Calathea
Over Calathea
Zebra plant, vorm, kruiden, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, planten, teelt.
Ze zijn afkomstig uit tropische gebieden vooral van Z. Amerika en verder Afrika.
De bladen, waarvoor de plant gekweekt wordt, zijn verschillend getekend in tinten van groen, rood, bruin, geel en wit. Die bladen komen van de basis van een korte stengel, net boven de wortelstok en worden 30-50cm hoog.
De wortelstokken zelf zijn min of meer bolachtig.
Ze hebben dezelfde sierwaarde en zijn vrijwel gelijk als de Maranta’ s. Verschillen in de bloem zorgen ervoor dat dit een apart geslacht is.
Calathea ‘s zijn er met meer dan 250 soorten.
Opvallend is dat de bladeren ‘s avonds slapen gaan en op de dag zich ontvouwen. Prayer plant of bidplanten.
Marantaceae.
Uit L. van Houtte.
16. =Calathea makoyana, Nichols.(Luikse kweker Lambert Jacob-Makoy, 1790-1873) Makoya, Brazilië) De stengels zijn rood en 25-35cm lang.
Bladeren van 25cm lang zijn breed ovaal en stomp of wat kort gepunt en olijfgroen of crme kleurig aan de bovenkant, maar met vlekken tegen de middennerf met uitwaaierende blokken van ovale of peervormige vorm. Verder zie je, van de middennerf uitgaande, de zijnerven groen afgetekend. De onderkant is op dezelfde wijze getekend, maar dan in rood.
Kan een ruime meter halen en komt uit Brazilië. Een van de sterkste vormen.
Pauwenplant.
18. uit Curtis botanical magazine.
= Calathea crocata, Morr. & Joris. (saffraan-achtig) Kruidachtige plant met meerkleurige, donker groene bladeren van 50-200cm lengte, onderkant is purper/roze. Bij grote temperatuurschommelingen of stagnatie in de watertoevoer kan de bladrand ineenschrompelen.
Sierlijke bloempjes met oranje/gele schutbladen.
Uit Brazilië is beschreven in 1875. Eeuwige vlam.
23. uit christchurchcitylibraries.comCalathea lietzei, E. Morr. (M. Lietz, Braziliaanse correspondent van de kwekersfirma Jacob-Makoy in Luik) Een spreidende plant door de uitlopers.
Glanzend groen gegolfde, fluweelachtige bladeren met lichtere geelachtig/groene zijstrepen en dof purperrood achterkant met bruin middenrib.
Het is een lage vorm uit Brazilië, hoogstens een halve meter, is beschreven in 1875.
35. uit L. van Houtte.
Calathea ornata, Koern. (versierd) Grote bladen die van boven groen zijn en van onderen paarsrood, elliptisch tot hartvormig, 20cm lang. De bladen zijn in jeugdtoestand mooi geaderd tussen de nerven met roze, wat kleurt tot wit en verdwijnt bij ouder worden. Die aparte bladkleuren worden door sommige kwekers wel onder handelsnamen aangeboden. Heel verwarrend is dan ook nog dat men ze vaak Maranta noemt.
Een krachtig groeiende plant, opgaand en meer spreidend bij ouder worden.
Uit Columbia en Ecuador is beschreven in 1849.
Var. roselineata met sterker roze gekleurde strepen.
‘Sanderana’ met sterke contrasterende strepen.
Deze vorm stierf uit na een 15 jaar en werd vervangen door de krachtiger majestica, de oude naam werd nog steeds gebruikt en vandaar de verwarring.
Uit; http://www.plantbook.org/plantdata/marantaceae/calathea_majestica.html
Calathea majestica (majesteit-achtig) (Calathea sanderiana) Heeft leerachtige bladeren die ovaal en olijfgroen met witte en roze strepen zijn en van onder pruimrood.
Bloemen zijn mauve tot wit met geelbruine schutbladeren.
Uit Z. Amerika.
38. uit www.jardins-interieurs.com
Calathea lancifolia, Boom. (lancetvormig (Calathea insignis (in het oog vallend)
Lang gesteelde, 25cm, opstaande en lancetvormige, wat gegolfde en dof olijf/groene bladeren met donker groene vlekken die groter en kleiner zijn en uit de donkergroene hoofdnerf naar buiten gericht zijnen glanzend rood/bruine achterkant, 5cm lang en 5cm breed. De vlekken zijn afwisselend groot en klein, hetgeen een heel aardig effect geeft.
Uit Brazilië? is beschreven in 1908.
42. Uit botanical register.
=Calathea zebrina, Lindl. (gestreept) Fluwelige glanzende, langwerpig/lancetvormige bladeren zijn fluweelachtig helder groen met geel/groene dwarsbanden en violetkleurige achterkant, 40cm lang.
Uit Brazilië, groeit vrij hoog, 60cm en is beschreven in 1815.
Naam, etymologie.
Calathea komt van Griekse kalathos: korf, de indianen gebruikten de bladeren om er korven of manden van te maken. Of omdat bij sommige soorten de bloemen uit een mandvormige bloeiaar steken. Het is een naam die in 1818 gegeven werd door G.F.W. Meyer.
In Frans papier a musique.
Zebra plant.
45. uit www.flickr.com
Calathea bachemiana, Morr. (Joannis Petri Bachemi, 1885) Bladsteel is 15cm lang.
De ei/lancetvormige bladeren staan bijna rechtop, 25cm lang en 5cm breed, groenachtig zilver/grijs met brede, donkergroene strepen die veervormig uit de hoofdnerf ontspringen, groene onderkant.
Uit Brazilië groeit uit tot pollen van 40cm hoog. Is beschreven in 1875.
Uit commons.wikimedia.org
Calathea roseopicta (roze gevlekt) deze plant lijkt op ornata maar dan met roze en rode tinten in plaats van wit.
Grote ronde bladeren zijn donkergroen boven en rood onder.
Groeit 50cm hoog.
Is zacht, moet tenminste 16 graden hebben.
Komt uit Brazilië.
Uit; http://christchurchcitylibraries.com/DigitalCollection/Illustrations/Gee/Gee-0070.asp
Calathea picturata (Latijn picturatus, picture of beeld, opvallend) Dit is de bonte vorm.
Bos vormende altijdgroene plant die 35-40cm hoog wordt.
Bladeren zijn donkergroen en onder purper en stevig gemarkeerd met zilver langs de nerven en randen. Moet een minimumtemperatuur van 16 graden hebben.
Komt uit Brazilië.
‘Argentea ‘met zilveren bladeren die groen omlijst zijn.
Uit; commons wikimedia.org
Calathea crotalifera (met blad als Croton)
De bloemschede is opgaand en 25cm lang die leerachtige schutbladen bezit met kleine gele of geeloranje bloemen die uit de kanten steken. Wordt een meter hoog.
Uit Z. Amerika.
Rattle snake plant, rattle shaker, naar zijn overeenkomst met een ratelslang ratel.
Uit commons.wikimedia.org
Calathea loeseneri. (naar Ludwig Edward Theodor Loesener, 1865-1941, Duitse botanist) Dit is een van de weinige met opvallende bloemen.
Mooie grote bladeren die op Kaempferia lijken, licht groen met een witte middenrib.
De 3 wit roze bloemen komen aan lange stengels en bloeit vrijwel het hele jaar.
Uit Brazilië. Wordt 60-150cm hoog.
Brazilian star Calathea.
Uit; https://nl.pinterest.com/pin/444871269411728395/
Calathea orbifolia. (cirkelvormig blad) Grote, ovaalronde bladeren zijn licht tot zilvergroen met regelmatige donkergroene strepen. De strepen zijn afwisselend breed en smal. De bladeren zijn aan de onderzijde zeer licht groen, bijna wit.
Uit; https://nl.pinterest.com/pin/444871269411728395/
Calathea warscewiczii (genoemd ter eren van Joseph ritter von Rawicz Warscewicz , 1821-1866, bekende Poolse plantenverzamelaar en later directeur van de botanische tuin te Krakow.
Een soort met grote donkergroene bladeren met een witte band langs de middennerf in een onregelmatig patroon. De onderzijde is koraalrood.
Opvallende torenvormige witte bloemen.
Uit; w.madaboutplants.com.au/Calathea-rufibarba
Calathea rufibarba. Heeft lange, smalle egaal gekleurde bladeren met een opvallende golfachtige rand, lichtgroen tot grijsgroen van de bovenkant en dieprood van onderen.
Dan zijn er nog verschillende cultivars in de handel.
Planten.
Het mooist zijn ze in de gewone grond in hun tropische omgeving, dan ontwikkelen ze zich optimaal. De grootte van het blad en plant hangen af van de behandeling die je ze geeft, de kleur op het blad. Ze houden van een vochtige, warme omgeving, in de winter minimaal 15 graden. In de zomer moeten de dunne bladeren beschermd worden tegen de hete middagzon.
Vermeerderen door scheuren bij het verpotten in het voorjaar. De meeste groeien snel en zijn gemakkelijk te telen.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl