Bertholletia

Een slechts 2 soorten (of 1) omvattend boomgeslacht uit noord Brazilië en de Guyana 's. Daar komen ze op nooit overstroomde terreinen veelvuldig voor als alleenstaande en zeer hoge en dikke exemplaren.

Al is het hout zeer bruikbaar, toch worden deze woudreuzen nooit gekapt omdat ze gewaardeerd worden vanwege de zaden, paranoten of Braziliaanse noten (soms kleine kokosnoten) die in een groot aantal de grote, ronde en boven met een deksel openspringende vrucht vullen. Men eet de noten rauw en men kan er een goede olie uit persen.

Bladen staan afwisselend en zijn helder groen, leerachtig en een 60cm lang en 25-15cm breed.

Bloemen zijn crème kleurig.

Lecythidaceae.

Uit A. Ferreira expedition to Amazonian Brazil, 1783-1792.

Bertholletia excelsa, Humb. & Bonpl. (verheven, naar boven strevend) Langwerpige, leerachtige bladeren.

De plant draagt afwisselende geplaatste horizontale takken wiens uiteinden als touwen tot op de grond hangen.

Gele bloemen die tot aarvormige trossen verenigd zijn.

De vrucht is rond en hard met een 15cm in doorsnede met een harde schil die 18-24 driezijdige noten omsluit en weegt een 2kg. De gehele productie komt bijna alleen van in het wild verzamelde noten uit Brazili en Bolivia. De noot is slecht te kraken, ook door dieren, alleen door Agutis, een knaagdier, die de noot ook begraven en zo voor de verspreiding zorgen.

Uit Brazili en Z. Amerika aan de oevers van de Amazone, Rio Negro en Orinoco op plaatsen die niet worden overstroomd bij een gemiddelde jaartemperatuur van 28 C.

Een 30-45m hoge boom met een stam van een meter in diameter en spanwijdte van 25-35m. Sommige bomen worden meer dan 500 jaar oud. Geeft mooi werkhout, klokken, artistieke bewerkingen.

Naam, etymologie.

Bertholletia, naar Louis Claude Berthollet, een Franse chemist (1748–1822).

De oliezaden zijn een belangrijke voedselbron en worden veel geëxporteerd, voornamelijk uit Para te Brazilië. In Brazilië noemt men de paranoot castanhas do Par.’ kastanjes van Par. De para-noot of bokkennoten, Engelse butternut, para nut, cream nut, Brazilian nut tree, castanha oil tree of vroeger nigger toes, Duitse Brasilnusbaum en Paranussbaum, Amazonasmandel.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl