Glaux

Uit G. Oeder.

1 klein licht gekleurd kruid omvat dit geslacht.

Glaux maritima, L. (van de zee) (Lysimachia maritima) Dicht bebladerde stengel en tegenoverstaande eivormige, vlezige grijsachtig/groene vette bladen met een dichte, gladde opperhuid. Het slijmig sap waarmee zij gevuld zijn bevat veel zout.

Roze bloemen van 5mm doorsnede staan in de bladoksels van juni tot augustus.

Het melkkruid, is een kleine en tot 30 cm. hoge plant met een wat kruipende stengel en wortelstok.

Het blad kan als salade of groente gegeten worden.

De plant groeit op brakke gronden langs de zeekust, zoutkruid, Europa, N. Amerika.

Primulaceae, nu Myrsinaceae.

Naam, etymologie.

Het is niet duidelijk wat het echte melkkruid was, Polygala wordt vermeld en ook Glaux; (Dodonaeus) (a) ‘Glaux van Plinius wordt met de volgende woorden beschreven: ‘Glaux, zegt hij, heette hier vroeger Euglacton en is van bladeren de Cytisus en linzen gelijk, de onderste zijde is witter (Dioscorides voegt daarbij dat de bovenste zijde groen is) de takken kruipen langs de aarde en zijn vijf in het getal, zeer dun die van de wortel af uitspruiten (zeventien cm hoog als Dioscorides erbij zegt) de bloempjes zijn purper. Men vindt dit kruid omtrent de zee. Het heeft de naam Eugalacton gekregen naar zijn kracht en daarom hebben sommige het niet Glaux, maar Glax of Galax willen noemen want dit kruid, als Dioscorides schrijft, met gerstemeel gekookt en met zout en olie en zo in een soepje gegeven laat de vrouwen wiens borsten verdroogd waren hun melk weerkrijgen dan, als Plinius er noch meer bij voegt, ‘ze moeten daarna in het bad gaan en stoven.’

Onze plant beschrijft hij aldus; ‘Glaux of melkkruid heeft grote gelijkenis met deze kruiden. Het is ook een van de eetbare en hauwdragende kruiden geweest, zegt Lobel, en is melkkruid genoemd omdat het overvloedig zog of melk geeft diegene die dat eten. Maar dat is zeer onbekend, dan sommige geven de naam Glaux aan dat klein zeekruidje wat kleine bloempjes draagt die op de keikens, anjertjes of op violen lijken.’

Glaux komt van galax: melk.

Plinius XXVII.58: ’Glaux antiquitus eugalakton vocabatur, coquitur in sorbitione similaginis ad excitandam ubertatem lactis.’ Glaux, waarvan Plinius verhaalt dat die in oude tijden bekend was als Eugalacton, de goede melkplant.

Melkkruid of moederkruid, Fries molkkrud, Duits Strand Milchkraut en Mutterkraut, Frans herbe au lait, glauque of glaux maritime, Engels see-milk-wort en Deens melkurt. De naam zou gegeven zijn door de eigenschap van de plant om de afscheiding van melk bij zogende vrouwen aan te zetten.

De naam zemel‑kruid, Duits klein Seemelkraut, is mogelijk een verbastering van zee‑melkkruid.

Zoutkruid, Engels black saltwort, de donkergroene kleur en het zoutgehalte. Newton’s knot-grass.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl