady ‘s slipper.
Uit L. Warner.
Paphiopedilum lowii (Lindl.) Stein var. lowii (Cypripedium lowii) (Engelse botanische verzamelaar Hugh Low, 1824-1905) uit Borneo is beschreven in 1847.
Licht groen, purper en licht bruine bloemen, warme kasplant.
Naam, etymologie.
Paphiopedilum komt van paphos, de Paphische, dat wil zeggen te Paphos, een stadje op Cyprus, en Grieks pedilon: voor sandaal of pantoffel, waar Aphrodite (Venus) uit zee kwam. Venusschoen, Duitse Frauenschuh, Engels ladys ‘s slipper, Frans sabot de Venus. Zie Cypripedium.
17. uit L. van Houtte.
Paphiopedilum hirsutissimum, Pfitz. (zeer behaard) Donker groene bladeren zijn 20cm lang en 3cm breed met lichtere vlekken.
Behaarde stengel met 1 bloem van 10-12cm groot.
Vlag is groen en in het midden paars met gegolfde rand, gegolfde kroonbladen zijn groen met paarse stipjes en violette top, bruinachtig/groene schoen met paarse vlekken in maart/mei
Komt uit Assam, wordt 20cm hoog.
Paphiopedilum hirsutissimum var. chiwuanum (China en Yunnan) , Paphiopedilum hirsutissimum var. esquirolei (botanist Joseph Henri Esquirol, geboren in 1870) (China - YunNan, N. & O. Indochina). Paphiopedilum hirsutissimum var. hirsutissimum (Assam tot Myanmar).
23. Uit Curtis botanical magazine.
Paphiopedilum spicerianum, Pftz. (Herbert Spicer van Woodlands, bij Godalming die de eerste plant naar James Veitch & sons opstuurde, hij had die gevonden in een partij orchideen uit India.) De donkergroene bladeren zijn 15cm lang en 3cm breed met paarsachtige achterkant
Bloemstengel met 1-2 bloemen van 6cm groot.
Witte vlag met paarse lengtestreep, geelachtig/bruine kroonbladeren met bruine stippen, bruinachtig schoentjes is paars gevlekt in oktober/december.
Komt uit Assam, Bhutan, wordt 20cm hoog.
25. uit L. van Houtte.
Paphiopedilum fairrieanum, Pfitz. (Engelse orchidee liefhebber Fairrie uit de 19de eeuw) Licht groene en 20cm lange, 3cm brede bladeren.
Stengel met 1-2 bloemen van 4-8cm groot.
Witte kroonbladen en vlag met dunne paars strepen, hangen omlaag met omgebogen top, bruinachtig/groene schoen met paars/rode aderen, bloeit in de herfst.
Komt uit Bhutan wordt 20cm hoog.
29. Uit Rousselon,
Paphiopedilum venustum (Wall. ex Sims) Pfitzer (bekoorlijk of fraai) (Cypripedium venustum) Donker groene bladeren zijn 15cm lang 3cm breed met grijs/groene vlekken.
Bloemstengel met 1 bloem van 8cm groot Groen/rode bloemen in oktober, warme kasplant, wordt 20cm hoog.
Witte vlag met groene lengtestrepen, licht groene kroonbladen zijn wat roze-achtig, behaarde zwarte knobbeltjes aan de randen, geel/groene schoen met groene aderen in januari/maart
Uit N. India, Nepal is beschreven in 1816.
Fa Loddiges behoorde tot een van de eersten die orchideeën voor verkoop kweekten. Ze hadden een uitgebreide catalogus in 1845 met meer dan 1900 soorten. Deze glorieuze oude bloem met zijn sterren en strepen was kort hiervoor naar Engeland gestuurd door Wallich uit de botanische tuin van Calcutta.
Hij had deze plant waarschijnlijk met behulp van een inheemse plantenverzamelaar ingevoerd vanuit het verboden koninkrijk Nepal.
41. Uit A. Coigniaux.
=Paphiopedilum callosum, Pfitz. (hard, taai) De 30cm lang en 5cm brede bladeren zijn licht groen en bezaaid met diepgroene vlekjes.
Bloemengel met 1-2 bloemen van 10cm breed.
De vlag is van boven wit aan de basis groen met opgaande paarse lengtestrepen, zijwaartse kroonbladen zijn aan de basis groen met roodbruine top en bezet met een paar zwarte knobbeltjes, paars/bruin schoentje in februari/maart.
Komt uit Thailand, wordt 35cm hoog.
Paphiopedilum callosum var. callosum (Indochina). Hemicr., Paphiopedilum callosum var. potentianum (Thailand). Hemicr.,(krachtig) Paphiopedilum callosum var. warnerianum (gezant bij de divan in Constantinopel, Levinus Warner, 1619-1665) (Thailand tot NW. Malaysia). Hemicr.
In 1869 introduceerde de fa Veitch de hybride harrianum. Hierna volgden vele duizenden hybriden.
De meeste groeien in de aarde en zijn dus terrestisch.
Die bezitten een ondergrondse wortelstok, zonder schijnknollen.
De bladeren zijn leerachtig.
Bloemstengels zie je in het midden van de scheut en meestal 1 a 2 per stengel. De bloemen zijn lang houdbaar.
Uit l’illustration horticole.
Paphiopedilum villosum (behaard of viltig) (Cypripedium villosum)
Oranje/groene en donker purperen bloemen.
Die bloeit zeer rijk en is geschikt als snijbloem voor bloemstukken omdat ze afgesneden lang goed blijft.
Uit Moulmein, Assam, kwam in 1890.
Planten.
Veel licht, geen felle zon en hoge luchtvochtigheid.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl