Phalaris

Uit E. Step.

15-22 soorten komen voor, meestal in Z. Europa, verder vrijwel overal, uitgezonderd Antarctica, een is inlands in het noordelijke deel van N. Amerika.

Poaceae, grassen, Phalaridea, Canariegrassen.

Phalaris arundinacea, L. (op Arundo gelijkend ofwel rietachtig)

Lange en brede, platte en lancetvormige, in een punt uitlopende bladeren die wat ruig zijn aan beide kanten, 20-40cm lang en 1-2cm breed.

Opstaande halmen zijn stevig en glad, bebladerd, 2m.

De pluimen zijn wat roodachtig en opgaand, met spreidende eenzijdige twijgen als het uitgroeit, vele aartjes zijn samengebald in een massa in juni/juli.

Sterk groeiende plant met kruipende, meerjarige wortelstok Symbool van volharding, perseverance, met vele uitlopers.

Uit Europa, N. Azië en N. Amerika wordt een anderhalve meter groot, soms nog meer en houdt van vochtige gronden. Bevat DMT,N,N-Dimethyltryptamin, een hallucinerend middel dat schadelijk voor schapen kan zijn, is nu meestal vervangen door DMT vrije soorten, de wilde vorm is nu vrijwel verdwenen.

Vormen.

‘Luteo-picta,’ is een vorm met wit/roze, dat later crème wordt met gestreepte bladeren.

Is bekend als Spaans gras, Engels painted grass, ribbon grass of gardenerճ garters, Franse roseua panache, was al in de 16^de eeuw gebruikt voor tuindecoratie. Het is mogelijk de oudst bekende gecultiveerde bladplant.

=’Picta,’ is een witbonte vorm en een meter hoge plant die door de tuin kruipt.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) (a) ‘Wit gestreept gras, in het Latijn Gramen fuleatum vel striacum album, in het Frans eguilettes dաrmes wordt in Nederland en Engeland in de hoven geteeld. Diergelijk gras is hier te lande Spaans gras genoemd, maar heeft soms roodachtige en grauwe strepen.’

Frans aiguillettes dաrmes, of de kleren van hun vaandelvlag die in oorlogen gebruikt waren kwamen hier van, of dat het op een veelkleurige gordijn lijkt en vandaar ook wel Engels painted grass of ladies laces: dameskant, omdat het veel gebruikt werd in damestuinen. In Wales werd het veel gebruikt als sier op de graven.

(b) Rietgras, eenhalm of bandgras, Duitse Band- of Mariengras, Rohrglanzgras, lijkt op riet, Teichfeder, Glanzgras, Havelmielitz, Engels reed canary grass, pointed grass, ribbon grass, brideճ laces, naar de bloempluim, sword grass. Frans roseau panache: riet en vederbos, panacher; bont maken, met een pluim versieren, chien-dent ruban: hondenlint of staart. Baldingre.

Gebruik.

Deze vorm geeft ook een fijne meelsoort die bij het appreteren van fijne katoenen en zijden stoffen zeer geschikt is omdat het de draden zelfs bij zeer droge lucht vochtig houdt en voor breken beschermt.

Het geeft een gras dat zwaar en grof is, is beter als stro en wordt ook voor vee gebruikt. Kan gebruikt worden om te binden.

Uit M. Houttuyn, www.BioLib.de,

Phalaris canariensis, L. (van de Canarische eilanden)

Bladen zijn lancetvormig en tamelijk lang, breed en zacht.

Zeegroene stengel van 30-60cm hoog.

Bloempluim is groot en opgaand, ovaal en licht strokleurig.

Komt verwildert voor.

Een eenjarig gras van een 125cm groot uit M. Zeegebied.

Het is een lievelingsvoer voor kamervogels, kanaries. In Italië werd het wel gebakken met meel.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) (a) ‘Dit koren is in het Nederlands canarie-saedt genoemd naar de Kanarische eilanden die in oude tijden Insulae Fortunatae plegen genoemd te worden waarvan het ene eiland ook Canaria heet zo men dat tegenwoordig noemt.’ Canarie van canis; hond, omdat die er veel gevonden werden.’

Kanariegras, Engels annual Canary grass, -reed, Duits (K)Canariengras, is afkomstig van de Canarische eilanden. Frans alpiste, groeiplaats. Wit vogeltjeszaad.

Dodonaeus (b) ‘In het Grieks en Latijn heet het Phalaris, bij Galenus Phaleris. Het heet in het Spaans en in het Italiaans falariծ Lobel: ԉn Engels grasse korne of petie panick.

Phalaris is afgeleid van Grieks phalros: glanzend, een verwijzing naar de glanzende zaden, Duitse Glanzgras.

Dodonaeus ‘In het Engels heet het grasse korne of petie panick.’ Reed canary grass

Gebruik.

(Dodonaeus) ‘In Nederland en Engeland komt het uit de Canarische eilanden of uit Spanje, maar ook uit de landen van Narbonen waar dat echt Phalaris groeit op de weg van Maguelone, zegt Lobel, wat in de voor vermelde landen zeer veel te koop gebracht wordt. In Holland omtrent Alkmaar wordt het ook met zulke menigte gezaaid dat het vandaar soms zelfs naar de Canarische eilanden gezonden wordt. Kanariezaad wordt meest geacht om te voeden en te onderhouden de mooie en zeer goed zingende kanarievogeltjes.

De mensen eten dat ook wel, ja sommige bakken er brood van wat ze eten tegen het niergruis en verstopping van de blaas al of dit kruid enige fijne substantie of stof had met enige warmte, als Galenus betuigt, waarom het sap van de gestoten Phalaris ook met water of wijn uitgeduwd gedronken wordt tegen dezelfde gebreken, waartegen het zaad gestoten en daarvan een lepel vol ingedronken zeer krachtig is.’

In Engeland zou het gebracht zijn in de tijd van Elisabeth door de Nederlanders.

Planten.

Vermeerderen door scheuren in ‘t voorjaar.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl