Acalypha

Uit Curtis botanical magazine.

Acalypha is een geslacht van zacht bladige struiken of kruiden. Een 450-500 soorten komen voor in de tropen en warme gebieden van de aarde, twee derde in N. en Z. Amerika.

Ze worden gekweekt voor tuinen, voor randen, bedden en worden zelfs gebruikt als haag.

Het is een vorm rijk geslacht. Ze worden geteeld om de lange, hangende en meestal roodgekleurde aarvormige bloeiwijzen (Acalypha hispida.) of om het rood, groen en geel gekleurd blad. (Acalypha wilkesiana)

Ze zijn afkomstig uit de Zuidzee-eilanden van de Australische archipel.

Euphorbiaceae, Wolfsmelkfamilie of de enigste uit de Acalpyhinae.

= Acalypha hispida, Burm. (stijfborstelig)

Het blad is afwisselend geplaatst, gesteeld, eivormig en toegespitst, 12-20 cm lang en 7-8cm breed en is wat behaard.

Uit de oksels van de plant verschijnen tegen het eind van de zomer rolronde Amaranthus-achtige aren die veel langer zijn dan de bladeren en kunnen van wel 50cm lengte zijn, de zeer kleine bloempjes zitten daarin dicht op elkaar.

Het belangrijkste van de Acalypha is wel dat hij gekweekt kan worden als een enkele, opgaande struik, maar ook in een spreidende of bossige vorm.

Uit Nieuw Guinea, India, Maleisië en Birma is een 1-2m hoge struik. Bekend sinds 1896.

Heeft helder melksap dat giftig is.

‘Alba’ is een witte vorm. ‘Madame Pompadour’ is een groenblijvende net lange afhangende pluizige staarten.

Naam, etymologie.

(a) Acalypha komt van het Griekse akalephe: een brandnetel, en dat van het Hebreeuwse halifot: prikkelige bladen van spinazie, de basisbetekenis is snijden, prikken, een naam die door Hippocrates aan een brandnetel is gegeven, de bladeren van sommige soorten lijken erop. Duitse Nesselblatt.

(b) Kattenstaart, poezenstaart, Engels cats tail, Frans queue de chat.

(c) Engelse copper leaf, Philippine Medusa, three-seeded mercury, zie Chenopodium, jupon-cancan of cancan foulard, red hot, chenille plant, Franse chenille, naar de rode kleur, zie Quercus, Duits Katzenschwnzchen, Raues Nesselblatt, Nesselschn of Paradiesnessel, Frans la queue de chat, queue de minite.

Acalypha chamaedrifolia (Lam.) Mull. Arg. (blad als chamaedrys) (Acalypha reptans. (kruipend) Een kleine vorm die geschikt is om in baskets te kweken, wordt tot een halve meter hoog. Donker tot licht rode bloemen. Afkomstig uit Florida en Bahama’s. Dwarf chenille, firetail. Niet in de volle zon zetten

Uit L. Linden.

Acalypha wilkesiana, Muell. (C. Wilkes, Amerikaanse admiraal en ontdekkingsreiziger, 1801-1877) (Acalypha ammentacea subspecie wilkesiana)

Bronsgroene bladeren, copperleaf, zijn geel of rood gevlekt. De sierwaarde heeft deze plant dan ook om het blad.

De bloemen zijn onaanzienlijk en staan in rode, korte trossen, meestal onder de bladeren.

Uit de New Hebriden, Fiji en Zuidzee-eilanden kan wel drie meter hoog worden. Bekend sinds 1866.

Er zijn hybriden van deze soort met andere soorten. Dat zijn 2m hoge planten, met verschillende bladkleuren, bladeren zijn spits/ovaal, brons/groen met koperkleurige, purper en rode vlekken.

‘Godseffiana’ met glanzend groene bladeren met roomwitte/ randen.

‘Macrophylla’ heef grote en wat hartvormige bruinachtige bladeren met een licht bruine tekening.

‘Marginata’ heeft meer olijf/groene bladeren met een karmijn/rode randen.

‘Musaice’ heeft mooie bladeren met verschillende kleuren, bruin/rood, roze, oranje en bronskleurig/groen.

Jacob’s Coat, painted copperleaf, beefsteak plant, match me if you can, fire dragon.

Planten.

Ze houden van een vochtige warme omgeving dus als ze bloeien maak het blad dan wat vochtig.

De grote bladen laten zien dat ze niet van de zon houden, maar naar de afkomst wel van licht. In de winter wat koeler zetten bij 15 graden en matig water geven. In het voorjaar verplanten en terugsnoeien.

Vermeerderen door stek gaat heel gemakkelijk. Neem 8cm lang topstek van zachthout. Zitten er bloemknoppen in, haal die dan weg. Gebruik ook gezond blad, zonder schimmeldelen. Planten in 4 delen gezeefde turfgrond met 1 deel zand, aangieten, plastic erover heen en elke week even controleren op vochtigheid, droogte, schimmels. Laat het plastic er dan een paar uur af zodat het blad wat opdroogt en bedek het dan weer. Na enkele weken is het stek geworteld, toppen en verplanten.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl, en: volkoomen.nl