Mauritia

Uit A. D’Orbigny.

Een geslacht van zeer sierlijke palmen met dunne en vrijwel dorenloze stammen.

Een 6-7 soorten komen voor in tropisch Amerika.

Palmaceae, palmenfamilie, Lepidocarya klasse.

Mauritia flexuosa, L.f. (heen en weer gebogen) (Mauritia vinifera, Mart. (wijn dragend) is een van de prachtigste, grootste en nuttigste palmen van Z. Amerika. Is beschreven in 1816.

Groeit aan de drassige oevers van de Orinoco en Amazone.

Daar verheffen zich de grijze en gladde stammen dicht bij elkaar als een palissade van een reusachtige vesting, 35m.

Hier staan de waaiervormige bladeren met middellijn van meerdere meter op stelen van meer dan 2m.

Drie meter lange bloemtrossen aan de vrouwelijke palmen.

De schubbige rode en op pijnappels gelijkende vruchten, 5-7cm, smaken naar appelen en zijn gezond en voedzaam. Het sap geeft een zoete verdovende wijn en van het merg maakt men een meel.

Uit de taaie bladstelen weeft men hangmatten en spant die bij de regentijd van stam tot stam om zich daarin voor het aanbrekende gevaar te verbergen. Komt de vloed en stroomt die over de vruchtbare streken dan verlaten ze hun schamele hutten en wachten ze net als apen in hun bomen tot het water weer gezakt is. Die wonderlijke woningen werden gedeeltelijk met latten bedekt en op die vochtige ondergrond maken de vrouwen vuur en koken het eten. Reizigers van die tijd verbaasden zich hierover, ze zagen vuurvlammetjes tussen hemel en aarde in lange onafzienbare rijen boven zich zweven toen ze in donkere nachten over de stroom voerden. Als je niet beter wist zou je verbeelding aan de haal kunnen gaan met spoken en geestverschijningen.

Deze prachtige palmboom is het palladium van de onafhankelijkheid van de Guarauni-indianen aan de mond van de Orinoco. Zij wonen in de Mauritia wouden op deze bomen, tussen wier stammen zij hun touwen spannen. Hierop plaatsen zij eerst matten en stichten hierop hun hutten. Alles wat ze voor huisvesting, kleding en voeding nodig hebben verschaft deze palm.

Stamt uit Brazilië, is in 1823 beschreven.

Naam, etymologie.

Ita, chiqui-chiqui, mirti of morichi palm. Engels it palm, buriti of aguaje. Frans lաguaje.

Mauritia is genoemd naar prins Maurits van Nassau, 1567-1665, patroon van Piso en Marcgraf, met wiens steun een Natural History van Brazilië werd gepubliceerd.

Wijnpalm, morichepalm, Engelse Brazilian wine-palm en buriti palm, Duitse Wein-of Buritipalme.

Gebruik.

Een zuurachtig sap vloeit uit de stam bij grote hoeveelheden en smaakt naar wijn. De inwoners van Bahia noemen dit boeriti. Tussen de schubben en het zaad bevindt zich een roodachtig vlees waarvan men een soort amandelmelk maakt.

Zie verder: http://www.volkoomen.nl/ en : http://volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/