Coreopsis

Uit Redoute, Coreopsis elegans.

Het geslacht bestaat uit n- of meerjarige kruiden die in de zomer of herfst bloeien.

Bijna allen zijn inlands in oost N. Amerika, een paar uit Z. Amerika.

35-80 soorten komen voor, meestal in goudgeel en soms met wat rood of bruin tot oranjegeel. Elk bloemhoofdje is voorzien van een lange stengel met enkele bladeren. Samen vormen ze van juni tot september een gele bloemenstruik in de volle zon.

Asteracea, Helianthus klasse.

Uit www.thebibbitts.net

Coreopsis basalis, Blake, (aan de wortel gelegen) heeft geveerd blad.

5cm grote vlakke en basale als enkele gouden bloemen met een bruine ring.

Bloeit rijk van juli tot oktober op halve meter hoge stelen.

Uit O. en Z. Amerika.

Golden mane tickseed.

‘Goldkrone’, is een grootbloemige selectie.

Uit en.wikipedia.org

Coreopsis bigelovii, Voss. (Amerikaanse arts en botanicus Jacob Bigelow, 1787-1879) (synoniem Coreopsis leptosyne) (slankheid)

Deze vorm wordt gekweekt als een eenjarige.

Heeft vaak min of meer gevulde bloemen.

Uit Californië, wordt 50cm. hoog.

Bigelow ‘s’stickseed.

1. uit www.missouribotanicalgarden.org

Coreopsis rosea, Nutt. (roze) Lijnvormige bladeren, soms 2-3lobbig.

Opstaande stengels die dun maar stevig zijn en vertakt, bebladerd.

Lang gesteelde bloemhoofdjes van 2cm groot met 4-8 omgekeerd eivormige en aan de top zwak 3tandige roze straalbloemen, gele schijfbloempjes, buitenste omwindselblaadjes lancetvormig, de binnenste langwerpig in juli/augustus.

Uit Massachusetts tot Georgia wordt 30-50cm hoog.

Pink tickseed. ‘American Dream.’

8. Uit www.biolib.de

Coreopsis pubescens Ell. (zacht behaard) De dikke bladeren zijn behaard, de onderste gesteeld en eivormig tot elliptisch, gaaf tot 3-5lobbig, de bovenste kort gesteeld tot zittend, lancetvormig en spits.

Opstaande stengels zijn wat vertakt, bebladerd en behaard.

De bloemhoofdjes zijn 4-5cm groot en lang gesteeld met 8-10 heldergele, wigvormige en aan de top 3lobbige straalbloemen, omwindselblaadjes zijn niet behaard en staan stervormig uit, de buitenste lijn/lancetvormig, de binnenste eivormig in juni/augustus.

Vruchtjes met brede en dunne vleugels.

Uit Virginie tot Missouri, Illinois en Florida, wordt 60-100cm hoog. Is beschreven in 1778. Star tickseed.

8. uit www.insideiris.com

Coreopsis auriculata, L. (met kleine oortjes) Gesteelde en wat behaarde bladeren die eirond tot elliptische zijn, gaafrandig tot driedelig en in het laatste geval is het hoofdblaadje groot en eivormig, de twee zijblaadjes zeer klein.

Uitlopers vormende plant met opstijgende stengels die vrij slap en behaard zijn en alleen onderaan bebladerd.

De gele bloemhoofdjes zijn 4-5cm groot met 6-10 breed wigvormige en 3-4tandige straalbloemen, buitenste omwindselblaadjes zijn smal langwerpig en de binnenste eivormig met smalle, dikke en omgerolde vleugels in juni/augustus.

Uit Virginie tot Florida en Louisiana wordt 30-40cm hoog. Is beschreven in 1699.

Ear leaved tick seed, mouse ear coreopsis. ;Elfin gold/’

9. Uit N. Meerburgh met Papilio aeneas.

= Coreopsis lanceolata, L. (lancetvormig) Lang gesteelde bladeren zijn spatelvormig en stomp, aan de voet gewimperd, de bovenste zittend.

Opgerichte tot opstaande stengels die onderaan vertakt zijn en alleen onderaan bebladerd.

De 4-6cm grote bloemhoofdjes zijn lang gesteeld met 6-10 wigvormige, donkergele en aan de top 3-7lobbige straalbloemen, buitenste omwindselblaadjes zijn lancetvormig, de binnenste smal eivormig. Levendig gekleurde bloemen bedekken het groen in juni tot augustus. Ook is deze plant te gebruiken als snijbloem.

Ronde vruchtjes met brede, dunne vleugels.

Komt tot Texas, Nieuw Mexico, Ontario tot Michigan en Florida. Bereikte in 1724 Engeland. Dit is een bosje van 50cm hoog. Is beschreven in 1724.

‘Oculata’, waarvan de straalbloemen aan de voet een donker bruin/rode vlek hebben. Het bloemhoofdje heeft hierdoor een donker oog om de schijf gekregen. Gewonnen door E. Gauguin, kweker te Orleans. Lance leaved coreopsis, tickseed.

‘Zonnekind’, ‘Sonnenkind’, vormt een mooi geheel van 30cm in zuiver goudgeel.

‘Goldteppich’ is zeer laag, 35cm, en goudgeel.

‘Sterntaler’, is goudgeel met een rode ring aan de basis van de lintjes.

‘Lichtstad,’ is geel met een oranjebruine ring.

Lance-leaved tickseed.

10. uit www.123rf.com

Coreopsis grandiflora, Nutt. (grootbloemig) Onderste bladeren zijn ei/spatelvormig en kort gesteeld, stengelbladeren zijn 3-5delig met langwerpige tot lijnvormige, stompe en soms weer 2-3delige slippen.

Opgerichte tot opstaande stengels die meestal vertakt zijn.

Lang gesteelde bloemhoofdjes van 4-6cm in diameter met 6-10 omgekeerd eivormige, goud/gele en aan de top 3lobbige straalbloemen, buitenste omwindselblaadjes zijn lancetvormig, de binnenste eivormig in juni/augustus. Prachtig grote zachtgele bloemen staan op meter lange stengels in juni/augustus. De stengels moeten in die tijd wat gesteund worden.

Ronde vruchtjes met brede, dunne vleugels.

Dit is een wat minder winterharde struik.

Uit zaad krijg je wat uiteenlopende planten.

Is beschreven in 1821, komt uit het zuidoosten van Amerika, Missouri tot Texas en Georgia, wordt 60-80cm hoog.

‘Etoile d’or,’ met grote donker gele bloemen waarvan de straalbloemen wat gedraaid groeien. Gewonnen door Fr. Gerbeaux, kweker te Nancy, Frankrijk.

‘Superba’, verschilt van het type door de wat grotere en dieper gekleurde bloemhoofdjes. Gewonnen door E. Gauguin, kweker te Orlans.

‘Semiplena’, verschilt door de half gevulde bloemhoofdjes. Bloeit zeer rijk maar de planten worden niet oud, het beste is ze elk jaar te stekken en in de winter vorstvrij te overwinteren.

Large flowered tick seed.

11. uit gobotany,newengelandwild.org

Coreopsis tripteris, L (drie vleugels) Gesteelde bladeren, de onderste 3tallig met lancetvormige, spitse slippen, het middelste blaadje vaak ingesneden, bovenste bladeren zijn enkelvoudig en lancetvormig.

Opstaande stengels zijn bebladerd en bovenaan sterk vertakt.

Talrijke, geurende bloemhoofdjes van 6-8cm groot met 6-10 elliptische, stompe en donkergele straalbloemen en bruinachtige schijfbloempjes, buitenste omwindselblaadjes lijnvormig en stomp, binnenste eivormig en spits in juli/oktober.

Elliptische vruchtjes met zeer smalle vleugels.

Uit Pennsylvania tot Kansas en Florida wordt 100-200cm hoog. Is beschreven in 1837.

Golden crown, tall tickseed.

14. uit www.mtcubacenter.org

Coreopsis delphiniifolia, Lam. (met blad als Delphinium) Zittende en driedelige bladeren, het middelste blaadje weer 3-5delig met lijnvormige, spitse slippen, de bovenste bladeren meestal enkelvoudig en gaafrandig.

Opstaande en kantige stengels die bebladerd zijn en meestal vertakt.

De bloemhoofdjes zijn 4-5cm groot met 6-10 elliptische goudgele straalbloemen en bruine schijfbloempjes, buitenste omwindselblaadjes zijn lijnvormig en stomp, de binnenste eivormig, elliptisch en zeer smal gevleugeld in juli/september.

Uit Virginie tot Carolina en Georgia wordt 80-100cm hoog. Is beschreven in 1759.

Larkspurleaf tickseed.

Coreopsis tinctoria, Nutt. (verfstof leverend) (Calliopsis bicolor) (tweekleurig)

Heeft veerdelig blad en sterk vertakkende stengels.

Hierin zijn meer kleuren en hoogtes, van 20cm tot 100cm. Met goudgele, gele of met bruine of anders getinte ogen. De bloei valt in juni tot augustus.

Uit N. Amerika.is een eenjarige die meer wordt gekweekt. Kan het beste ter plaatse gezaaid worden.

Dyers tick seed, plains Coreopsis.

Vormen.

Mooi is de ‘Nana Radiata’, die wel onder de naam tijgerbloem in de handel komt. De smalle lintbloempjes zijn bruinrood gespikkeld en gevlekt. De hogere vormen zijn geschikt als snijbloem.

15. uit www.pamplant.nl

Coreopsis verticillata, L. (krans vormend) Donkergroene bladeren die twee tot driemaal zijn ingesneden met smal lijnvormige slippen.

Vormt een sterk vertakt en stevig bosje met stijf opgaande stengels met vele fijne groene blaadjes, bovenaan zeer vertakt.

Talrijke bloemhoofdjes van 4-5cm met 6-10 elliptische, stompe, heldergele straalbloemen en donkergele schijfbloempjes, buitenste omwindselblaadjes zijn lijnvormig en stomp, binnenste elliptisch in juni/september. Meisjesogen, is een bekende plant met mooie heldergele straalbloemen, wel wat kleine bloemen maar in overdaad. In de zomer en herfst bloeit zo’n bosje massaal.

Een plantje die weinig verzorging vraagt en groeit in de zon als wel in de schaduw. Is geschikt voor de border en hoge randen, zaait zichzelf uit.

Ronde vruchtjes met zeer smalle vleugels.

Vormt korte, gele uitlopers waardoor de plant zich langzaamaan uitbreidt.

Het is een plant van de zon. Het symbool van de plant is ‘altijd blij’, omdat je het mooie goud nog zo lang ziet.

Uit Ontario tot Arkansas en Carolina wordt 50-75cm hoog. Is beschreven in 1759.

Vormen.

Bekend is de cv. ‘Grandiflora’, die is in alles wat groter met donkerder geel. Luchtige hoog en rank, aan dunne stengeltjes zweven bloemen als gouden margrieten. De bloempjes zijn verfraaid met maar enkele fraai gevormde lintbloemen. De bloemen schijnen inderdaad te vliegen en staan vrolijk te wiebelen in een vlinderachtige houding.

Naam, etymologie.

Coreopsis is afgeleid van het Griekse koris: wandluis of teek, en opsis: gelijkend, het is een verwijzing naar de vorm van de zaden, vandaar de Engelse naam tickseed, onze wantsenbloem of luizenbloem, Duitse Wanzenblume.

Waarschijnlijker van het Griekse koris: een meisje, opsis: ogen, onze meisjesogen, de Duitse Madchenaugen, -gesicht en Schongesicht. Als Linnaeus het van koris had afgeleid dan had de naam wel Coriopsis moeten zijn. Frans coreopsis. Whorled leaved tick seed, threadleaf coreopsis, whorled coreopsis, moonbeam coreopsis.

Symbool van altijd blijheid.

Symbool van liefde op het eerste gezicht.

Omdat de oude naam Calliopsis was komt die naam in het spraakgebruik ook wel eens voor.

Planten.

Mooi is deze plant in combinatie met Gaillardia, Helianthus, Echinops, Delphinium, Geranium, Nepeta en Aster amellus.

Vermeerderen door scheuren en zaaien. C. grandiflora kan beter als tweejarige plant worden behandeld, komt gemakkelijk uit zaad op en bloeit dan al het eerste jaar.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl