Descurainia
Over Descurainia
Fiekruid, vorm, kruiden, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik
Uit www.agroatlas.ru
Een geslacht dat bekend is als tansy mustards. Ze lijken veel op mosterd en zenden lange opgaande stengels op en dragen kleine gele of witte bloemen.
Velen zijn lastige onkruiden, soms zelfs giftig voor vee. Meestal eenjarige kruiden met geveerde bladeren, kleine gele bloemen en peulen met sterke middennerf, vele kleine zaden.
50 soorten in het N. Halfrond. Ze worden overal in de wereld gevonden in gematigde gebieden.
D. sophia wordt ook vaak onder Sisymbrium geplaatst.
Brassicaceae, kruisbloemenfamilie.
Descurainia sophia, Webb. & Prantl. (wijsheid) (Sisymbrium sophia L.)
Het sofiekruid is gewoonlijk ruigharig en geheel donzig.
Bladen zijn tweemaal gedeeld in zeer fijne segmenten.
De stengels zijn opmerkelijk recht opgaand en dragen vele stijve horizontale takken waaraan blad zit dat verschijnt in een doffe geelgroene schaduw van groen.
Kleine gele bloempjes in juli en augustus.
Peulen zijn dun en opgaand.
Een dunne, eenjarig plant en rond een halve meter hoog.
Groeit op vochtige plaatsen.
Naam, etymologie.
(Dodonaeus) (a) ‘Dit kruid wordt tegenwoordig op het Latijns Sophia genoemd, in het Nederduits fiekruid, in het Hoogduits Welsamen en Sophiekraut.’
Sofiekruid, Duits Sophienkraut, Engels wisdom of surgeons en Franse sagesse des chirugiens. Sophie is afkomstig uit het Grieks, wat wijsheid betekent. Dit zou daarop slaan dat het kruid vroeger veel door heelmeesters gebruikt werd als wond helend middel en zo de titel kreeg van Sophia Chirurgorum of wijsheid der heelmeesters. Gebruikt om wonden te helen.
(b) De plant heeft een speciale verbinding met stof, net als Viburnum lantana. De kleine gele bloemen met de lange dunne stengel gaf het de Engelse naam luciferճ matches: lucifers van Lucifer, de duivel. Vuurkruid heet het omdat ervan verteld werd dat de kracht van buskruit zou toenemen door een tiende van de zaden met andere ingrediënten te mengen. Waarschijnlijk bevat het zwavel. Vandaar het Engelse flixweed, dit woord kan ook een oude vorm zijn van flux: wat speciaal op dysenterie slaat, die de plant zou genezen. Fluxweed komt voor bij Culpeper.
Fine leaved hedge mustard is een kruid van Saturnus, tansymustard.
(d) Duitse grosses Besenkraut, fine Grete, Wallsamen of Wellsamen, Wormkraut bij Bock.
St. Sophia van Rome (gestorven rond 304) was een jonge maagd die vereerd wordt als een Christelijke martelares tijdens de regering van Diocletianus. Ze is begraven in de begraafplaats van Gordianus en Epimachus. Ze wordt ingeroepen tegen vorst die laat in het jaar verschijnen en wordt kalte Sophie (cold Sophia) in het Duits genoemd, een van de ijsheiligen. Sisymbrium sophia, Sophienkraut in Duitsland is naar haar genoemd.
( e) Franois Descurain (22 augustus 1658 in tampes, overleden 17 of 18 maart 1740, was een Franse apotheker en botanist. Om hem te eren gaven de botanisten Philip Barker Webb (1793-1854) en Sabin Berthelot (1794-1880) deze plant zijn naam.
Gebruik.
Zo was het gebruik vroeger. (Dodonaeus, 311, 309) ‘Het is zeer te verwonderen dat niemand tot nu toe ooit heeft kunnen vinden welke naam dat dit kruid eigenlijk bij de ouders gehad heeft en of het bij de ouders bekend is geweest of niet, gemerkt dat het zeer gebruikt wordt om alle vloeden te stelpen en in alle landen voor een wonderlijk kruid in de rode loop en diergelijke gebreken gehouden wordt.
Fiekruid is een zeer krachtig en uitnemend wondkruid die van de barbiers van de Noorse landen zeer gebruikt wordt om de kanker en alle voorts etende en kwade zeren te genezen en toe te helen waartoe dat het niet alleen van de Paracellisten gebruikt wordt, maar ook daartoe geprezen en gebruikt wordt van de barbiers in de tijd van de zeer vermaarde chirurg Guido de Cauliaco.
Het zaad van fiekruid met rode wijn of gestaald water gedronken stelpt de rode loop zeer gauw waarin de kwakzalvers van Turkije groot wonder met dit zaad bedrijven die dat daar zeer duur verkopen en zeggen dat ze het uit zeer verre landen en van het uiterste van Perzië gebracht hebben.
Het is zeer goed om de binnenste leden die door enige val of stoot gekwetst zijn of met gestold bloed geladen en ontstoken te genezen, met wijn ingenomen. Dit zaad in wijn gekookt en gedronken verdrijft alle wormen net zoals alle ander zaden van wormkruiden doen.
Hetzelfde kruid gestampt en op de wonden en kwade zeren gelegd of het sap daarin gedrupt drijft de wormen uit die daarin zijn en geneest de beenbreuk gelijk de waalwortel.
Ook hebben vele mensen willen zeggen dat met fiekruid de gebroken benen van de schapen genezen worden zo gauw als het kruid en het zaad op de gekwetste plaats gelegd en gebonden is, wel verstaande als die verstuikte leden weer goed en behoorlijk tezamen gevoegd en ingesteld zijn.’
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl