Arenaria

Uit O. Thome, www.BioLib.de

Nauw verwant met Sagina, Stellaria, Cerastium, Honckenya en Minuartia Kruiden, een- of meerjarig met tegenoverstaande, smalle blaadjes. Meer dan 150 soorten die over de hele wereld voorkomen, zelden in de tropen.

Laagblijvende en over de bodem kruipende plantjes die dichte zoden vormen. Ze bedekken de grond als een grasmat.

Meestal witte en soms roze bloempjes in de zomer of voorjaar.

Caryophyllaceae, anjerfamilie.

=Arenaria serpyllifolia, L. (tijmachtige blaadjes)

Bladen zijn breed eivormig, gepunt en wat ruw, zittend.

Een of tweejarig.

Stengel is sterk vertakt, opstijgend en fijn, soms klierachtig behaard.

Bloeit op open zandige gronden en op muren in juni tot augustus, maar zijn kleine witte bloemen zijn zo klein. Zijn struikachtige stengels worden vaak niet meer dan 10cm hoog zodat de plant te onaantrekkelijk is op opgemerkt te worden.

Komt op het Noordelijk Halfrond voor.

Naam, etymologie.

Arenaria, Latijn arena: zand, de groeiplaats.

Zandmuur of -kruid, Duitse das Sandkraut, Franse sabline komt van sable: zand, zo ook la sablonniere en sabloumiere, Engels sandwort, Italiaans arenaria en zo ook in Spaans en Portugees.

Engelse thyme leaved sandwort, Duits Quendel-Sandkraut, Quendelblttriges Sandkraut of Thymianblttriges Sandkraut, Frans sabline feuilles de serpolet.

2 . uit Curtis botanical magazine.

Arenaria purpurascens, Ramond. (purperachtig) Zittende en vlak lancetvormige, 1nervige, spitse en glanzend donkergroene bladeren.

Liggende stengels.

Talrijke grote, helder purperroze bloempjes staan met 2-4 bijeen in een trosje, behaarde bloemsteeltjes en lancetvormige kelkblaadjes die 3-5nervig zijn in juli/augustus.

Komt uit Pyreneeën, is beschreven in 1823.

Roze zandmuur, purplish flowered sandwort, sabline pourpre.

3. Uit Redoute.

=Arenaria balearica (uit de Balearen) Dikke, eivormige tot bijna ronde, stompe en gesteelde blaadjes

Talrijke alleenstaande, gesteelde, witte bloempjes met omgekeerd eivormige bloemblaadjes, de kelkblaadjes vertonen geen zichtbare nerven in juni/augustus.

In de winter wat met dennentakken bedekken.

Uit Balearen en Corsica is een zodenvormende plant van 3-5cm hoog met liggende en vertakte steeltjes, is beschreven in 1787.

Balearic, Corsican of Majorca sandwort.

5. uit J. Saint-Hilaire.

Arenaria tetraquetra, L. (vierkante stengels)

Vormt dichte, mosachtige zoden.

Kleine, eironde, stompe en gladde, gekielde blauwachtig/groene blaadjes met gewimperde voet

Alleenstaande, zittende, witte bloempjes met lang spatelvormige bloemblaadjes, kelkblaadjes zijn lancetvormig en stomp, 3-5nervig en gewimperd in juli/augustus.

Uit de Pyreneeën, wordt 3-6cm hoog, is beschreven in 1731. Vooral var. granatensis wordt geteeld.

Square stemmed sandwort.

10. zie afbeelding boven.

Arenaria grandiflora, L. (grootbloemig) (Alsine grandiflora) Leerachtige, lancet- tot lijnvormige, spitse, donkergroene en 3nervige blaadjes van 1cm lang en 1-2mm breed.

Meestal liggende en aan de einden oprichtende, vertakte stengeltjes.

Steeltjes met 1-2 zeer grote en zuiver witte bloemen met 12-14mm lange, langwerpige bloemblaadjes, ei/lancetvormige kelkblaadjes hebben een dikke en duidelijk zichtbare middennerf, de bloemsteeltjes zijn 3-6 maal langer dan de kelk en klierachtig behaard in mei/juli.

Uit Z. Europa wordt 10-25cm groot en vormt grote zoden. Is beschreven in 1783.

'Multiflora' is een rijk bloeiende plant die op triflora lijkt maar ervan verschilt doordat de 2-4 bloempjes bijeen groeien.

‘Triflora’, verschilt van het type door de lijnvormige afstaande, spitse en gewimperde blaadjes die aan de achterkant behaard zijn en de in hoofdzaak 3bloemige steeltjes.

Grootbloemige zandmuur, large flowered sandwort. Sabline grandes fleurs, grossbltige Sandkraut.

11. uit Curtis botanical magazine.

Arenaria montana, L. (uit de bergen) Smal lancetvormige, 1nervige, zachte en donkergroene, gewimperde bladeren.

Liggende tot opgerichte stengeltjes.

Bloeit rijker en eerder, al in mei/juni, met grote witte bloemen waarvan de bloemblaadjes 2-3 maal zo lang zijn als de kelk, bloemsteeltjes zijn 1-3 maal zo lang als de kelk en ei/lancetvormig, spitse kelkblaadjes.

Geschikt voor de rotstuin waar het kussentjes vormt.

Komt uit Z. Europa en is een bodembedekker, 10-30cm. is beschreven in 1830.

Bergzandkruid, Berg Sandkraut, mountain sandwort.

Uit science.halleyhosting.com

Arenaria formosa, (Fisch.) Regel (mooi bloeiend)

Grasachtige, lijnvormige blaadjes van ca. 10cm lang.

Talrijke helderwitte bloempjes waarvan de bloemblaadjes veel langer zijn dan de stompe kelkblaadjes komen in juni/augustus.

Uit N. Amerika en wordt 10-20cm hoog.

Uit flickrhivemind.net

Eremogone gypsophiloides (L.) Fenzl. (Gypsophila-achtig) (Arenaria gypsophiloides, L) Blauwachtig/groene, grasachtige en smal lijnvormige blaadjes met ruwe rand.

Opgaande en vertakte stengeltjes.

Kleine witte bloempjes met groenachtig/gele lancetvormige kelkblaadjes met zwarte punt en smalle vliezige rand in juni/juli.

Uit Klein Azië en wordt 15-30cm hoog.

Eremogone; van Grieks voor een eenzame plaats of desert, gon; zaad.

Arenaria gracilis, W. & K. (sierlijk) Elliptische, dikke en zwak gezaagde spitse, gladde blaadjes.

Lijkt wat op grandiflora met liggende en aan de voet behaarde stengeltjes.

Dunne steeltjes met meestal 2 grote, zuiver witte bloemen met omgekeerd eivormige bloemblaadjes die langer zijn dan de kelk, de kelkblaadjes zijn eivormig, gekield en vliezig gerand in juli/augustus.

Uit de Balkan wordt 10-15cm hoog, is beschreven in 1824.

Uit www.ckkaempfe.de

Arenaria rotundifolia, Bieb. (met ronde bladeren) Kort gesteelde en bijna ronde, stompe, lichtgroene blaadjes.

Een zodenvormende soort met kruipende, draadvormige stengeltjes.

Talrijke trosjes van 5-9, kleine en stervormige, witte bloempjes met lancetvormige kelkblaadjes, eennervig, spits en kaal, de hele plant is wat klierachtig behaard, juli/augustus.

Uit Klein Azië en de Balkan, wordt 5cm hoog.

Planten.

Geschikt voor borders, matten en gazonvelden, ook voor rotspartijen.

Ze houden van een zandige en losse grond.

Vermeerderen door scheuren in maart/april. Of zaaien in februari bij 10 graden. Zomerstek kan in oktober en geen groeistof gebruiken, 2 delen gezeefde turfgrond en 1 deel scherp zand en bedekken met plastic.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl