Astilbe

Het kenmerk van deze planten zijn de groen tot donkergroene veervormige bladeren en pluisvormige bloeiwijze.

Het is een geslacht van ornamentele meerjarige kruiden die hoofdzakelijk gekweekt worden voor hun opvallende trossen van witte of rode bloemen.

Ze bezitten mooie samengestelde bladeren in groene of rode uitvoeringen.

Een 20-30 soorten komen voor in O. Azië, Japan en gebergten van tropisch Azië. De meeste zijn bosplanten die op vochtige gronden groeien, bij beekjes. Er zijn veel kruisingen van.

Saxifragaceae, steenbreekfamilie, Saxifraga klasse.

Uit Reveu de ' ՠhorticulture belge.

4. =Astilbe japonica, Morr. & Decne. (uit Japan) (synoniem Hoteia) wordt 30-40cm hoog.

Heldergroene bladeren die dubbel tot driemaal drietallig zijn met eivormige, spitse en fijn gezaagde, glanzende blaadjes.

Opstaande en bij de knopen en bladstelen behaarde stengels.

Opstaande, klierachtig behaarde trossen van talrijke kleine, helderwitte bloempjes, bloemblaadjes zijn ongeveer 2 maal zo lang als de kelk, meeldraden zijn korter dan de bloemblaadjes in mei/juni.

‘Compacta’, heeft een sterkere en dichtere groeiwijze met dichter gevulde bloemtrossen.

‘Gladstone’, met sneeuwwitte bloemen is gewonnen door Gt. Van Waveren & Kruijf, uit Sassenheim. ‘Deutschland’, bloeit zuiver wit.

Naam, etymologie.

Astilbe komt van Grieks a: niet, en stilbe: helderheid, de bloemen zijn niet glanzend.

Spiraea is de gewone naam, maar die is van de rozenfamilie, ze worden vaak verward, de bloeiaren lijken veel op elkaar, pluimspirea, prachtspirea. In Duits Japanische of Bunte Spiraen, Prachtspiere, Engelse false spirea.

Engelse false goat’s beard, Duits Scheingeissbarte. Zie Aruncus.

De Japanse heeft als synoniem Hoteia, Frans hoteia du Japon en Engelse Japanese hoteia.

3. uit www.asianflora.com

Astilbe grandis, Stapf. ex E. H. Wilson (groot) (Astilbe koreana, Nak.) ( uit Korea) Lijkt in groeiwijze wat op davidii.

Grote en drievoudig geveerde bladeren met behaarde stelen, eivormige tot langwerpige blaadjes zijn dubbel gezaagd en wat behaard.

De opstaande stengels eindigen in 60-90cm lange trossen met uitgespreide vertakking en talrijke witte bloempjes, bloemblaadjes zijn 3 maal langer dan de kelk, meeldraden langer dan de bloemblaadjes in juli.

Uit midden China wordt 80-180cm hoog. Is beschreven in 1905.

‘Delicata’, is een zachtroze vorm.

5. uit www.visionspictures.com

Astilbe x lemoinei Lem. = kruising van Astilbe thunbergii x astilboides. Dat was een van de eerste kruisingen die uitgevoerd werden door Lemoine uit Nancy, wordt 40-70cm hoog. Is beschreven in 1895.

Ze kenmerken zich door een losse en sierlijke groeiwijze met rijke bloei in juli/augustus met ca. 40cm lange pluimvormige trossen die dicht bezet zijn met witte bloempjes met roze meeldraden

‘Gerbe d’argent’, van 60-80cm met dichte trossen van witte en roze getinte bloempjes.

=’Mont Blanc’, is 60-80cm hoog en bijna witte bloemtrossen. Alle vormen van Lemoine.

Uit www.botanikos-sodas.vu.lt

Astilbe x rubella Lem. (roodachtig) = kruising van lemoine x davidii en gewonnen door V. Lemoine uit Nancy, ze worden 70-100cm hoog.

Ze lijken in groeiwijze op lemoine en hebben roze bloempjes in meer gedrongen bloemtrossen dan die van davidii.

=’Carmine’, met karmijn/rode bloempjes die wat purper/roze uitbloeien.

‘Magentaռ’, is karmijnkleurig.

‘Rutilans’, is karmijn/roze met witte meeldraden.

‘Solferino’, met grote donker purper/roze bloemtrossen. Allen van Lemoine gewonnen.

6. uit www.gardensandplants.com

Astilbe astilboides, Lem. (Astilbe-achtig)

Lijkt veel op japonica maar verschilt ervan door de sterkere groeiwijze en grotere bloemtrossen.

Bladeren zijn dubbel tot drievoudig geveerd en behaard, eivormige tot langwerpige en dubbel gezaagde blaadjes.

Grote witte en dicht bloemtrossen, bloemblaadjes zijn ongeveer 2.5 maal zo lang als de kelk in juni/juli.

Uit Japan, wordt 40-60cm hoog.

7. uit www.blueskynursery.ca

Astilbe thunbergii, Miq. (Zweedse botanist en leerling van Linnaeus Carl Peter Thunberg die Nederlandse kolonies bezocht, 1743-1828) De hele plant is bruin behaard.

Bladerend zijn driemaal drietallig met eivormige en fijn gezaagde, behaarde blaadjes, meestal met wigvormige voet.

Een sierlijke, buigende stengel met grote los gevormde trossen van witte tot roze/witte bloempjes waarvan de spatelvormige bloemblaadjes 2.5 maal zo lang zijn dan de kelk in juli/augustus.

Uit Japan wordt 40-60cm hoog. Is beschreven in 1878.

Onder de verzamelnaam Astilbe thunbergii-hybriden worden nu vele cv’s begrepen. Bekende Astilbe 's zijn;

‘Betsy Cuperu’,, lichtroze met losse tros.

‘Bonn’, diep karmijnroze.

‘Diamant’, zuiver wit.

‘Erika’, grote roze tros.

‘Etna,, donkerrood.

‘Europa’, zuiver roze.

‘Gertrud Brix’, karmijnrood.

‘Gladstone’, zuiver wit.

‘Glut’,, schitterend rood.

‘Granat’, karmijnrood.

Koblenz’, prachtig karmijnrood.

‘Koln’, diep karmijnroze.

‘Montgomery’, prachtig donkerrood.

‘Peach Blossom’, zacht zalmroze.

‘Red Sentinel,’, schitterend donkerrood.

‘Rheinland’, karmijnroze.

‘Vesuvius,’ zuiver karmijnrood.

‘Weisse Gloria’, helder wit.

8. uit www.bonasaibc.ca

Astilbe chinensis Franch. ‘Pumila’, (uit China) uit Tibet is een aparte vorm. Ten eerste is het gewasje zeer laag, een 20cm, maar is ook goed tegen droogte bestand en volle zon. De anderen houden van vochtige schaduw.

Het is een lila roze bodembedekker die laat bloeit, september, met korte pluimen.

Vormen.

Begin 1900 werd door de kweker Arends te Ronsdorf in Duitsland kruisingen verricht tussen de roze Astilbe chinensis var Davidii x de witte Astilbe japonica Gray en Astilbe astilboides Lem. , hieruit zijn de Japonica hybriden ontstaan.

Door kruisingen van Aster chinensis var. Davidii, Henry (Armand David, 1826-1900, Franse missionaris en plantenverzamelaar in China) en Aster japonica (uit Japan) zijn later bij Arends uit Ronsdorf, Duitsland, de bekende en meest sterkste Astilbe Arendshybriden ontstaan. Door Arends zijn er nog vele kruisingen uitgevoerd. Ze kruisen zo gemakkelijk dat uit zaad bijna geen twee planten aan elkaar gelijk zijn, de kwekers halen eruit wat ze nodig vinden.

Uit www.rangedale-plantskola.se

Astilbe x crispa Berm (gedraaid) van 10-15 cm hoog zijn ook ontstaan bij Arends, mogelijk door simplicifolia te kruisen met pumila.

De kleine, stevige en zeer donkergroene bladeren zijn gekruld.

De talrijke korte, ster vertakte stengels eindigen in dichte trosjes van witte tot zachtroze bloempjes. Mooie plant voor vochtige plaatsen.

Daar zijn weer kruisingen mee uitgevoerd wat var hybrida genoemd wordt.

Die verschillen van crispa door de wat grotere en beter gevormde bloemtrosjes met een kleur in nuances van zacht roze tot donker rood terwijl ze de lage groeiwijze en de gekrulde blaadjes behouden hebben.

‘Daumling’, van 15-20cm hoog met donker/roze bloemtrossen.

‘Kobold’, van 15-20cm hoog met grote helder roze bloemtrossen.

‘Liliput’, van 10-15cm met donkerroze bloempjes. Allen van Arends.

Fa Ruys, kwekerij Moerheim uit Dedemsvaart, bracht ook een aantal hybriden in de handel als ‘Koning Albert’, en’Betsy Couperus’.

9. uit www.missouribotanicalgarden.org

Astilbe x rosea, Wav. (roze) =kruising van chinensis var divaricata x japoncia en davidii die gewonnen werden door Gt. Van Waveren & Kruijf, kwekers uit Sassenheim.

Goed groeiende planten die het meest op japonica lijken maar met roze bloemtrossen.

‘Peach Blossom’ is 40-50cm hoog met zachtroze bloemtrossen in juni.

‘Queen Alexandra’, van dezelfde hoogte met donkerroze bloemtrossen in juni, deze 2 zijn gewonnen door van Waveren & Kruijf.

Verder bracht Arends de roze ‘Europa’, donker karmozijn ‘Bonn,’ en ‘Koln’, met scharlaken/rode trossen.

11. Uit www.rangedale-plantskola.se

De Arendsii-hybriden. Astilbe x arendsii.( kweker Arends te Ronsdorf in Duitsland)

‘Fanal’, is diep granaatrood, 60cm met donker blad en bloeit eind juni.

‘Feuer’, is koraalrood, 80cm.

‘Amethys’, karmijnlila, 1m. in juli.

Uit www.gardensandplants.com

Astilbe japonica hybriden hebben veel vocht nodig, ze worden een halve meter hoog en bloeien vroeger dan de arendsii, ongeveer in juni.

‘Deutschland,’ is helder wit.

‘Federsee’, diep zalmroze tot karmijnrood.

‘Mainz,’ komt in donker paars-roze met een grote tros.

Astilbe simplicifolia, Mak. (met enkelvoudige bladeren)

Vormt dichte bosjes van kleine en glanzend groene, enkelvoudige en hart/eivormige, gelobde, gezaagde bladeren.

Talrijke kleine en sierlijk buigende trossen van witte stervormige bloempjes in juli/augustus.

Komt uit Japan en wordt 15-20cm hoog. Is beschreven in 1910.

Uit www.vanbloem.com

Astilbe simplicifolia-hybriden (met enkelvoudige bladeren)

De simplicifolia hybriden zijn ontstaan na 1920 uit Astilbe simplicifolia x arendsii. Hierin zijn diverse kleuren gewonnen. Die hebben een ongedeelde bladeren met grof gezaagde bladrand. De bloemen zijn wat losser en hangen meer.

Ze zijn laagblijvend, tussen 20-50cm.

Donkergroene en bruin behaarde bladeren.

Ze bloeien in juli/augustus met opstaande vertakking als de arendsii, andere hebben de bloeiwijze van simplicifolia.

Ze hebben een vlak wortelgestel waardoor ze alleen maar op vochtige gronden met wat schaduw kunnen groeien.

‘Atrorose’, van 30-40cm is donke rroze.

‘Praecox Alba’ in wit.

‘Rosea’, in roze. Allen gekweekt door Arends.

12. uit Curtis botanical magazine.

Astilbe davidii, Henry (Franse missionaris en plantenverzamelaar in China Armand David, 1826-190,) (Astilbe chinensis var. davidii)

Grote, donkergroene en dubbel tot drievoudige geveerde bladeren met eivormige tot langwerpige, ongelijk gezaagde blaadjes.

Stevige opstaande stengels.

Smalle bloemtrossen van 40-60cm lang met opstaande vertakking en talloze, bijna zittende donker lila/roze bloempjes met lijnvormige bloemblaadjes en violetblauwe meeldraden in juli/augustus.

Uit Mongolië en N. China, wordt 120-180 cm hoog.

Planten.

Ze groeien overal en vooral op vochtige gronden. Ze vragen meestal iets schaduw. De bloei valt in juli.

Velen kunnen geforceerd en jaarrond gekweekt worden. Weinig planten laten zich zo gemakkelijk forceren als deze. Als kamerplanten vallen ze vaak tegen en hebben een grote waterbehoefte. Voordat ze de scheuten en bladeren openen worden ze gemakkelijk beschadigd door tabaksrook.

Ze zijn er van zeer laag, 20cm tot een meter hoog. De witte tinten kunnen goed gecombineerd worden met de anderhalve meter grote geitenbaard, Aruncus, die dezelfde soort bloemen heeft en verder met de Spiraea ‘s.

Er zijn vele hybriden met sterk gedeelde bladeren en kleine witte, roodachtige of groene bloemen in pluimen. Ze harmoniren met talrijke andere fraaie bloemgewassen als Primula, Caltha, Hosta, Hemerocallis en andere pluimbloemen van deze of de rozenfamilie. Ze houden wel wat van vochtige gronden, dus bij vijvers.

Vermeerderen door scheuren, voordat de planten beginnen uit te lopen. Snij of steek er een neus af, met wortel, oppotten of planten.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl