Brosimum

Over Brosimum

Broodvrucht. Vorm, afkomst, geschiedenis, etymologie of naamgeving, vermeerderen, cultuurvariƫteiten.

Uit M. Descourtilz.

8 soorten van grote bomen komen in dit geslacht voor.

Ze groeien in tropisch Amerika.

Moraceae, moerbeifamilie.

Brosimum alicastrum, Schwartz. (vroeg rijpend) Heeft glimmende en lancet/elliptische bladeren.

Wordt een 45m. hoog met een rechte cilindrische stam.

De bast is glas en licht grijs.

De bladeren zijn eenvoudig, staan afwisselend en blauwachtig aan de onderkant met een dicht netwerk van aderen. Gebroken bladeren of snijden in de bast geven een wit melksap af wat binnen een paar minuten donkerder wordt.

De noot valt in het voorjaar op de grond en bevat een groot zaad die voedzaam is, dat wordt bedekt door een oranjeachtige schil

Het is de broodvrucht van Mexico, Yucatan en Jamaica. Is beschreven in 1776.

Gebruik.

De boom geeft ronde en gele vruchten waarvan de zaden, die naar hazelnoten smaken, ter grootte van een pruim zijn, bread nut. Geroosterd worden ze dan als een brood gegeten. Het werd door de Maya cultuur al gebruikt vanwege zijn eetbare vruchten, Maya nut.

Het hout heeft net zon fijne nerf als mahogonyhout.

Naam.

Broodvrucht, Duits Brotnussbaum, Ramonbaum, Engels bread nut tree of snake wood tree, Maya nut, ramn (vooral in Spaans sprekende regionen) en inlandse namen als ojoche, ojite, ojushte, ujushte, ujuxte, capomo, mojo, ox, iximche en masica.

Uit www.infojardin.com

=Brosimum guianense Huber. (uit Guyana) Uit Z. Amerika.

Een altijdgroene boom van 45m met geelachtig wit melksap.

Afwisselende staande bladeren zijn lancetvormig tot elliptisch, leerachtig en glanzend van boven, 4-13cm lang en 2-6cm breed, wel variabel in grootte en vorm.

Eenhuizig met aparte vrouwelijke en mannelijke bloemen op dezelfde boom, klein, 3-12mm, meeste mannelijke bloemen en enkele vrouwelijke.

De verzamelvrucht is rood of geelrood met zaden van ongeveer 1cm.

Naam, etymologie.

Het hout heeft fijne porin, roodbruin met zwarte radiale strepen die het een slangenhuidachtig aanzien geven. Slangenhout, snakewood, Duits Schlangenholz.

Het wordt ook wel letterhout, Engels letterwood, Duits Letternholz of Buchstabenholz genoemd. Het hout is zeer hard en een van de duurste houtsoorten op de wereldmarkt, draaiwerk, muziekinstrumenten als bogen voor strijkinstrumenten. Frans ' amourette of lettre mouchete.

(Dodonaeus) 'Letterhout is zo genoemd omdat het geplekt is al of er letters op geschreven waren.

Een grote boom waarvan het harde en dichte hout, letterhout, bijzonder geschikt is voor fijn politoer werk. Men onderscheidt twee soorten, het gespikkelde hout, dat alleen vanwege zijn spikkels of letters de naam letterhout verdient en het ongespikkelde hout.

Uit Curtis botanical magazine.

Brosimum utile Pittier. (nuttig) (=Brosimum galactodendron, Don.) (melk boom) (Galactodendron utile) de koeienboom, is afkomstig uit Guyana waar die 30m groot kan worden. De boom groeit langs de kust van Venezuela en vormt daar uitgestrekte bossen. Is in 1829 beschreven.

Het zijn bomen met grote en machtige kronen, cilindrische stammen. De bast is bruin of roodachtig met vele lenticellen.

Bladen enkel, afwisselend geplaatst, licht groen en aan de onderkant een fijn netwerk van smalle nerven. Gebroken bladeren of insnijdingen in de bast geven een witachtig latex. Walnootachtige vruchten.

Naam/Gebruik.

Brosimum is afgeleid van Grieks brosimos: eetbaar of goed te eten.

Dit is de koeienboom, Spaanse palo de vaca, arbol de lecke, Duitse Milchbaum, Engelse cow tree, milk tree, cow-tree of Venezuela en onze melkboom die het eerst beschreven werd door von Humboldt.

Verschillende maanden per jaar maakt geen regenbui zijn bladeren nat, zijn takken lijken dood en droog, maar als er in de stam gesneden wordt vloeit er een zoete en voedende melk uit. Met het stijgen van de zon wordt deze groene fontein overvloedig. De negers en inlanders haasten zich van alle plaatsen, voorzien van grote schalen, om de melk te ontvangen dat zich verdikt aan zijn huid. Sommigen legen de schalen onder de boom zelf en anderen brengen ze naar huis voor hun kinderen.' Deze boom zou het eerst gezien zijn door Laet in 1633 in de provincie Camana. Volgens Desvaux is de plant een van de polo de vaca of koeienbomen van Z. Amerika.

Als men insnijdingen maakt in de stam vloeit er een melkachtig sap uit die een balsemachtige geur bezit. Die vloeistof wordt door de inlanders gebruikt ter vervanging van melk en smaakt als koeienmelk, reageert zwak zuur, boterzuur, en aan de lucht blootgesteld komt er een vlies aan de oppervlakte. Het werd dagelijks door Europeanen gebruikt die er geen enkele ziekte effect van ondervonden. Met die gedachte kocht een speculant, voor meer dan 100 jaar geleden, een duizend bomen om ze zo met flinke winst in Engeland te kunnen verkopen. Hij was alleen vergeten dat het in Engeland te koud was voor deze boom.

Zo heeft men een hele veestapel door deze bomen te planten. Toch heeft deze koeienboom ook nadelen, een deel van de melk blijft door de caoutchouc aan het gehemelte plakken. De Maleisiƫrs gebruikten de vloeistof om er rijstebrij van te maken en ontdekten dat het geraden was om geen geest verrijkende dranken er bij te gebruiken, anders pakt de melk in je maag tot een bal samen. Het meeste vermaak lijken de bomen aan de inlanders gegeven ten koste van goedgelovige buitenlanders.

Planten.

Vermeerderen door zomerstek.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl