Pandanus
Over Pandanus
Schroefpalm, vorm, kruiden, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, planten, teelt,
Uit en.wikipedia.org
Dit geslacht bestaat uit 600-700 soorten.
Het zijn grote of kleine bomen of struikachtige planten, 1-20m.
Vele soorten komen aan tropische kusten voor.
Ze vallen op door de grote steltwortels die ver boven de bodem uit de stam tevoorschijn komen en schuin naar de bodem groeien.
Het zijn karakteristieke planten in vele tropische gebieden met lange geringde stammen, vertakkende wortels en een kroon van Dracaena-achtige bladeren.
In N. Guinea komen ook veel soorten in het bergland voor.
Van enkele soorten worden de vruchten gegeten.
De sterke geur van de bloem is aangenaam of onaangenaam wat afhangt van de soort, in het eerste geval worden de bloemen gebruikt in de parfumerie, tweehuizige planten.
De bladen van Pandanus utilis (nuttig) werden tot zakken verwerkt waarin de koffie verpakt werd voor zeereizen, tot dat doel werd het gewas zelfs gekweekt.
Pandanaceae, schroefdenfamilie.
=Pandanus amaryllifolius Roxb. (blad als Amaryllis) is een opgaande plant met waaiervormige trossen van lange, smalle bladachtige bladeren en houtige luchtwortels.
Het is een steriele plant en moet vermeerderd worden door stek.
De bladeren, pandan blad, worden vers of gedroogd vooral veel gebruikt bij de bereiding van Thaise en Indonesische rijst- en curryschotels en geven een wat nootachtige smaak. Pandan cake is een zeer luchtige sponscake die origineel zijn lichtgroene kleur ontleent aan het chlorofyl uit het sap van de gebruikte verse Pandanus bladeren.
Pandanus In Indonesi heet het pandan wangi en in Vietnam l dứa.
1. uit www.ebay.com
Pandanus veitchii, Hort.Veitch (John Gould Veitch van de fa Veitch & Sons, kwekers te Chelsea bij Londen, 1839-1870)
Lange en gebogen, donkergroene bladeren met zilverwitte strepen en scherp getande randen, 1m lang en 7cm breed.
Uit Polynesië, is beschreven in 1868.
‘Compacta,’ heeft de bladeren de helft kleiner.
Veitch ‘s screwpine.
3. uit www.toptropicals.com
Pandanus baptistii, Hort. (van de Baptist Gardens, Australi) De bladeren zijn smal een paar cm breed en licht groen, in het midden wat ingezakt of gestreept in cultuurvormen.
Is niet gestekeld.
Het is een bladige en kort stammige soort uit New Caledonië. Is beschreven in 1892.
4. uit nargil.ir
Pandanus sanderi, Hort. (Henry Frederick Conrad Sander, lid van de kwekersfirma Sander & Sons bij St. Albans, Londen, 1847-1920) Smalle groene bladeren hebben gele lengtestrepen die bezet zijn met fijne stekels aan de rand. Het blad is een 30cm lang.
Verschilt veel in vorm, in vormen met geel of groene banden.
Uit Indonesië is een bladige en kort gesteelde soort. Is beschreven in 1898.
6. Uit E. Step .
=Pandanus tectorius, Soland. (tectus: bedekt) (Pandanus odoratissima) (Latijn odor: reuk, zeer welriekend)
Schroefpalm, heeft welriekende bloemen en kogelronde en zeer grote, gelige of roodachtige vruchten.
Groeit op de eilanden van de Zuidzee en wordt daar 6-9m groot.
Naam, etymologie.
Pandanus is afgeleid van pandang: de Maleise naam, wat aanzienlijk betekent.
De zwaardvormige bladeren zijn schroefvormig geplaatst, vandaar schroefpalm.
Schroefpalm, Duitse Schraubenpalm, Engelse screw pine, omdat de bladen van alle schroefpijnen spiraalvormig rondom gedraaid zitten zodat de boom een kurkentrekker achtige draaiende beweging weergeeft.
Candelabrum tree, chandelier tree of kandelaberboom. De grote luchtwortels geven de palmachtige stam de indruk van een door stutwerk omgeven kunstwerk en op enige afstand lijken ze op kandelaars.
Fragrant screw pine, Keora of Pandang oil plant, Moreton Bay broad fruit tree, Nicobar fruit tree. Frans bakoua of vaquois.
Hala heet het in Hawaï waar men met de bladeren zwaait.
Gebruik.
De vrucht is op meerdere eilanden een belangrijk volksvoedsel. Met de bloemen parfumeert men de woningen, zeep, tabak, eten zoetigheid, drank en kleren, het is de kewda parfum. Het blad levert een vezel voor matten en zeilen. Het gewas kwam in 1771 in Europa.
8. uit J. Jacquin.
Pandanus utilis, Bory. (nuttig) Roodbruine stekels langs de rand.
De bladeren zijn schroefvormig ingeplant en kunnen tot anderhalve meter lang worden.
Mooie bladplanten die toch een opmerkelijke hoogte kunnen halen en mooi zijn vanwege de spiraalvormige groeiwijze. Sommige cv’s hebben rode of purper getinte bladeren.
Het is een boomvorm, maar in cultuur wordt die als lage plant gekweekt.
Komt uit Madagaskar en Mauritius. Vruchten zijn eetbaar maar niet aangenaam voor mensen.
Common screwpine.
Gebruik.
Is even waardevol voor de inlanders als een palm.
De vruchten zijn eetbaar, de wortels leveren vezels voor touwen, manden en hoeden, ook de bladeren worden gebruikt als papier en netten.
12. uit Curtis botanical magazine.
Pandanus furcatus, Roxb. (gaffelvormig) Een vertakte boom die 10m haalt, met luchtwortels aan de basis en kan ook bij ons kolossale afmetingen bereiken.
Groeit verrassend snel. Men heeft opgemerkt dat een bloeikolf zich in 3 uur tijd een meter verlengde.
Is afkomstig uit India en Maleisië. In 1824 is de plant beschreven.
Banda uit C. Blume met Pandanus.
Planten.
Ze verlangen een normale kamertemperatuur en vochtige omgeving, niet in de volle zon. Ook water geven met lauw water, leidingwater is te koud. Denk erom dat er niet tegen de bladeren aan gestoten wordt. Bij ouder worden vormen ze luchtwortels en die dienen als steun voor de wankele stam.
Vermeerderen door het scheuren van de jonge planten die onder aan de voet verschijnen bij een lengte van een 15cm Stekken en door zijscheuten als ze wortels beginnen te geven
Ze houden van een warme, vochtige plaats.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl